Gubernia besarabska – Wikipedia, wolna encyklopedia
gubernia | |||
1812–1918 | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Siedziba | |||
Powierzchnia | 45 630 km² | ||
Populacja (1889) • liczba ludności |
| ||
• gęstość | 35,7 os./km² | ||
Szczegółowy podział administracyjny | |||
Liczba ujezdów | 8 | ||
Położenie na mapie |
Gubernia besarabska (ros. Бессарабская губерния, Biessarabskaja gubiernija) – gubernia na południowym zachodzie europejskiej części Imperium Rosyjskiego istniejąca w latach 1873–1917. Powstała na terytorium wschodniej Mołdawii uzyskanym w 1812 przez Imperium Rosyjskie od Imperium Osmańskiego traktatem w Bukareszcie, kończącym wojnę rosyjsko-turecką (1806–1812), z terytorium zależnego od Turcji Hospodarstwa Mołdawii.
W latach 1812–1873 obwód besarabski, od 1873 – gubernia. Powierzchnia guberni wynosiła 44 399 km², a ludność w 1889 liczyła 1 628 876 mieszkańców. Gubernia graniczyła od wschodu i północnego wschodu z gubernią chersońską, od północy z gubernią podolską. Zachodnia, południowo-zachodnia i południowa granica guberni była granicą państwową Imperium Rosyjskiego: z Austro-Węgrami (Królestwo Galicji i Lodomerii i Księstwo Bukowiny) i Królestwem Rumunii.
W początkach XX wieku gubernia dzieliła się na 8 powiatów (ujezdów): akermański, benderski, bielecki, chocimski, izmailski, kiszyniowski, orgiejewski i sorocki.
Gubernia przestała istnieć po epizodzie Mołdawskiej Republiki Demokratycznej poprzez aneksję przez Królestwo Rumunii w 1918. Przynależność Besarabii do Rumunii została uznana przez mocarstwa Ententy protokołem paryskim w październiku 1920.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]W 1897 ludność guberni wynosiła 1 935 412 osób: Mołdawian (47,6%), Ukraińców (19,6%), Żydów (11,8%), Rosjan (8,0%), Bułgarów (5,3%), Niemców (3,1%), Gagauzów i Turków (2,9%), Polaków (0,6%).
Ludność w ujezdach według deklarowanego języka ojczystego 1897[1]
[edytuj | edytuj kod]Ujezd | Mołdawianie | Ukraińcy | Żydzi | Rosjanie | Polacy | Bułgarzy | Niemcy | Gagauzi i Turcy |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gubernia łącznie | 47,6% | 19,6% | 11, 8% | 8,0% | 0,6% | 5,3% | 3,1% | 2,9% |
Akermański | 16,4% | 26,7% | 4,6% | 9,6% | … | 21,3% | 16,4% | 3,9% |
Benderski | 45,1% | 10,8% | 8,5% | 9,5% | … | 7,6% | 2,9% | 14,1% |
Bielecki | 66,3% | 11,4% | 12,9% | 6,7% | … | … | 1,0% | 14,1% |
Izmailski | 39,1% | 19,6% | 4,8% | 12,4% | … | 12,5% | 2,0% | 7,3% |
Kiszyniowski | 62,9% | 1,9% | 19,5% | 11,9% | 1,3% | … | … | … |
Orgiejowski | 77,9% | 5,6% | 12,5% | 2,7% | … | … | … | … |
Sorokijski | 63,2% | 16,0% | 14,2% | 4,8% | … | … | … | … |
Chocimski | 23,8% | 53,2% | 15,6% | 5,8% | … | … | … | … |