Lotnisko Toruń – Wikipedia, wolna encyklopedia

Lotnisko Toruń

Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Typ	cywilne, sportowe, powojskowe
Właściciel	Aeroklub Pomorski w Toruniu
Data otwarcia	1920
Kod ICAO	EPTO
Strefa czasowa	UTC UTC+1
Wysokość	50 m n.p.m.
Drogi startowe
Kierunek 10R/28L: Beton, 1269 × 57 m Kierunek 01/19: Beton, 1190 × 57 m Kierunek 10L/28R: Trawa, 1092 × 100 m Kierunek 14/32: Trawa, 730 × 100 m
Położenie na mapie Polski Lotnisko Toruń
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Lotnisko Toruń
Położenie na mapie Torunia Lotnisko Toruń
53°01′45,16″N 18°32′45,22″E/53,029211 18,545894
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Lotnisko Toruń (kod ICAO: EPTO) – cywilne lotnisko obsługiwane przez Aeroklub Pomorski w Toruniu, który istnieje od 1935 roku. Znajduje się na Bielanach. Główne wejście na teren kompleksu znajduje się przy ul. 4 Pułku Lotniczego 17.

W 2009 roku zorganizowano na nim XIX Mistrzostwa Świata w Lataniu Precyzyjnym, a w 2021 LXIV edycję zawodów balonowych o Puchar Gordon Benetta^{[potrzebny przypis]}.

Budowę lotniska rozpoczęto w 1909 roku^[1], obiekt oddano do użytku w 1913. Zlokalizowane zostało poza terenem twierdzy, w pobliżu fortów IX, VIII i VII, na terenie tzw. „esplanady”, czyli przedpola twierdzy i przy szosie Toruń-Fordon, około 4 km na zachód od centrum miasta. Stanowiło ważny element dawnej twierdzy toruńskiej^{[potrzebny przypis]}.

Pole wzlotów początkowo wynosiło około 500/500 m, jego północno-wschodnią granicę stanowiło pole ćwiczeń wojskowych, a południową linia kolejowa do Czarnowa i szosa do Fordonu.

W niewielkiej odległości od południowej granicy lotniska ustawione zostały lotnicze hangary. Wzdłuż trzech bloków znajdowały się obszerne nadbudówki, które pełniły role budynków lotniskowych. Pomiędzy hangarami i torem kolejowym zbudowano budynki sztabowe, liczne i porządne baraki koszarowe, kasyna oraz inne urządzenia lotniskowe jak rampa kolejowa i magazyny, park techniczny, skład paliwa, garaże, strzelnice, baseny przeciwpożarowe, ośrodki szkoleniowe i sportowe itd. Bezpośrednio po I wojnie światowej znajdowały się tam dwie szkoły lotnicze, a potem dwie jednostki liniowe – 4 pułk lotniczy i 1 batalion balonowy, obie z własną, pełną infrastrukturą naziemną. Lotnisko w swojej historii było ciągle rozbudowywane i unowocześniane. Zbudowano nowe koszary, powiększono pola wzlotów i przeprowadzono meliorację. Zbudowano hamownię silników oraz przeprowadzono nową instalację elektryczną. Wykonano też światła ostrzegawcze na wszystkich pobliskich przeszkodach (do wysokości 50 m) i światła graniczne, wytyczające w nocy granicę pola wzlotów. W latach 1930–1939 nastąpiła rozbudowa lotniska. Odziedziczona po Niemcach stacja paliwowa na toruńskim lotnisku już w połowie lat dwudziestych była przestarzała i nie odpowiadała warunkom bezpieczeństwa. W początkach 1930 roku przystąpiono do budowy nowoczesnej stacji według projektu inż. Kazimierza Szamańskiego, który opracował własny system przetłaczania benzyny przy pomocy pompy odśrodkowej włączonej bezpośrednio w obieg. W 1937 roku na wschodnim krańcu lotniska ukończono budowę hangaru dla Aeroklubu Pomorskiego. Do hangaru przeprowadzono prowizorycznie utwardzoną drogę. Po pierwszym nalocie bombowym niemieckiego lotnictwa 1 września 1939 roku zniszczeniu uległ budynek dowództwa pułku, komenda bazy, hangar, 7 lotników zostało zabitych, a 30 rannych. Tego samego dnia ok. godz. 17.00 zbombardowano przy użyciu bomb 50- i 100-kilogramowych pole wzlotów. Uszkodzono kilka samolotów i blok koszarowy. Zginęło wówczas 11 mechaników samolotowych i 3 żołnierzy, byli kolejni ranni. W 1945 roku, bezpośrednio przed opuszczeniem twierdzy i garnizonu, niemieccy saperzy wysadzili w powietrze koszary i hangary lotniska oraz inne urządzenia lotniskowe, zniszczeniu uległy niemal wszystkie urządzenia lotniska. Dużą część zdewastowano i bezmyślnie zniszczono. Do dziś pozostały wyraźne ślady jego militarnej przeszłości. Od 1945 roku lotnisku toruńskiemu przypadła rola lotniska sportowego.

Od kwietnia 2021 roku działa tu baza LOT Flight Academy^{[potrzebny przypis]}.

Lotnisko posiada 2 betonowe pasy startowe (o długości 1269 i 1190 m)^[2], płytę postojową, drogi kołowania do stacji paliw oraz budynki Aeroklubu Pomorskiego: hotel (14 pokoi), restauracja, wieża kontroli lotów oraz zmodernizowane hangary.

• Transport w Toruniu

• Mirosław Giętkowski, Zbigniew Karpus, Waldemar Rezmer: Twierdza Toruń. Toruń: Dom Wydawniczy Duet, 2004. ISBN 83-89706-12-1.
• Historia lotniska. [dostęp 2009-11-15].