French
DeutschPark Szczytnicki – Wikipedia, wolna encyklopedia
 nr rej. U-3 z 29.01.1958 oraz A/2791/194 z 15.02.1962 | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Powierzchnia | 100 ha |
| Data założenia | XVIII w. |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°06′52,45″N 17°04′56,83″E/51,114569 17,082453 | |
Park Szczytnicki (niem. Scheitniger Park, Fürsten Garten)[1] – jeden z największych parków Wrocławia zajmujący powierzchnię około 100 hektarów. Położony jest na wschód od Starej Odry, na terenie dawnej wsi Szczytniki, włączonej w obręb miasta w 1868 roku. Park ma charakter krajobrazowy i duże walory kompozycyjne oraz dendrologiczne. Rośnie w nim około 350 gatunków drzew i krzewów, w tym także rośliny pochodzące z Azji oraz Ameryki Południowej i Północnej[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W XVI wieku wieś Szczytniki została podzielona na Nowe i Stare Szczytniki, które w XVII wieku zamieniły się w podmiejskie osiedla rezydencjonalne. Las na terenie Starych Szczytnik już w połowie XVIII wieku cieszył się powodzeniem wśród wrocławian. W 1783 roku Fryderyk Ludwik Hohenlohe, komendant garnizonu wrocławskiego, wykupił go i założył tu jeden z pierwszych parków na kontynencie europejskim urządzonych w stylu angielskim[2].
Park został zdewastowany przez żołnierzy napoleońskich podczas oblężenia miasta w grudniu 1806 roku[2]. Stopniowo zaczął być odbudowywany i powiększany. W 1833, w pobliżu parku, odbyły się pierwsze sportowe wyścigi konne we Wrocławiu, co zwiększyło zainteresowanie wrocławian tą częścią miasta[2]. Wyścigi organizowano aż do roku 1907, na terenach przylegających do obecnej Hali Stulecia.
W parku znajduje się Ogród Japoński założony w latach 1909–1912, w związku z Wystawą Stulecia z 1913 roku, z inicjatywy hrabiego Fritza von Hochberga, i zaprojektowany przez japońskiego ogrodnika Mankichiego Araia. Po wystawie zabrano jednak większość z wypożyczonych detali decydujących o japońskim charakterze ogrodu. W 1994 roku przy współpracy ambasady japońskiej, prof. Ikuya Nishikawy i ogrodników z Nagoi rozpoczęto prace przywracające ogrodowi japoński charakter. Współcześnie jest to już Ogród Japoński nie tylko z nazwy. Stanowi unikatowy w Europie żywy fragment japońskiej kultury. Rząd Japonii przekazał do Ogrodu kilka granitowych latarń z XIX wieku. Japończycy nazwali ogród Hakkoen, tzn. Ogród białoczerwony[3]. Powódź 1997 roku zniszczyła ogród, który otwarto po odbudowie w 1999 roku[4]. Na terenie parku znajduje się także willa[5] wrocławskiego architekta Maxa Berga, twórcy m.in. Hali Stulecia.
Poza Ogrodem Japońskim posadzono w 2008 roku japońskie wiśnie[6].
Drewniany kościół
[edytuj | edytuj kod]
Na terenie parku Szczytnickiego znajduje się również drewniany kościół z przełomu XVI i XVII wieku pod wezwaniem Świętego Jana Nepomucena. Zbudowany przez cieśli ze Starego Koźla, tam też początkowo stał. W XVIII stuleciu został przeniesiony do Kędzierzyna, a stamtąd w roku 1913 do Wrocławia, pod kierownictwem wrocławskiego architekta Theo Effenbergera. Przy kościele znajduje się monolitowy kamienny krzyż, przeniesiony tu w latach 70. XX w. z Muchoboru Wielkiego[7][8]. Przyczyna fundacji krzyża jest nieznana. Pojawiająca się hipoteza, że jest to tzw. krzyż pokutny, nie ma oparcia w bezpośrednich dowodach i oparta jest wyłącznie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne monolitowe krzyże są krzyżami pokutnymi. Paul Kutzer w artykule Steinkreuze in Schlesien z 1913 r. podaje informacje o legendzie przypisującej powstanie tego krzyża oraz 2 innych krzyży, z którymi stał on w Muchoborze Wielkim, upamiętnieniu spotkanie w 1474 r. trzech władców: Węgier – Macieja Korwina, Czech Władysława II Jagiellończyka i ojca tego drugiego, króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka podczas oblężenia przez Jagiellonów, bronionego przez Korwina, Wrocławia[9][8]. Pojawia się też ludowa legenda wiążąca krzyż z epidemią[8].
Pomniki
[edytuj | edytuj kod]Na terenie parku znajdują się pomnik Diany i pomnik Friedricha Schillera oraz kolumna Fryderyka Wilhelma II.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Łabędzie w parku, lata 60. -
Mostek w parku -
Park zimą -
Pomnik Diany -
Kolumna Fryderyka Wilhelma II
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 654-655. ISBN 83-7384-561-5.
- ↑ a b c d Park Szczytnicki Wrocław – zwiedzanie i atrakcje. visitwroclaw.eu. [dostęp 2023-07-07]. (pol.).
- ↑ Biuletyn Informacyjny. Ambasada Japonii w Polsce, lipiec 2014.
- ↑ Burzliwa historia Ogrodu Japońskiego. miejscawewroclawiu.pl, 2018-12-15.
- ↑ Park Szczytnicki [online], Wroclaw.pl, 17 lipca 2023 [dostęp 2023-07-17] (pol.).
- ↑ Drzewko z Japonii. gazetawroclawska.pl, 2008-10-10.
- ↑ Andrzej Scheer. Krzyż pokutny nr 13 (z Muchoboru Wielkiego). „Bractwo Krzyżowców zeszyt nr 89”, s. 39, 2007. PTTK Świdnica.
- ↑ a b c Kamienny krzyż w Parku Szczytnickim we Wrocławiu. kapliczki.org.pl. [dostęp 2022-04-03].
- ↑ Paul Kutzer. Steinkreuze in Schlesien. „Schlesien: Illustrierte Monatsschrift zur Pflege heimatlicher Interessen”, s. 14, 1913/1914.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Park Szczytnicki we Wrocławiu. przyrodniczo.pl
- Park Szczytnicki we Wrocławiu. parki.org.pl
- Film nagrany w parku Szczytnickim
- Archiwalne widoki parku w bibliotece Polona
