Cynamon – Wikipedia, wolna encyklopedia

Laseczki cynamonu

Cynamonprzyprawa kuchenna otrzymywana z wysuszonej kory cynamonowca[1].

Występuje w dwóch postaciach: starty na proszek lub w niewielkich kawałkach zwiniętych w rulonik. Cynamon ma kolor rdzawy, a dzięki wysokiej zawartości aldehydu cynamonowego i innych lotnych związków organicznych ma charakterystyczny, słodkawo-korzenny, lekko piekący smak i silny aromat.

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Cynamon korzystnie wpływa na trawienie i oddychanie, działa antyseptycznie i grzybobójczo. Używany jest do przyprawiania potraw słodkich z ryżu, pieczonych jabłek, wina grzanego i ponczu. Niewielkie ilości cynamonu służą do aromatyzowania gulaszu, baraniny, gotowanych ryb i szynki. Cynamon zawiera pewną ilość kumaryny, substancji podejrzewanej o toksyczny wpływ na nerki i wątrobę człowieka, przy nadmiernym spożyciu[2].
  • Olejek cynamonowy ma działanie antyseptyczne, w związku z tym był stosowany jako składnik leków na choroby zakaźne, w tym dżumę[1].
  • Proszek cynamonu jest jednym z najlepszych źródeł tanin[3].

Rodzaje cynamonu

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj cynamonowiec obejmuje około 250 gatunków drzew i dużych krzewów, uprawianych w całej strefie klimatu subtropikalnego. Najbardziej znani przedstawiciele rodzaju to cynamonowiec cejloński (Cinnamomum verum) i cynamonowiec wonny, inaczej kasja (C. cassia). Najbardziej ceniony cynamon otrzymuje się z cynamonowca cejlońskiego[1]. Te otrzymywane z innych gatunków są rzadko importowane do Europy i mają znaczenie tylko dla kuchni regionalnej. Czasami w postaci „cynamonu” opisywane są produkty z roślin innego rodzaju („cynamon z Batawii”, ze strączyńca i „cynamon biały” z korzybiela)[1].

Porównanie cynamonu cejlońskiego i wonnego (kasja);
Z lewej cynamon cejloński, z prawej cynamon wonny (kasja)

Często dochodzi do fałszowania cynamonu cejlońskiego i sprzedaży niedoinformowanemu konsumentowi gorszego cynamonu kasji, zamiast cynamonu z Cejlonu. Występuje kilka cech, mogących pomóc rozróżnić oba gatunki cynamonu[4][1]:

  • wygląd laski: cynamon kasja jest skręcony w pojedyncze i gładkie laski, a cynamon cejloński zwija się po obu stronach kory, tworząc „dwururkę”, w przekroju przypominającą cygaro (laska jakby złożona z cienkich listeczków);
  • kolor zmielonej kory: cynamon kasja ma ciemny kolor, podbarwiony na rdzawo lub czerwono, a cynamon cejloński ma barwę jasną, żółtobrązową (kolor zależny jest od sortu przyprawy)[1];
  • smak przyprawy: cynamon kasja ma nieprzyjemny, piekący i cierpki smak, a cynamon cejloński ma delikatny, słodkawo-korzenny smak, lekko piekący, z możliwą lekko cytrusową nutą;
  • mielenie laski: cynamon kasja mieli się bardzo ciężko, ponieważ ma grubą i twardą korę, natomiast cynamon cejloński mieli się szybko i łatwo, ze względu na ich kruchość.

Innym sposobem jest test jodyny. Sproszkowany cynamon poddaje się działaniu roztworu jodyny. Jeśli jest to cynamon chiński, mieszanina powinna zabarwić się na głęboki niebieski kolor, natomiast jeśli jest to cynamon cejloński, reakcja powinna być znikoma[5][6].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Cynamon znany jest od czasów starożytnych i był używany w Starożytnym Egipcie w procesie mumifikacji[1]. Wzmianki o nim można znaleźć w Piśmie Świętym (Księga Wyjścia)[1], w dziełach Herodota, lekarzy arabsko-muzułmańskich i autorów epoki klasycznej.

Produkcja

[edytuj | edytuj kod]

Sri Lanka jest głównym producentem cynamonu właściwego, podczas gdy kasja jest produkowana głównie w Chinach i Indonezji.

Produkcja cynamonu na świecie w roku 2003
Dane zaczerpnięte z FAOSTAT (FAO[7])
Państwo Produkcja (w tonach) % produkcji światowej
Chiny 47 000 44%
Indonezja 39 000 37%
Sri Lanka 12 200 11%
Wietnam 6000 6%
Madagaskar 1500 1%
Seszele 230 0%
Timor Wschodni 75 0%
Dominika 55 0%
Grenada 50 0%
Wyspy Świętego Tomasza i Książęca 30 0%
Total 106 140 100%

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Aleksander Smakosz, Historia naturalna przypraw, Wrocław: Pharmacopola, 2022, s. 18–23, 31.
  2. Katarzyna Ziaja: Szkodliwy cynamon. 2011-01-27. [dostęp 2014-05-20]. (pol.).
  3. Liwei Gu, Mark A. Kelm, John F. Hammerstone, Gary Beecher i inni. Concentrations of Proanthocyanidins in Common Foods and Estimations of Normal Consumption. „The Journal of Nutrition”. 134 (3), s. 613–617, March 1, 2004. American Society for Nutrition. ISSN 1541-6100. (ang.). 
  4. Prawdziwy cynamon jak odróżnić. [dostęp 2015-03-03]. (pol.).
  5. M. Grieve: A Modern Herbal – Cassia (Cinnamon). [dostęp 2015-03-02].
  6. Jonathan Pereira (1854): The Elements of materia medica and therapeutics, Volume 2. [dostęp 2015-03-02]. (ang.).
  7. Faostat [online], faostat.fao.org [dostęp 2017-11-22].