Okno Sokole Pierwsze – Wikipedia, wolna encyklopedia

Okno Sokole Pierwsze
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Dolina Bolechowicka

Właściciel

Skarb Państwa

Długość

5 m

Deniwelacja

0

Wysokość otworów

340 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku SW, NNW

Kod

J.Olk.I-05.04

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, u góry znajduje się punkt z opisem „Okno Sokole Pierwsze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Okno Sokole Pierwsze”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Okno Sokole Pierwsze”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Okno Sokole Pierwsze”
Ziemia50°09′14″N 19°47′06″E/50,153889 19,785000
Strona internetowa

Okno Sokole Pierwsze, Okno Sokole I – schronisko w Dolinie Bolechowickiej na Wyżynie Olkuskiej (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)[1]. Administracyjnie należy do wsi Karniowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów[2]. Od 1968 r. skała z jaskinią znajduje się na terenie częściowego rezerwatu przyrody Wąwóz Bolechowicki[3].

Opis jaskini

[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znajduje się w Turni z Grotami w lewych zboczach Doliny Bolechowickiej. Jego otwór o wysokości 1,8 m ma ekspozycję południowo-zachodnią i widoczny jest ze szlaku turystycznego wiodącego dnem doliny. Znajduje się na wysokości około 10 m nad ziemią i dotarcie do niego od dołu turni jest trudne. Łatwiej można wejść do schroniska szczeliną od góry. Za otworem jest niewielka salka o szerokości 2,5 m, długości 5,5 m i wysokości dochodzącej do 3 m. Oprócz głównego otworu są jeszcze dwa otwory szczelinowe[1].

Schronisko powstało w wyniku procesów krasowych w wapieniach pochodzących z jury późnej. Ma silnie skorodowane ściany bez form erozyjnych. Nacieków brak. Namulisko składające się z lessu zmieszanego z wapiennym gruzem. Nie było przekopywane. Schronisko jest w całości widne i bez własnego mikroklimatu. Na jego ścianach rozwijają się glony, a na dnie rośliny zielne[1].

Historia poznania i dokumentacji

[edytuj | edytuj kod]

Sokole Okno I znane jest od dawna i często bywa odwiedzane. Wzmiankował je archeolog Gotfryd Ossowski w 1880 r. Po raz pierwszy jego plan sporządził Kazimierz Kowalski w 1951 r.[4] Obecny plan opracował A. Górny w październiku 2009 r.[1]

W tej samej Turni z Grotami znajduje się jeszcze kilka innych schronisk: Okno Sokole Drugie, Okno Sokole Trzecie, Okno Sokole Czwarte i Rura nad Sokolimi Oknami[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Andrzej Górny, Okno Sokole I [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-02-21].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-02-21].
  3. Rezerwat przyrody Wąwóz Bolechowicki. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-05-10].
  4. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951
  5. Jaskinie Polski, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-04-28].