Tranzycja płciowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tranzycja płciowa (ang. gender transition) – proces zmiany sposobu wyrażania swojej płci lub cech płciowych tak, aby były one zgodne z wewnętrznym poczuciem własnej tożsamości płciowej – koncepcją na to, co to znaczy być mężczyzną lub kobietą^[1], czy też osobą niebinarną lub genderqueer. W przypadku osób transpłciowych i transseksualnych proces ten często wiąże się z terapią korekty płci, która może obejmować hormonalną terapię zastępczą oraz operacje korekty płci. Tranzycja jest procesem, a nie pojedynczym wydarzeniem i może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Tranzycja jest czasami mylona z operacją korekty płci (ang. gender confirmation surgeries, GCS), ale jest to tylko jeden z możliwych elementów tranzycji. Wiele osób, które przechodzi tranzycje, nie decyduje się na GCS, lub nie mają na to środków. Podczas gdy GCS jest procedurą chirurgiczną, tranzycja jest bardziej holistyczna i zazwyczaj obejmuje zmiany fizyczne, psychologiczne, społeczne i emocjonalne^[2].

Tranzycja jest to złożony proces obejmujący niektóre lub wszystkie związane z płcią aspekty życia człowieka, do których należą aspekty estetyczne, role społeczne, status prawny i biologiczne aspekty ciała. Ludzie mogą wybierać różne elementy w oparciu o własną tożsamość płciową, wygląd ciała, osobowość, finanse, a czasem także nastawienie innych. Wykorzystywany jest pewien stopień eksperymentowania, aby dowiedzieć się, jakie zmiany najlepiej do nich pasują. Tranzycja jest również zróżnicowana pomiędzy kulturami i subkulturami w zależności od różnic w poglądach społeczeństw na temat płci^[3].

Społeczny proces tranzycji rozpoczynamy od wyjścia, czyli od poinformowania innych osób o tym, że jest się osobą transpłciową. Od tego momentu świeżo upieczona osoba transpłciowa może przyjąć nowe imię i może poprosić innych, aby się do niej odnieśli, używając zestawu zaimków innych niż wcześniej^[4][5]. Relacje interpersonalne często nabierają odmiennej dynamiki stosownie do płci; to, co kiedyś było relacją między osobami przeciwnej płci, teraz jest relacją między osobami tej samej płci i vice versa. Role płci i oczekiwania społeczne często zmieniają się wraz z przebiegiem tranzycji. Aspekty estetyczne i moda są również powszechnie brane pod uwagę w procesie tranzycji. Osoby w okresie tranzycji często zmieniają rodzaj ubrań i dodatków, które noszą, inaczej układają włosy i stosują nowe techniki pielęgnacji lub makijażu, aby poprawić swój wygląd.

Często zmieniają się również poglądy danej osoby na temat płci w ogóle, co może mieć wpływ na ich przekonania religijne, filozoficzne lub polityczne^[6].

Osoby transpłciowe w wielu częściach świata mogą legalnie zmienić swoje imię na zgodne z ich tożsamością płciową^[4]. W niektórych regionach dopuszcza się również zmianę prawnego oznaczenia płci w dokumentach takich jak prawo jazdy, akty urodzenia i paszporty. Dokładne wymagania różnią się w zależności od regionu; niektóre z nich wymagają operacji korekty płci, podczas gdy wiele z nich nie.

 Osobny artykuł: Terapia korekty płci.

• E.E. Coleman E.E. i inni, Standards of Care for the Health of Transsexual, Transgender, and Gender-Nonconforming People, Version 7, „International Journal of Transgenderism”, 13 (4), 2012, s. 165–232, DOI: 10.1080/15532739.2011.700873, ISSN 1553-2739 [dostęp 2019-08-25]  (ang.).

• Portal o tranzycji płciowej i jej etapach medycznych i legalnych w Polsce
• Strona z materiałami i polskimi tłumaczeniami publikacji na temat hormonoterapii feminizującej
• What does the scholarly research say about the effect of gender transition on transgender well-being? [online], What We Know [dostęp 2019-08-23]  (ang.).