Dobutamina – Wikipedia, wolna encyklopedia
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C18H23NO3 | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 301,38 g/mol | ||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||
Numer CAS | 34368-04-2 | ||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||
Stosowanie w ciąży | kategoria B | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
|
Dobutamina (łac. dobutaminum) – organiczny związek chemiczny, lek z grupy syntetycznych katecholamin zwiększający rzut serca. Jest stosowany głównie w warunkach intensywnej terapii w celu leczenia wstrząsu kardiogennego, oraz w diagnostyce jako echokardiograficzna próba dobutaminowa.
Mechanizm działania
[edytuj | edytuj kod]Dobutamina jest pochodną dopaminy, jedną z syntetycznych amin katecholowych. Działa na mięsień sercowy poprzez receptory β1 poprawiając jego kurczliwość (działanie inotropowe dodatnie). Zwiększa rzut serca i indeks sercowy. W niewielkim stopniu przyspiesza akcję serca (działanie chronotropowe dodatnie) oraz zmniejsza obciążenie następcze i wstępne. Nie powoduje wyrzutu endogennej noradrenaliny tak jak dopamina.
Zwiększa pojemność minutową serca, przepływ wieńcowy i płucny. Zwiększa zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen. W małym stopniu podnosi ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.
Nie rozszerza naczyń krezkowych i nerkowych (wzrost diurezy obserwowany przy stosowaniu dobutaminy jest spowodowany zwiększonym rzutem serca i następowym wzrostem perfuzji nerkowej).
Dobutamina jest rozkładana przez katecholo-O-metylotransferazę (COMT) i wydalana z organizmu pod postacią metabolitów.
Wskazania
[edytuj | edytuj kod]Dobutaminę stosuje się głównie w stanach wymagających zwiększenia siły skurczu mięśnia sercowego, przy zachowanym ciśnieniu tętniczym (ciśnienie skurczowe powyżej 80–90 mm Hg).
- ostra niewydolność serca
- zespół małego rzutu
- niedociśnienie tętnicze
- przewlekła niewydolność serca zastoinowa – oporna na leczenia, krótkotrwałe stosowanie
- jako lek drugiego rzutu (po glikozydach naparstnicy) w migotaniu przedsionków z szybką akcją komór i zespołem małego rzutu
- diagnostycznie w próbie dobutaminowej przed planowanym zabiegiem kardiochirurgicznym, w celu diagnostyki wad serca i choroby niedokrwiennej
Przeciwwskazania
[edytuj | edytuj kod]- nadwrażliwość na lek
- schorzenia przebiegające ze zwężeniem drogi odpływu z lewej komory serca (zastawkowe zwężenie aorty, kardiomiopatia przerostowa)
Ostrożnie:
- migotanie przedsionków – może poprzez przyspieszenie przewodzenia przedsionkowo-komorowego zwiększać częstość akcji komór
- ostra faza zawału serca
- wstrząs septyczny i kardiogenny z ciśnieniem tętniczym poniżej 80 mm Hg
Nie należy stosować leku równocześnie z furosemidem (powoduje on dezaktywację dobutaminy), salbutamolem, cymetydyną, furazolidonem i inhibitorami MAO. Leki beta-adrenolityczne ograniczają skuteczność dobutaminy w związku z czym konieczne jest stosowanie większych dawek.
Działanie niepożądane
[edytuj | edytuj kod]- objawy wynikające z pobudzenia układu współczulnego
- spadek ciśnienia tętniczego
- tachykardia
- zaburzenia rytmu serca
- reakcje uczuleniowe
- osutka
- eozynofilia
- skurcz oskrzeli
Objawy przedawkowania
- tachykardia
- niedokrwienie mięśnia sercowego
- migotanie komór
- duszność
- ból w klatce piersiowej
- nudności, wymioty
- drżenia
- bóle głowy
- hipokaliemia
- hipertermia
- wybroczyny
Dawkowanie
[edytuj | edytuj kod]Dobutaminę stosuje się dożylnie w postaci ciągłego wlewu kroplowego (za pomocą pompy infuzyjnej). Dawka początkowa wynosi 2,5–10 μg/kg m.c./min. Można ją zwiększać do maksymalnego poziomu 40 μg/kg m.c./min. Lek stosuje się maksymalnie 2-3 doby. Po tym okresie rozwija się tolerancja (spadek wrażliwości receptorów β).
Preparat do infuzji przygotowuje się rozpuszczając 250 mg dobutaminy w 50 ml 0,9% roztworu NaCl.
Przepływ pompy ml/h | Masa ciała kg | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
60 | 65 | 70 | 75 | 80 | 85 | 90 | 95 | |
1 | 1,4 | 1,3 | 1,2 | 1,1 | 1,0 | 1,0 | 0,9 | 0,9 |
2 | 2,8 | 2,6 | 2,4 | 2,2 | 2,1 | 2,0 | 1,8 | 1,7 |
3 | 4,2 | 3,8 | 3,6 | 3,3 | 3,1 | 2,9 | 2,8 | 2,6 |
4 | 5,6 | 5,1 | 4,8 | 4,4 | 4,1 | 3,9 | 3,7 | 3,5 |
5 | 6,9 | 6,4 | 5,9 | 5,5 | 5,2 | 4,9 | 4,6 | 4,4 |
6 | 8,3 | 7,7 | 7,1 | 6,7 | 6,2 | 5,9 | 5,5 | 5,3 |
7 | 9,7 | 9,0 | 8,3 | 7,8 | 7,3 | 6,9 | 6,4 | 6,2 |
8 | 11,1 | 10,2 | 9,5 | 8,9 | 8,3 | 7,8 | 7,4 | 7,0 |
9 | 12,5 | 11,5 | 10,7 | 10,0 | 9,4 | 8,8 | 8,3 | 7,9 |
10 | 13,9 | 12,8 | 11,9 | 11,1 | 10,4 | 9,8 | 9,2 | 8,8 |
11 | 15,2 | 14,1 | 13,1 | 12,2 | 11,4 | 10,8 | 10,2 | 9,7 |
12 | 16,7 | 15,4 | 14,3 | 13,3 | 12,5 | 11,8 | 11,0 | 10,6 |
13 | 18,1 | 16,6 | 15,5 | 14,4 | 13,3 | 12,7 | 12,0 | 11,4 |
14 | 19,5 | 17,9 | 16,7 | 15,5 | 14,6 | 13,7 | 12,9 | 12,3 |
15 | 20,8 | 19,2 | 17,8 | 16,6 | 15,6 | 14,7 | 13,8 | 13,2 |
16 | 22,2 | 20,5 | 19,0 | 17,8 | 16,6 | 15,7 | 14,7 | 14,2 |
17 | 23,6 | 21,8 | 20,2 | 18,9 | 17,7 | 16,7 | 15,6 | 15,0 |
18 | 25,0 | 23,0 | 21,4 | 20,0 | 18,7 | 17,6 | 16,5 | 15,8 |
Dobutaminę odstawia się stopniowo, np. 2 μg/kg m.c./min. na dobę, w celu uniknięcia wtórnej hipoperfuzji i cech zastoju.
Preparaty
[edytuj | edytuj kod]- Dobuject
- Dobutamine
- Dubutamin-Hexal
- Dobutrex
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Indeks leków Medycyny Praktycznej 2007. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2007, s. 195–196. ISBN 978-83-7430-110-7.