French
DeutschWybory prezydenckie w Polsce w 2020 roku (pierwsze) – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Rodzaj | |||
| Data przeprowadzenia | 10 maja 2020 (I tura) – głosowanie nie odbyło się | ||
| Data zarządzenia | 5 lutego 2020 | ||
| Podstawa prawna | |||
| Koszt | 68 896 820 zł (pierwsze szacunki)[1] | ||
| |||
| Strona internetowa | |||
Wybory prezydenckie w Polsce w 2020 roku, tzw. wybory kopertowe[3][4][5][6] – wybory prezydenckie w Polsce, wyznaczone na 10 maja 2020; II tura wyborów miała odbyć się dwa tygodnie później, tj. 24 maja; planowane głosowanie w I turze nie odbyło się[7].
Ogłoszony termin przeprowadzenia wyborów
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z art. 128 Konstytucji RP, wybory prezydenckie muszą odbyć się w dzień wolny od pracy przypadający między 75. a 100. dniem przed końcem kadencji urzędującego prezydenta[a]. Ponieważ pięcioletnia kadencja Andrzeja Dudy kończyła się 6 sierpnia 2020, I tura w zwykłym terminie mogła zostać zarządzona na dzień wolny między 28 kwietnia a 23 maja 2020 (II tura odpowiednio między 12 maja a 6 czerwca 2020). Ostatecznie marszałek Sejmu Elżbieta Witek zarządziła wybory na 10 maja 2020. Głosowanie (I tura) miało odbyć się w godzinach 7:00–21:00. Jeśli żaden kandydat nie otrzymałby więcej niż połowy ważnych głosów, zgodnie z Konstytucją, 2 tygodnie później (czyli 24 maja) zostałoby przeprowadzone ponowne głosowanie, z udziałem dwóch kandydatów z najwyższą liczbą głosów otrzymanych w pierwszym głosowaniu[8][9].
Wpływ pandemii COVID-19 na przebieg wyborów
[edytuj | edytuj kod]W związku z epidemią COVID-19 w Polsce pojawiły się liczne głosy o konieczności przesunięcia daty wyborów. Taką potrzebę zauważyli m.in. kandydaci: Małgorzata Kidawa-Błońska, Robert Biedroń, Szymon Hołownia, Władysław Kosiniak-Kamysz, Krzysztof Bosak i Marek Jakubiak[10][11][12][13][14][15], a także konstytucjonaliści: profesorowie Marek Chmaj, Andrzej Zoll, Marcin Matczak, Ryszard Piotrowski czy Ewa Łętowska[16][17][18][19][20]. W analizie przeprowadzonej dla Fundacji im. Stefana Batorego dotyczącej wpływu epidemii na proces wyborczy dr hab. Bartłomiej Michalak, prof. UMK, zaznaczył, iż zrealizowanie wyborów jest w praktyce niewykonalne[21].
W sprawie wypowiedzieli się również Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar, podkreślając, że przeprowadzenie wyborów w planowanym terminie byłoby naruszeniem zdrowia i życia obywateli, oraz Sąd Najwyższy, zauważając, iż w sytuacji pandemii niemożliwe jest zebranie wymaganych 100 tys. podpisów pod kandydaturą[22][23]. Ponadto ponad 550 uczonych, pracowników naukowych, lekarek i innych specjalistów medycznych w liście otwartym zaapelowało do władz o przełożenie planowanych na 10 maja wyborów. Sygnatariusze listu wezwali, by wybory zostały przeprowadzone w innym terminie, w warunkach niezagrażających zdrowiu i życiu obywateli[24].
Powszechne głosowanie korespondencyjne
[edytuj | edytuj kod]6 kwietnia do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy zakładający, iż wybory odbędą się jedynie w drodze głosowania korespondencyjnego[25]. Tego samego dnia projekt po trzech czytaniach przegłosowano (230 posłów PiS było za) i skierowano do dalszych prac[26]. 5 maja Senat podjął uchwałę o odrzuceniu ustawy[27].
27 kwietnia Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie wydało opinię, w której poinformowało, że wybory prezydenckie w Polsce w proponowanej formie nie spełniają wymogów Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, by zostać uznane za demokratyczne[28][29]. Tego samego dnia Sąd Najwyższy wydał opinię uznającą, że projekt ustawy z 6 kwietnia, z racji trybu, w jakim został uchwalony przez Sejm, oraz z uwagi na jego liczne wady merytoryczne (w tym brak spójności z innymi aktami prawnymi), nie powinien być przedmiotem dalszych prac legislacyjnych[30].
Dzień później wspólny apel wystosowało ponad 400 pracowników naukowych, w tym m.in. dziekani Wydziałów Prawa i Administracji: Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Szczecińskiego. W liście otwartym do władz podkreślili, iż planowane wybory nie będą tajne, powszechne oraz transparentne, co w efekcie może skutecznie podważać ich wynik. Ponadto sygnatariusze zaznaczyli, iż sposób procedowania projektu narusza kardynalne zasady prawidłowej legislacji, a także zaapelowali o nieprzeprowadzanie wyborów w formie sprzecznej z konstytucją[31].
W sprawie zabrali też głos byli prezydenci: Lech Wałęsa, Aleksander Kwaśniewski i Bronisław Komorowski oraz byli premierzy: Marek Belka, Jan Krzysztof Bielecki, Włodzimierz Cimoszewicz, Ewa Kopacz, Kazimierz Marcinkiewicz i Leszek Miller, zapowiadając, że nie zagłosują w wyborach prezydenckich[32]. We wspólnym oświadczeniu przekazali[33]:
Forsowane przez Prawo i Sprawiedliwość wybory korespondencyjne uchwalono wbrew Konstytucji i regulaminowi Sejmu. Nie będą ani powszechne, ani równe. Nie dają gwarancji, że wszyscy wyborcy otrzymają karty do głosowania. Stwarzają możliwości nielegalnego oddawania głosu za innych. Nie zapewniają tajności głosowania. Uniemożliwiają obywatelom skuteczną kontrolę uczciwości wyborów. Ich przeprowadzenie w czasie panującej epidemii stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia obywateli.
Wcześniej bojkot wyborów zapowiedział inny były premier (a także były przewodniczący Rady Europejskiej, ówczesny przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej) Donald Tusk[34].
6 maja prezesi dwóch partii należących do koalicji rządzącej, Jarosław Kaczyński (Prawo i Sprawiedliwość) i Jarosław Gowin (Porozumienie), pomiędzy którymi toczył się spór o ostateczne poparcie w Sejmie ustawy o głosowaniu korespondencyjnym, która umożliwiałaby głosowanie w maju, zobowiązali się do poparcia przez ich partie tej ustawy przy założeniu, że głosowanie nie odbędzie się w terminie majowym i przekonaniu, że zostaną wówczas rozpisane nowe wybory[35]. Dzień później Sejm odrzucił uchwałę Senatu odrzucającą głosowanie korespondencyjne i skierował ustawę do prezydenta[36], który podpisał ją następnego dnia[37].
Wnioski Poczty Polskiej o przekazanie spisu wyborców
[edytuj | edytuj kod]23 kwietnia, w nocy o 2:26 polscy wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast otrzymali mailowo wnioski o przekazanie danych ze spisu wyborców (w tym numerów PESEL, kodów pocztowych, adresów zamieszkania, imion i nazwisk)[38]. Dane miały zostać udostępnione w formie dokumentu tekstowego (.txt) niezabezpieczonego hasłem w ciągu dwóch dni roboczych[39]. Wpływające pisma pozbawione były podpisu elektronicznego; widniała jedynie informacja, iż nadawcą jest „Poczta Polska”[40]. Wielu samorządowców, w tym m.in. prezydenci Warszawy, Bydgoszczy, Gdańska, Sopotu i Gdyni, zapowiedziało zawiadomienie prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa[41][42][43]. Tego samego dnia rzeczniczka Poczty Polskiej potwierdziła autentyczność rozesłanych maili, a także zapowiedziała, że zostaną one powtórnie rozesłane ze stosownymi podpisami[40]. Dane ze spisu wyborców zostały przekazane Poczcie Polskiej przez co najmniej 471 gminy[44][b].
W przesłanych wnioskach Poczta Polska zażądała udostępnienia danych wyborców, powołując się na art. 99 ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 695)[39]. Jak ocenili m.in. prawnicy z Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, poczta nie posiadała do tego wystarczającej podstawy prawnej, a jej czyn mógł nosić znamiona przestępstwa[45]. 15 września 2020 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał – na podstawie skargi Rzecznika Praw Obywatelskich – wyrok stwierdzający, że decyzja premiera Mateusza Morawieckiego o wydaniu Poczcie Polskiej polecenia dotyczącego przygotowań do wyborów korespondencyjnych została wydana bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa i jest nieważna[46][47][48]. Identyczny pogląd został przedstawiony przez NIK podczas publikacji raportu w sprawie procesu przygotowania wyborów prezydenckich[49]. Fakt popełnienia przestępstwa przez włodarzy gmin przekazujących dane ze spisu wyborców został potwierdzony również przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu w treści uzasadnienia dla wprowadzającej amnestię tzw. ustawy abolicyjnej[50], podpisanej – ze wsteczną mocą obowiązywania – 20 grudnia 2022 przez Andrzeja Dudę[44][51].
Sprawa wycieku kart wyborczych
[edytuj | edytuj kod]29 kwietnia, 11 dni przed planowym terminem wyborów, jeden z kandydatów na urząd Prezydenta RP Stanisław Żółtek podczas konferencji prasowej zaprezentował kopie karty wyborczej z nazwiskami kandydatów oraz formularza do uzupełnienia danych wyborcy. Stwierdził, że uzyskał je od pracownika jednej z podkrakowskich firm, która otrzymała zlecenie pakowania zestawów wyborczych przed ich rozsyłką[52]. Następnego dnia ukazał się artykuł w „Gazecie Wyborczej”, obarczający odpowiedzialnością za wyciek Ministerstwo Aktywów Państwowych zarządzane przez ministra Jacka Sasina[53]. Ministerstwo Aktywów Państwowych zaprzeczyło tymże doniesieniom[54].
Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych wydała oświadczenie, w którym stwierdziła[55]:
Wprowadzone zabezpieczenia są podobne do tych stosowanych w dokumentach i drukach zabezpieczonych. Gwarantują też w sposób jednoznaczny możliwość weryfikacji autentyczności dokumentu. (...) karta wyborcza przygotowana i wytworzona na potrzeby tegorocznych wyborów prezydenckich będzie najlepiej zabezpieczoną kartą wyborczą w historii wyborów w Polsce.
Poczta Polska o wycieku kart poinformowała Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego[56][55][57].
Brak głosowania w przewidzianym terminie
[edytuj | edytuj kod]W komunikacie Państwowej Komisji Wyborczej z 7 maja 2020 poinformowała ona, że głosowanie w dniu 10 maja nie odbędzie się, ponieważ PKW została w wyniku ustawy z 16 kwietnia tegoż roku pozbawiona kompetencji do ustalenia wzoru i zarządzenia druku kart do głosowania, które są koniecznym warunkiem do przeprowadzenia głosowania. W związku z tym powiadomiła, iż lokale wyborcze pozostaną zamknięte i uznała, że nie będzie obowiązywać cisza wyborcza[58]. 10 maja, w dniu niedoszłego głosowania, PKW wydała uchwałę, w której dokonała interpretacji, że brak możliwości głosowania na kandydatów był równoznaczny z sytuacją braku kandydatów, w związku z czym do marszałka Sejmu będzie należało rozpisanie nowych wyborów[7][59]. 3 czerwca marszałek Sejmu Elżbieta Witek zarządziła nowe wybory, z głosowaniem planowanym na dzień 28 czerwca 2020[60].
Kalendarz wyborczy
[edytuj | edytuj kod]Ogłaszając termin wyborów, zgodnie z art. 289 § 1 i art. 290 Kodeksu wyborczego marszałek Sejmu określała dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz wyborczy). Postanowieniem Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 lutego 2020 o zarządzeniu wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2020 r. poz. 184) ustalony został kalendarz wyborczy[61][62]:
- 16 marca 2020 – termin zawiadamiania Państwowej Komisji Wyborczej o utworzeniu komitetu wyborczego
- 23 marca 2020 – termin powołania okręgowych komisji wyborczych
- 26 marca 2020 – termin złożenia wymaganych 100 tysięcy podpisów poparcia
- 10 kwietnia 2020 – termin na podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych
- 10 kwietnia 2020 – termin zgłaszania przez pełnomocników wyborczych kandydatów do obwodowych komisji wyborczych
- 20 kwietnia 2020 – podanie do publicznej wiadomości danych o kandydatach na prezydenta
- 25 kwietnia 2020 – początek emisji w mediach bezpłatnych spotów wyborczych
- 27 kwietnia 2020 – termin zgłaszania zamiaru głosowania korespondencyjnego przez wyborców niepełnosprawnych
- 4 maja 2020 – termin składania wniosków ws. głosowania przez pełnomocnika
- 5 maja 2020 – termin składania wniosków ws. głosowania poza miejscem zamieszkania
- 5 maja 2020 – termin składania wniosków o dopisanie do spisu wyborców w wybranym obwodzie głosowania
- 7 maja 2020 – termin składania wniosków o wpisanie do spisu wyborców na statkach morskich
- 7 maja 2020 – termin zgłaszania przez wyborców przebywających za granicą dopisania do spisu wyborców za granicą
- 9 maja 2020 (godz. 0:00) – koniec rozpowszechniania audycji wyborczych, początek tzw. ciszy wyborczej
- 10 maja 2020 – pierwsze głosowanie w godzinach 7:00–21:00
Kandydaci na Prezydenta Rzeczypospolitej
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z art. 296 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1277, z późn. zm.), kandydatem na prezydenta Rzeczypospolitej mogła być osoba zgłoszona przez co najmniej 100 tysięcy obywateli, mających prawo wybierania do Sejmu. Zgłoszenia takiego dokonywał formalnie popierający go komitet wyborczy, który powstawał po pisemnym wyrażeniu zgody przez zainteresowanego. Komitet wyborczy mogło utworzyć minimum 15 osób. Po zebraniu co najmniej tysiąca podpisów popierających obywateli komitet wyborczy mógł zostać zgłoszony Państwowej Komisji Wyborczej do zarejestrowania[62].
Komitety wyborcze
[edytuj | edytuj kod]Pierwszym etapem przy zgłaszaniu kandydatów na prezydenta jest utworzenie i zarejestrowanie komitetów wyborczych poszczególnych kandydatów. W wymaganym terminie, do 16 marca 2020, do Państwowej Komisji Wyborczej wpłynęły zawiadomienia o utworzeniu od 40 komitetów wyborczych. Państwowa Komisja Wyborcza przyjęła 35 z tych zawiadomień, pozostałe zaś odrzuciła[63]. Zarejestrowano komitety wyborcze następujących kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej:
- Zbigniew Adamczyk – działacz Związku Słowiańskiego
- Piotr Bakun – ekonomista, menedżer, prezes spółdzielni mieszkaniowej, dawniej świecki kaznodzieja Kościoła metodystów
- Adam Bednarczyk – działacz Organizacji Narodu Polskiego – Ligi Polskiej
- Robert Biedroń – eurodeputowany i prezes Wiosny, kandydat koalicji Lewica, były prezydent Słupska
- Krzysztof Bosak – poseł Konfederacji Wolność i Niepodległość, wiceprezes Ruchu Narodowego
- Marcin Bugajski – politolog, karateka, działacz antysystemowy
- Roland Dubowski – prezes Stowarzyszenia Spadkobierców Polskich Kombatantów II Wojny Światowej i szef towarzystwa Braterstwo Słowian
- Andrzej Duda – urzędujący prezydent
- Sławomir Grzywa – prezes Samych Swoich
- Szymon Hołownia – dziennikarz, działacz społeczny
- Marek Jakubiak – przedsiębiorca, lider Federacji dla Rzeczypospolitej, były poseł
- Małgorzata Kidawa-Błońska – wicemarszałek Sejmu z klubu parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej, działaczka Platformy Obywatelskiej, była marszałek Sejmu
- Władysław Kosiniak-Kamysz – poseł i przewodniczący klubu parlamentarnego Koalicji Polskiej, prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego, były minister
- Wiesław Lewicki – prezes Normalnego Kraju
- Dariusz Łaska – działacz społeczny
- Łukasz Malczyk – przedsiębiorca, prezes organizacji Unia Polskich Przedsiębiorców
- Wojciech Mateńka – działacz Polski Patriotycznej
- Marek Olszewski – działacz stowarzyszenia Ruch Odbudowy Polski
- Mirosław Piotrowski – prezes Ruchu Prawdziwa Europa, były eurodeputowany
- Andrzej Dariusz Placzyński – przedsiębiorca
- Wojciech Podjacki – przewodniczący Ligi Obrony Suwerenności
- Jan Zbigniew Potocki – prezes II Rzeczpospolitej Polskiej, samozwańczy prezydent
- Kajetan Pyrzyński – przedsiębiorca i pisarz, konsul honorowy Peru, związany z Akcją Zawiedzionych Emerytów Rencistów
- Leszek Samborski – prezes Odpowiedzialności, były poseł
- Grzegorz Sowa – przedsiębiorca znany z sądowych batalii z ZUS, związany z ruchem 1Polska.pl
- Romuald Starosielec – przewodniczący Rady Krajowej Jedności Narodu
- Paweł Świtoń – przedsiębiorca, działacz antysystemowy
- Paweł Tanajno – przedsiębiorca, propagator demokracji bezpośredniej
- Krzysztof Urbanowicz – przedsiębiorca
- Andrzej Voigt – ekonomista, działacz sportowy, były członek władz KLD i ChDRP oraz m.in. pracownik ministerstw
- Jerzy Walkowiak – współpracujący z lokalnymi działaczami Prawa i Sprawiedliwości
- Zbigniew Wesołowski – stoczniowiec, pedagog, prezes Światowego Ruchu Polaków i Polonii, związany z Piast-JMEN
- Waldemar Witkowski – przewodniczący Unii Pracy, były wicewojewoda wielkopolski
- Piotr Wroński – rzecznik Alternatywy Społecznej, pułkownik Agencji Wywiadu
- Stanisław Żółtek – prezes Kongresu Nowej Prawicy i PolExit-u, były eurodeputowany
Kandydaci
[edytuj | edytuj kod]Kolejnym etapem było zarejestrowanie kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, czego dokonała Państwowa Komisja Wyborcza wobec komitetów, które do dnia 26 marca 2020 dostarczyły podpisy 100 000 osób popierających daną kandydaturę. Zarejestrowano 10 kandydatów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej[64]:
| Oficjalni kandydaci | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Zdjęcie | Imię i nazwisko | Wiek | Wykształcenie | Przynależność partyjna | Partie udzielające poparcia (łącznie z macierzystymi) | Hasła wyborcze |
.jpg) | Robert Biedroń | 44 | wyższe politologiczne (mgr) | Wiosna Roberta Biedronia | Bezpieczna Polska w Zjednoczonej Europie | |
_(cropped).jpg) | Krzysztof Bosak | 37 | średnie | Konfederacja Wolność i Niepodległość, Ruch Narodowy | Naprzód Polsko! | |
 | Andrzej Sebastian Duda | 47 | wyższe prawnicze (dr) | bezpartyjny | Niech żyje Polska! | |
 | Szymon Franciszek Hołownia | 43 | średnie | bezpartyjny | Prezydent różnych Polaków; Dość partyjniactwa; Kościół i władza na swoje miejsce; Pokolenia, nie kadencja | |
.jpg) | Marek Jakubiak | 61 | średnie | Federacja dla Rzeczypospolitej | ||
.jpg) | Małgorzata Maria Kidawa-Błońska | 63 | wyższe socjologiczne (mgr) | Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej | Prawdziwa Prezydent – pewna przyszłość | |
.jpg) | Władysław Marcin Kosiniak-Kamysz | 38 | wyższe medyczne (dr) | Polskie Stronnictwo Ludowe |
| Nadzieja dla Polski |
_1.jpg) | Mirosław Mariusz Piotrowski | 54 | wyższe historyczne (dr hab.) | Ruch Prawdziwa Europa – Europa Christi | Nowoczesny konserwatyzm; Prezydent bezpiecznego jutra | |
 | Paweł Jan Tanajno | 44 | wyższe w zakresie zarządzania (mgr) | bezpartyjny | Więcej wolności i suwerenności obywateli to źródło dobrobytu dla każdego i dla całego państwa | |
.jpg) | Stanisław Józef Żółtek | 64 | średnie | Kongres Nowej Prawicy, PolExit | ||
Debaty
[edytuj | edytuj kod]- 22 kwietnia 2020 – debata klimatyczna transmitowana na żywo przez Internet (organizator: Kantar Polska i Global Compact Network Poland, transmisja Onet.pl; prowadzący: Mikołaj Kunica, Łukasz Kijek, Paweł Balinowski)[c][76]
- 1 maja 2020 – debata transmitowana na żywo przez Internet (Newsweek Polska, transmisja Onet.pl; prowadzący: Tomasz Lis, redaktor naczelny)[c][77]
- 6 maja 2020 – debata telewizyjna przed planowaną pierwszą turą głosowania (TVP1; prowadzący: Michał Adamczyk – TVP)[78]
Sondaże
[edytuj | edytuj kod]Wszystkie dane wyrażono w procentach.
Kolorem pomarańczowym zaznaczono moment wprowadzenia na terenie Polski stanu zagrożenia epidemicznego (14 marca)[79], a czerwonym stanu epidemii (20 marca)[80]. Wyniki sondażowe w czasie epidemii zmieniły się ze względu na zdecydowany spadek deklarowanej frekwencji przy fakcie, iż jedynie Prawo i Sprawiedliwość opowiadało się za przeprowadzeniem głosowania w przewidzianym terminie, podczas gdy ugrupowania i kandydaci opozycyjni (a także część koalicyjnego wobec PiS Porozumienia, w tym jego prezes) opowiadała się za zmianą terminu głosowania, a Koalicja Obywatelska (a także byli premierzy zasiadający w Europarlamencie z ramienia SLD/Lewicy) dodatkowo wzywała do bojkotu głosowania, jeśli miałoby odbyć się w terminie majowym.
| Data | Ośrodek badawczy | Inni (razem) | Niezdecydowani (/odmowa odpowiedzi) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Duda bezp. (obóz PiS) | Kidawa-Błońska PO (KO) | Biedroń Wiosna (Lewica) | Kosiniak-Kamysz PSL (KP) | Bosak RN (KWiN) | Hołownia bezp. | ||||
| 12–14.05[81] | Social Changes | 49 | 5 | 4 | 12 | 7 | 22 | 1 | – |
| 8–9.05[82] | IBRiS | 45,0 | 4,5 | 2,6 | 16,6 | 9,0 | 19,2 | 0,0 | 3,1 |
| 6–7.05[83] | Social Changes | 64 | 2 | 3 | 7 | 7 | 13 | 4 | – |
| 30.04–4.05[84] | Pollster | 40,5 | 10,4 | 9,5 | 14,3 | 4,6 | 20,3 | – | – |
| 27–29.04[85] | IPSOS | 63 | 2 | 5 | 7 | 7 | 11 | – | 5 |
| 27.04[86] | IBRiS | 49,7 | 6,7 | 6,4 | 14,1 | 5,0 | 9,2 | – | 8,9 |
| 23–27.04[87] | CBOS | 52 | 5 | 5 | 6 | 7 | 14 | 1 | 10 |
| 23–24.04[88] | Estymator | 51,7 | 8,4 | 7,7 | 16,6 | 6,4 | 8,8 | 0,4 | – |
| 17–20.04[89] | Social Changes | 65 | 5 | 5 | 5 | 7 | 10 | 2 | – |
| 16–17.04[90] | Kantar | 59 | 4 | 5 | 7 | 5 | 7 | 3 | 11 |
| 10–13.04[91] | Social Changes | 59 | 9 | 5 | 10 | 8 | 8 | 1 | – |
| 8–9.04[92] | Estymator | 53,1 | 13,4 | 9,4 | 15,6 | 3,3 | 4,9 | 0,3 | – |
| 7.04[93] | IBRiS | 52,9 | 11,4 | 7,3 | 12,6 | 3,2 | 5,5 | – | 7,1 |
| 6–7.04[94] | Pollster | 44,53 | 14,23 | 6,70 | 15,25 | 6,21 | 13,08 | – | – |
| 3–7.04[95] | Maison & Partners | 29,5 | 10,5 | 7,1 | 10,6 | 3,4 | 11,2 | – | 27,9 |
| 3–6.04[96] | Social Changes | 53 | 11 | 5 | 13 | 7 | 9 | 2 | – |
| 3–4.04[97] | IBRiS | 47,6 | 12,4 | 6,7 | 12,0 | 5,4 | 6,0 | – | 9,9 |
| 31.03–2.04[98] | IBSP | 44,29 | 15,77 | 6,24 | 15,87 | 5,24 | 12,30 | 0,29 | – |
| 27–30.03[99] | Social Changes | 55 | 14 | 6 | 10 | 5 | 9 | 1 | – |
| 27–28.03[100] ([d]) | IBRiS | 40,4 (54,6) | 23,5 (12,1) | 5,9 (8,7) | 11,0 (6,4) | 5,6 (9,2) | 7,8 (3,7) | – | 5,9 (5,3) |
| 25–26.03[101] | Estymator | 49,8 | 17,1 | 10,8 | 15,4 | 3,1 | 2,9 | 0,9 | – |
| 23–24.03[102] ([d]) | Kantar | 44 (65) | 19 (10) | 7 (5) | 8 (4) | 5 (6) | 7 (4) | – | 10 (6) |
| 20.03[103] | United Survey | 42,7 | 16,6 | 5,7 | 8,7 | 6,6 | 2,9 | – | 16,7 |
| 17–18.03[104] | Pollster | 43,19 | 21,13 | 9,54 | 12,96 | 4,44 | 8,74 | – | – |
| 5–15.03[105] | CBOS | 50 | 15 | 5 | 9 | 3 | 6 | 0 | 10 |
| 12–13.03[106] | Estymator | 46,4 | 20,4 | 11,4 | 10,1 | 4,6 | 6,9 | 0,2 | – |
| 10–13.03[107] | IBSP | 51,36 | 19,79 | 7,59 | 8,98 | 5,51 | 6,62 | 0,15 | – |
| 6–11.03[108] | Kantar | 43 | 22 | 6 | 9 | 3 | 4 | – | 13 |
| 6–10.03[109] | Social Changes | 45 | 22 | 8 | 9 | 5 | 11 | – | – |
| 2.03[110] | IBRiS | 40,4 | 23,5 | 5,9 | 11,0 | 5,6 | 7,8 | – | 5,9 |
| 2.03[111] | IBRiS | 41,2 | 23,1 | 6,1 | 11,4 | 4,8 | 7,6 | – | 5,9 |
| 28.02–2.03[112] | Social Changes | 42 | 24 | 11 | 9 | 5 | 9 | – | – |
| 27–28.02[113] | Estymator | 44,8 | 24,4 | 9,7 | 10,4 | 4,9 | 5,7 | 0,1 | – |
| 26–28.02[114] | Indicator | 42,9 | 23,3 | 9,3 | 8,1 | 3,7 | 7,2 | 1,2 | 4,3 |
| 24–26.02[115] | Pollster | 42,44 | 22,14 | 9,45 | 11,71 | 4,92 | 9,34 | – | – |
| 22.02[116] | United Survey | 41,9 | 22,2 | 8,2 | 10,4 | 4,1 | 7,4 | – | 5,8 |
| 21–24.02[117] | Social Changes | 43 | 24 | 10 | 7 | 5 | 11 | – | – |
| 20–22.02[118] | IPSOS | 41 | 25 | 9 | 7 | 5 | 7 | – | 6 |
| 18–20.02[119] | IBSP | 45,16 | 26,42 | 8,78 | 6,56 | 4,44 | 8,06 | 0,58 | – |
| 14–18.02[120] | Social Changes | 40 | 25 | 9 | 9 | 5 | 12 | – | – |
| 10–14.02[121] | PPG | 41,34 | 24,02 | 11,21 | 8,11 | 5,31 | 10,01 | – | – |
| 7–12.02[122] | Kantar | 40 | 21 | 7 | 5 | 3 | 6 | 1 | 17 |
| 7–8.02[123] | IBRiS | 43,7 | 29,2 | 6,9 | 4,0 | 3,8 | 8,1 | – | 4,3 |
| 6–16.02[124] | CBOS | 50 | 20 | 4 | 5 | 1 | 5 | 2 | 12 |
| 1–4.02[125] | Social Changes | 42 | 25 | 10 | 6 | 3 | 12 | 2 | – |
| 29–30.01[126] | Kantar | 44 | 24 | 8 | 4 | 3 | 9 | 1 | 7 |
| 24–28.01[127] | Maison & Partners | 38,3 | 22,3 | 6,3 | 3,2 | 9,0 | 10,9 | – | 10,0 |
| 23–24.01[128] | Estymator | 47,1 | 24,1 | 8,9 | 9,3 | 4,6 | 5,6 | 0,4 | – |
| 17–21.01[129] | Social Changes | 43 | 24 | 10 | 7 | 4 | 10 | 2 | – |
| 17–21.01[130] | Social Changes | 44 | 24 | 8 | 8 | 4 | 11 | – | – |
| 14–16.01[131] | IBSP | 43,73 | 26,61 | 7,26 | 7,77 | 5,07 | 9,56 | – | – |
| 14–16.01[132] | Pollster | 44,96 | 23,11 | 9,09 | 7,86 | 5,12 | 9,86 | – | – |
| 11–12.01[133] | IBRiS | 41,7 | 26,3 | 7,7 | 5,2 | 4,6 | 6,3 | – | 8,2 |
| 10–14.01[134] | Social Changes | 45 | 22 | 9 | 8 | 3 | 13 | – | – |
| 10–11.01[135] | United Survey | 43,0 | 23,3 | 7,3 | 7,0 | 5,3 | 6,7 | – | 7,4 |
| 9–15.01[136] | Kantar | 38 | 20 | 7 | 4 | 1 | 6 | 2 | 22 |
| 9–10.01[137] | Estymator | 47,7 | 22,7 | 8,8 | 9,0 | 4,3 | 6,9 | 0,6 | – |
Wyniki kontroli NIK
[edytuj | edytuj kod]Kontrolerzy Najwyższej Izby Kontroli ujawnili liczne nieprawidłowości przy organizacji wyborów. NIK skierowała do prokuratury zarzuty o możliwości popełnienia przestępstwa przez premiera Mateusza Morawieckiego, szefa jego kancelarii – ministra Michała Dworczyka, wicepremiera i ministra aktywów państwowych Jacka Sasina oraz ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego, a także zarządów Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A oraz Poczty Polskiej S.A. za działanie na szkodę spółek przy przygotowaniach do przeprowadzenia wyborów[138][139]. Prokuratura odmówiła wszczęcia postępowań karnych, co zostało zaskarżone przez NIK do sądu. W kwietniu 2022 sąd wydał postanowienie nakazujące prokuraturze wszczęcie śledztwa w przypadku Poczty, natomiast w przypadku PWPW S.A. prawomocnie oddalił zażalenie Izby jako bezzasadne, uznając, że zarząd Wytwórni nie naruszył prawa[140].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wyjątkami są sytuacje, gdy urzędujący prezydent: umrze, zrzeknie się urzędu, stanie się trwale niezdolny do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia albo zostanie złożony z urzędu orzeczeniem Trybunału Stanu lub też zostanie wprowadzony stan wojenny, wyjątkowy albo klęski żywiołowej, odpowiednio przedłużający kadencję.
- ↑ Z ogólnej liczby określonej w zestawieniu „Robocze – status zawiadomień” usunięto gminy, w przypadku których fakt przekazania danych nie został do końca potwierdzony
- ↑ a b Do debaty nie zaproszono Marka Jakubiaka, Mirosława Piotrowskiego, Pawła Tanajny i Stanisława Żółtka. Zaproszenia nie przyjął ubiegający się o reelekcję prezydent Andrzej Duda.
- ↑ a b W nawiasie kursywą podano wyniki, gdyby wybory odbyły się w planowanym terminie podczas epidemii COVID-19.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gigantyczne koszty wyborów, które się nie odbyły. Ile wynoszą faktury?. wprost.pl, 2020-05-27. [dostęp 2021-03-31].
- ↑ Andrzej Gajcy: Premier organizując tzw. wybory kopertowe złamał pięć przepisów w dwóch ustawach – twierdzi NIK. onet.pl, 2021-04-28. [dostęp 2021-04-28].
- ↑ Piotr Białczyk: Nocne głosowania. Rekompensata za „wybory kopertowe” dla Poczty Polskiej. wp.pl, 2020-07-22. [dostęp 2020-07-24].
- ↑ Agnieszka Kublik: RPO: Wybory kopertowe nie będą ani tajne, ani powszechne. Wybory prezydenckie są nie do przeprowadzenia w maju. wyborcza.pl, 2020-04-23. [dostęp 2020-07-24].
- ↑ Anna Dąbrowska: Rozłam w sprawie wyborów kopertowych. Gowin swoje, PiS swoje. polityka.pl, 2020-05-11. [dostęp 2020-07-24].
- ↑ Eliza Rutynowska, Marek Tatała: 14 grzechów „wyborów kopertowych”. gazetaprawna.pl, 2020-05-04. [dostęp 2020-07-24].
- ↑ a b Uchwała nr 129/2020 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 10 maja 2020 r. w sprawie stwierdzenia braku możliwości głosowania na kandydatów w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. pkw.gov.pl, 2020-05-10. [dostęp 2020-06-04].
- ↑ Dominik Uhlig, Wybory prezydenckie odbędą się 10 maja [online], wyborcza.pl, 5 lutego 2020 [dostęp 2023-08-29].
- ↑ Elżbieta Witek ogłosiła datę wyborów prezydenckich, onet.pl, 5 lutego 2020 [zarchiwizowane 2020-03-16].
- ↑ Małgorzata Kidawa-Błońska: To nie jest czas na kampanię i wybory. onet.pl, 2020-03-23. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Dorota Roman: Biedroń: Kto chce organizować wybory w dobie pandemii, może być tylko szalony. wyborcza.pl, 2020-03-25. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Dorota Roman: Hołownia do rządzących: Dość ojcowskich rad prezydenta. Dość tych gier. wyborcza.pl, 2020-03-24. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Justyna Dobrosz-Oracz: Kosiniak-Kamysz do Dudy: Koniec lansowania się. Czas do pracy. wyborcza.pl, 2020-03-23. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Adam Zygiel: Bosak: Apelujemy o rozważenie przesunięcia wyborów prezydenckich na jesień. rmf24.pl, 2020-03-11. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Rafał Badowski: Nawet on. Marek Jakubiak apeluje do rządzących ws. wyborów prezydenckich. natemat.pl, 2020-04-10. [dostęp 2020-04-27].
- ↑ Ewa Ivanova: Prof. Chmaj: Dziś nie da się przeprowadzić wyborów bezpiecznych dla obywateli. wyborcza.pl, 2020-03-18. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Zbieranie podpisów nierealne. Sąd Najwyższy wskazuje na możliwą nieważność wyborów. onet.pl, 2020-03-24. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Tweet – Marcin Matczak. twitter.com, 2020-03-21. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ PiS nie chce przełożyć wyborów prezydenckich. „To jest ten nieszczęsny syndrom smoleński”. tokfm.pl. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Dominika Sitnicka: Prof. Łętowska: Dyskusja o wyborach prowadzona jest w sposób oszukańczy. Szwindel, podmiana etykiety. oko.press, 2020-03-23. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Bartłomiej Michalak: Koronawirus a wybory prezydenckie. Czym grozi głosowanie podczas epidemii?. batory.org.pl. [dostęp 2020-03-29].
- ↑ Koronawirus. RPO: nie można organizować wyborów 10 maja. wyborcza.pl, 2020-03-24. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Łukasz Woźnicki: Pierwsze rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego w sprawie wpływu epidemii koronawirusa na wybory. wyborcza.pl, 2020-03-24. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Środowisko medyczne apeluje o przeniesienie wyborów prezydenckich. pulsmedycyny.pl, 2020-03-31. [dostęp 2020-04-03].
- ↑ Poselski projekt ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. (Druk nr 328). sejm.gov.pl, 2020-04-06. [dostęp 2020-04-28].
- ↑ Głosowanie nr 43 na 9. posiedzeniu Sejmu. sejm.gov.pl, 2020-04-06. [dostęp 2020-04-28].
- ↑ Uchwała w sprawie ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r.. senat.gov.pl, 2020-05-05. [dostęp 2020-05-06].
- ↑ Opinion on the draft act on special rules for conducting the general election of the President of the Republic of Poland ordered in 2020 (Senate paper no. 99). osce.org, 2020-04-27. [dostęp 2020-04-27]. (ang.).
- ↑ OBWE: wybory prezydenckie w Polsce w obecnej formie nie będą demokratyczne. onet.pl, 2020-04-27. [dostęp 2020-04-27].
- ↑ Opinia SN do ustawy z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta RP zarządzonych w 2020 r. (druk senacki nr 99). sn.pl, 2020-04-27. [dostęp 2020-04-28].
- ↑ Piotr Olejarczyk: „Wybory będą nieważne”. Ponad 400 wykładowców prawa podpisało się pod apelem do rządu. onet.pl, 2020-04-28. [dostęp 2020-04-28].
- ↑ Agnieszka Kublik: Trzech byłych prezydentów i sześcioro byłych premierów wzywa do bojkotu pseudowyborów. wyborcza.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Wszyscy byli prezydenci oraz byli premierzy: Nie weźmiemy udziału w pseudowyborach korespondencyjnych. for.org.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Karolina Kołodziejczyk: Wybory 2020. Donald Tusk wydał oświadczenie. Mówi, czy będzie głosował. wp.pl, 2020-04-28. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Urszula Gwiazda, Patryk Michalski: Jest wspólne oświadczenie J. Kaczyńskiego i J. Gowina w sprawie wyborów. rmf24.pl, 2020-05-06. [dostęp 2020-05-09].
- ↑ Głosowanie nr 80 na 11. posiedzeniu Sejmu. sejm.gov.pl, 2020-05-07. [dostęp 2020-05-07].
- ↑ Sara Bounaoui: Prezydent podpisał ustawę ws. głosowania korespondencyjnego. rmf24.pl, 2020-05-08. [dostęp 2020-05-09].
- ↑ Iwona Szpala, Agata Kondzińska: Nocne instrukcje Poczty Polskiej dla samorządowców. Dała im dwa dni na odpowiedź. wyborcza.pl, 2020-04-23. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ a b Iwona Szpala, Agata Kondzińska: Ujawniamy tajemnicze pismo Morawieckiego w sprawie wyborów. wyborcza.pl, 2020-04-24. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ a b Marta Glanc, Kamil Dziubka: Nocne maile od Poczty do samorządowców. Chaos przed wyborami. onet.pl, 2020-04-23. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Prezydenci oburzeni anonimem z Poczty Polskiej! „Totalne kuriozum!”. fakt.pl, 2020-04-23. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Magdalena Barszczak: Nocne maile Poczty Polskiej. Rafał Trzaskowski zawiadamia prokuraturę. radiozet.pl, 2020-04-24. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Janina Blikowska: Anonimowe maile od Poczty. Władze miast zawiadamiają prokuraturę. rp.pl, 2020-04-23. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ a b Katarzyna Batko-Tołuć: Prezydent RP podpisał ustawę abolicyjną związaną z wyborami na jego stanowisko. Zrobił to również w swoim interesie. siecobywatelska.pl, 2022-12-20. [dostęp 2022-12-21].
- ↑ Opinia w sprawie przekazywania spisów wyborców Poczcie Polskiej S.A. celem przeprowadzenia wyborów korespondencyjnych w stanie prawnym na dzień 23 kwietnia 2020 r.. kipk.pl, 2020-04-23. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Wybory korespondencyjne. Sąd o decyzji premiera Mateusza Morawieckiego. onet.pl, 2020-09-15. [dostęp 2020-09-15].
- ↑ Piotr Białczyk: Wybory prezydenckie 2020. WSA wydał wyrok ws. głosowania kopertowego. wp.pl, 2020-09-15. [dostęp 2020-09-15].
- ↑ Patryk Słowik: Sąd: Premier rażąco naruszył prawo. gazetaprawna.pl, 2020-09-16. [dostęp 2020-09-22].
- ↑ Marian Banaś: NIK negatywnie oceniła przygotowanie wyborów korespondencyjnych. onet.pl, 2021-05-13. [dostęp 2021-05-13].
- ↑ Marek Jarentowski: Opinia do ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. (druk nr 885). senat.gov.pl, 2022-12-13. [dostęp 2022-12-21].
- ↑ KPRP: prezydent Andrzej Duda podpisał tzw. ustawę abolicyjną. pap.pl, 2022-12-20. [dostęp 2022-12-21].
- ↑ Patryk Michalski: Wyciekł pakiet do głosowania w wyborach kopertowych. Poczta Polska zawiadomiła ABW. rmf24.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Wojciech Czuchnowski, Agnieszka Kublik: Szukają winnych wycieku kart do głosowania. „Odpowiada za to resort Sasina”. wyborcza.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Ministerstwo Aktywów Państwowych: nie odpowiadamy za druk kart wyborczych. onet.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ a b Jest oświadczenie PWPW. „Karta wyborcza najlepiej zabezpieczona w historii wyborów w Polsce”. gazeta.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-01].
- ↑ Wyciekł pakiet do głosowania w wyborach kopertowych. Poczta Polska zawiadomiła ABW. tvp.info, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-01].
- ↑ Jakub Oworuszko: Poczta Polska poinformowała ABW o wycieku pakietu wyborczego. Kartę do głosowania pokazał kandydat na prezydenta Stanisław Żółtek. polskatimes.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-05-01].
- ↑ Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 7 maja 2020 roku. pkw.gov.pl, 2020-05-07. [dostęp 2020-05-09].
- ↑ Karolina Kołodziejczyk: Wybory prezydenckie 2020. Jest uchwała PKW. „Brak możliwości głosowania na kandydatów”. wp.pl, 2020-05-10. [dostęp 2020-05-11].
- ↑ Dz.U. z 2020 r. poz. 988.
- ↑ Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 lutego 2020 r. w sprawie zarządzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Ustaw. [dostęp 2020-02-10].
- ↑ a b Informacja Państwowej Komisji Wyborczej o tworzeniu komitetu wyborczego kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach zarządzonych na dzień 10 maja 2020 roku wraz z załącznikami. pkw.gov.pl. [dostęp 2020-06-04].
- ↑ Wykaz zawiadomień o utworzeniu komitetu wyborczego złożonych Państwowej Komisji Wyborczej w związku z wyborami Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonymi na dzień 10 maja 2020 r.. pkw.gov.pl, 2020-06-04. [dostęp 2020-06-04].
- ↑ Wykaz zgłoszonych kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. pkw.gov.pl, 2020-04-09. [dostęp 2020-06-04].
- ↑ a b Prezydent musi mieć swój rozum i swój kręgosłup. tvn24.pl, 2020-01-19. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Posiedzenie Rady Naczelnej PPS (1 Lutego 2020). ppspl.eu, 2020-02-01. [dostęp 2022-03-26].
- ↑ Prezes PiS: Andrzej Duda jest naszym kandydatem marzeń. Start kampanii. tvp.info, 2020-02-15. [dostęp 2020-04-03].
- ↑ Porozumienie poparło Andrzeja Dudę. Gowin: wierzymy, że dobre zmiany będą trwać. polskieradio24.pl, 2020-02-16. [dostęp 2020-04-02].
- ↑ Solidarna Polska dołączyła do sztabu wyborczego prezydenta Dudy. wnp.pl, 2020-03-03. [dostęp 2020-04-03].
- ↑ Nowoczesna rezygnuje z wystawienia kandydata na prezydenta. Popiera kandydatkę PO. tokfm.pl, 2020-01-11. [dostęp 2020-03-13].
- ↑ Nowacka: Inicjatywa Polska poparła Kidawę-Błońską. polsatnews.pl, 2020-02-08. [dostęp 2020-02-08].
- ↑ Zieloni popierają Małgorzatę Kidawę-Błońską w wyborach prezydenckich. partiazieloni.pl, 2020-02-20. [dostęp 2023-10-25].
- ↑ Kosiniak-Kamysz pokazał sztab wyborczy. W składzie były minister rządu PO oraz posłowie PSL, Kukiza i UED. wprost.pl, 2020-02-14. [dostęp 2020-03-03].
- ↑ Marcin Iciek: Śląskie. Władysław Kosiniak-Kamysz prowadzi kampanię prezydencką w regionie. radioem.pl, 2020-02-21. [dostęp 2020-03-03].
- ↑ Świadczy o tym wielokrotne udostępnianie aktywności Pawła Tanajny w czasie kampanii wyborczej przez profil partii na portalu Facebook.
- ↑ Amelia Sarnowska: Ekologiczna debata prezydencka, czyli dlaczego nie ma co zwlekać do wyborów. onet.pl, 2020-04-22. [dostęp 2020-05-03].
- ↑ Kandydaci w Newsweeku. Debata prezydencka. onet.pl, 2020-05-02. [dostęp 2020-06-18].
- ↑ Debata Prezydencka 2020. tvp.info, 2020-05-06. [dostęp 2020-05-09].
- ↑ Dz.U. z 2020 r. poz. 433.
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 340.
- ↑ Rośnie frekwencja, a wraz z nią prawdopodobieństwo II tury. DUŻE ZMIANY w notowaniach kandydatów! SPRAWDŹ wyniki. wpolityce.pl, 2020-05-15. [dostęp 2020-05-17].
- ↑ Zuzanna Dąbrowska: Sondaż: 10 maja Andrzej Duda nie zostałby wybrany w I turze. rp.pl, 2020-05-11. [dostęp 2020-05-19].
- ↑ Jest pierwszy sondaż po debacie prezydenckiej!. wmeritum.pl, 2020-05-08. [dostęp 2020-05-09].
- ↑ Najnowszy sondaż: Duda ma „tylko” 40 proc. Kto w drugiej turze? Wybory prezydenckie 2020. se.pl, 2020-05-04. [dostęp 2020-05-04].
- ↑ Maciej Orłowski: OKO.press: Wyborcy opozycji zbojkotują głosowanie pocztowe, Duda wygrywa w I turze. wyborcza.pl, 2020-05-02. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Sondaż prezydencki. Ważą się losy drugiej tury. onet.pl, 2020-04-29. [dostęp 2020-04-29].
- ↑ CBOS: Duda – 52 proc.; Hołownia – 14 proc.; Bosak – 7 proc.. onet.pl, 2020-04-30. [dostęp 2020-04-30].
- ↑ Sondaż: Duży spadek notowań Kidawy-Błońskiej. Poparcie połowę mniejsze niż dla Kosiniaka-Kamysza. rp.pl, 2020-04-26. [dostęp 2020-04-26].
- ↑ Rekordowy wynik Andrzeja Dudy, zaskakujące notowania Bosaka. „Rewolucja”. dorzeczy.pl, 2020-04-24. [dostęp 2020-04-26].
- ↑ Na Andrzeja Dudę zagłosowałoby 59 proc. Polaków. Na Władysława Kosiniaka-Kamysza i Szymona Hołownie po 7 proc.. wirtualnemedia.pl, 2020-04-23. [dostęp 2021-03-16].
- ↑ Andrzej Duda z rekordowym wynikiem, ostra walka o II miejsce. Aż czwórka kandydatów ze zbliżonym poparciem. Rośnie frekwencja!. wpolityce.pl, 2020-04-16. [dostęp 2020-04-16].
- ↑ Kosiniak-Kamysz wyprzedza Kidawę-Błońską. Zobacz najnowszy sondaż. dorzeczy.pl, 2020-04-11. [dostęp 2020-04-11].
- ↑ Sondaż prezydencki. Andrzej Duda wygrywa w pierwszej turze. onet.pl, 2020-04-09. [dostęp 2020-04-09].
- ↑ Prawdziwa KLĘSKA Kidawy-Błońskiej! Ten sondaż nie pozostawia złudzeń. se.pl, 2020-04-08. [dostęp 2020-04-09].
- ↑ Sondaż prezydencki. Potrzebna druga tura, Hołownia na drugim miejscu. onet.pl, 2020-04-15. [dostęp 2020-04-15].
- ↑ Andrzej Duda wygrywa w I turze, Kosiniak po raz pierwszy wyprzedza Kidawę! Tę ostatnią powoli dogania także Hołownia. wpolityce.pl, 2020-04-09. [dostęp 2020-04-16].
- ↑ Michał Kolanko: Poniedziałek może być decydujący dla Zjednoczonej Prawicy. rp.pl, 2020-04-05. [dostęp 2020-04-06].
- ↑ Kwietniowy sondaż prezydencki IBSP. stanpolityki.pl, 2020-04-03. [dostęp 2020-04-03].
- ↑ Błażej Makarewicz: Sondaż. Duda wygrywa w pierwszej turze. Katastrofalna frekwencja. radiozet.pl, 2020-04-01. [dostęp 2020-04-02].
- ↑ Bartosz Paturej: Sondaż: zaledwie co piąty Polak chce pójść na wybory 10 maja. onet.pl, 2020-03-30. [dostęp 2020-03-31].
- ↑ Sondaż dla DoRzeczy.pl: Kosiniak goni Kidawę, lider niezagrożony. dorzeczy.pl, 2020-03-29. [dostęp 2020-03-29].
- ↑ Krzysztof Pacewicz: Dlaczego PiS prze do wyborów podczas epidemii? Zamówiliśmy sondaż i już wiemy. wyborcza.pl, 2020-03-25. [dostęp 2020-03-31].
- ↑ Wybory 2020. Sondaż: Kosiniak-Kamysz zyskuje w II turze. interia.pl, 2020-03-23. [dostęp 2020-03-23].
- ↑ Andrzej Duda bez zwycięstwa w pierwszej turze. Nowy sondaż. wnp.pl, 2020-03-23. [dostęp 2020-03-23].
- ↑ Wybory prezydenckie 2020. Duży spadek Kidawy-Błońskiej. Sondaż. interia.pl, 2020-03-19. [dostęp 2020-02-26].
- ↑ Andrzej Duda liderem, spadek poparcia Kidawy-Błońskiej. Zobacz najnowszy sondaż dla DoRzeczy.pl. dorzeczy.pl, 2020-03-15. [dostęp 2020-03-15].
- ↑ Andrzej Duda wygrywa w I turze – sondaż IBSP. stanpolityki.pl, 2020-03-15. [dostęp 2020-03-16].
- ↑ Justyna Lasota-Krawczyk: Sondaż prezydencki Kantar: Duda zyskuje i wygrywa ze wszystkimi kontrkandydatami. rmf24.pl, 2020-03-16. [dostęp 2020-03-20].
- ↑ Andrzej Duda zwiększa przewagę nad Małgorzatą Kidawą-Błońską! SPRAWDŹ wyniki najnowszego badania pracowni Social Changes. wpolityce.pl, 2020-03-13. [dostęp 2020-03-14].
- ↑ Marcin Duma, Rafał Kalukin: Sondaż IBRiS: przedwyborcze wędrówki elektoratów. polityka.pl, 2020-03-10. [dostęp 2020-03-12].
- ↑ Sondaż IBRiS dla Onetu. Andrzej Duda na prowadzeniu, potrzebna II tura. onet.pl, 2020-03-03. [dostęp 2020-03-04].
- ↑ Andrzej Duda wyraźnie prowadzi, Kidawa-Błońska stoi w miejscu, traci Hołownia. SPRAWDŹ wyniki najnowszego badania!. wpolityce.pl, 2020-03-08. [dostęp 2020-03-08].
- ↑ Prezydent Duda mocno na prowadzeniu. Spada poparcie dla Kidawy-Błońskiej. Wszystko rozstrzygnie się w II turze. wpolityce.pl, 2020-03-01. [dostęp 2020-03-01].
- ↑ Sondaż: druga tura pewna, sprawdzono wyniki starcia Andrzeja Dudy z każdym kontrkandydatem. tvp.info, 2019-02-29. [dostęp 2020-03-01].
- ↑ Sondaż: prezydent Duda liderem. Wygrywa z każdym w drugiej turze. tvp.info, 2020-02-29. [dostęp 2020-02-29].
- ↑ Magdalena Partyła: Sondaż dla „DGP” i RMF FM: Zaskakujące wyniki II tury wyborów prezydenckich. rmf24.pl, 2020-02-24. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ Sondaż dla wPolityce.pl – Andrzej Duda odrabia sondażowe straty z połowy lutego. pap.pl, 2020-03-01. [dostęp 2020-03-02].
- ↑ Piotr Pacewicz: Dogonili Dudę. Przełomowy sondaż prezydencki OKO.press. oko.press, 2020-02-23. [dostęp 2020-02-24].
- ↑ Rośnie poparcie dla Andrzeja Dudy – sondaż IBSP. stanpolityki.pl, 2020-02-23. [dostęp 2020-02-23].
- ↑ Prezydent Andrzej Duda wyraźnie prowadzi, ale stracił kilka punktów. Zyskują Hołownia i Kosiniak-Kamysz. SPRAWDŹ wyniki. wpolityce.pl, 2020-02-22. [dostęp 2020-02-22].
- ↑ Dorota Kowalska: Wybory prezydenckie 2020. Sondaż Polska Press Grupy i Dobrej Opinii. Wyniki do końca będą niewiadomą. polskatimes.pl, 2020-02-17. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Najnowszy sondaż prezydencki. Spadł odsetek niezdecydowanych. gazetaprawna.pl, 2020-02-21. [dostęp 2020-02-22].
- ↑ Zuzanna Dąbrowska: Sondaż: Duda wygrywa z kandydatami opozycji, PiS traci. rp.pl, 2020-02-10. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Marta Rawicz: Sondaż CBOS: 50 proc. badanych deklaruje chęć głosowania na prezydenta Dudę. pap.pl, 2020-02-26. [dostęp 2020-02-26].
- ↑ Najnowsze badanie poparcia dla kandydatów na prezydenta! Widać ciekawe zmiany w notowaniach. wpolityce.pl, 2020-02-11. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Sondaż prezydencki dla „Faktów” TVN i TVN24. tvn24.pl, 2020-01-30. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Sondaż dla Onetu: Andrzej Duda prowadzi w wyścigu prezydenckim. Niewielka przewaga nad Hołownią w ew. drugiej turze. onet.pl, 2020-01-30. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Sondaż prezydencki dla DoRzeczy.pl: Ogromna przewaga Andrzeja Dudy. dorzeczy.pl, 2020-01-26. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Andrzej Duda niezmiennie z wysokim poparciem. Traci Hołownia, zyskuje Biedroń. SPRAWDŹ wyniki najnowszego sondażu. wpolityce.pl, 2020-02-03. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Spór wokół sądownictwa nie szkodzi Andrzejowi Dudzie. W naszym badaniu obecny prezydent utrzymuje przewagę. wpolityce.pl, 2020-01-27. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Pierwszy sondaż prezydencki IBSP w nowym roku. stanpolityki.pl, 2020-01-19. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Nowy sondaż prezydencki: Duży sukces Hołowni. Czy ma szanse na drugą turę?. se.pl, 2020-01-16. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Rafał Kalukin, Marcin Duma: Potencjał kontrkandydatów Dudy. polityka.pl, 2020-05-06. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Andrzej Duda zyskuje, rywale gubią punkty. Debiutujący w badaniu Biedroń nie imponuje. SPRAWDŹ wyniki najnowszego badania!. wpolityce.pl, 2020-01-17. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Adam Zygiel, Tomasz Skory: Sondaż prezydencki dla RMF FM i „DGP”: Andrzej Duda wygrywa ze wszystkimi w II turze. rmf24.pl, 2020-01-14. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Justyna Lasota-Krawczyk: Sondaż prezydencki: Duda z 38 proc. poparciem. Hołownia przed Kosiniakiem-Kamyszem. rmf24.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Sondaż prezydencki dla DoRzeczy.pl. Andrzej Duda deklasuje rywali. dorzeczy.pl, 2020-01-12. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Wyniki kontroli „wyborów kopertowych” – relacja z konferencji. nik.gov.pl, 2021-05-13. [dostęp 2021-11-09].
- ↑ Krzysztof Sobczak: Ziobro: Prokuratura zbada odpowiedzialność premiera i ministrów za wybory kopertowe. prawo.pl, 2021-06-04. [dostęp 2021-11-09].
- ↑ Sąd: Chybione zarzuty NIK w sprawie wyborów kopertowych. Nie było szkody PWPW. rp.pl, 2022-05-19. [dostęp 2022-06-04].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Analiza aktywności kandydatów na prezydenta RP w mediach społecznościowych w okresie przedwyborczym
- Opinia dr hab. Prof. UW Marcina Matczaka w sprawie zgodności z Konstytucją RP rozwiązań legislacyjnych zawartych w ustawie z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r.
- Opinia Prof. dr hab. Władysława Czaplińskiego do ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. w aspekcie rozwiązań międzynarodowych, w szczególności standardów
- Opinia dr hab. prof. UW Ryszarda Piotrowskiego o ustawie z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r.
- Opinia ekspert do spraw Legislacji w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Marka Jarentowskiego do ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r.
- Ekspertyza prawna Zespołu Doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa przy Marszałku Senatu X kadencji
