Sanna Marin – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sanna Marin
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Sanna Mirella Marin

Data i miejsce urodzenia

16 listopada 1985
Helsinki

Premier Finlandii
Okres

od 10 grudnia 2019
do 20 czerwca 2023

Przynależność polityczna

Socjaldemokratyczna Partia Finlandii

Poprzednik

Antti Rinne

Następca

Petteri Orpo

Minister transportu Finlandii
Okres

od 6 czerwca 2019
do 10 grudnia 2019

Przynależność polityczna

Socjaldemokratyczna Partia Finlandii

Poprzednik

Anne Berner

Następca

Timo Harakka

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja)

Sanna Mirella Marin (ur. 16 listopada 1985 w Helsinkach) – fińska polityk, posłanka do Eduskunty, w 2019 minister transportu i komunikacji, w latach 2019–2023 premier Finlandii, od 2020 do 2023 przewodnicząca Socjaldemokratycznej Partii Finlandii (SDP).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Helsinkach, w wieku 8 lat wraz z rodziną przeniosła się do Pirkkali[1]. Pracowała jako pakowaczka, sprzedawczyni oraz przy doręczaniu czasopism[2]. W 2012 ukończyła prawo administracyjne na Uniwersytecie w Tampere (UTA)[3], a w 2017 uzyskała magisterium z prawa administracyjnego na tejże uczelni[4].

Zaangażowała się w działalność polityczną w ramach Socjaldemokratycznej Partii Finlandii. W latach 2010–2012 była wiceprzewodniczącą młodzieżówki partyjnej[3]. W 2014 została drugą wiceprzewodniczącą partii socjaldemokratycznej[5], a w 2017 pierwszą wiceprzewodniczącą tego ugrupowania[3].

W 2008 wystartowała w wyborach samorządowych[6], jednakże nie została wybrana[7]. W 2012 uzyskała mandat radnej Tampere[8], a 21 stycznia 2013 została przewodniczącą rady tego miasta[9][10].

W 2015 została wybrana do Eduskunty[11]. W wyborach w 2019 z powodzeniem ubiegała się o poselską reelekcję[12].

6 czerwca 2019 objęła stanowisko ministra transportu i komunikacji w nowo utworzonym koalicyjnym rządzie Anttiego Rinne[13][14]. 8 grudnia 2019, kilka dni po złożeniu dymisji przez Anttiego Rinne, Socjaldemokratyczna Partia Finlandii wskazała ją jako swoją kandydatkę na nowego premiera[15]. 10 grudnia 2019 parlament zatwierdził ją na tym stanowisku stosunkiem głosów 99 za do 70 przeciw (przy 30 posłach nieobecnych)[16]. Tego samego dnia jej gabinet został zaprzysiężony przez prezydenta Sauliego Niinistö, rozpoczynając tym samym urzędowanie[17][18].

23 sierpnia 2020 zastąpiła Anttiego Rinne również na funkcji przewodniczącego socjaldemokratów[19]. W 2023 kierowana przez nią partia zajęła w wyborach trzecie miejsce (zwiększając przy tym o 3 mandaty swoją poselską reprezentację). Sanna Marin została wówczas po raz kolejny wybrana do fińskiego parlamentu[20]. Urząd premiera sprawowała do 20 czerwca 2023, kiedy to zastąpił ją Petteri Orpo, lider zwycięskiej Partii Koalicji Narodowej[21].

We wrześniu 2023 na funkcji przewodniczącego SDP zastąpił ją Antti Lindtman[22]. W tym samym miesiącu ogłosiła rezygnację z zasiadania w parlamencie w związku z objęciem stanowiska doradcy w think tanku Tony Blair Institute for Global Change[23].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Oprócz ojczystego języka fińskiego zna języki szwedzki, angielski i niemiecki[27]. Została wychowana przez parę jednopłciową – przez swoją matkę i jej partnerkę[28][29][30][31]. W młodości trenowała piłkę nożną i koszykówkę[32]. Jest wegetarianką[1].

W 2004 poznała Markusa Räikkönena[33], w 2005 razem przeprowadzili się do Tampere[1]. W 2018 urodziła się ich córka Emma[34][35]. W 2020 para zawarła związek małżeński[36]. W maju 2023 małżonkowie wystąpili o orzeczenie rozwodu[37].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Lauri Nurmi: Aatteen nainen. satakunnankansa.fi, 2019-12-23. [dostęp 2020-08-03]. (fiń.).
  2. Ihminen, ei broileri. sannamarin.net, 2016-11-17. [dostęp 2019-12-16]. (fiń.).
  3. a b c Ansioluettelo. sannamarin.net. [dostęp 2019-06-10]. (fiń.).
  4. Sanna Marin. eduskunta.fi. [dostęp 2019-06-10]. (fiń.).
  5. SDP:n varapuheenjohtajiksi Lindtman, Marin ja Kiuru. yle.fi, 2014-05-09. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  6. Kunnallisvaalit 26.10.2008: Ehdokkaat – Suomen Sosialidemokraattinen Puolue – Tampere. vaalit.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  7. Kunnallisvaalit 26.10.2008: Tulos: Valitut ehdokkaat Tampere. vaalit.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  8. Kunnallisvaalit 28.10.2012: Tulos: Valitut ehdokkaat Tampere. vaalit.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  9. Sanna Marin valittiin kaupunginvaltuuston puheenjohtajaksi. tampere.fi, 2013-01-21. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  10. Sanna Marin kaupunginvaltuuston puheenjohtajaksi. sdp.fi, 2013-01-22. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  11. Eduskuntavaalit 2015: Tulokset: Koko maa: Valitut. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (fiń.).
  12. Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 2019-04-15. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).
  13. Government of Prime Minister Rinne appointed. valtioneuvosto.fi, 2019-06-06. [dostęp 2019-06-10]. (ang.).
  14. Tässä he nyt vihdoin ovat: Rinteen punavihreän kansanrintaman kaikki ministerit. iltalehti.fi, 2019-06-05. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
  15. Tarmo Virki: Finland’s Social Democrats name Marin to be youngest ever prime minister. reuters.com, 2019-12-08. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).
  16. Eduskunta valitsi Sanna Marinin pääministeriksi. eduskunta.fi, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
  17. Sanna Marin the new Prime Minister. valtioneuvosto.fi, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-10]. (ang.).
  18. Government of Prime Minister Marin appointed. valtioneuvosto.fi, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-10]. (ang.).
  19. Marin takes over as SDP chair, pledges focus on jobs and education. yle.fi, 2020-08-23. [dostęp 2020-08-31]. (ang.).
  20. Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).
  21. Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 2023-06-20. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).
  22. Antti Lindtman confirmed as SDP leader. yle.fi, 2023-09-01. [dostęp 2023-09-07]. (ang.).
  23. Claudia Chiappa, Bethany Dawson: Sanna Marin joins Tony Blair Institute. politico.e, 2023-09-07. [dostęp 2023-09-07]. (ang.).
  24. Juho Mäkelä: Katso tästä, ketkä kaikki saavat itsenäisyyspäivän kunniamerkin. maaseuduntulevaisuus.fi, 1 grudnia 2022. [dostęp 2023-12-07]. (fiń.).
  25. Sanna Marin saa Suomen Valkoisen Ruusun suurristin – täältä näet kaikki myönnetyt kunnia­merkit. is.fi, 1 grudnia 2022. [dostęp 2023-12-07]. (fiń.).
  26. Tio utländska medborgare tilldelas Nordstjärneorden. regeringen.se, 22 października 2024. [dostęp 2024-11-15]. (szw.).
  27. Vaalikone 2015: Sanna Marin. yle.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  28. Teija Sutinen: Sateenkaariperheen lapsi nousi Sdp:n puolue-eliittiin. hs.fi, 2014-05-09. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  29. Jukka Vuokola: Kahden äidin perheessä kasvanut Sanna Marin: Meidän perheemme ei ole rikkinäinen, yhteiskunta on. aamulehti.fi, 2014-02-22. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  30. Emmi Laukkanen: Sateenkaariperheessä kasvanut Sanna Marin: „Meitä ei tunnustettu oikeaksi perheeksi”. menaiset.fi, 2015-05-21. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  31. Sateenkaariperheen tytär valtuuston johtoon Tampereella. iltasanomat.fi, 2013-01-10. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
  32. Jutta Sarhimaa: Tämä nainen aikoo panna eduskunnan kuriin ja demarit uusiksi – ja toruu nyt fitnesskellokansaa. hs.fi, 2015-04-25. [dostęp 2019-06-10]. (fiń.).
  33. Tamperelaisesta baarista Kesärantaan – näin Sanna Marinin ja Markus-puolison 16-vuotinen rakkaustarina on edennyt. is.fi, 2020-08-02. [dostęp 2020-08-03]. (fiń.).
  34. Sanna Marin suunnitteli tyttärelleen isoisoäitinsä nimeä, mutta ystävä vei sen nenän edestä: „Se oli onni onnettomuudessa”. iltalehti.fi, 2018-05-12. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
  35. Kirsi Matson-Mäkelä: Kansanedustaja Sanna Marinille syntyi vauva. yle.fi, 2018-01-31. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
  36. Leena Ylimutka: Pääministeri Sanna Marin meni naimisiin – julkaisi herkän kuvan: „Sinä olet minulle se oikea”. iltalehti.fi, 2020-08-01. [dostęp 2020-08-03]. (fiń.).
  37. Finland prime minister divorces husband. reuters.com, 2023-05-10. [dostęp 2023-05-10]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]