Lennoaceae – Wikipedia, wolna encyklopedia

Lennoaceae
Ilustracja
Pholisma arenarium
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

ogórecznikowce

Rodzina

Lennoaceae

Nazwa systematyczna
Lennoaceae Solms
Abh. Naturf. Ges. Halle 11: 174. 7 Jan 1870[3]
Typ nomenklatoryczny

Lennoa La Llave & Lex. (1824)[3]

Pholisma sonorae
Pholisma arenarium
Lennoa madreporoides

Lennoaceaerodzina bezzieleniowych, pasożytniczych roślin z rzędu ogórecznikowców (Boraginales)[2]. Często także wyodrębniana w randze podrodziny Lennooideae w rodzinie ogórecznikowatych (Boraginaceae)[4]. Według APweb uznana za synonim plemienia Pholismateae Horaninow w ramach rodziny Ehretiaceae[2]. Do taksonu tego zaliczane były dwa rodzaje (Pholisma i Lennoa) z czterema gatunkami. Występują one na obszarze od Kalifornii i Arizony na północy po Gwatemalę na południu oraz w północnej Kolumbii i Wenezueli[5][2]. Pojawiające się na pustyni Sonora pędy kwiatostanowe Lennoa madreporoides były i są nadal spożywane jako warzywo przez miejscowych Indian[5].

Rośliny te w przeciwieństwie do większości innych pasożytów nie są przywiązane do określonych żywicieli[5]. Najczęściej rozwijają się jednak na powojnikach Clematis, wilczomleczach Euphorbia i krzewiastych astrowatych Asteraceae[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Organy podziemne
Rośliny te tworzą grube tzw. korzenie pilotowe rozchodzące się poziomo na obszarze o średnicy do 6 m. Prawdopodobnie na podstawie bodźców chemicznych – po wykryciu korzeni żywiciela – z korzeni pilotowych wyrastają krótkie korzenie ssawkowe wnikające w jego tkanki i tworzące w nich organ ssawkowy, a z czasem nieregularny twór z wyrostkami, z których wiązki przewodzące rozrastają się wzdłuż ksylemu gospodarza[5].
Liście
Wykształcone jako brązowawe lub różowe łuski, wyrastające skrętolegle na pędzie kwiatowym[4].
Kwiaty
Zebrane w gęste, rozwijające się na powierzchni ziemi kwiatostany główkowate[5][2]. Mięsiste pędy kwiatowe wynoszące kwiatostany na powierzchnię wyrastają z grubych korzeni pilotowych u Pholisma i z tkanek przenikających korzenie gospodarza u Lennoa[5]. Kwiaty są promieniste lub lekko dwubocznie symetryczne, cztero- do dziesięciokrotnych[2]. Kielich jest długi i wąski[2]. Korona kwiatu lejkowato rozchylona. Pręciki w dwóch okółkach, przyrośnięte do płatków korony[2], w liczbie 5 do 8[5]. Miodników brak. Zalążnia górna, powstaje z 5–16 owocolistków tworzących własne komory dodatkowo przedzielone fałszywymi przegrodami. W każdej fałszywej komorze rozwija się pojedynczy zalążek[5]. Szyjka słupka tęga, zwieńczona główkowatym lub podzielonym, mokrym znamieniem[2].
Owoce
Okryte trwałym kielichem i koroną[2]. Po dojrzeniu otwierają się na szczycie kapeluszowatym wieczkiem, przez które wypadają jednonasienne rozłupki, przypominające małe pestkowce[5]. Nasiono zawiera bielmo i drobny, kulisty i niezróżnicowany zarodek[5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Podobnie jak w przypadku innych grup roślin pasożytniczych – ze względu na uproszczoną budowę tych roślin – taksonomowie od dawna mieli problem z ustaleniem relacji filogenetycznych tej grupy. Tradycyjnie rośliny te łączono zwykle z wrzosowcami Ericales. Aktualna pozycja systematyczna wynika z poznania pokrewieństwa z faceliowatymi i ogórecznikowatymi na podstawie głównie badań morfologicznych kwiatów i badań embriologicznych[5].

Pozycja systematyczna według systemu APG IV z 2016

Jedna z podrodzin w rodzinie ogórecznikowatych Boraginaceae, jedynej w rzędzie ogórecznikowców Boraginales[4][6].

Pozycja systematyczna według APweb

Takson uznany za synonim plemienia Pholismateae w ramach rodziny Ehretiaceae[2]. Wcześniej ujmowany w randze rodziny o niepewnej pozycji systematycznej (incertae sedis) w obrębie rzędu ogórecznikowców Boraginales[2].

ogórecznikowce


Codonaceae




Wellstediaceae



Boraginaceaeogórecznikowate






Hydrophyllaceaefaceliowate




Namaceae




Heliotropiaceae




Cordiaceae



Ehretiaceae







Wykaz rodzajów[2]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-07-07] (ang.).
  3. a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – L. University of Maryland. [dostęp 2018-12-26].
  4. a b c d Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 532. ISBN 978-1-84246-634-6.
  5. a b c d e f g h i j k Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 2. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 219-220. ISBN 83-7079-779-2.
  6. The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.