Dysocjanty – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł od 2019-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Dysocjanty – grupa substancji psychoaktywnych, których działanie polega głównie na redukowaniu lub blokowaniu (często w sensie fizycznym) sygnałów z mózgu do „świadomości”^[1]^[2].

Deprywacja sensoryczna i dysocjacja mogą ułatwić wgląd w swoją osobowość. Uczucie śnienia na jawie i halucynacje sprawiają, że dysocjanty odczuwalnie przypominają psychodeliki^[3]. Zasadniczo można osiągnąć bardzo podobne stany tymi dwiema kontrastującymi metodami − poprzez dysocjanty i psychodeliki – jednak „wydźwięk” doświadczenia, korzyści i ryzyko różnią się bardzo znacznie.

Najlepszymi przykładami dysocjantów są fencyklidyna, ketamina i dekstrometorfan^[1]. Warto tu też wymienić podtlenek azotu (gaz rozśmieszający), szałwię wieszczą^[1] oraz muscymol.

Wiele dysocjantów wykazuje też depresyjne działanie na ośrodkowy układ nerwowy, co sprawia, że używanie ich niesie podobne ryzyko jak w przypadku opioidów, włączając w to skrajną bradykardię, mogącą prowadzić do śmierci (zwłaszcza przy użyciu bardzo dużych dawek)^[3].

Efekty działania dysocjantów są opisywane jako depersonalizacja, analgezja, odrealnienie oraz uczucie śnienia na jawie^[1]^[2].

Farmakologiczny podział dysocjantów

Antagonisty receptora NMDA

Agonisty receptora opioidowego κ

Agonisty receptora σ

narkotyna

Zobacz też

delirianty

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d JakubJ. Klimkiewicz JakubJ., Środki dysocjacyjne, [w:] prof. dr hab. n. med. Marcin Wojnar (red.), Standardy postępowania wobec osób używających nowych substancji psychoaktywnych (NSP) Poradnik dla pracowników medycznych, Warszawa: Ministerstwo Zdrowia oraz Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, 2018, s. 33-37, ISBN 978-83-952967-2-7 [dostęp 2024-07-29] (pol.).
↑ ^a ^b E.B.E.B. Rozenek E.B.E.B. i inni, Designer drugs – still a threat?, „Przegląd Epidemiologiczny - Epidemiological Review”, 73 (3), 2019, s. 337–347, DOI: 10.32394/pe.73.23, ISSN 0033-2100 [dostęp 2024-07-29] (ang. • pol.).
↑ ^a ^b HalukH. Öğmen HalukH., Michael H.M.H. Herzog Michael H.M.H., A New Conceptualization of Human Visual Sensory-Memory, „Frontiers in Psychology”, 7, 2016, s. 830, DOI: 10.3389/fpsyg.2016.00830, ISSN 1664-1078, PMID: 27375519, PMCID: PMC4899472 [dostęp 2024-10-02] .

[:0-1] JakubJ. Klimkiewicz JakubJ., Środki dysocjacyjne, [w:] prof. dr hab. n. med. Marcin Wojnar (red.), Standardy postępowania wobec osób używających nowych substancji psychoaktywnych (NSP) Poradnik dla pracowników medycznych, Warszawa: Ministerstwo Zdrowia oraz Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, 2018, s. 33-37, ISBN 978-83-952967-2-7 [dostęp 2024-07-29] (pol.).

[:1-2] E.B.E.B. Rozenek E.B.E.B. i inni, Designer drugs – still a threat?, „Przegląd Epidemiologiczny - Epidemiological Review”, 73 (3), 2019, s. 337–347, DOI: 10.32394/pe.73.23, ISSN 0033-2100 [dostęp 2024-07-29] (ang. • pol.).

[ogmen-3] HalukH. Öğmen HalukH., Michael H.M.H. Herzog Michael H.M.H., A New Conceptualization of Human Visual Sensory-Memory, „Frontiers in Psychology”, 7, 2016, s. 830, DOI: 10.3389/fpsyg.2016.00830, ISSN 1664-1078, PMID: 27375519, PMCID: PMC4899472 [dostęp 2024-10-02] .

[1]

[2]

[3]