Tadeusz Wasąg – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk chemicznych | |
Specjalność: chemia analityczna, chemia nieorganiczna | |
Alma Mater | |
Doktorat | 1963 |
Profesura | 1981 |
Polska Akademia Nauk | |
Status | członek Komitetów Chemii i Chemii Analitycznej PAN |
Praca naukowo-dydaktyczna | |
Uczelnia | |
Wydział | |
Dziekan | |
Wydział | Technologii i Inżynierii Chemicznej PSz |
Okres spraw. | 1979–1987 |
Odznaczenia | |
Tadeusz Wasąg (ur. 3 lutego 1926 w Rukojnie , gmina Rukojnie, powiat wileńsko-trocki, zm. 17 maja 2021 w Szczecinie[1]) − polski chemik (chemia analityczna), profesor związany z Politechniką Szczecińską, naukowiec, nauczyciel akademicki, wieloletni dziekan Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Okres przed II wojną światową i wojna
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w miasteczku Rukojnie w pobliżu Wilna. Był synem Michała Wasąga (policjanta, Sybiraka) i Wiktorii z d. Porębskiej[2]. W Wilnie skończył w roku 1938 szkołę podstawową i rozpoczął naukę w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza. Po wybuchu II wojny światowej nadal przebywał w Wilnie (zob. Obrona Wilna), pracując m.in. na kolei[3]. Do konspiracyjnej działalności w Polskim Państwie Podziemnym włączył się w roku 1943. Jako żołnierz AK (6 Wileńska Brygada AK[2]) w roku 1944 brał udział w Operacji „Ostra Brama”[2] (część Akcji „Burza”). Po zajęciu Wilna przez Armię Czerwoną był aresztowany przez NKWD i skazany na 3 lata więzienia. Został zwolniony dzięki amnestii; wyjechał do Lublina, a stamtąd do Gdańska[3].
Młodość po II wojnie światowej
[edytuj | edytuj kod]Maturę zdał w Gdańsku w roku 1948, po czym studiował chemię na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Będąc na III roku studiów rozpoczął pracę jako asystent w Zakładzie Chemii Nieorganicznej UMK. Pracę magisterską wykonywał pod opieką prof. Antoniego Basińskiego. Po jej ukończeniu w roku 1952 otrzymał w Zakładzie stanowisko starszego asystenta[3].
Praca zawodowa
[edytuj | edytuj kod]W roku 1954 Tadeusz Wasąg został służbowo przeniesiony do Szczecina, gdzie rozwijano działalność Szkoły Inżynierskiej (w roku 1955 przekształconej w Politechnikę Szczecińską). Pracując w Zakładzie Chemii Nieorganicznej, kierowanym przez prof. Wiktora Gorzelanego, wykonywał pracę doktorską pod opieką naukową prof. Ernesta Pischingera (UMK). Doktorat w dziedzinie nauk przyrodniczych uzyskał decyzją Rady Wydziału Matematyki-Fizyki-Chemii UMK w roku 1963[2][3]. Po doktoracie objął Zakład Chemii Analitycznej, wchodzący początkowo w skład Katedry Chemii Nieorganicznej, a po reorganizacji uczelni – w skład Instytutu Chemii Podstawowej[3]. W latach 1969–1981 zajmował stanowisko docenta. Tytuł profesora nadzwyczajnego Rada Państwa nadała mu w roku 1981, a profesora zwyczajnego – w roku 1991[2][3] (dyscyplina: technologia chemiczna, specjalność: chemia analityczna, chemia nieorganiczna[4]). W latach 1969–1979 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej, a w latach 1979–1987 i 1990–1996 – funkcję dziekana Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej[2][3].
Publikacje (wybór)
[edytuj | edytuj kod]Tadeusz Wasąg jest autorem ok. 150 publikacji naukowych, dotyczących m.in. chemii analitycznej[3], w tym skryptów:
- Tadeusz Wasąg, Wstęp do analizy chemicznej (1976)[2],
- Tadeusz Wasąg, Barbara Derecka, Laboratorium analizy ilościowej, Cz. 1, Metody chemiczne (wyd. 4 1994)[5]
- Tadeusz Wasąg, Barbara Derecka, Laboratorium analizy ilościowej; Analiza wagowa i objętościowa (1986)[6],
oraz licznych referatów i komunikatów z innych dziedzin, np. technologii sody oraz denitracji i odsiarczania gazów spalinowych z elektrowni[7].
Działalność pozauczelniana
[edytuj | edytuj kod]Tadeusz Wasąg był przez wiele lat członkiem Komitetu Chemii i Komitetu Chemii Analitycznej PAN (Wydział Nauk Matematycznych, Fizycznych i Chemicznych). Był też wiceprzewodniczącym Komisji Nauk Chemicznych Oddziału PAN w Poznaniu. Od roku 1951 należał do Polskiego Towarzystwa Chemicznego, w którym pełnił – w latach 1972–1976[7] – funkcję przewodniczącego Oddziału Szczecińskiego, a od roku 1969 – do Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego[2].
Jest członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, w którym był wiceprezesem Zarządu Okręgu Szczecin[2][3][7].
Odznaczenia[2]
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
- Krzyż Armii Krajowej
- Krzyż Partyzancki
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Żona Tadeusza Wasąga, Tatiana z d. Kaczarska[2] (ur. 1924 w Iwieńcu[3], zm. 29 października 2007[8]), była również specjalistką w zakresie chemii analitycznej, absolwentką UMK (asystentką tamże od 1949 r.). Wraz z mężem została służbowo przeniesiona do Politechniki Szczecińskiej, w której współpracowali na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej. Była wykładowcą chemii nieorganicznej, docentem od roku 1970, wieloletnią przewodniczącą Wydziałowej Komisji Programowej WTiICh. W latach 1972–1981 kierowała Punktem Konsultacyjnym Studiów Wieczorowych PS w Gorzowie Wielkopolskim. W roku 1983 odeszła na emeryturę[9].
Córka Tatiany i Tadeusza Wasągów, Elżbieta (ur. 1956), jest absolwentką Wydziału Budownictwa)[2]. Hobby Tadeusza Wasąga, to ogród, militaria, literatura, film, teatr, muzyka[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 17 maja 2021 roku, zmarł śp. prof. dr Tadeusz Wasąg. [w:] Informacje bieżące WTiICh [on-line]. Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej ZUT, 18.05.2021. [dostęp 2021-05-21].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Hübners Who is Who. Wyd. 3. Who is Who, Verlag für Personenenzyklopädien, 2004, s. 4494. ISBN 3-7290-0043-8.
- ↑ a b c d e f g h i j Komitet Organizacyjny Zjazdu Absolwentów Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej: 50 lat Wydziału 1947–1997. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, 1997, s. 124. ISBN 83-87423-35-1. (pol.).
- ↑ Prof. dr Tadeusz Wasąg, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-01-30] .
- ↑ Tadeusz Wasąg, Barbara Derecka: Laboratorium analizy ilościowej. T. 1: Metody chemiczne. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane PS, 1994. ISBN 83-86359-36-6.
- ↑ Tadeusz Wasąg, Barbara Derecka: Laboratorium analizy ilościowej. T. Analiza wagowa i objętościowa. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane PS, 1986.
- ↑ a b c Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. 2. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 2000, s. 591–592. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).
- ↑ Wasąg Tatiana. [w:] Wyszukiwarka miejsca pochówku w Szczecinie [on-line]. [dostęp 2013-01-31].
- ↑ op.cit. 50 lat Wydziału 1947–1997. s. 125.