Parafia Przemienienia Pańskiego w Topolanach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Parafia Przemienienia Pańskiego
Ilustracja
Cerkiew parafialna
Państwo

 Polska

Siedziba

Topolany

Adres

Topolany 111
16-050 Michałowo

Data powołania

początek XVIII w.;
1932 albo 1940 (reaktywacja)

Data zamknięcia

11 sierpnia 1835 (jako greckokatolicka)

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

białostocko-gdańska

Dekanat

Gródek

Cerkiew

Przemienienia Pańskiego

Proboszcz

ks. prot. mgr Aleksander Aleksiejuk[1]

Wezwanie

Przemienienia Pańskiego

Wspomnienie liturgiczne

6/19 sierpnia

Położenie na mapie gminy Michałowo
Mapa konturowa gminy Michałowo, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cerkiew parafialna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew parafialna”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew parafialna”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew parafialna”
Ziemia53°01′10,7″N 23°30′18,5″E/53,019639 23,505139

Parafia Przemienienia Pańskiegoparafia prawosławna w Topolanach, w dekanacie Gródek diecezji białostocko-gdańskiej.

Na terenie parafii funkcjonują 2 cerkwie i 2 kaplice:

Do parafii należą miejscowości: Topolany, Wierch-Topolany, Potoka, Mościska, Tylwica, Małynka, Folwarki Tylwickie, Kołpaki, Tylwica-Majątek, Hoźna, Krukowszczyzna i uroczysko Piatienka.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Parafia prawosławna w Topolanach powstała w początkach XVIII w. Jeszcze w tym samym stuleciu przyjęła postanowienia unii brzeskiej. W 1835 r. została zlikwidowana, a wiernych dołączono do parafii w Potoce (która 4 lata później – na mocy postanowień synodu połockiego – powróciła do prawosławia). Po I wojnie światowej parafia w Potoce uległa likwidacji, a wierni z Topolan zostali przyłączeni do parafii w Zabłudowie. Reaktywacja parafii w Topolanach nastąpiła w 1940 r.[3] (według innego źródła już w 1932 r.[4]).

W sierpniu 2018 r. w Potoce, w miejscu dawnej cerkwi (zniszczonej w czasie I wojny światowej) rozpoczęto budowę kaplicy pw. św. Anny[3]. Gotowy obiekt – mający być upamiętnieniem pacyfikacji Potoki w maju 1945 r. – został poświęcony 5 października 2019 r. przez arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Jakuba[5][6].

Wykaz proboszczów

[edytuj | edytuj kod]
  • 1928–1953 – ks. Grzegorz Stalbowski (przed reaktywacją parafii – opiekun duchowy)
  • 1954–1986 – ks. Piotr Miedźwiedziew
  • 1987–1994 – ks. Jan Gacuta
  • 1994–2010 – ks. Grzegorz Ostaszewski
  • od 4.10.2010 – ks. Aleksander Aleksiejuk

Uroczysko Piatienka

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ruch służbowy. orthodoxia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
  2. Ciekawe Podlasie – Cerkiew pw. Podwyższenia Krzyża Św. i kapliczka św. Paraskiewy (FOLWARKI TYLWICKIE (PIATIENKA)
  3. a b Wiaczesław Perek: Poświęcenia kamienia węgielnego pod czasownię św. Anny w Potoce. orthodox.bialystok.pl, 14 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-17)].
  4. Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Zabłudów: Historia parafii Zaśnięcia Bogurodzicy
  5. Anna Petrovska: W Potoce uroczyście poświęcono kaplicę ku czci św. Anny. radio.bialystok.pl, 5 października 2019. [dostęp 2019-10-07].
  6. Wiaczesław Perek: Wyświęcenie kaplicy ku czci św. Anny w Potoce. orthodox.bialystok.pl, 7 października 2019. [dostęp 2019-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-08)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Kalendarz Prawosławny 2021, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, ss. 197–206, 224
  • Hierarchia i kler kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX–XXI wieku, ks. Grzegorz Sosna i m. Antonina Troc-Sosna, Ryboły 2012