Henry Gibson – Wikipedia, wolna encyklopedia

Henry Gibson
Ilustracja
Henry Gibson (1969)
Imię i nazwisko

James Bateman

Data i miejsce urodzenia

21 września 1935
Filadelfia

Data i miejsce śmierci

14 września 2009
Malibu, Kalifornia

Zawód

aktor, komik, poeta

Współmałżonek

Lois Joan Geiger
​(1966–2007; jego śmierć)

Lata aktywności

1943–2009

Henry Gibson (ur. 21 września 1935 w Filadelfii, zm. 14 września 2009 w Malibu) – amerykański aktor, komik i poeta.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Germantown[1], okolicy w Filadelfii w stanie Pensylwania w rodzinie katolickiej[2]. Był szóstym z siedmiorga dzieci Dorothy (z domu Cassidy) i Edmunda Albertsa Batemana[3]. Miał trzy siostry: Mary Adele, Suzanne Louise i Anthony Gilbert[2]. Wychował się w Filadelfii i zaczął występować w wieku około ośmiu lat[2] w Mae Desmond Theatre Company[1]. Uczęszczał do szkoły przygotowawczej św. Józefa, gdzie był prezesem koła teatralnego[4]. Po ukończeniu Katolickiego Uniwersytetu Ameryki w Waszyngtonie, w latach 1957–1960 służył jako oficer wywiadu w United States Air Force w 66. Skrzydle Rozpoznania Taktycznego we Francji[3].

Na początku swojej kariery jako zawodowy artysta estradowy stworzył komedię, w której grał poetę z Fairhope w Alabamie. Przyjął pseudonim sceniczny Henry Gibson, który był tak samo brzmiącym zwrotem dla nazwiska słynnego norweskiego dramaturga Henrika Ibsena[3]. Wiadomo również, że używał nazwiska Olsen Gibson[1]. W 1963 trafił na Broadway grając Binkie-Pie w sztuce Lillian Hellman Moja mama, mój ojciec i ja[5].

Na ekranie zadebiutował w roli studenta kolegium Gibsona w komedii fantastycznonaukowej Jerry’ego Lewisa Zwariowany profesor (1963)[6]. Od 9 września 1967 do 1 listopada 1971 stał się częścią oryginalnej obsady programu NBC Rowan & Martin’s Laugh-In. Jego głównym zajęciem było trzymanie bukietu kwiatów i recytowanie ze śmiertelną powagą fragmentu niedorzecznej poezji. Cała jego poezja była napisana samodzielnie. Zagrał znaczące role w kilku filmach Roberta Altmana, w tym rolę piosenkarza muzyki country Havena Hamiltona w Nashville (1975), za którą otrzymał nominację do Złotego Globu. Wystąpił w roli przywódcy nazistów w Blues Brothers (1980) i nikczemnego sąsiada w komedii Joego Dante Na przedmieściach (1989). Użyczył głos świni w animowanym klasyku dla dzieci Pajęczyna Charlotty (1973). W serialu ABC Orły z Bostonu (2004–2008) grał sędziego Clarka Browna.

6 kwietnia 1966 zawarł związek małżeński z Lois Joan Geiger, z którą miał trzech synów – Charlesa, Jamesa i Jona[7]. Zmarł w 2009 po walce z rakiem[8].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Seriale

[edytuj | edytuj kod]

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]

Albumy

[edytuj | edytuj kod]
  • 1962: The Alligator and Other Poems[1], wyd. Liberty Records
  • 1971: The Grass Menagerie[1], wyd. Epic Records

Ścieżki dźwiękowe

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody i nominacje

[edytuj | edytuj kod]
Rok Nagroda Kategoria Tytuł Rezultat
1970 Złoty Glob Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym[9] Rowan & Martin’s Laugh-In (1969) Nominacja
1975 Najlepszy aktor drugoplanowy[9] Nashville (1975) Nominacja
Nagroda Grammy Najlepsza ścieżka dźwiękowa Nominacja
Nagroda Narodowego Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Najlepszy aktor drugoplanowy[10] Wygrana
Stowarzyszenie Nowojorskich Krytyków Filmowych Najlepszy aktor drugoplanowy Nominacja

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Henry Gibson (1935−2009). Encyclopedia.com. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  2. a b c Bob Hufford: Henry Gibson (1935−2009). Find a Grave. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  3. a b c Dennis McLellan: Actor was original cast member of 'Laugh-In'. „Los Angeles Times”, 2009-09-17. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  4. Henry Gibson, ‘Laugh-In’ star and Cardinal Foley’s friend, dies at 73. ArchBalt, 2012-01-19. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  5. Henry Gibson. Internet Broadway Database. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  6. Henry Gibson. Rotten Tomatoes. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  7. Henry Gibson Biography (1935−2009). Film Reference. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  8. Henry Gibson (1935−2009). The Village Voice. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).
  9. a b Henry Gibson. Hollywood Foreign Press Association. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-15)]. (ang.).
  10. Henry Gibson Awards. AllMovie. [dostęp 2023-08-15]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]