French
DeutschStanisław Królak – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 26 stycznia 1931 |
|---|---|
| Data śmierci | 31 maja 2009 |
| Obywatelstwo | |
| Odznaczenia | |
    | |
Stanisław Królak (ur. 26 stycznia 1931 w Warszawie, zm. 31 maja 2009[1]) – polski kolarz szosowy i trener kolarski. Pierwszy polski zwycięzca Wyścigu Pokoju w 1956.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stanisława. W karierze sportowej reprezentował stołeczne kluby Sarmata i Legia. W 1961 ukończył Studium Pomaturalne przy Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Początkowo pracował jako instruktor i trener kolarski w klubach Gwardia, Legia, Polonia, Sarmata i Spójnia. W 1949 pierwszy raz wziął udział w zawodach kolarskich i wygrał wyścig o „Puchar Życia Warszawy”. W 1952 wystartował pierwszy raz w Wyścigu Pokoju. 15 maja 1956 na mecie w Pradze jako pierwszy Polak w historii wygrał ten wyścig (w jego trakcie triumfował w jednym etapie).
Inne osiągnięcia:
- Dwukrotny indywidualny mistrz Polski w wyścigu ze startu wspólnego w latach 1952 i 1955, wicemistrz z 1953, brązowy medalista z 1958.
- Czterokrotny drużynowy mistrz Polski w wyścigu ze startu wspólnego w latach 1950, 1953, 1954 i 1955.
- Indywidualny mistrz Polski w wyścigu górskim w 1952.
- Indywidualny mistrz Polski w wyścigu przełajowym w 1955.
- Dwukrotny drużynowy mistrz Polski na torze na 4000 m na dochodzenie w latach 1950 i 1954.
- Uczestnik mistrzostw świata w wyścigu szosowym w latach 1953, 1955 i 1958.
- Siedmiokrotny uczestnik Wyścigu Pokoju: 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1958 i 1961.
- Pięciokrotny uczestnik Wyścigu Dookoła Polski: 1953, 1955, 1956, 1958, 1960.
Po zakończeniu kariery sportowej prowadził w jednym z rzemieślniczych pawilonów usługowych przy ul. Marchlewskiego (od 1990 al. Jana Pawła II) w Warszawie sklep i warsztat rowerowy[2].
Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Zerzniu (w warszawskiej dzielnicy Wawer)[3].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2008)[4]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2000)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (1953, za zasługi i osiągnięcia w dziedzinie kultury fizycznej i sportu)[6]
- Tytuł Sportowca 30-lecia PRL
- Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu”
W kulturze masowej
[edytuj | edytuj kod]Odniesienia do Stanisława Królaka pojawiły się w odcinku 9. pt. „Po obu stronach muru” serialu telewizyjnego Dom z 1982 w reżyserii Jana Łomnickiego. Najpierw został w nim wyemitowany fragment transmisji ze zwycięstwa w Wyścigu Pokoju 1956, a następnie główny bohater Andrzej Talar (Tomasz Borkowy) odwiedzając Ewę Szymosiuk (Halina Rowicka) wita ją słowami: Może wypijemy za zwycięstwo Królaka?
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Od 2023 jego imię nosi rondo w warszawskiej dzielnicy Wawer[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarł Stanisław Królak [online], onet.pl, 1 czerwca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-06-08].
- ↑ 85 lat temu urodził się Stanisław Królak. dzieje,pl, 18 lipca 2016. [dostęp 2023-07-03].
- ↑ Kto czyta „Kurier“, wie więcej, „Kurier Wawerski” (18), 2017, s. 4.
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 kwietnia 2008 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2008 r. nr 80, poz. 705).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 lutego 2000 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2000 r. nr 13, poz. 278).
- ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 29 maja 1953 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1953 r. nr 57, poz. 720).
- ↑ Uchwała nr LXXXVI/2825/2023 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 31 sierpnia 2023 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Wawer m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 10299 [on-line]. 15 września 2023. [dostęp 2024-05-16].