Kobylanka (województwo małopolskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
![]() Sanktuarium Pana Jezusa Ukrzyżowanego pod wezwaniem Jana Chrzciciela | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) | 2487[2] |
Strefa numeracyjna | 18 |
Kod pocztowy | 38-303[3] |
Tablice rejestracyjne | KGR |
SIMC | 0425389 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gorlice ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego ![]() | |
![]() |
Kobylanka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Gorlice.
W latach 1954–1972 wieś należała do i była siedzibą władz gromady Kobylanka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Integralne części miejscowości: Dębina, Dworskie Pola, Jedle, Koci Zamek, Kościelisko, Pańskie Pola, Podkościół, Rozbój[4]. Przez Kobylankę przepływa potok Kobylanka, który ma także inne lokalne nazwy ustanowione przez mieszkańców wsi tj. : Kotlanka i Potok Dominikowa[potrzebny przypis].
1 września 1977 znaczną część Kobylanki (95 ha) włączono do Gorlic[5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa Kobylanka pojawiła się około 1363 roku. Właścicielami tych terenów od XIV w. do roku 1611 była rodzina Gładyszów, założycielem miejscowości w 1681 roku była rodzina Pieniążków. W XVII w. Kobylanka zasłynęła ze znajdującego się w kaplicy dworskiej (ufundowanej przez hr. Marię z Wielopolskich) obrazu – wiernej kopii watykańskiego Chrystusa na Krzyżu, którą otrzymał Jan Wielopolski, właściciel Kobylanki w darze od papieża Innocentego XI. Niezwykłe zjawiska rozsławiły obraz i spowodowały jego uroczyste przeniesienie do kościoła parafialnego. Po zapoznaniu się z dokumentami specjalnie powołanej komisji bp Szaniawski listem pasterskim z 1728 r. ogłosił obraz Pana Jezusa w Kobylance jako słynący łaskami. W latach 1720–1750 wybudowano nowy kościół w stylu późnego baroku, w którym umieszczono obraz będący celem pielgrzymek. Ewaryst Andrzej Kuropatnicki w wydanym po raz pierwszy w 1786 r. dziełku pt. „Geografia (...) Galicyi i Lodomeryi” tak pisał o Kobylance: Wieś dziedziczna JW. hrabiny z xiążąt Sułkowskich Wielopolskiej, pani pobożnością, rozumem i miłością potomstwa, luboć w młodym i kwitnącym wieku owdowiała, znakomitej; sławna kościołem pobitym miedzią, w którym obraz ukrzyżowanego Pana nieustannemi słynie cudami i tysięczne od wiosny do zimy bywają konkursa. Piękne tu domy dla przybywających i austerye.[6]
Od 1930 opiekę nad Sanktuarium sprawuje Zgromadzenie Księży Misjonarzy Saletynów. Znajdują się tutaj grobowce rodziny Wielopolskich.
W lipcu 1770 roku Rosjanie rozbili na tych terenach obóz konfederatów barskich pod dowództwem Józefa Bierzyńskiego i Kazimierza Pułaskiego.
W 1852 r. w Kobylance książę Stanisław Jabłonowski rozpoczął destylację ropy naftowej i produkcję asfaltu. Archaiczny sprzęt wydobywczy (kiwony i trójnogi) zobaczyć można na eksploatowanych jeszcze polach naftowych w Kobylance.
Saletyńskie Spotkania Dzieci
[edytuj | edytuj kod]Od 2013 (z przerwą w latach 2020–2023) w Kobylance, co roku w czerwcu, odbywają się Saletyńskie Spotkania Dzieci. Na tę coroczną uroczystość przyjeżdżają dzieci z parafii z całej Polski[7].
- Cmentarz wojenny nr 99
- Cmentarz wojenny nr 100
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[8]
- kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela z 1650 roku,
- dzwonnica,
- kapliczka pw. MB Królowej Polski z 2 poł. XIX,
- cmentarz wojenny nr 99 z I wojny światowej,
- cmentarz wojenny nr 100 z I wojny światowej.
W miejscowości ma swoją siedzibą parafia św. Jana Chrzciciela, należąca do dekanatu Gorlice, diecezji rzeszowskiej. W Kobylance działa ochotnicza straż pożarna.
Sport
[edytuj | edytuj kod]- Klub LKS Kobylanka założony w roku 1954. W sezonie 2023/24 występuje w lidze okręgowej, w grupie Nowy Sącz-Gorlice[9].
Osoby związane z Kobylanką
[edytuj | edytuj kod]- Łukasz Dyczko – polski saksofonista, zwycięzca 18 Konkursu Eurowizji dla Młodych Muzyków
- Barbara Krężołek-Paluch – polska artysta-plastyk, poetka, redaktorka, animatorka kultury
- Elżbieta Zielińska – polityk, posłanka na Sejm
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55007
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 492 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Dz.U. z 1977 r. nr 27, poz. 117
- ↑ Ewaryst Andrzej Kuropatnicki: Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Lodomeryi. Wyd. powtórne. Lwów: Nakładem Wojciecha Manieckiego, 1858, s. 27.
- ↑ Strona dzieci.saletyni.pl
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Strona 90minut.pl
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kobylanka (6), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 210 .