French
DeutschStanisław Kempner – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 1887 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | dziennikarz |
| Odznaczenia | |
 | |
Stanisław Kempner, właśc. Samuel Szymon Kempner[1] także: Stanisław Kempner-Chruszczewski, Stanisław Chruszczewski (od 1938), ps. „Stanisław Bal”, „Zbigniew Morski”, „Roch Kowalski”[2], „Poli Chinel”[3], „Staś”, „St. A. Balicki”[1] (ur. 1887 w Kaliszu, zm. 19 stycznia 1964 w Łodzi[4]) – polski dziennikarz pochodzenia żydowskiego[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Kempner w 1903 rozpoczął karierę dziennikarską, pracując jako korektor w „Nowej Gazecie”, jednocześnie działał w kołach socjalistycznych w Warszawie. Po uczestnictwie w strajku szkolnym był więziony w Modlinie[1]. Przyjechał do Łodzi w 1908 by rozpocząć współpracę z „Kurierem Łódzkim” jako sprawozdawca artystyczny, głównie publikując felietony teatralne, m.in. podpisując się swoim nazwiskiem oraz jako „Stanisław Bal”, „Zbigniew Morski”, „Roch Kowalski”. Był także redaktorem „Nowego Kuriera Łódzkiego”. W tym okresie odkrył talent Juliana Tuwima – w 1911 zaprotegował go właścicielowi gazety – Stanisławowi Książkowi, który opublikował jego pierwszy wiersz[3].
W 1911 rozpoczął pracę również w łódzkim magistracie. Następnie podczas I wojny światowej pracował w szpitalu Izraela i Leonii Poznańskich. W latach 1919–1939 pełnił funkcję naczelnika Wydziału Zdrowia Zarządu Miasta Łodzi[1]. Współpracował wówczas z lekarzami-społecznikami: Sewerynem Sterlingiem, Wincenty Tomaszewiczem, Aleksandrem Margolisem[5].
W 1938 zmienił nazwisko na Chruszczewski[6]. We wrześniu 1939 uciekł do Rumunii, gdzie w Bukareszcie pracował w „Kurierze Polskim”, następnie w 1941 przeniósł się do Palestyny, gdzie był publicystą „Gazety Polskiej” oraz pracownikiem aparatu informacyjno-propagandowego rządu RP na uchodźstwie. Był także członkiem i sekretarzem Komitetu Uchodźców Polskich w Jerozolimie, w którym działał w latach 1941–1945. Od 1942 był również członkiem zarządu Ligi Polsko-Jugosłowiańskiej w Jerozolimie oraz działał Centrum Informacji na Wschodzie w Jerozolimie – placówce Ministerstwa Informacji i Dokumentacji[1]
Po II wojnie światowej w 1947 powrócił do Łodzi, gdzie pracował w „Dzienniku Łódzkim”[1].
Był honorowym członkiem Syndykatu Dziennikarzy Łódzkich[7].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był ojcem Czesława Chruszczewskiego (1922–1982) – polskiego autora fantastyki[2]. Został pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi w części rzymskokatolickiej[4].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Publikował opracowania dotyczące ochrony zdrowia, recenzował przedstawienia teatralne oraz pisał felietony. Na swoim koncie miał próby literackie. Był popularnym łódzkim nowelistą, opublikował m.in. „Narkozę Miłości” (1932)[8] Tworzył komedie teatralne, m.in. „Zieloną kotwicę” (1930) wystawioną w Teatrze Miejskim w Łodzi. Swoje felietony opublikował w 2 tomach w latach 30. XX w.[5]
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Jacek Pietrzak, Bliskowschodnie szlaki łodzian podczas II wojny światowej, 2013, OCLC 899776540 [dostęp 2022-08-08].
- ↑ a b c Andrzej Kempa, Marek Szukalak, Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych, t. III, 2003.
- ↑ a b Roch Pekiński w Różowym Słoniu – estradowe wystąpienia Juliana Tuwima w Łodzi podczas Wielkiej Wojny, [w:] Anna Kuligowska-Korzeniewska, Julian Tuwim. Biografia Twórczość Percepcja, Łódź 2012.
- ↑ a b „Głos Robotniczy”, wyd. A, 21 I 1964, nr 17, s. 3.
- ↑ a b c Wojciech Źródlak, Skorowidz Osobowy ikonografii łódzkiej do „Łodzi w Ilustracji” [online], marzec 2020.
- ↑ Leszek Olejnik, Z dziejów prasy łódzkiej. „Kurier Łódzki” i „Echo” – wydawnictwa Jana Stypułkowskiego (1919–1939), 1995, ISSN 0208-6050 [dostęp 2021-11-01] (pol.).
- ↑ „Łódź w Ilustracji”, 6 V 1934, nr 18, s. 4.
- ↑ „Łódź w Ilustracji”, 20 XI 1932, nr 47, s. 2.