French
DeutschStary Smokowiec – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Kościół w Starym Smokowcu | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Region | |||
| Wysokość | 1010 m n.p.m. | ||
| Populacja (2006) • liczba ludności |
| ||
| Kod pocztowy | 062 01 | ||
Położenie na mapie kraju preszowskiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
 49°08′24″N 20°13′15″E/49,140000 20,220833 | |||
Stary Smokowiec[2] (słow. Starý Smokovec, niem. Altschmecks, węg. Ótátrafüred, 990 m n.p.m.) – miejscowość u podnóża Tatr Wysokich na Słowacji, część struktury administracyjnej miasta Wysokie Tatry. Położona jest przy Drodze Wolności, około 6 km na zachód od Tatrzańskiej Łomnicy.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Stary Smokowiec założony został w roku 1793. Obecnie jest popularnym ośrodkiem turystycznym, głównie dla narciarzy oraz amatorów pieszych wycieczek. Jest również ważnym węzłem zelektryfikowanej linii kolei wąskotorowej, łączącej Poprad, Tatrzańską Łomnicę oraz Szczyrbskie Jezioro. Powstanie tej linii poprzedzone było uruchomieniem w 1904 jednej z pierwszych na świecie linii trolejbusowej do Popradu[3].
W Starym Smokowcu znajduje się także dolna stacja kolejki na Smokowieckie Siodełko.
Stary Smokowiec ma najmniej mieszkańców spośród Smokowców (89 osób w 2006 roku[1]). Pozostałe to Górny Smokowiec (położony na wschód od Starego, przy Drodze Wolności), Nowy Smokowiec (na zachód, przy Drodze Wolności) i Dolny Smokowiec (na południowy wschód, przy drodze do Nowej Leśnej).
Jednym z najbardziej znanych budynków w Starym Smokowcu jest wybudowany w roku 1904 Grand Hotel.
W Starym Smokowcu mieści się siedziba Górskiego Pogotowia Ratunkowego (HZS), słowackiej służby ratowniczej.
Otaczające niegdyś miejscowość lasy zostały niemal doszczętnie zniszczone w czasie huraganu w dniu 19 listopada 2004. Wiatr powalił wówczas drzewa na powierzchni co najmniej 14 tys. ha. Zniszczeniu uległo wtedy około 60% populacji świerka w słowackich Wysokich Tatrach. Na stokach południowych Tatr zalegało około 3 mln m³ drewna. Usuwanie zwalonego lasu odbywało się przez okres około 2 lat, przy czym ocenia się, że jego odrodzenie potrwa – w przypadku sztucznego nasadzenia – około 60-100 lat[4]. Zdarzenie to określane bywa przez Słowaków mianem Wielkiej Katastrofy (słow. Veľká kalamita)[4][5]. W Starym Smokowcu został wybudowany pomnik upamiętniający to zdarzenie. Pośrednią konsekwencją Wielkiej Katastrofy było odsłonięcie widoku na góry oraz pozwolenie na poszerzenie starych, istniejących już wcześniej tras narciarskich[6].
W dniach 25-26 kwietnia 2013 pożar strawił 22 ha młodego, ośmioletniego lasu, posadzonego po klęsce żywiołowej z 2004[5].
Sport
[edytuj | edytuj kod]W 1929 w Starym Smokowcu rozegrano pierwszą edycję hokejowego turnieju o Puchar Tatrzański.
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]
– zielony szlak wzdłuż kolejki na Smokowieckie Siodełko do stacji górnej i dalej do Rainerowej Chatki. Czas przejścia na Siodełko: 1 h, ↓ 30 min
– niebieski szlak krzyżujący się powyżej Pięciu Źródeł z Magistralą Tatrzańską i prowadzący dalej Sławkowskim Grzebieniem przez Królewski Nos na Sławkowski Szczyt. - Czas przejścia ze Starego Smokowca do Magistrali Tatrzańskiej: 1 h, ↓ 40 min
- Czas przejścia od Magistrali na Sławkowski Szczyt: 4 h, ↓ 3 h
– żółty szlak do Doliny Wielickiej. - Czas przejścia ze Starego Smokowca do niebieskiego szlaku z Tatrzańskich Zrębów: 1:35 h, ↓ 55 min
- Czas przejścia od szlaku niebieskiego do Doliny Wielickiej: 45 min, ↓ 30 min
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Tatrancov je rok od roka menej [online], 2007 [dostęp 2017-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2010-05-14].
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata [online], KSNG, 2013, s. 267 [dostęp 2017-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ Viera Legerská, Omnibusy predbehli tatranské električky. Aký bol ich príbeh? [online], 23 grudnia 2024 [dostęp 2025-01-12] (słow.).
- ↑ a b Jarosław Balon, Wojciech Maciejowski, Wpływ huraganowego wiatru z dnia 19 listopada 2004 na krajobraz południowego skłonu Tatr [online], Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2013-04-26].
- ↑ a b PAP, Słowacja: Spłonęło 22 ha lasów w Tatrzańskim Parku Narodowym [online], interia.pl, 26 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-26].
- ↑ Anna Ochremiak, Tatrzańska Łomnica. Szerokie stoki pod Tatrami [online], krajoznawcy.info.pl, 5 marca 2012 [dostęp 2013-04-26].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Stary Smokovec [online], Správa Tatranského národného parku [dostęp 2007-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-30] (ang.).
- Stary Smokowiec (pol.)
- Archiwalne widoki i publikacje o miejscowości w bibliotece Polona