Maciej Kuczyński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Maciej Kuczyński
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1929
Warszawa

Data i miejsce śmierci

5 sierpnia 2019
Warszawa

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

literatura dla dzieci i młodzieży, powieść, literatura podróżnicza, literatura faktu, reportaż, fantastyka naukowa

Ważne dzieła
Nagrody
  • Harcerska Nagroda Literacka (1976)
  • Nagroda literacka IBBY UNESCO (1980)

Maciej Kuczyński (ur. 15 kwietnia 1929 w Warszawie, zm. 5 sierpnia 2019[1]) – polski pisarz, inżynier architekt, speleolog, odkrywca.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Stefana i Danuty z d. Kryńskiej. W czasie wojny jako nastolatek ochotniczo brał udział w powstaniu warszawskim (ps. „Rosomak”). Po wojnie znalazł się w Krakowie, gdzie ukończył liceum i Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej[1][2][3]. Współzałożyciel Klubu Wysokogórskiego oraz krakowskiego Klubu Grotołazów[4].

Prowadził wyprawy odkrywcze do jaskiń Europy i obu Ameryk. Przemierzał peruwiańskie i chilijskie Andy, dżungle Ameryki Łacińskiej i Afryki oraz Himalaje. Zszedł na dno San Augustín – najgłębszej jaskini obu Ameryk. Organizował wyprawy naukowe na Spitsbergen (był jednym z założycieli polskiej stacji polarnej). Był organizatorem i kierownikiem technicznym wypraw paleontologicznych Polskiej Akademii Nauk na pustynię Gobi oraz uczestnikiem wyprawy amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska na lodowce Himalajów, w góry Ruwenzori i na Alaskę. Jest współodkrywcą najstarszych na świecie, liczących ok. 1 mld lat, jaskiń kwarcytowych na wenezuelskim płaskowyżu Sarisarinama, w Sarisarinamie[5].

W późniejszych latach zajmował się badaniem kultur prekolumbijskich oraz tradycji i form szamanizmu w Meksyku i Ameryce Środkowej. Hipotezy dotyczące biologicznej i transcendentalnej wiedzy dawnych mieszkańców Meksyku oraz źródeł jej pochodzenia zawarł w książkach “Czciciele węża” (1990) i “Rok 838” (2016). Zajmował się też inskrypcjami na słynnym Dysku z Fajstos (Kreta, ok. 1600 p.n.e.), a ich własną interpretację opublikował w książce pt. „Dysk z Atlantydy” (1992)[5].

Był współzałożycielem Oddziału Polskiego The Explorers Club i jego wieloletnim prezesem[1][6]. Członek honorowy Polskiego Związku Alpinizmu[2][7]. Był aktywnym członkiem Kapituły Nagrody Kolosy w latach 1999–2016. Od 2017 roku był jej członkiem honorowym[2]. Pozostawał aktywnym twórczo do ostatnich tygodni życia. Zmarł w wieku 90 lat. Po uroczystościach pogrzebowych, które miały miejsce 14 sierpnia, w kościele pod wezwaniem św. Karola Boromeusza[5], został pochowany w grobie rodzinnym na Starych Powązkach (kw. 51-5-29 i 30)[8].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Był autorem ponad 30 książek o tematyce podróżniczej, powieści dla młodzieży, reportaży i esejów, wydanych w łącznym nakładzie 1,6 mln egzemplarzy, laureatem nagród literackich:

  • Alarm pod Andami (1961)
  • Do widzenia, słońce (1963)
  • Białe palmy (1963)
  • Chłopiec z gór organowych (1964)
  • Babcia robot przy kominku (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1963, projekt okładki Andrzej Czeczot)
  • Gwiazdy suchego stepu (1965)
  • Atlantyda, wyspa ognia (1967)
  • Wyprawa po dinozaury (1968)
  • Katastrofa (1968)
  • Zimny brzeg (1969), z ilustracjami Daniela Mroza w serii Klub Siedmiu Przygód
  • Kayum (1970)
  • Czeluść („Iskry” 1972, seria „Naokoło świata”)
  • Rabunek (1972)
  • Obieżyświat (1976)
  • Obieżyświat – nowe przygody (1976)
  • Zwycięzca (1976)
  • Kask (1978)
  • Wynalazek (fantastycznonaukowa; Nasza Księgarnia 1978; powieść była także w 1978 drukowana w odcinkach w Płomyku, w numerach od 1 do 11/12, z ilustracjami Tomasza Borowskiego)
  • Rok barana (1988)
  • Tajemniczy płaskowyż („Iskry” 1981, seria „Naokoło świata”)
  • Czciciele węża (1990)
  • Dysk z Atlantydy (1992)
  • Atlantyda, jej tajemnice i odkrycia (1994)
  • Życie jest myślą (1997)
  • Wielcy zdobywcy (1998)
  • Życie spadło z nieba (1999)
  • Legendy o świętych (1999)
  • Tatrzańskie dramaty (1999)
  • Podróż (2005)
  • Wodospad (2010)
  • Rok 838, w którym Mistekowie odkryli kod genetyczny (Wydawnictwo KOS, Katowice 2016, ISBN 978-83-7649-112-7)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Zmarł Maciej Kuczyński. Podróżnik, pisarz, powstaniec warszawski. warszawa.onet.pl. [dostęp 2019-08-08]. (pol.).
  2. a b c Maciej Kuczyński (1929-2019) [online], kolosy.pl [dostęp 2019-08-11].
  3. Maciej Kuczyński [online], 1944.pl [dostęp 2023-05-20].
  4. Kalendarium dokonań [online], Onet Kultura, 25 września 2001 [dostęp 2019-08-11].
  5. a b c Zmarł Maciej Kuczyński: powstaniec warszawski, naukowiec, podróżnik, odkrywca i pisarz, [w:] [1], 8 sierpnia 2019.
  6. Biografia – Maciej Kuczyński [online], racjonalista.pl [dostęp 2019-08-11].
  7. Maciej Kuczyński [online], Onet Podróże, 22 lipca 2008 [dostęp 2019-08-11].
  8. Cmentarz Stare Powązki: KAROL I HELENA KRYŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-11-28].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]