Oxycarenus modestus – Wikipedia, wolna encyklopedia

	Oxycarenus modestus
	(Fallen, 1829)
	; Osobnik dorosły
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	pluskwiaki
Podrząd	pluskwiaki różnoskrzydłe
Infrarząd	Pentatomomorpha
Nadrodzina	Lygaeoidea
Rodzina	skupieńcowate
Rodzaj	Oxycarenus
Podrodzaj	Oxycarenus (Pseudoxycarenus)
Gatunek	Oxycarenus (Pseudoxycarenus) modestus
Synonimy
	Lygaeus modestus Fallen, 1829; Pachymerus modestus (Fallen, 1829); Stenogaster (Lygaeus) modestus (Fallen, 1829); Pedeticus modestus (Fallen, 1829); Lygaeus (Oxycarenus) modestus (Fallen, 1829); Heterogaster basalis Herrich-Schaeffer, 1835; Stenogaster fallenii Sahlberg, 1848; Pachymerus quinque-maculatus Mulsant et Rey, 1852; Oxycarenus schillingii Assmann, 1854; Oxycarenus spitzyi Fieber, 1837;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Oxycarenus modestus – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny skupieńcowatych.

Taksonomia

Gatunek ten został opisany po raz pierwszy w 1829 roku przez Carla Fredrika Falléna pod nazwą Lygaeus modestus^[1]. W 1849 roku Carl Henrik Boheman przeniósł go do rodzaju Pachymerus, a w 1851 Anders Gustaf Dahlbom do rodzaju Stenogaster^[2]. W rodzaju Oxycarenus sklasyfikował go w 1860 roku Gustav Flor^[3]. W podrodzaju Pseudoxycarenus umieścili go w 1997 Miguel Costas, M.A. Vázquez i Tomás López^[4].

Morfologia

Pluskwiak o ciele długości od 3,1 do 4 mm, przy czym samce są przeciętnie mniejsze od samic. Głowa ma barwę czerwonawobrązową, przedplecze jest brązowe z ciemniejszą przepaską poprzeczną w przedniej połowie, a tarczka ciemnobrązowa – powierzchnia wszystkich tych części ciała jest w całości punktowana^[4]. Półpokrywy mają bladożółtą przykrywkę z ciemnymi pasami i lekko wypukłą krawędzią tylną^[5]. Międzykrywka jest brązowa z wyblakłą częścią dosiebną i czarną częścią odsiebną^[4]. Ciemna z rozjaśnioną nasadą zakrywka nie przekracza długością przykrywki^[5]. Czułki mają człon pierwszy czerwonawy lub czarny, człon drugi brązowy u nasady i czarny u wierzchołka, człon trzeci czarny ze zbrązowiałą nasadą, a człon czwarty jednolicie czarny. Czarna kłujka przekracza wysokość bioder tylnej pary odnóży. Przednia para odnóży ma uda uzbrojone w kolce^[4].

Biologia i ekologia

Owad ten jest fitofagiem ssącym soki roślin z rodziny brzozowatych. W środkowoeuropejskich warunkach klimatycznych jego roślinami żywicielskimi są przede wszystkim olsze, w tym olsza czarna i olsza szara. Sporadycznie obserwuje się żerowanie na brzozach^[5]^[6].

Imagines odbywają zimowanie w otwartych, starych, zdrewniałych, szyszkowatych owocostanach olsz, w szczelinach ich kory oraz w ściółce nieopodal drzew żywicielskich. Rozmnażają się od kwietnia do czerwca. Samice składają jaja w szyszkowatych owocostanach. Larwy (nimfy) widuje się od maja do września. Pierwsze osobniki dorosłe nowego pokolenia pojawiają się w lipcu^[6].

Rozprzestrzenienie

Gatunek palearktyczny, głównie europejski^[4]. Wykazany został z Hiszpanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Włoch, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Białorusi, Ukrainy, Czech, Słowacji, Węgier, Słowenii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Macedonii Północnej, Rumunii, Mołdawii, Bułgarii, Turcji, Krymu i Rosji, gdzie sięga na wschód po Kaukaz i obwód astrachański^[7]^[8].

W Polsce stwierdzany jest od XIX wieku i jest jedynym przedstawicielem rodzaju zaliczanym do fauny rodzimej. Występuje głównie w południowej i środkowej części kraju, na północ sięgając po Pojezierze Gnieźnieńskie^[5].

Przypisy

↑ C.F. Fallen: Hemiptera Sueciae cimicides eorumque familiae affines. Londini Gothorum: Berlingiana, 1829.
↑ Pablo M. Dellapé, Thomas J. Henry, DC David C. Eades: species Oxycarenus (Pseudoxycarenus) modestus (Fallen, 1829). [w:] Lygaeoidea Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2020-04-14].
↑ G. Flor. Die Rhynchoten Livlands in systematischer Folge beschrieben. „Arch. Naturk. Liv.-, Ehst u. Kurl.”. 3-4, s. 1-826, 1860.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Miguel Costas, M.A. Vázquez, Tomás López. Sobre las especies del género Oxycarenus Fieber, 1837 (Heteroptera, Lygaeidae) de la Península Ibérica. „Zool. baetica”. 8, s. 5-17, 1997.
↑ ^a ^b ^c ^d Marek Bunalski, Tomasz Klejdysz, Agnieszka Rosińska. Pluskwiaki różnoskrzydłe (Hemiptera: Heteroptera) północno-zachodniej Polski. Część 4. Rodzaj Oxycarenus (FIEBER, 1837) (Lygaeoidea: Oxycarenidae). „Wiadomości Entomologiczne”. 38 (4), s. 206–211, 2019.
↑ ^a ^b Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 3: Pentatomomorpha I: Aradoidea (Rindenwanzen), Lygaeoidea (Bodenwanzen u. a.), Pyrrhocoroidea (Feuerwanzen) und Coreoidea (Randwanzen u. a.). Keltern: Goecke & Evers, 2007, seria: Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. ISBN 978-3-937783-29-1.
↑ Oxycarenus (Oxycarenus) modestus (Fallen, 1829). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-04-14].
↑ J.A. Slater: A catalogue of the Lygaeidae of the world. Vol. I. Baltimore, Maryland: Wavely Press, 1964.

[Fallen-1] C.F. Fallen: Hemiptera Sueciae cimicides eorumque familiae affines. Londini Gothorum: Berlingiana, 1829.

[lsf-2] Pablo M. Dellapé, Thomas J. Henry, DC David C. Eades: species Oxycarenus (Pseudoxycarenus) modestus (Fallen, 1829). [w:] Lygaeoidea Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2020-04-14].

[Flor-3] G. Flor. Die Rhynchoten Livlands in systematischer Folge beschrieben. „Arch. Naturk. Liv.-, Ehst u. Kurl.”. 3-4, s. 1-826, 1860.

[CVL-4] Miguel Costas, M.A. Vázquez, Tomás López. Sobre las especies del género Oxycarenus Fieber, 1837 (Heteroptera, Lygaeidae) de la Península Ibérica. „Zool. baetica”. 8, s. 5-17, 1997.

[Bunalskietal-5] Marek Bunalski, Tomasz Klejdysz, Agnieszka Rosińska. Pluskwiaki różnoskrzydłe (Hemiptera: Heteroptera) północno-zachodniej Polski. Część 4. Rodzaj Oxycarenus (FIEBER, 1837) (Lygaeoidea: Oxycarenidae). „Wiadomości Entomologiczne”. 38 (4), s. 206–211, 2019.

[wmd-6] Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 3: Pentatomomorpha I: Aradoidea (Rindenwanzen), Lygaeoidea (Bodenwanzen u. a.), Pyrrhocoroidea (Feuerwanzen) und Coreoidea (Randwanzen u. a.). Keltern: Goecke & Evers, 2007, seria: Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. ISBN 978-3-937783-29-1.

[fe-7] Oxycarenus (Oxycarenus) modestus (Fallen, 1829). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-04-14].

[Slater-8] J.A. Slater: A catalogue of the Lygaeidae of the world. Vol. I. Baltimore, Maryland: Wavely Press, 1964.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]