Karol Głombiowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karol Głombiowski

Data i miejsce urodzenia	22 kwietnia 1913 Paderborn
Data i miejsce śmierci	13 października 1986 Gdańsk[1]
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Karol Głombiowski (ur. 22 kwietnia 1913 w Paderborn, zm. 13 października 1986 w Gdańsku) – polski bibliolog, twórca polskiej szkoły bibliologicznej. Badacz dziejów książki, czytelnictwa; wprowadził nowe metody w funkcjonowaniu bibliotekarstwa akademickiego^[1].

W 1918 roku wraz z rodziną zamieszkał w Wejherowie, gdzie ukończył szkołę powszechną i gimnazjum. W latach 1933–1938 studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Warszawskim. Pracę magisterską Quae nutricis In tragedia Graeca partes fuerint, napisał pod kierunkiem prof. Aleksandra Tyrana^[2]. Od 1938 roku pracował jako nauczyciel języka łacińskiego i niemieckiego w prywatnym gimnazjum w Rembertowie. W czasie II wojny światowej działał w ruchu oporu, w kieleckim oddziale partyzanckim AK, Jędrusie. Był uczestnikiem akcji bojowych, za które otrzymał odznaczenia państwowe. W 1939 r. zorganizował tajne nauczanie w Rembertowie. W latach 1940–1944 zorganizował tajne nauczanie w Modliborzycach^[2]. W latach 1946–1948)był dyrektorem szkoły w Zawadzkiem. W latach 1949–1956 pracował w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego, najpierw w Dziale Starych Druków, a od 1952 był jej kierownikiem. W 1956–1969 pełnił funkcję kierownika Katedry Bibliotekoznawstwa na Wydziale Filologicznym. W 1952 uzyskał stopień doktora, w 1966 - profesora tytularnego, w 1984 - profesora zwyczajnego. W marcu 1968 roku wziął udział w strajku studentów, co było przyczyną odwołania go ze stanowiska kierownika Katedry Bibliotekoznawstwa^[1]. Od 1970 stał na stanowisku redaktora naczelnego Studiów o Książce^[3]. W 1971 r. przeniósł się na Uniwersytet Gdański, gdzie w ramach Instytutu Filologii Polskiej zorganizował i kierował Zakładem Nauki o Książce^[2]. Od 1975 był Organizatorem magisterskiego kształcenia w zakresie bibliotekoznawstwa i informacji naukowej na Uniwersytecie w Gdańsku. W latach 1972–1975 był kierownikiem Studium Doktoranckiego Instytutu Filologii Polskiej UG^[1]. Został pochowany na cmentarzu katolickim w Sopocie (kwatera B3-E-13)^[4].

Był wyróżniony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem 500-lecia Drukarstwa w Polsce, Złotą Odznaką Honorową Stowarzyszenia Księgarzy Polskich i Nagrodą Heleny Radlińskiej.

Karol Głombiowski uważany jest przez bibliologów zarówno w Polsce jak i na Węgrzech, Słowacji, w Czechach, Rosji, Francji, Niemczech czy we Włoszech za twórcę wrocławskiej (polskiej) szkoły bibliologicznej, której podstawą była teoretyczna koncepcja książki jako instrumentu komunikacji społecznej. Podwaliny nowego ujęcia zawarł w pracy Książka w procesie komunikacji społecznej (Wrocław 1980). Z niej to wywodziły się jego, i jego uczniów, prace nad historią czytelnictwa, teorią książki jako narzędzia przekazu i nad bibliologicznymi aspektami procesów literackich^[5].

Wypromował 24 doktorów (wśród których pięciu uzyskało hababilitację, a trzech - profesury). Był autorem dziewięciu monografii, w tym dwie współtworzył. Napisał ok. 60 artykułów w prestiżowych czasopismach naukowych^[5].

1. Katalog wystawy rękopisów i starodruków lekarskich. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1956 nr 1 s. 202-205 [Głombiowski Karol].
2. Przewodnik do nauki historii książki i księgozbioru: I rok studiów / Karol Głombiowski; Uniwersytet Wrocławski im. Bolesława Bieruta. Wydział Filologiczny. Studium Zaoczne Bibliotekoznawstwa. - Wrocław, 1956. - 13 s. - Maszyn. powiel.,
3. Zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu z punktu widzenia potrzeb historii medycyny na Śląsku. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1956 R. 1 nr 1 s. 199-202,
4. Polska literatura polityczna na Śląsku od XVI do końca XVIII wieku. Streszczenie. Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Seria A. 1957 (druk 1961) T. 12 s. 33-35
5. Materiały do nauki historii książki i księgozbioru. Cz. I: Książka w starożytności / oprac. Karol Głombiowski; Uniwersytet Wrocławski. Wydział Filologiczny. Studium Bibliotekoznawstwa dla Pracujących.- Wrocław: Uniw. Wrocławski, 1958. - 73 s.; 30 cm,
6. Dzieło Jana Długosza i Marcina Kromera na Śląsku. Streszczenie. Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Seria A. 1960 (druk 1962) T. 15 s. 32-33,
7. O poczytności Erazma z Rotterdamu na Śląsku w dobie Odrodzenia. Roczniki Biblioteczne 1960 (druk 1961) R. 4 z. 1/2 s. 1-24, 5 tabl. r‚s. Zsfassung s. 267-269
8. Polska literatura polityczna na Śląsku od XVI do końca XVIII w.: studium z zakresu użytkowania książki / Karol Głombiowski; Instytut Śląski w Opolu. - Katowice: Wydaw. Śląsk, 1960. - 211 s.: 22 il.; 23 cm. - Bibliogr. s. 195-201. Rez. Summ. Zsfassung Rec. Leszczyński J. Zaranie Śląskie 1960 R. 23 z. 4 s. 676-682; Tazbir J. Książka o czytelnikach z dawnych wieków. Nowe Książki 1960 nr 60 s. 605-606; Adamczyk M. "Przegląd Zachodni" 1961 R. 17 nr 1 s. 195-197; Heck R. "Odrodzenie i Reformacja w Polsce" 1961 T. 6 s. 256-259,
9. šber die Verbreitung der Schriften des Erasmus von Rotterdam in Schlesien in der Zeit der Renaissance. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1960 R. 5 nr 2 s. 125-152,
10. Traktat o dwóch Sarmacjach" i Kronika polska Macieja z Miechowa na Śląsku. Roczniki Biblioteczne 1961 (druk 1962) R. 5 z. 1/4 s. 115-138,
11. Bibliotekoznawstwo jako dyscyplina uniwersytecka. Roczniki Biblioteczne 1962 (druk 1963) R. 6 z. 1/2 s. 1-19 rez. Zsfassung Polem. Piasecki W. Bibliotekoznawstwo w cudzysłowie czy bez cudzysłowu. Przegląd Biblioteczny 1963 R. 31 z. 3/4 s. 151-155
12. Dzieło Jana Długosza i Marcina Kromera na Śląsku. Acta Universitatis Wratislaviensis No 38 Bibliotekoznawstwo 3 1962 s. 39-60 Zsfassung,
13. Fragment z dziejów upowszechniania książki we Wrocławiu na przełomie XVIII i XIX wieku (K. K. Streit). Roczniki Biblioteczne 1962 (druk 1963) R. 6 z. 3/4 s. 103-115,
14. Poezja polsko-łacińska doby Odrodzenia w czytelniczych środowiskach Śląska. Roczniki Biblioteczne 1962 (druk 1963) R. 6 z. 1/2 s. 57-79,
15. Über die Verbreitung der Schriften des Erasmus von Rotterdam in Schlesien in der Zeit der Renaissance / Karol Głombiowski //W: Renaissance und Humanismus in Mittel- und Osteuropa. T. 2. - Berlin, 1962. - S. 208-209
16. Bibliotekovedenie kak universitetskaja disciplina / Karol Głombiowski //W: Gegenstand und Methoden der Bibliothekswissenschaft. - Leipzig, 1963. - S. 152-166,
17. Bibliotekoznawstwo jako dyscyplina uniwersytecka. Streszczenie. Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Seria A. 1963 (druk 1965) T. 18 s. 18,
18. Die Bibliothekswissenschaft als Hochschuldisziplin / Karol Głombiowski //W: Gegenstand und Methoden der Bibliothekswissenschaft. - Leipzig, 1963. - S. 135-151,
19. O problemach historii recepcji dzieła naukowego. Roczniki Biblioteczne 1964 (druk 1965) R. 8 z. 1/2 s. 3-17
20. Corviniana / I. Berkovits. - Wrocław, 1964 Rec. Roczniki Biblioteczne 1965 (druk 1966) R. 9 z. 1/2 s. 202-205
21. Społeczne aspekty badań wrocławskiego ośrodka bibliotekoznawczego w latach 1945-1965 / Karol Głombiowski //W: Nauka polska we Wrocławiu: w latach 1945-1965 i jej znaczenie społeczne / [red. Jan Trzynadlowski]; Wrocławskie Towarzystwo Naukowe. - Wrocław: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1965. - S. 24-28,
22. Red.: Acta Universitatis Wratislaviensis No 46, 72, 121 Bibliotekoznawstwo 4-6 Wrocław 1966-1970,
23. Książka ariańska na Śląsku w XVII i XVIII wieku. Kwartalnik Opolski 1966 R. 12 nr 4 s. 185-200 il.,
24. Materiały do nauki historii książki i księgozbioru / Karol Głombiowski, Helena Szwejkowska; Uniwersytet Wrocławski im. Bolesława Bieruta. - [Wyd. 2 / uzup. Kazimiera Maleczyńska]. - Wrocław, 1966. - 177 s., 22 tabl.; 29 cm. - Część I Książka w starożytności oprac. Karol Głombiowski; uzup. Kazimiera Maleczyńska. - Maszyn. powiel.,
25. Problemy historii czytelnictwa / Karol Głombiowski. - Wrocław: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1966. - R‚s. - 149 s.: [9] k. tabl.; 24 cm. - (Śląskie Prace Bibliograficzne i Bibliotekoznawcze / Wrocławskie Towarzystwo Naukowe; T. 9),
26. Na historię literatury antycznej spojrzenie księgoznawcze. Eos 1967/1968 druk 1968 vol. 57 fasc. 1 s. 157-170 bibliogr. summ.
27. O dalszy rozwój bibliotekoznawstwa uniwersyteckiego. Roczniki Biblioteczne 1967 R. 11 z. 3/4 druk 1969 s. 451-465 rez. Zsfassung,
28. Kniha - nedoceneně prameĺ věskumu l'udskeho vedomia. Knihovnik 1968 R. 13 ź. 4 s. 101-104,
29. O społecznej recepcji książki braci polskich na Śląsku. Rocznik Biblioteki Narodowej 1968 T. 4 s. 265-298 tabl. summ.,
30. Vom Nutzen des Studiums der griechischen Philosophie / E. Albrecht. - Berlin, 1966 Rec. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1968 R. 13 nr 1 s. 134-135
31. Die Geschichte der antiken Literatur aus ser Sicht des Bibliothekswissenschaftlers / Karol Głombiowski //W: Buch - Bibliothek - Leser. - Berlin, 1969. - Bibliogr.. - S. 519-531,
32. Red.: Studia o Książce. Ogólnopolski organ szkół wyższych. Wrocław 1970 T.1,
33. O funkcjonalną koncepcję nauki o książce. Studia o Książce 1970 T. 1 s. 5-24,
34. Red. działu Dzieje księgarstwa obcego W: Encyklopedia wiedzy o książce. Wrocław 1971,
35. Historia i współczesność w kształceniu uniwersyteckim bibliotekarzy. Studia o Książce 1971 T. 2 s. 17-28 rez. r‚s.,
36. Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu / Karol Głombiowski, Helena Szwejkowska. - Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1971. - 166 s.: 32 il.; 24 cm. - Bibliogr. s. 161-166. - Część pierwsza. Starożytność - oprac. Karol Głombiowski.