Karl Maramorosch – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karl Maramorosch

Karl Maramorosch, 2009
Data i miejsce urodzenia	16 stycznia 1915 Wiedeń
Data i miejsce śmierci	9 maja 2016 Warszawa
Multimedia w Wikimedia Commons

Karl Maramorosch (ur. 16 stycznia 1915 w Wiedniu, zm. 9 maja 2016^[1] w Warszawie) – amerykański wirusolog, entomolog i fitopatolog.

Wzrastał w Kołomyi, gdzie ukończył szkołę powszechną i gimnazjum im. Kazimierza Jagiellończyka. Od siódmego roku życia przez 12 lat uczył się gry na fortepianie, uzyskując w 1934 średnie wykształcenie muzyczne w konserwatorium im. Stanisława Moniuszki w Stanisławowie. W 1938 ukończył z tytułem inżyniera studia wyższe na SGGW w Warszawie.

Wirusologią zainteresował się w wieku 13 lat, zainspirowany osiągnięciami prof. Rudolfa Weigla, u którego studiował na Uniwersytecie Lwowskim jego starszy brat. W 1939, po niemieckiej inwazji na Polskę, wraz z żoną Ireną (z domu Ludwinowską) przedostał się do Rumunii, gdzie w obozie dla internowanych spędził kolejne 4 lata.

Po zajęciu Rumunii przez Armię Czerwoną kontynuował studia na politechnice w Bukareszcie, wybierając fitopatologię jako główny kierunek studiów. W 1947 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie w 1949 uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. Jego kariera naukowa zaczęła się w 1947 w brooklyńskim ogrodzie botanicznym, następnie przez 12 lat pracy w Uniwersytecie Rockefellera w Nowym Jorku. Zmodyfikował nowatorską procedurę Weigla – sztucznego zarażania wszy odzieżowych – w celu mikro-injekcji owadów.

Był pierwszym naukowcem, który w 1956 zastosował hodowlę tkanek i komórek owadów do hodowli wirusów zwierzęcych i zarazków roślinnych. Jego badania stały się podstawą obecnych biotechnologicznych zastosowań hodowli komórek owadów w medycynie, farmakologii i rolnictwie.

W 1960 Maramorosch pracował przez 6 miesięcy na Filipinach, badając groźną chorobę Kadang-Kadang, która zniszczyła ponad 30 milionów palm kokosowych. Od 1961 do 1973 był dyrektorem programu wirusologii w Boyce Thompson Institute w Yonkers k. Nowego Jorku. Zgromadził tam współpracowników z Ameryki, Europy, Azji i Australii, z którymi za pomocą mikroskopii elektronowej charakteryzował nowe wirusy i inne zarazki owadów i roślin. W 1974 przyjął zaproszenie do objęcia stanowiska profesora (tenured Distinguished Professor) w Uniwersytecie Stanowym Rutgers (stan New Jersey), w Instytucie Mikrobiologii im. Waksmana. Kontynuował tam badania w dziedzinie wirusologii i hodowli komórek owadów.

Jego zainteresowania obejmowały biotechnologię, wirusologię porównawczą, hodowlę tkanek owadów i innych bezkręgowców, badania nowo powstających chorób zwierząt i roślin, parazytologię oraz współpracę naukową.

W 1980 został odznaczony najwyższą międzynarodową nagrodą w rolnictwie Wolf Prize in Agriculture za naukowe osiągnięcia w dziedzinie wirusologii, entomologii i fitopatologii. Wśród wielu innych odznaczeń otrzymał w 1981 nagrodę Fundacji Jurzykowskiego, odznaczenie Amerykańskiego Instytutu Biologicznych Nauk (AIBS, 1983) i dwukrotnie profesurę Fulbrighta. Jako wykładowca lub uczestnik kongresów naukowych był m.in. w Argentynie, Armenii, Chinach, Kostaryce, Egipcie, Holandii, Hondurasie, Indiach, Izraelu, Japonii, Jugosławii, Kanadzie, Kenii, Meksyku, Nigerii, Polsce, Rosji, Sri Lance, Szwecji, Uzbekistanie i Wenezueli.

Dnia 24 października 2014 r. w Auli Kryształowej SGGW odbyła się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa profesorowi Maramoroschowi. Otrzymał ten tytuł na wniosek Wydziałów: Rolnictwa i Biologii oraz Medycyny Weterynaryjnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

W ciągu ponad 60-letniej kariery naukowej opublikował ponad 800 artykułów naukowych i 100 książek, między innymi:

• PIASA zaprasza na wykład dr. Karla Maramoroscha. poland.us. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. – portal Poland.us [dostęp 2013-12-17]
• Rutgers, The State University of New Jersey. entomology.rutgers.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-26)]. [dostęp 2013-12-17]
• Zoom info o prof. Karlu Maramoroschu [dostęp 2013-12-17]