Tantō – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tantō
Różne rodzaje głowni: jedno- i obosiecznych

Tantō (jap. 短刀; krótki miecz, sztylet, puginał[1]) – długi japoński nóż z jedno- lub obosieczną głownią, o długości od 15 do 30 centymetrów.

Głownia tantō była przeznaczona przede wszystkim do pchnięć, lecz można nią było także z powodzeniem ciąć. W zależności od rodzaju nóż ten mógł być noszony jako shōtō w zestawie dwóch mieczy daishō, zastępując wakizashi lub też jako samodzielny oręż, często ukrywany w fałdach obszernych szat zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety.

Istniało wiele rodzajów tej broni: niewielkich noży używanych do obrony (także przez kobiety, często tzw. „broń ostatniej szansy”), noży do rytualnego samobójstwa (seppuku) oraz ciężkich odmian służących do przebijania zbroi (ō-yoroi), zwanych yoroi-dōshi[2][3].

Warianty

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na różnorodność zastosowanych opraw (koshirae), tantō można z grubsza podzielić na następujące rodzaje:

  • aikuchi − rodzaj tantō pozbawiony tsuby (jelec), fuchi (kołnierz rękojeści) stykał się w nim bezpośrednio z koiguchi (wejściem pochwy);
  • hamidashitantō z niewielką tsubą;
  • kaiken (także dawna forma zapisu: kwaiken) − krótki tantō noszony w oprawie aikuchi lub shira-saya. Używany był przez kobiety do samoobrony lub do odebrania sobie przez nie życia, ale także do walki w wąskiej przestrzeni.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 1740. ISBN 4-7674-2015-6.
  2. Michéle Byam: Broń i zbroje. Wyd. III. Warszawa: Arkady, 1991, s. 36. ISBN 83-213-3754-6.
  3. Michał Gradowski, Zdzisław Żygulski: Słownik uzbrojenia historycznego. Warszawa: PWN, 2010, s. 39. ISBN 978-83-01-16260-3.