Lewa ręka ciemności – Wikipedia, wolna encyklopedia
Autor | |
---|---|
Typ utworu | |
Wydanie oryginalne | |
Miejsce wydania | |
Język | |
Data wydania | |
Wydawca | |
Pierwsze wydanie polskie | |
Data wydania polskiego | |
Wydawca | |
Przekład |
Lewa ręka ciemności (tyt. oryg. The Left Hand of Darkness) – wydana w 1969 roku powieść fantastyczna autorstwa Ursuli K. Le Guin rozgrywająca się w świecie Ekumeny. Powieść zawiera liczne wątki religijne, w tym – podobnie jak Czarnoksiężnik z Archipelagu – nawiązania do taoizmu. Po polsku wydana po raz pierwszy przez Wydawnictwo Literackie w 1988 w ramach serii „Fantastyka i Groza”, w tłumaczeniu Lecha Jęczmyka (ISBN 83-08-01879-3).
Świat przedstawiony
[edytuj | edytuj kod]Akcja powieści rozgrywa się na planecie Gethen, zwanej Zimą, w państwach Karhid i Orgoreyn. Mieszkańcy tej planety, zwani Getheńczykami, pomimo wielkiego podobieństwa do ludzi, są hermafrodytami. Ich płciowość objawia się wyłącznie w okresie tzw. kemmeru, czyli okresu godowego, który przechodzą co 26 dni. Łączą się wtedy w pary, a u kochanków wykształcają się drugorzędowe cechy płciowe, nadając im seksualność kobiety bądź mężczyzny. Płeć w okresie kemmeru nie jest uwarunkowana – każdy Getheńczyk może stać się zarówno kobietą, jak mężczyzną.
Termin kemmer oznacza zarówno same zmiany hormonalne zachodzące w fizjologii, jak i rytuał dobierania się w pary. Kochankowie określani są mianem kemmeringów. Mogą tworzyć latami stałe pary, ale nie jest to obowiązująca norma społeczna na Gethen. Ta specyficzna zmiennopłciowość determinuje całą kulturę planety.
Fabuła
[edytuj | edytuj kod]Powieść jest dziennikiem pierwszego wysłannika Ekumeny na Gethen, mobila Genly'ego Ai, który zostaje wplątany w skomplikowane intrygi pałacowe i pomimo braku zrozumienia zawiłości tutejszej polityki próbuje za wszelką cenę doprowadzić do włączenia planety Gethen do Ekumeny.
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Autorka otrzymała za powieść nagrody: Nebula (1969) oraz Hugo (1970). Po latach, w 1995 roku, została nagrodzona retrospektywną Nagrodą Jamesa Tiptree Jr.[1].
W 1987 roku w głosowaniu czytelników czasopisma Locus na najlepszą powieść science fiction wszech czasów zajęła 2. miejsce[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pat Murphy: About the Retrospective Award. tiptree.org. [dostęp 2018-09-17]. (ang.).
- ↑ Locus Poll Best All-time Novel Results. Locus Magazine. [dostęp 2020-04-30]. (ang.).