Kras Słowacki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Słowacki Kras i jaskinie krasowe Aggtelek^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Słowacja; Węgry
Typ	przyrodniczy
Spełniane kryterium	VIII
Numer ref.	725
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1995; na 19. sesji
Dokonane zmiany	2000
	Położenie na mapie Słowacji Słowacki Kras i jaskinie krasowe Aggtelek
	Położenie na mapie Węgier Słowacki Kras i jaskinie krasowe Aggtelek
	48,5833°N 20,5833°E/48,583330 20,583330
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Kras Słowacki (słow. Slovenský kras) – obszar w południowo-wschodniej Słowacji, przy granicy z Węgrami, stanowiący zespół równin i płaskowyżów krasowych. Jest północną (słowacką) częścią jednostki geomorfologicznej, zwanej Krasem Słowacko-Węgierskim.

Kras Słowacki zbudowany jest w większości z osadowych skał pochodzenia triasowego, głównie z ławic wapieni. Występują tu bardzo liczne i rozwinięte elementy rzeźby krasowej takie jak jaskinie, uwały (zapadliska krasowe), polja, ponory, wywierzyska, ślepe doliny i in.

Góry nie przekraczają wysokości 600–800 m n.p.m. Umiarkowany płaskowyż rozdzielony jest rzekami i potokami: Štítnik, Slana, Blatný potok, Hájsky potok, Turňa. Powstały w ten sposób oddzielne płaskowyże, zwane tu płaninami (słow. planina): Koniarska, Plešivská, Silická, Horný vrch i Dolný vrch, Zádielska i Jasovská – rozdzielone głębokimi kanionami i wąwozami, zwanymi tu „cieśniawami” (słow. tiesňavy), z których najbardziej znana jest Dolina Zádielska.

Większość ludności wielu wsi położonych na terenie i obrzeżach Krasu Słowackiego stanowią Węgrzy. Liczni są również Cyganie.

Kras Słowacki jest rezerwatem biosfery UNESCO.

Większą część Krasu Słowackiego obejmuje utworzony w 2002 r. Park Narodowy Kras Słowacki.

Jaskinie Krasu Słowackiego

W 1995 r. jaskinie Krasu Słowackiego i węgierskiego Krasu Aggtelek zostały zapisane na liście światowego dziedzictwa UNESCO (wpis został rozszerzony w 2000 r. o Dobszyńską Jaskinię Lodową w Słowackim Raju).

Jaskinie Krasu Słowackiego zapisane na liście dziedzictwa UNESCO

Dostępne do zwiedzania

Jaskinia Domica (wpis jako System jaskiń Baradla-Domica)
Jaskinia Gombasecka (wpis jako System jaskiń Gombasecka-Jaskinia lodowa Silicka ľadnica)
Jaskinia Jasovská
Jaskinia Krásnohorská
Ochtińska Jaskinia Aragonitowa

Nieudostępnione do zwiedzania

Dzicza Przepaść (słow. Diviačia priepasť)
Jaskinia Drienovská
Silicka Jaskinia Lodowa (słow. Silicka ľadnica)
Jaskinia Hrušovská
Ogromna Przepaść (słow. Obrovská priepasť)
System jaskiń Skalistý potok-Kunia Przepaść
Snežná diera
Wietrzna Przepaść (słow. Veterná priepasť)
Przepaść Zvonivá jama

Linki zewnętrzne

Lista jaskiń Krasu Słowackiego i Węgierskiego wpisanych na listę dziedzictwa na stronie UNESCO (ang. • fr.)

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[3] Wspólnie ze Węgrami

[4] Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami

[a]

[b]

[A]

[B]

Kulturowe	Bańska Szczawnica – średniowieczne miasto górnicze Vlkolínec – skansen architektury ludowej Lewocza i Spisz wraz z zabytkami kultury Lewocza Zamek Spiski Spiska Kapituła z katedrą św. Marcina kościół we wsi Žehra Zespół miejski Bardejowa – średniowieczne miasto obronne Drewniane kościoły i cerkwie w słowackiej części regionu Karpat m.in. w Hronseku Bodružalu
Przyrodnicze	Kras Słowacki obejmuje Dobszyńską Jaskinię Lodową jaskinie krasowe Aggtelek^[A] Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy^[B]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO

Państwo	Słowacja Węgry
Typ	przyrodniczy
Spełniane kryterium	VIII
Numer ref.	725
Region^[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1995 na 19. sesji
Dokonane zmiany	2000
Położenie na mapie Słowacji
Położenie na mapie Węgier
48,5833°N 20,5833°E/48,583330 20,583330
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO