Schronisko Żarskie Trzecie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Schronisko Żarskie Trzecie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Wąwóz Żarski

Właściciel

Lasy Państwowe

Długość

11,3 m

Deniwelacja

1

Wysokość otworów

395 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku W

Data odkrycia

znane od dawna

Kod

J.Olk.I-09.04

Położenie na mapie gminy Krzeszowice
Mapa konturowa gminy Krzeszowice, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Schronisko Żarskie Trzecie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko Żarskie Trzecie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Schronisko Żarskie Trzecie”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko Żarskie Trzecie”
Ziemia50°09′51″N 19°42′13″E/50,164111 19,703667
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Schronisko Żarskie Trzecie – schronisko między południowymi krańcami wsi Żary i północnymi wsi Dubie w województwie małopolskim. Znajduje się w Wąwozie Żarskim w obrębie rezerwatu przyrody Dolina Racławki[1]. Pod względem geograficznym jest to Dolina Racławki na obszarze Wyżyny Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

W lesie zwanym Lasem Pisarskim na lewych zboczach środkowej części Wąwozu Żarskiego znajduje się grupa skał[3], a w nich Jaskinia Żarska, Jaskinia Żarska Górna oraz schroniska: Schronisko Żarskie Pierwsze, Schronisko Żarskie Drugie, Schronisko Żarskie Trzecie, Schronisko Żarskie Czwarte i Schronisko Żarskie Małe. Nad dnem wąwozu znajduje się Jaskinia bez Nazwy[4]. Prowadzi do nich ścieżka edukacyjna[2].

Schronisko Żarskie Trzecie znajduje się w środkowej części skał. Jego otwór jest widoczny ze ścieżki edukacyjnej wiodącej Wąwozem Żarskim[4].

Jest to niewielkie schronisko. Jego otwór znajduje się na półce skalnej o wysokości 3–6 m. Schronisko ma postać dość wysokiego, krótkiego korytarza zakręcającego pod kątem 90 stopni. Powstało w późnej jurze (oksford) w wapieniach skalistych w wyniku zjawisk krasowych oraz wietrzenia skał. Na ścianach można dostrzec niewielkie formy erozyjne i polewy mleka wapiennego. Namulisko kamienisto-gliniasto-próchnicowe, na dnie zazwyczaj są duże ilości nawianych liści. Próbowano go kiedyś eksplorować – świadczy o tym owalne wgłębienie zaraz za otworem wejściowym. Światło słoneczne dociera niemal do samego końca schroniska, w jego zasięgu na ścianach rozwijają się glony i mchy. Ze zwierząt obserwowano muchówki[1].

Miejscowej ludności schronisko znane była od dawna. W literaturze po raz pierwszy wymienia go Z. Ciętak w 1935 r. W 1951 Kazimierz Kowalski pisze, że namulisko schroniska nie było badane. W 2017 r. zmierzył schronisko A. Polonius, on też wykonał jego plan[1].

Szlak turystyczny

[edytuj | edytuj kod]
żółta, geologiczna ścieżka dydaktyczna w postaci zamkniętej pętli. Od parkingu w Dubiu Wąwozem Żarskim do Doliny Szklarki i z powrotem (inną trasą). 8 przystanków.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Adam Polonius, Schronisko Żarskie II, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-03-21].
  2. ↑ a b Jura Krakowsko-Częstochowska. Informator turystyczny, Ogrodzieniec, Związek Gmin Jurajskich, 2018, ISBN 978-83-947430-8-6.
  3. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-03-21].
  4. ↑ a b Jaskinie Jury [online] [dostęp 2019-03-21].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Schronisko_Żarskie_Trzecie&oldid=69818884”