Pers İmparatorluğu, Bergama Krallığı, Osmanlı Devleti
Bağlı olduğu
Miletos Kolonisi, Attika-Delos Deniz Birliği
Buluntu(lar)
Nekropol
Başlığın diğer anlamları için Abidos sayfasına bakınız.
Abidos veya Abydos, Çanakkale Boğazı'nda Nara Burnu'nun doğusunda yer alan antik kenttir.[1]Sestos antik kenti ile karşılıklı olarak boğazın dar bir noktasına kurulmuştur. Kent, Hero ile Leandros'un hikâyesiyle bilinir. Bugün Aydos/Nara burnuna lokalize edilen Abydos kenti, bir Miletos kolonisi olarak kurulmuştur. Antik Çağ'ın Hero ile Leandros arasındaki efsanevi aşk hikâyesi Abydos'ta geçmiştir. Efsaneye göre, Abydoslu genç Leandros karşı kıyıda yaşayan sevgilisi rahibe Hero'ya kavuşmak için boğazı yüzerek geçiyordu. Leandros rüzgarlı ve fırtınalı bir gecede meşalenin ışığı söndüğünden boğazın azgın sularına kapılıp can vermiştir. Bu sahne Abydos'un Roma İmparatorluk dönemi sikkeleri üzerinde de betimlenmiştir.[2] Abydos ilk sikkelerini MÖ 5. Yüzyılın ilk yarısında basmıştır. Ön yüzde kartal, arka yüzde ise kare incus içinde Gorgon başı vardır. Lejand olarak ABY şeklinde kısaltma veya ABYĀHNON şeklinde kentin ethnikonu bulunur.[2]
Kent, MÖ 7. yüzyılda Miletli koloniciler tarafından kolonize edilmiştir.
Abidoslular, Asios komutasında diğer yakın kentlerle birlikte Truvanın yanında savaşmıştır. Bu olay İlyada'da şu dizelerle anlatılır: "Perkote’de, Praktios’ta oturanlar gelir sonra, Sestoslular, Abydoslular, Tanrısal Arisbe’nin yurttaşları, başlarında Hyrtakes’in oğlu erlerin başbuğu Asios var"
MÖ 513'te Pers Kralı Darius İskit seferinde, Çanakkale Boğazını geçerken kenti ele geçirmiştir.
MÖ 480 yılında Pers Kral Kserkses Yunanistan seferine çıkarken, Avrupa'ya Abidos ve Sestos kentleri arasında kurulan gemilerden yapılan köprüden geçmiştir.
MÖ 447'de Abidos, birçok Anadolu kenti gibi Attika-Delos Deniz Birliği'ne katılmıştır. Daha sonra Atinalılar ile Spartalılar arasındaki Peleponnes savaşları sırasında Spartalı komutan Lysandros, Çanakkale Boğazında Atina ve müttefiklerinin donanmasını yenerek Abidos'u bir süreliğine Spartaya bağlı bir eyalet merkezi haline getirmiştir.
Makedonya Kralı Büyük İskender'in ordusuda MÖ 334 yılında Asyaya Abidos'dan çıkmıştır.
^Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN978-1119607410.
^abEROL-ÖZDİZBAY, Aliye (2015). Antik Nümismatik(PDF). İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. s. 105. 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.