Jan Karol Wróblewski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy generała Jana Karola Wróblewskiego. Zobacz też: inne osoby o tym imieniu i nazwisku.
Jan Karol Wróblewski
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

23 października 1871
Radowce

Data i miejsce śmierci

3 września 1937
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

do 1931

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Jednostki

Okręg Korpusu Nr I

Stanowiska

dowódca okręgu korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie pokoju) Odznaka za 25-letnią Służbę Wojskową (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy
Multimedia w Wikimedia Commons
Odczyt marszałka Józefa Piłsudskiego dotyczący Powstania styczniowego, wygłoszony w Szkole Podchorążych w Warszawie. Generał Wróblewski w pierwszym rzędzie, drugi od prawej
Grób gen. Wróblewskiego na Powązkach Wojskowych

Jan Karol Wróblewski h. Ślepowron (ur. 23 października 1871 w Radowcach, zm. 3 września 1937 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 23 października 1871 w Radowcach, ówczesnym mieście powiatowym Księstwa Bukowiny, w rodzinie Gustawa i Marii Karoliny z Malarskich. Pochodził z rodziny Wróblewskich pieczętującej się herbem Ślepowron przybyłej z centralnej Polski z województwa brzeskokujawskiego i osiadłej na Pokuciu w połowie XVII w. w czasach wojen z Kozakami. Po ukończeniu gimnazjum w rodzinnych Radowcach wstąpił do Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie[1].

Jesienią 1890, po ukończeniu szkoły, został wcielony do Śląsko-Morawskiego Pułku Piechoty Nr 100 w Cieszynie[2], a później w Krakowie. W 1896 pełnił funkcję adiutanta pułku[3]. W latach 1898–1900 był słuchaczem Szkoły Wojennej w Wiedniu[4][5]. W 1900, po ukończeniu szkoły i otrzymaniu tytułu „przydzielony do Sztabu Generalnego”, został skierowany do służby w Biurze Kolejowym Sztabu Generalnego[6]. W następnym roku został przydzielony do 5 Dywizji Piechoty w Ołomuńcu[7], a w 1902 do 9 Brygady Piechoty, która wchodziła w skład 5 DP i stacjonowała w tym samym garnizonie[8]. W 1903 został przydzielony z macierzystego Pułku Piechoty Nr 100 do Węgierskiego Pułku Piechoty Nr 12, który wówczas stacjonował w Trebinje[9]. Dwa lata później został przeniesiony do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej i wcielony do Pułku Piechoty Obrony Krajowej Stryj Nr 33 w Stryju[10]. W 1906 został przeniesiony do Pułku Piechoty Obrony Krajowej Przemyśl Nr 18 w Przemyślu[11][12]. W 1914 został przeniesiony do Pułku Piechoty Obrony Krajowej St. Pölten Nr 21 (w 1917 przemianowany na Pułk Strzelców Nr 21[13]) w St. Pölten na stanowisko komendanta batalionu[14]. W czasie I wojny światowej walczył na froncie włoskim[1]. Na początku 1915 pełniąc służbę w sztabie pułku został ranny[15]. Dostał się do angielskiej niewoli[1].

W czasie służby w siłach zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej awansował na kolejne stopnie: kadeta-zastępcy oficera (starszeństwo z 1 września 1890)[16], porucznika (starszeństwo z 1 listopada 1892)[17], nadporucznika (starszeństwo z 1 maja 1896)[18], kapitana 2. klasy (ze starszeństwem z 1 maja 1903)[19], kapitana 1. klasy (w 1907 ze starszeństwem z 1 maja 1903)[20], majora (1914)[1] i podpułkownika (starszeństwo z 1 lutego 1916)[21][22].

21 sierpnia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lutego 1916 i przydzielony do Kancelarii I Wiceministra Spraw Wojskowych[23]. Od kwietnia 1920 był kwatermistrzem 1 Armii. 1 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[24]. W latach 1920–1921 dowódca XXXVI Brygady Piechoty w czasie bitwy pod Brodami i Beresteczkiem w lipcu/sierpniu 1920. Od 6 listopada 1921 dowodził 25 Dywizją Piechoty w Kaliszu[25][26].

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 17. lokatą w korpusie generałów[27]. Z dniem 3 lutego 1925 został mianowany zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[28]. Od 14 maja 1926 „z rozkazu Naczelnego Wodza” pełnił obowiązki dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[29]. 7 września 1926 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go dowódcą Okręgu Korpusu Nr I[30]. Z dniem 7 lipca 1931 został zwolniony z zajmowanego stanowiska z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego, a z dniem 30 września tego roku przeniesiony w stan spoczynku[31]. Został członkiem Rady Administracyjnej Państwowej Wytwórni Prochu w Pionkach[32].

W latach 1935–1937, czyli do śmierci był prezesem Okręgu Warszawskiego i z automatu członkiem zarządu Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich RP.[33]. Był też w tym okresie prezesem Bractwa Kurkowego w Warszawie.[34]

Zmarł 3 września 1937 w Warszawie[35]. Trzy dni później został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[36][35] (kwatera A20-8-22)[37].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Generałowie polscy w opinii J. Piłsudskiego

[edytuj | edytuj kod]

W 1966 Mieczysław Cieplewicz na łamach Wojskowego Przeglądu Historycznego opublikował artykuł zatytułowany „Generałowie polscy w opinii J. Piłsudskiego”, w którym przedstawił, przechowywane w Centralnym Archiwum Wojskowym, opinie o 95 generałach sporządzone przez ówczesnego szefa Sztabu Generalnego i przewodniczącego Biura Ścisłej Rady Wojennej, marszałka Polski Józefa Piłsudskiego[42]. Autor artykułu stwierdził, że marszałek Piłsudski własnoręcznie sporządził opinie „w ostatnich dniach grudnia 1922”, a swoje twierdzenie oparł na porównaniu dwóch dokumentów, a mianowicie: „Spisie oficerów służących czynnie w dniu 1 czerwca 1921 roku” i „Roczniku Oficerskim 1923”. Mieczysław Cieplewicz nie uwzględnił „Listy starszeństwa oficerów zawodowych” z 3 maja 1922 i zmian zaszłych po tej dacie. Marszałek Piłsudski nie opiniował: Zygmunta Zielińskiego, który z dniem 1 stycznia 1923 został przeniesiony w stan spoczynku w stopniu generała broni, Gustawa Zygadłowicza, który zmarł 7 stycznia 1923, Władysław Frankowskiego, który zmarł 30 sierpnia 1922 oraz biskupa polowego Stanisława Galla i Kazimierz Porębskiego.

Mieczysław Cieplewicz we wspomnianym artykule przedstawił opinię Józefa Piłsudskiego o generale brygady Janie Karolu Wróblewskim, a za nim powtórzył ją Piotr Stawecki w „Słowniku biograficznym...”. Treść opinii brzmi: „obecnie szef I Departamentu Piechoty. Człowiek energiczny o czynnej naturze, wypróbowany na wojnie, gdzie dobrze dowodził brygadą w 21 dywizji. Zdaniem moim, lepszy do dowodzenia niż do siedzenia w biurze. Byłby zdaniem moim, jednym z bardzo dobrych dywizjonierów, może nawet komendantem grupy operacyjnej. Przeze mnie byłby użyty jako pierwszy do objęcia dowództwa dywizji, w razie przeprowadzenia reform w organizacji MSWojsk., albo w razie wojny do zapełnienia koniecznych podczas operacji luk w dowództwach dywizji”.

Z treści opinii wynika jednoznacznie, że dotyczy ona ówczesnego generała brygady Stanisława Wróblewskiego, a nie generała Jana Karola Wróblewskiego.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d Stawecki 1994 ↓, s. 356.
  2. ↑ Schematismus 1891 ↓, s. 505.
  3. ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 564.
  4. ↑ Schematismus 1899 ↓, s. 969.
  5. ↑ Schematismus 1900 ↓, s. 1000.
  6. ↑ Schematismus 1901 ↓, s. 207, 262, 594.
  7. ↑ Schematismus 1902 ↓, s. 209, 260, 600.
  8. ↑ Schematismus 1903 ↓, s. 207, 257, 596.
  9. ↑ Schematismus 1904 ↓, s. 424.
  10. ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 127, 367.
  11. ↑ Schematismus 1907 ↓, s. 133, 283.
  12. ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 130, 258.
  13. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 296.
  14. ↑ Zakrzewski 2016 ↓, s. 478.
  15. ↑ Lista strat nr 124. c. i k. Ministerstwo Wojny, 1915-02-11, s. 6.
  16. ↑ Schematismus 1891 ↓, s. 261.
  17. ↑ Schematismus 1893 ↓, s. 254.
  18. ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 262.
  19. ↑ Schematismus 1904 ↓, s. 251.
  20. ↑ Schematismus 1908 ↓, s. 132.
  21. ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 16.
  22. ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 52.
  23. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 88 z 12 września 1919, poz. 3139.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 15 maja 1920, s. 352.
  25. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 104, 120.
  26. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 77, 117.
  27. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 15.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 8 lutego 1925, s. 62.
  29. ↑ Rozkaz Nr 28 Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I. [w:] Komisja Likwidacyjna Generała Lucjana Żeligowskiego, sygn. 701/4/9 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1926-05-14. [dostęp 2021-08-01].
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 14 września 1926, s. 299.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 224, 247.
  32. ↑ Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 247, s. 4, 1937-09-07. Warszawa. 
  33. ↑ „Zarząd Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich R. P." w: „Rocznik Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich R. P. Na Rok 1937", Poznań 1936 s., 140 i 164
  34. ↑ „Zarząd Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich R. P." w: „Rocznik Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich R. P. Na Rok 1937", Poznań 1936 s., 140 i 164
  35. ↑ a b Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 245, s. 4, 1937-09-05. Warszawa. 
  36. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 185.
  37. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze
  38. ↑ M.P. z 1928 r. nr 111, poz. 175 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska oraz pracy społecznej”.
  39. ↑ Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928. 
  40. ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  41. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 12.
  42. ↑ Cieplewicz 1966 ↓, s. 316-337.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1891. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1891. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1893. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1893. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1899. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1898. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1902. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1901. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1906. Wiedeń: styczeń 1906. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1907. Wiedeń: styczeń 1907. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1908. Wiedeń: styczeń 1908. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrat Vertretenen Königreiche une Länder für 1914. Wiedeń: styczeń 1914. (niem.).
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916. (niem.).
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Mieczysław Cieplewicz. Generałowie polscy w opinii J. Piłsudskiego. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (37), s. 316–337, 1966. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. 
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
  • Bartosz Zakrzewski: 18 Dywizja Piechoty WP w wojnie polsko-sowieckiej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2016. ISBN 978-83-7543-415-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Karol_Wróblewski&oldid=74385463”