Zdeněk Fierlinger – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zdeněk Fierlinger
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 czerwca 1891
Ołomuniec

Data i miejsce śmierci

2 maja 1976[1]
Praga

Premier Czechosłowacji
Okres

od 5 kwietnia 1945
do 2 lipca 1946

Przynależność polityczna

Czechosłowacka Partia Socjaldemokratyczna[1]

Poprzednik

Jan Šrámek

Następca

Klement Gottwald

Wicepremier Republiki Czechosłowackiej
Okres

od 2 lipca 1946
do 25 listopada 1947

Przynależność polityczna

Czechosłowacka Partia Socjaldemokratyczna[1]

Okres

od 15 czerwca 1948
do 14 września 1953

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Czechosłowacji[1]

Minister Przemysłu Republiki Czechosłowackiej
Okres

od 25 lutego 1948
do 15 czerwca 1948

Przynależność polityczna

Czechosłowacka Partia Socjaldemokratyczna[1]

Poprzednik

Ludmila Jankovcová

Następca

Gustav Kliment

Przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Czechosłowacji
Okres

od 15 września 1953
do 12 czerwca 1964

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Czechosłowacji[1]

Poprzednik

Oldrich John

Następca

Bohuslav Laštovička

Przewodniczący Czechosłowackiej Partii Socjaldemokratycznej[1]
Okres

od 1945
do 1947

Poprzednik

Antonín Hampl

Następca

Bohumil Laušman

Okres

od marca 1948
do czerwca 1948

Poprzednik

Bohumil Laušman

Następca

Slavomír Klaban

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski

Zdeněk Fierlinger (11 czerwca 1891 w Ołomuńcu, zm. 2 maja 1976 w Pradze) – czechosłowacki dyplomata i polityk socjaldemokratyczny, premier Republiki w latach 1945–1946, wieloletni przewodniczący Zgromadzenia Narodowego (1953–1964).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie nauczyciela ze szkoły średniej w Ołomuńcu. Podczas I wojny światowej znalazł się w Rosji, gdzie wstąpił do Korpusu Czechosłowackiego. Walczył w bitwie pod Zborowem. Po powrocie do kraju rozpoczął karierę jako dyplomata. Był na placówkach w Holandii, Rumunii, USA, Szwajcarii i Austrii. Blisko współpracował z Edvardem Benešem. W 1924 przystąpił do Czechosłowackiej Partii Socjaldemokratycznej (ČSSD)[1].

W latach 1937–1945 przebywał na placówce dyplomatycznej w ZSRR. Przyjmuje się, że właśnie wtedy został agentem NKWD. W imieniu czechosłowackiego rządu emigracyjnego 12 grudnia 1943 roku podpisał z ZSRR „Układ o przyjaźni, pomocy wzajemnej i współpracy powojennej”.[2] Na krótko przed końcem wojny objął urząd premiera Czechosłowacji (5 kwietnia 1945) i pełnił go do wyborów w 1946. Jako przewodniczący ČSSD (1946–1947) opowiadał się za bliską współpracą z komunistami. Po tzw. przewrocie lutowym poparł komunistów, doprowadzając do połączenia ČSSD z Komunistyczną Partią Czechosłowacji (KSČ)[1]. Zasiadł wówczas w Komitecie Centralnym KSČ i był jego członkiem do 1966 roku.

Od 1948 do 1953 pełnił obowiązki wicepremiera[3] (oraz ministra ds. kościelnych, 1951–1953). W latach 1953–1964 stał na czele Zgromadzenia Narodowego[4].

5 lipca 1947 został odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i Vláda České Republiky: Zdeněk Fierlinger. [dostęp 2021-08-27]. (cz.).
  2. Договор между СССР и Чехословацкой Республикой о дружбе, взаимной помощи и послевоенном сотрудничестве 12 декабря 1943 года, Smlouva o přátelství, vzájemné pomoci a poválečné spolupráci mezi Československou republikou a Svazem sovětských socialistických republik, podepsaná v Moskvě dne 12. prosince 1943
  3. Stanisław Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2014, s. 126, ISBN 978-83-63795-77-1.
  4. Stanisław Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2014, s. 127, ISBN 978-83-63795-77-1.
  5. M.P. z 1947 r. nr 143, poz. 860 „za wybitne zasługi w dziedzinie współpracy polsko-czechosłowackiej”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]