Port lotniczy Warszawa-Radom – Wikipedia, wolna encyklopedia

Port Lotniczy Warszawa-Radom
Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku
Ilustracja
Terminal Portu Lotniczego Warszawa-Radom (2024)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Radom

Typ

publiczne (wojskowe)

Właściciel

Polskie Porty Lotnicze

Data otwarcia

27 kwietnia 2023

Kod IATA

RDO

Kod ICAO

EPRA

Wysokość

186 m n.p.m.

Statystyki ruchu (2023)
Liczba pasażerów

103 418[1]

Drogi startowe
Kierunek 07/25:

asfaltobeton, 2500 × 45 m

Położenie na mapie Radomia
Mapa konturowa Radomia, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „RDO”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „RDO”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „RDO”
Ziemia51°23′21″N 21°12′49″E/51,389167 21,213611
Strona internetowa

Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku (dawn. Port Lotniczy Radom[2] lub Lotnisko Radom-Sadków[3]) – międzynarodowy cywilny port lotniczy w Radomiu, położony ok. 4 km od jego centrum.

Lotnisko na Sadkowie powstało w latach 20. XX w. i obecnie użytkowane jest zarówno przez wojsko, jak i stronę cywilną. Dostosowywanie lotniska dla potrzeb cywilnych rozpoczęto w 2012 r. W maju 2014 radomskie lotnisko zostało wpisane do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. Od 29 maja 2014 podmiotem zarządzającym lotniskiem była spółka akcyjna Port Lotniczy Radom S.A[4]. Od 27 kwietnia 2023 port lotniczy działa w nowej formule jako port lotniczy Warszawa-Radom i zarządzany jest przez polskie przedsiębiorstwo PPL[5].

Terminal lotniska Warszawa-Radom tuż przed oficjalnym otwarciem
Boeing 737 MAX 8 linii LOT Polish Airlines na płycie postojowej lotniska
Airbus A321 NEO linii Wizzair na płycie postojowej lotniska
Boeingi 737 MAX 8 oraz B737-800 Polskich Linii Lotniczych LOT na płycie Lotniska Warszawa-Radom
Wnętrze terminala lotniska Warszawa-Radom tuż przed oficjalnym otwarciem
Wnętrze terminala lotniska Warszawa-Radom tuż przed oficjalnym otwarciem
Wieża kontroli lotów lotniska Warszawa-Radom
Pas startowy lotniska Warszawa-Radom
Samoloty zespołu Red Arrows podczas Radom Air Show na lotnisku Radom-Sadków

Infrastruktura lotniska

[edytuj | edytuj kod]

Droga startowa lotniska ma długość 2500 metrów i szerokość 45 metrów o nawierzchni asfaltobetonowej. Lotnisko posiada cztery płyty postojowe, z czego dwie są przeznaczone dla maszyn cywilnych. Płyta postojowa przy terminalu jest w stanie jednocześnie pomieścić 11 samolotów - 9 statków powietrznych kategorii C oraz 2 statki powietrzne kategorii E. Lotnisko jest wyposażone w zasilanie energetyczne, kanalizację, sieć wodociągową, sieć gazową i zaplecze techniczno-socjalne (bocznica kolejowa, budynki administracyjne i gospodarcze) oraz dwie radiolatarnie. Główną pomocą nawigacyjną jest system precyzyjnego lądowania (ILS) I kategorii, który umożliwia lądowanie na podstawie wskazań przyrządów pokładowych, kiedy widzialność spadnie do 800 metrów. Lotnisko jako pierwsze w Polsce posiada system świateł drogi startowej w pełni oparty na źródłach światła typu LED[6].

Obsługą samolotów na lotnisku, w szczególności załadunkiem i rozładunkiem bagażu, wyważaniem samolotów, transportem pasażerów po płycie lotniska, wypychaniem i holowaniem statków powietrznych zajmuje się spółka Welcome Airport Services. Za dostarczanie paliw lotniczych do samolotów odpowiada ORLEN Aviation. Za obsługę cateringową odpowiada firma Do&Co. Na lotnisku działają wszelkie służby odpowiadające za bezpieczeństwo oraz utrzymanie całego obiektu.

W porcie lotniczym swoje własne zaplecze techniczne oraz hangary dla statków powietrznych eksploatuje 42. Baza Lotnictwa Szkolnego w Radomiu. Obecnie w wojskowej części portu lotniczego swoją bazę mają samoloty PZL-130 Orlik, PZL M-28 Bryza oraz M-346 Bielik.

Lotnisko posiada dwa czynne parkingi krótkoterminowe oraz długoterminowe: P1 oraz P2. Parking P1 ma 382 miejsca, w tym 10 miejsc dla osób z niepełnosprawnością, natomiast parking P2 posiada 250 miejsc, w tym 5 dla osób z niepełnosprawnością. Obecnie planowana jest także budowa parkingu długoterminowego P3. W porcie lotniczym (W strefie odlotów) znajduje się strefa Kiss&Fly. Na lotnisku funkcjonuje parking dla rowerów. Działa także parking dla autokarów i autobusów. Parkingi oraz strefę Kiss&Fly obsługuje firma APCOA PARKING.

Na lotnisku działa terminal dla autobusów miejskich oraz dalekobieżnych, miasto i lotnisko łączy linia autobusowa nr 5 oraz nr 14. W porcie lotniczym swoje przystanki mają autokary firmy Neobus oraz RAF-Trans. Lotnisko jest obsługiwane przez szereg firm przewozowych, między innymi Bolt czy Freenow.

W pobliżu lotniska przebiegają drogi międzynarodowe E77 (DK7/S7) i E371 (DK9), droga krajowa (DK12/S12) oraz linie kolejowe prowadzące do Warszawy, Krakowa, Łodzi i Lublina. Trwa budowa przystanku kolejowego Radom Wschodni, który ma pomóc lepiej skomunikować lotnisko[7]. Obecnie pasażerowie podróżujący koleją na lotnisko przesiadają się na dworcu Radom Główny.

Linie lotnicze i połączenia

[edytuj | edytuj kod]

Według stanu na październik 2024 port lotniczy obsługiwał regularne połączenia na 2 trasach, realizowanych przez 2 linie lotnicze[8]:

Linia lotnicza Kierunek
LOT
  1. Włochy Rzym-Fiumicino

Sezonowo:

  1. Grecja Preweza
  2. Albania Tirana
  3. Turcja Antalya
Pegasus Airlines
  1. Grecja Preweza (od 27.5.2025)
Wizz Air
  1. Cypr Larnaka

W sezonie letnim 2024 realizowane były połączenia czarterowe na lotniska w Tiranie, Podgoricy, Prewezie, Heraklionie, Ochrydzie oraz Antalyi[9][10][11]. Część touroperatorów względem poprzedniego roku zwiększyli liczbę połączeń z Radomia czterokrotnie[12]. Port lotniczy w Radomiu poza operacjami komercyjnymi obsługuje także rejsy wojskowe, techniczne, szkoleniowe, biznesowe, medyczne oraz General Aviation.

Mapa kierunków lotów z Portu Lotniczego Warszawa-Radom

[edytuj | edytuj kod]
Mapa konturowa Europy
Kierunki lotów europejskich z Portu Lotniczego Warszawa-Radom (stan na październik 2024 r.).

Kierunki obsługiwane w przeszłości

[edytuj | edytuj kod]

Kierunki operowane w latach 2015-2017 z lotniska Radom-Sadków

Linia Lotnicza Kierunek Okres operowania
Air Baltic Łotwa Ryga od 1 września do 18 listopada 2015[13]
Czech Airlines Czechosłowacja Praga od 18 września do 26 października 2015[14]

od 20 grudnia 2015 do 22 lutego 2016 (loty z międzylądowaniem w Ostrawie)[15]

Sprint Air Niemcy Berlin-Tegel od 18 kwietnia do 29 października 2016[16]
Polska Wrocław od 18 kwietnia 2016 do 23 marca 2017[17]
Polska Gdańsk od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017
Czechosłowacja Praga od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017
Ukraina Lwów od 23 czerwca 2016 do 29 października 2017

Kierunki operowane w przeszłości przez lotnisko Warszawa-Radom - aktualnie nieobsługiwane (stan na październik 2024)

Linia Lotnicza Kierunek Okres operowania
LOT Francja Paryż od 27 kwietnia 2023 do 6 stycznia 2024
Bułgaria Warna od 14 czerwca 2023 do 27 września 2023[18]
Skyline Express Egipt Sharm El-Sheikh od 27 października 2023 do 8 marca 2024

Kierunki operowane w przeszłości przez lotnisko Warszawa-Radom - aktualnie ponownie obsługiwane (stan na październik 2024)

Linia Lotnicza Kierunek Inauguracja połączenia Obecnie połączenie działa w miesiącach
LOT Grecja Preweza 2023 rok Czerwiec - Wrzesień
Turcja Antalya 2023 rok Maj - Październik
Albania Tirana 2023 rok Czerwiec - Wrzesień
Enter Air Turcja Antalya 2023 rok Maj - Październik
Albania Tirana 2023 rok Czerwiec - Wrzesień

Historia powstawania cywilnego portu lotniczego

[edytuj | edytuj kod]

2006–2018: Port Lotniczy Radom

[edytuj | edytuj kod]

Teren lotniska był własnością Skarbu Państwa, pozostającą pod zarządem Ministerstwa Obrony Narodowej. O powstanie cywilnego portu na radomskim Sadkowie zabiegali lokalni społecznicy już przed 2003 r.[19] MON w sierpniu 2006 r. zdecydowało o wydzieleniu 3 ha działki na uruchomienie działalności cywilnego portu lotniczego. Wcześniej zawiązano podmiot operatorski pod nazwą „Port Lotniczy Radom” S.A. Samorząd miasta Radomia przeznaczył w 2007 i 2008 roku 22 mln zł na wstępne prace przy uruchomieniu portu lotniczego[20].

Lotnisko otrzymało w 2008 r. pozytywną opinię Urzędu Lotnictwa Cywilnego[21]. Z przedstawionego przez Politechnikę Wrocławską raportu wynikało, że z przebadanych na Sadkowie nawierzchni lotniskowych mogły, bez konieczności dokonywania modernizacji nawierzchni drogi startowej, korzystać samoloty Boeing 737-200, Boeing 737-300 oraz Airbus A320-200[22]. Ogłoszono przetarg na wykonanie Master Planu Portu Lotniczego.

Pod koniec lutego 2012 r. zakończyły się badania środowiskowe terenu, na którym funkcjonować ma strefa cywilna lotniska, a następnie spółka wystąpiła do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o wydanie decyzji środowiskowej, jednego z dokumentów niezbędnych do uruchomienia działalności. Opracowano także koncepcję zagospodarowania lotniska wojskowo-cywilnego oraz program funkcjonalno-użytkowy[23].

We wrześniu 2011 r. spółka otrzymała z Urzędu Lotnictwa Cywilnego zezwolenie na założenie lotniska. Zezwolenie to zawierało szereg warunków wynikających z przepisów krajowych oraz międzynarodowych, w tym 14 załącznika do Konwencji ICAO, po spełnieniu których port lotniczy Radom miał zostać wpisany do krajowego rejestru lotnisk cywilnych. 14 maja 2014 r. został wydany certyfikat lotniska użytku publicznego[24], a 29 maja 2014 r. Radom-Sadków został wpisany do rejestru lotnisk cywilnych[25]. Od tego dnia podmiotem zarządzającym radomskim lotniskiem jest spółka Port Lotniczy Radom[4]. Wiosną tego samego roku ukończono montaż terminalu pasażerskiego zakupionego od portu lotniczego Łódź-Lublinek, który w założeniu był terminalem tymczasowym[26]. Pierwszy cywilny samolot – z Rygi, linii Air Baltic, wylądował w Radomiu we wrześniu 2015 roku, po czym od września do października z Radomia do Pragi latały Czech Airlines[27]. Od 18 kwietnia 2016 do 29 października 2017 usługi przewozów lotniczych świadczyła linia Sprint Air[28][29], latając z Radomia na kilku trasach. Loty były wykonywane maszynami typu Saab 340.

od 2018: Port Lotniczy Warszawa-Radom

[edytuj | edytuj kod]

Od 2018 r. operatorem portu jest spółka Polskie Porty Lotnicze S.A. Operator wybudował na lotnisku nowy terminal, który jest najnowocześniejszą tego rodzaju konstrukcją w Polsce i jest przygotowany na przyjęcie 3 mln pasażerów rocznie (z możliwością rozbudowy do 9 mln pasażerów)[30]. Budynek terminala został odebrany od wykonawcy 27 sierpnia 2022[31]. Przebudowana droga startowa wydłużona została do 2500 m i wraz z nową płytą postojową umożliwiają obsługę samolotów używanych przez linie czarterowe i niskokosztowe jak Boeing 737, Airbus A320 i A321neo[30]. Na lotnisku znajdują się także dwa stanowiska postojowe pozwalające na obsługę większych samolotów, takich jak Boeing 777, czy też Boeing 787. Dotychczas największą maszyną pasażerską która obsługiwała loty z Radomia jest Boeing 757-300.

23 sierpnia 2022 roku Polskie Linie Lotnicze LOT ogłosiły, że od kwietnia 2023 uruchomią loty do Paryża, Rzymu i Kopenhagi. 1 września 2022 roku Nekera jako pierwsze biuro podróży ogłosiło, że będzie operować z Radomia[32]. Również Itaka ogłosiła, że uruchomi loty z Radomia[27][33].

Pierwsza operacja pasażerska miała miejsce 27 kwietnia 2023 roku, kiedy to punktualnie o godzinie 22.00 czasu lokalnego w Radomiu wylądował Boeing 737 MAX 8 Polskich linii lotniczych LOT o rejestracji SP-LVD. Samolot przyleciał z paryskiego lotniska CDG. 28 kwietnia 2023 roku LOT zainaugurował loty z Radomia do Rzymu. Tego samego dnia wystartował pierwszy samolot do Paryża[34]. 16 czerwca 2023 (czyli po 6 tygodniach działania portu) liczba odprawionych pasażerów przekroczyła 15 tysięcy[35], 5 lipca 2023 sięgnęła 28 tysięcy[36], a 20 września 2023 przekroczyła 80 tysięcy[37]. Rok 2023 lotnisko zamknęło liczbą 103 418 obsłużonych pasażerów[38]. W związku z bardzo dobrym obłożeniem (pow. 90%) na lotach do Paryża i Rzymu, już w II połowie czerwca 2023 LOT ogłosił, że zamierza kontynuować te połączenia w kolejnym sezonie[39], zaś linie Skyline Express uruchomiły w sezonie zimowym połączenia do Egiptu[40]. Są one obsługiwane samolotami Boeing 757-300. 10 października 2023 ogłoszono, że swoje operacje z lotniska od grudnia 2023 rozpoczynają tanie linie Wizz Air[41], które ze względu na wzorowe obłożenie swoich samolotów kontynuuje sprzedaż biletów do końca marca 2025. W czerwcu 2024 roku biura podróży TUI Polska oraz Coral Travel Poland rozpoczęły sprzedaż biletów First Minute na loty z Radomia do Turcji na sezon LATO 2025. Od 1 lipca 2024 lotnisko wprowadziło szereg usprawnień dla podróżnych, między innymi Paczkomat InPost do nadawania przedmiotów nienadających się do przewozu drogą lotniczą, poidełka z wodą oraz drukarki dla pasażerów umożliwiające wydruk ważnych dokumentów w formacie A4. Dnia 08.07.2024 LOT ogłosił zimową siatkę połączeń z lotniska w Radomiu. Będzie można latać do Rzymu w sezonie ZIMA 2025, loty będą się odbywały we wtorki i soboty. Na początku sierpnia 2024 Itaka ogłosiła sprzedaż biletów First Minute do Albanii oraz Turcji w sezonie LATO 2025. Od października 2024 Biuro podróży Greckie Podróże uruchomi sprzedaż wycieczek na Lefkadę w sezonie LATO 2025. W listopadzie 2024 linia Wizzair ogłosiła, że będzie latać z Radomia do Larnaki także w sezonie zimowym 2025/2026. 18 grudnia 2024 Biuro podróży Grecos rozpoczęło sprzedaż biletów do Prewezy. Pierwszy rejs zaplanowany jest na 27.05.2025 i połączenie będzie obsługiwane przez linię Pegasus Airlines. Loty zaplanowane są do końca września 2025[42].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lotnisko w Radomiu. Ponad 100 tys. pasażerów w 2023 roku [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
  2. Archiwalna oficjalna strona Portu Lotniczego Radom SA [online] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24].
  3. Nieoficjalna strona Portu Lotniczego Radom-Sadków [online], www.lotnisko-radom.it.pl [dostęp 2021-11-22].
  4. a b Port Lotniczy Radom zarządza lotniskiem [online], cozadzien.pl, 29 maja 2014.
  5. gazeta Wyborcza: Wizz Air instaluje już 11. samolot na Okęciu, otwiera nową trasę i zagęszcza rozkład. LOT wyprowadza się do Radomia [online], gazeta.pl [dostęp 2022-05-16] (pol.).
  6. bach, Nowe oświetlenie drogi startowej [online], radom24.pl [dostęp 2015-04-10].
  7. Radom: Rusza budowa nowych wiaduktów łączących ulice Żeromskiego i Lubelską [online], www.wnp.pl/ [dostęp 2023-07-18] (pol.).
  8. Flights from Radom (RDO) [online], www.flightconnections.com, 18 października 2024 [dostęp 2024-10-18] (ang.).
  9. Wakacje w Czarnogórze z wylotem z Radomia [online] [dostęp 2024-03-03] (pol.).
  10. Nowa wakacyjna trasa z Radomia! Fajnie, ale nie do końca na to liczyliśmy [online], mojradom.pl [dostęp 2023-09-07] (pol.).
  11. W drugim tygodniu października ogłoszenie nowych kierunków lotów z lotniska w Radomiu. Nowym przewoźnikiem mają być linie Wizz Air [online] [dostęp 2023-10-06] (pol.).
  12. Niektórzy operatorzy zwiększą czterokrotnie oferowanie z Radomia [online] [dostęp 2023-10-02] (pol.).
  13. Komunikat o zawieszeniu połączenia do Rygi [online] [dostęp 2015-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-16].
  14. To był ostatni lot do Pragi z lotniska w Radomiu? Czech Airlines chce przerwać współpracę [online], echodnia.eu [dostęp 2015-11-12].
  15. CSA: Radom – Praga to tylko czartery [online] [dostęp 2016-02-28].
  16. SprintAir ogłosił zimową siatkę połączeń. Bez lotów do Berlina [online] [dostęp 2016-12-27].
  17. Radom bez lotów do Wrocławia [online] [dostęp 2017-03-03].
  18. LOT Polish Airlines Adds Seasonal Radom – Varna Service in NS23 [online], AeroRoutes [dostęp 2023-06-14] (ang.).
  19. Akcja wysyłania listów w sprawie lotniska cywilnego [online], czerwiec 2003 [dostęp 2023-05-18].
  20. Uchwała nr 135/2007 w sprawie: podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Port Lotniczy „Radom” Spółka Akcyjna w Radomiu [online], BIP UM w Radomiu, 11 czerwca 2007 [dostęp 2009-11-15].
  21. Sadków dobrze oceniony [online], Port Lotniczy Radom S.A., 27 lutego 2008 [dostęp 2009-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-01].
  22. Na Sadkowie mogą lądować samoloty pasażerskie [online], Port Lotniczy Radom S.A., 5 czerwca 2008 [dostęp 2009-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-01].
  23. Prace na lotnisku [online], dlapilota.pl, 27 stycznia 2012 [dostęp 2012-02-11].
  24. Certyfikat dla Portu Lotniczego Radom [online], Port Lotniczy Radom S.A., 14 maja 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-05-29].
  25. Radomskie lotnisko cywilne stało się faktem! [online], Port Lotniczy Radom S.A., 29 maja 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-06-01].
  26. Jasińska Agnieszka, Stary terminal znika z Lublinka; [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”, 2 XI 2012, nr 206, s. 7.).
  27. a b Justyna Sobolak, Trudny start Radomia. Itaka odwołała wyloty z nowego lotniska do Monastiru [online], 8 maja 2023 [dostęp 2023-05-08].
  28. SprintAir uruchamia cztery nowe kierunki z Radomia [online], SprintAir [dostęp 2016-07-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-30].
  29. Małgorzata Rusek, Port Lotniczy Radom. Sprint Air uruchamia loty z Radomia do Lwowa [online], Wyborcza.pl, 9 czerwca 2016 [dostęp 2016-07-16].
  30. a b Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku [online], PP „Porty Lotnicze” [dostęp 2021-11-22].
  31. Pasazer.com: Terminal na lotnisku w Radomiu odebrany przez PPL [online], Pasazer.com [dostęp 2022-09-11] (pol.).
  32. Nekera zaoferuje wakacje z Radomia. Na południu Europy [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-11] (pol.).
  33. Wakacje z Itaką z portu Warszawa-Radom. Rejsy na południe Europy i do Egiptu [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2022-09-11].
  34. Jarosław Osowski, Wizz Air instaluje już 11. samolot na Okęciu, otwiera nową trasę i zagęszcza rozkład. LOT wyprowadza się do Radomia [online], wyborcza.pl, 2 maja 2023 [dostęp 2023-05-16].
  35. Lotnisko Radom odprawiło 15-tysięcznego pasażera. Uruchomiono bezpośrednie połączenie z Grecją [online].
  36. Liczba pasażerów na Lotnisku Warszawa-Radom. Poznaliśmy najnowsze dane [online], polskieradio24.pl [dostęp 2023-07-18] (pol.).
  37. Warszawa-Radom: Już 80 tys. obsłużonych podróżnych [online] [dostęp 2023-10-02] (pol.).
  38. Lotnisko w Radomiu. Ponad 100 tys. pasażerów w 2023 roku [online] [dostęp 2024-01-08] (pol.).
  39. LOT będzie latał zimą z Radomia oraz zaoferuje więcej rejsów z Katowic [online].
  40. [Sklep internetowy] [online], anextour.com.pl [dostęp 2023-07-14] (pol.).
  41. Wizz Air startuje z lotniska Warszawa-Radom [online] [dostęp 2023-10-10] (pol.).
  42. Radom: Wraca Preweza! Rejsy Pegasus Airlines [online], www.rynek-lotniczy.pl [dostęp 2024-12-18] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]