Jan Pierzchała – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Pierzchała

Data i miejsce urodzenia	26 września 1921 Jaworzno
Data i miejsce śmierci	7 grudnia 2003 Sosnowiec
Odznaczenia

Jan Pierzchała (ur. 26 września 1921 w Jaworznie, zm. 7 grudnia 2003 w Sosnowcu) – polski prozaik, poeta, autor adaptacji scenicznych, dramaturg, tłumacz.

W 1945 debiutował jako poeta na antenie Polskiego Radia. W latach 1947–1950 studiował polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1947–1949 pełnił funkcję sekretarza redakcji kwartalnika „Zeszyty Wrocławskie”. Uczestniczył w pracach Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego i Literatury we Wrocławiu, pracował na stanowisku dyrektora ds. programowych rozgłośni Polskiego Radia. W 1953 zamieszkał w Sosnowcu i rozpoczął pracę w katowickim wydawnictwie „Śląsk”. W 1956 objął stanowisko attaché kulturalnego Ambasady PRL w Berlinie Wschodnim. W 1959 wrócił do Polski i pracował w redakcji wydania niedzielnego „Trybuny Robotniczej”. W latach 1962–1981 był zastępcą redaktora naczelnego „Poglądów”. W latach 1964–1966 był kierownikiem literackim Teatru Dramatycznego im. Adama Mickiewicza w Częstochowie, 1966–1997 w sosnowieckim Teatrze Zagłębia. W latach 1986–1990 był członkiem Narodowej Rady Kultury.

Należał do PZPR. W latach 1964–1968 był zastępcą członka KC PZPR^[1]. Był także działaczem PRON, członkiem Rady Wojewódzkiej w Katowicach (1983-1989) oraz działaczem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (Członek Plenum Zarządu Wojewódzkiego w Katowicach od 1962 roku)^[2].

W czasach PRL był odznaczony m.in.: Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy II klasy, Medalem 10-lecia Polski Ludowej, Medalem 30-lecia Polski Ludowej i Brązowym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”^[1].

W 1998 został odznaczony Medalem Polonia Mater Nostra Est. W 2002 r. uhonorowany orderem „Zasłużony dla Miasta Sosnowca”^[3].

Wiersze, opowiadania, reportaże, artykuły publicystyczne, recenzje i przekłady zamieszczał w wielu czasopismach (m.in.: „Dziennik Polski”, „Dziennik Zachodni”, „Kuźnica”, „Litieraturnaja gazieta”, „Miesięcznik Literacki”, „Nowa Kultura”, „Odra”, „Odrodzenie”, „Opcje”, „Poglądy”, „Przemiany”, „Słowo Polskie”, „Sprawy i Ludzie”, „Szczecin”, „Śląsk”, „Śląsk Literacki”, „Tak i Nie”, „Tygodnik Kulturalny”, „Tygodnik Powszechny”, „Wieś”, „Zaranie Śląskie”, „Zeszyty Wrocławskie”, „Życie Literackie”).

• Wiersze (1948),
• Dziewczyna (1952),
• Noce bez światła (1954),
• Rozstanie i powrót (1957),
• Anastazy Kowalczyk. Opowieść biograficzna (1962),
• Antykwariat przy ulicy Barbarossy. Opowiadania (1962),
• Legenda Zagłębia. Szkice (1962, wyd. 2 1971),
• Dzień z nocą na trzy podzielony (1964),
• Krzak gorejący (1972),
• Przeczekaj deszcz (1975),
• Jak krótkie lato (1980),
• Opasani ciemnością (1983),
• Prawdziwy zabytek dawniejszego wieku. O Hipolicie Kownackim ze Sławkowa.1961–1854 (1988),
• Z ciemni podskórnej. Szkice o pisarzach współczesnych urodzonych w Zagłębiu Dąbrowskim (1992).

• Bogdan Snoch: Górnośląski Leksykon Biograficzny. Suplement do wydania drugiego. Katowice: Muzeum Śląskie, 2006, s. 89. ISBN 83-60353-11-5.
• Pamięć i źródła. O Janie Pierzchale. Red. Paweł Sarna. Jaworzno 2004
• O Janie Pierzchale. Red. M. Kisiel, P. Majerski. Sosnowiec 2005

• Jan Pierzchała w bazie filmpolski.pl
• http://www.um.sosnowiec.pl/default.aspx?docId=329
• https://web.archive.org/web/20070304074908/http://www.teatrzaglebia.pl/historia.php
• http://www.obywatelskie.jaworzno.pl/index.php?option=content&task=view&id=123&Itemid=2