French
DeutschKonwencje haskie z 1899 i 1907 roku – Wikipedia, wolna encyklopedia
Konwencje haskie z 1899 i 1907 roku – umowy międzynarodowe zawierane w Hadze dotyczące prawa konfliktów zbrojnych.
Konwencje haskie z 29 lipca 1899 roku
[edytuj | edytuj kod]- I konwencja haska – pokojowe rozstrzyganie sporów międzynarodowych, utworzenie Stałego Trybunału Rozjemczego.
- II konwencja haska – zwyczaje i prawa podczas wojny lądowej, wzorowana na deklaracji brukselskiej z 1874 roku.
- III konwencja haska – zastosowanie konwencji genewskiej z 1864 roku do wojny na morzu.
Konwencja haska z 21 grudnia 1904 roku
[edytuj | edytuj kod]- dotyczyła ochrony okrętów szpitalnych[1].
Konwencje haskie z 18 października 1907 roku
[edytuj | edytuj kod]
Rozszerzała zakres konwencji haskich z 1899 roku i ustanawiała nowe przepisy; podczas konferencji przyjęto 13 konwencji (z czego ratyfikowano 12), dotyczących m.in.:
- pokojowego załatwiania sporów międzynarodowych (konwencja haska I) – zmiana I konwencji z 1899 r.[2][3];
- ograniczenia użycia siły w celu ściągnięcia długów zawarowanych umową (konwencja haska II) zwana od nazwisk inicjatorów konwencją Drago–Portera[4];
- sposobu rozpoczęcia konfliktu (konwencja haska III)[5][6];
- praw i zwyczajów wojny lądowej (konwencja haska IV), zmiana II konwencji z 1899 r.[7][8];
- sposobu zachowania się mocarstw neutralnych (konwencja haska V);
- sposobu traktowania statków handlowych należących do nieprzyjaciela na początku wojny (konwencja haska VI)[9];
- przemiany statków handlowych na okręty wojenne (konwencja haska VII)[10]'
- zakładania min podwodnych, wybuchających automatycznie za dotknięciem oraz używania torped, które nie stają się nieszkodliwe, gdy chybią celu (konwencja haska VIII)[11]'
- bombardowania przez morskie siły zbrojne w czasie wojny (IX konwencja haska)[12]'
- zastosowania do wojny morskiej zasad konwencji genewskiej z 1906 r. (X konwencja haska)[13] zmiana III konwencji z 1899 r.;
- ograniczeń w wykonywaniu prawa zaboru w wojnie morskiej (XI konwencja haska)[14];
- utworzenia Międzynarodowego Trybunału Łupów (XII konwencja haska) jako instancji odwoławczej od orzekających konfiskaty wyroków sądów kaperskich, ustanawianych przez państwa uczestniczące w wojnie morskiej[15] – nie została ratyfikowana, zasady dopracowała Deklaracja londyńska;
- praw i obowiązków mocarstw neutralnych w razie wojny morskiej (XIII konwencja haska)[16].
Reguły haskie z 19 lutego 1923 roku
[edytuj | edytuj kod]Na konferencji tej ustalono reguły wojny powietrznej, wobec braku ratyfikacji zostały normami wewnętrznymi państw uczestniczących[17].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. z 1936 r. nr 60, poz. 439.
- ↑ Ustawa z dnia 23 marca 1929 r. w sprawie zatwierdzenia zgłoszonego przez Rząd Polski w dniu 14 października 1920 r. przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do konwencji o pokojowem załatwianiu sporów międzynarodowych, podpisanej w Hadze dnia 18 października 1907 r. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ Oświadczenie Rządowe z dnia 18 grudnia 1929 r. w sprawie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Konwencji o pokojowem załatwianiu sporów międzynarodowych, podpisanej w Hadze dnia 18 października 1907 roku. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ Art. 1 Układające się Mocarstwa postanawiają nie uciekać się do użycia siły zbrojnej celem ściągnięcia zawarowanych umową długów, których zwrotu, jako należnego jego obywatelom, od Rządu jednego kraju domaga się Rząd drugiego. Wszelako postanowienie to nie będzie mogło się stosować, jeżeli Państwo dłużnicze odrzuca albo pozostawia bez odpowiedzi propozycję rozjemstwa (arbitraż) albo przyjąwszy ją, czyni niemożliwym sporządzenie zapisu na sąd rozjemczy, albo potem zaniecha zastosowań się do wydanego wyroku. Art. 2 rozjemstwo wspomniane w artykule 1 poddawał procedurze określonej w dziale IV rozdziale II o stałym sądzie rozjemczym (art. 41 – 50) konwencji I o pokojowym rozstrzyganiu sporów (Użycie siły w stosunkach międzynarodowych; limitacja jej stosowania; Dopuszczalność użycia siły zbrojnej w prawie międzynarodowym publicznym).
- ↑ Ustawa z dnia 1 kwietnia 1924 r. w przedmiocie przystąpienia Polski do międzynarodowej konwencji o rozpoczęciu kroków nieprzyjacielskich, podpisanej w Hadze dnia 18 października 1907 roku. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ Oświadczenie Rządowe z dnia 20 stycznia 1927 r. w sprawie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Międzynarodowej konwencji o rozpoczęciu kroków nieprzyjacielskich, podpisanej w Hadze dnia 18 października 1907 r. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ Ustawa z dnia 1 kwietnia 1924 r. w przedmiocie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do międzynarodowej konwencji, dotyczącej praw i obowiązków mocarstw i osób neutralnych w razie wojny lądowej, podpisanej w Hadze dnia 18 października 1907 r. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ Oświadczenie Rządowe z dnia 20 stycznia 1927 r. w sprawie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Międzynarodowej konwencji, dotyczącej praw i obowiązków mocarstw i osób neutralnych w razie wojny lądowej, podpisanej w Hadze dnia 18 października 1907 r. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-18].
- ↑ Dz.U. z 1936 r. nr 6, poz. 64.
- ↑ Dz.U. z 1936 r. nr 6, poz. 65.
- ↑ VIII konwencja tekst polski.
- ↑ Dz.U. z 1936 r. nr 6, poz. 66.
- ↑ Dz.U. z 1936 r. nr 6, poz. 67.
- ↑ Dz.U. z 1936 r. nr 6, poz. 68.
- ↑ Artykuł 7 projektu Jeżeli istnieje możliwość rozstrzygnięcia kwestii prawnej na podstawie konwencji między stroną wojującą dokonującą zajęcia a mocarstwem będącym stroną sporu lub osobą będącą jej obywatelem, Trybunał kierował się będzie ustaleniami niniejszej konwencji. W przypadku braku takich postanowień, Trybunał stosuje reguły prawa międzynarodowego. Jeżeli reguły powszechnie uznane nie istnieją, Trybunał rozstrzyga na podstawie ogólnych zasad prawa i zasad słuszności. (za: Źródła prawa międzynarodowego). Tekst ang. Convention (XII) relative to the Creation of an International Prize Court. The Hague, 18 October 1907.
- ↑ XIII konwencja tekst polski. msw.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-23)]..
- ↑ The Hague Rules of Air Warfare, Reguły wojny powietrznej, Haga, 19 lutego 1923. Pomimo braku formalnego obowiązywania regulacji z 1923 roku, główne państwa uczestniczące w pracach komisji implementowały instrukcję komisji jurystów do swoich regulaminów wojskowych i rozkazów kierowanych do sił powietrznych. Jednym z przykładów takiego transponowania regulacji haskiej do wewnętrznego porządku prawnego jest (...) instrukcja do polskiego lotnictwa z dnia 29 VIII 1939 stanowiąca odbicie reguł haskich, wprowadzająca dodatkowe wymagania względem operacji powietrznych (Wieluń – 1 IX 1939. Bombardowanie miasta a międzynarodowe prawo konfliktów zbrojnych).