French
DeutschJan Grzbiela – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 24 stycznia 1902 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1 grudnia 1989 |
| Zawód, zajęcie | harcmistrz, polityk |
| Alma Mater | |
| Stanowisko | poseł na Sejm PRL V kadencji (1969–1972), wojewoda opolski (1942–1945), wiceprezydent Bielska (1945–1951) |
| Partia | |
| Odznaczenia | |
     | |
Jan Grzbiela (ur. 24 stycznia 1902 w Wojtowej Wsi, zm. 1 grudnia 1989 w Bielsku-Białej) – polski harcmistrz i działacz społeczny, powstaniec śląski, burmistrz Tarnowskich Gór (1939), wojewoda opolski (1942–1945)[wymaga weryfikacji?], wiceprezydent Bielska (1945–1951), poseł na Sejm PRL V kadencji (1969–1972).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu szkoły powszechnej w Wojtowej Wsi został urzędnikiem w biurze Powiatowej Kasy Chorych w Gliwicach. W 1917 przystąpił do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Gliwicach. W 1920 członek Polskiego Pogotowia Młodzieżowego, współtworzył drużynę harcerską im. Tadeusza Kościuszki działającą w na ziemi gliwickiej. W listopadzie 1920 został drużynowym z ramienia Inspektoratu Harcerskiego w Bytomiu. Walczył w III powstaniu śląskim. Pracując w Urzędzie Wojewódzkim Śląskim, zdobywał wykształcenie. W 1934 uzyskał dyplom absolwenta Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1935 pełnił obowiązki naczelnika gminy Piotrowice Śląskie, a od 1936 Hajduki Wielkie. W 1939 był burmistrzem Tarnowskich Gór, we wrześniu 1939 został komendantem obrony miasta. W czasie II wojny światowej działał w Związku Walki Zbrojnej–Armii Krajowej. Został mianowany wojewodą opolskim przez rząd emigracyjny RP. Był pełnomocnikiem „Pasieki” (Kwatery Głównej Szarych Szeregów) na obszar górnośląski, opolski i cieszyński. W latach 1945–1951 pracował jako wiceprezydent Bielska, był również wiceprzewodniczącym prezydium Miejskiej Rady Narodowej (1956). Po 1950 zatrudniony w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Opolu. W latach 1957–1969 był zastępcą przewodniczącego WRN w Katowicach.
W 1945 wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego. Od 1959 stał na czele struktur partii na Górnym Śląsku. W 1969 wybrany na posła na Sejm PRL V kadencji z okręgu Katowice. Zasiadał w Komisjach Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Zdrowia i Kultury Fizycznej. Po odejściu z Sejmu pełnił m.in. obowiązki wicewojewody bielskiego oraz przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bielsku-Białej.
Odznaczony Krzyżem Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1], Orderem Sztandaru Pracy II klasy, Złotym Krzyżem Zasługi (1947)[2], Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi oraz Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”[3]. Pochowany wraz z m.in. żoną Olgą z domu Chwastek (dr nauk medycznych, 1904–1982) w grobie rodzinnym na cmentarzu komunalnym w bielskiej dzielnicy Kamienica[4]. Miał trzech synów.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lista odznaczonych, „Kurier Polski”, nr 72 z 12–14 kwietnia 1985, s. 5
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 58, poz. 407
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- ↑ Informacje w serwisie Grobonet
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- (red. Wiktoria Beczek, Andrzej Rajewski, Władysław Witold Spychalski), Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. T. 4. Nasi przedstawiciele: noty biograficzne posłów SD w sejmie PRL w kadencjach V, VI, VII, Warszawa 1980
- Wspomnienie na stronach Harcerstwa Gliwickiego. gliwickie-harcerstwo.wikispaces.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-03)].
- „Kurier Polski”, nr 238 (9247), 11 grudnia 1989, s. 2 (nekrolog)