Stanisław Kempner – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stanisław Kempner
Stanisław Bal, Zbigniew Morski, Roch Kowalski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1887
Kalisz

Data i miejsce śmierci

19 stycznia 1964
Łódź

Zawód, zajęcie

dziennikarz

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Stanisław Kempner, właśc. Samuel Szymon Kempner[1] także: Stanisław Kempner-Chruszczewski, Stanisław Chruszczewski (od 1938), ps. „Stanisław Bal”, „Zbigniew Morski”, „Roch Kowalski”[2], „Poli Chinel”[3], „Staś”, „St. A. Balicki”[1] (ur. 1887 w Kaliszu, zm. 19 stycznia 1964 w Łodzi[4]) – polski dziennikarz pochodzenia żydowskiego[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Kempner w 1903 rozpoczął karierę dziennikarską, pracując jako korektor w „Nowej Gazecie”, jednocześnie działał w kołach socjalistycznych w Warszawie. Po uczestnictwie w strajku szkolnym był więziony w Modlinie[1]. Przyjechał do Łodzi w 1908 by rozpocząć współpracę z „Kurierem Łódzkim” jako sprawozdawca artystyczny, głównie publikując felietony teatralne, m.in. podpisując się swoim nazwiskiem oraz jako „Stanisław Bal”, „Zbigniew Morski”, „Roch Kowalski”. Był także redaktorem „Nowego Kuriera Łódzkiego”. W tym okresie odkrył talent Juliana Tuwima – w 1911 zaprotegował go właścicielowi gazety – Stanisławowi Książkowi, który opublikował jego pierwszy wiersz[3].

W 1911 rozpoczął pracę również w łódzkim magistracie. Następnie podczas I wojny światowej pracował w szpitalu Izraela i Leonii Poznańskich. W latach 1919–1939 pełnił funkcję naczelnika Wydziału Zdrowia Zarządu Miasta Łodzi[1]. Współpracował wówczas z lekarzami-społecznikami: Sewerynem Sterlingiem, Wincenty Tomaszewiczem, Aleksandrem Margolisem[5].

W 1938 zmienił nazwisko na Chruszczewski[6]. We wrześniu 1939 uciekł do Rumunii, gdzie w Bukareszcie pracował w „Kurierze Polskim”, następnie w 1941 przeniósł się do Palestyny, gdzie był publicystą „Gazety Polskiej” oraz pracownikiem aparatu informacyjno-propagandowego rządu RP na uchodźstwie. Był także członkiem i sekretarzem Komitetu Uchodźców Polskich w Jerozolimie, w którym działał w latach 1941–1945. Od 1942 był również członkiem zarządu Ligi Polsko-Jugosłowiańskiej w Jerozolimie oraz działał Centrum Informacji na Wschodzie w Jerozolimie – placówce Ministerstwa Informacji i Dokumentacji[1]

Po II wojnie światowej w 1947 powrócił do Łodzi, gdzie pracował w „Dzienniku Łódzkim[1].

Był honorowym członkiem Syndykatu Dziennikarzy Łódzkich[7].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Był ojcem Czesława Chruszczewskiego (1922–1982) – polskiego autora fantastyki[2]. Został pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi w części rzymskokatolickiej[4].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Publikował opracowania dotyczące ochrony zdrowia, recenzował przedstawienia teatralne oraz pisał felietony. Na swoim koncie miał próby literackie. Był popularnym łódzkim nowelistą, opublikował m.in. „Narkozę Miłości” (1932)[8] Tworzył komedie teatralne, m.in. „Zieloną kotwicę” (1930) wystawioną w Teatrze Miejskim w Łodzi. Swoje felietony opublikował w 2 tomach w latach 30. XX w.[5]

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Jacek Pietrzak, Bliskowschodnie szlaki łodzian podczas II wojny światowej, 2013, OCLC 899776540 [dostęp 2022-08-08].
  2. a b c Andrzej Kempa, Marek Szukalak, Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych, t. III, 2003.
  3. a b Roch Pekiński w Różowym Słoniu – estradowe wystąpienia Juliana Tuwima w Łodzi podczas Wielkiej Wojny, [w:] Anna Kuligowska-Korzeniewska, Julian Tuwim. Biografia Twórczość Percepcja, Łódź 2012.
  4. a b „Głos Robotniczy”, wyd. A, 21 I 1964, nr 17, s. 3.
  5. a b c Wojciech Źródlak, Skorowidz Osobowy ikonografii łódzkiej do „Łodzi w Ilustracji” [online], marzec 2020.
  6. Leszek Olejnik, Z dziejów prasy łódzkiej. „Kurier Łódzki” i „Echo” – wydawnictwa Jana Stypułkowskiego (1919–1939), 1995, ISSN 0208-6050 [dostęp 2021-11-01] (pol.).
  7. „Łódź w Ilustracji”, 6 V 1934, nr 18, s. 4.
  8. „Łódź w Ilustracji”, 20 XI 1932, nr 47, s. 2.