Masyw Mont Blanc – Wikipedia, wolna encyklopedia
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Najwyższy szczyt | Mont Blanc |
Jednostka dominująca | |
Położenie na mapie Alp | |
45°50′N 6°51′E/45,833333 6,850000 |
Masyw Mont Blanc (wł. Massiccio del Monte Bianco, fr. Massif du Mont-Blanc) – masyw górski w Alpach Zachodnich. Leży na pograniczu Szwajcarii (kanton Valais), Francji (departamenty Górna Sabaudia i Sabaudia) i Włoch (region Dolina Aosty). Nazwa masywu pochodzi od najwyższego szczytu – Mont Blanc, który osiąga 4808,72 m[1] i jest zarazem najwyższym szczytem całych Alp.
Geografowie większości krajów, w tym polskich, uznają masyw Mont Blanc za samodzielny masyw, nie należący do żadnego pasma Alp. Geografowie włoscy uważają masyw Mont Blanc za część Alp Graickich. Innego zdania są geografowie francuscy uważając, że masyw Mont Blanc należy do Alp Sabaudzkich[2][3].
Na wschodzie przełęcz Col du Grand Ferret oddziela masyw Mont Blanc od Alp Pennińskich, a na zachodzie dolina rzeki Arve i przełęcz Col des Montets od Prealp Francuskich. Na południu od Alp Graickich masyw oddziela Mała Przełęcz Świętego Bernarda[4][5].
Z ogólnej liczby 82 szczytów powyżej 4000 m n.p.m.w całych Alpach, 28 znajduje się w Masywie Mont Blanc.
Po francuskiej stronie z masywu wypływają rzeki Arve i Isère, a po włoskiej stronie rzeka Dora Baltea. Po szwajcarskiej stronie biorą początek mniejsze, lewe dopływy górnego Rodanu, m.in. Dranse i Trient[4].
Masyw można podzielić na osiem, dość wyraźnie wyodrębnionych, grup górskich. Są to (licząc od północy):
- Trient,
- Argentière,
- Triolet-Verte,
- Jorasses,
- Aiquilles de Chamonix,
- Mont Blanc,
- Trélatête,
- Monte Berio Blanc-Mont de Mirande[6][2].
Przebieg granicy włosko-francuskiej w rejonie szczytu Mont Blanc jest kwestią sporów. Według niektórych map i publikacji (głównie francuskich) granica przebiega przez Mont Blanc de Courmayeur, a więc Mont Blanc znajduje się na terytorium Francji. Według map i publikacji włoskich granica przebiega przez szczyt Mont Blanc.
Pod masywem biegnie tunel drogowy o długości 11,6 km, który łączy miejscowość Courmayeur we Włoszech z Chamonix we Francji[4]. Tunel zyskał złą sławę po wypadku z 24 marca 1999 r., kiedy to zapaliła się ciężarówka, zablokowała tunel i spowodowała pożar trwający 53 godziny. Zginęło wtedy 39 osób.
Szczyty o wysokości ponad 4000 m n.p.m.[7]:
W Masywie Mont Blanc znajduje się jeszcze 18 wierzchołków mających powyżej 4000 m n.p.m. jednak nie spełniają one kryteriów (szczególnie jeśli chodzi o wybitność) aby je zakwalifikować jako szczyty. Są to (ostatnia kolumna to grupa górska)[7]:
1 | Rocher de la Tournette | 4677 | Mont Blanc |
2 | Petite Bosse | 4547 | Mont Blanc |
3 | Grande Bosse | 4513 | Mont Blanc |
4 | Aiguille de la Belle Etoile | 4354 | Mont Blanc |
5 | Pointe Mieulet | 4287 | Mont Blanc |
6 | Pointe Bayeux | 4258 | Mont Blanc |
7 | Mont Blanc du Tacul, wierzchołek wschodni | 4247 | Mont Blanc |
8 | Aiguille Blanche de Peuterey, Pointe Seymour King | 4107 | Mont Blanc |
9 | Pointe de l'Androsace | 4107 | Mont Blanc |
10 | Aiguille Blanche de Peuterey, Pointe Jones | 4104 | Mont Blanc |
11 | Pilier du Diable | 4067 | Mont Blanc |
12 | Terzo pilastro del Col Maudit | 4064 | Mont Blanc |
13 | Pointe Bravais | 4057 | Mont Blanc |
14 | Pic Eccles | 4041 | Mont Blanc |
15 | Gendarme del Col Maudit | 4032 | Mont Blanc |
16 | Pointe Eveline | 4026 | Triolet-Verte |
17 | Pointe Croux | 4023 | Mont Blanc |
18 | Piton des Italiens | 4003 | Mont Blanc |
Schroniska:
* Po stronie włoskiej:
- Rifugio Francesco Gonella – 3071 m
- Rifugio Monzino – 2590 m
- Rifugio Torino – 3375 m
- Rifugio Cesare Dalmazzi al Triolet – 2590 m
- Rifugio Elena – 2062
- Rifugio Gabriele Boccalatte e Mario Piolti – 2803 m
- Rifugio Elisabetta – 2195 m
- Bivacco „Borelli Lorenzo” – 2325 m
- Bivacco Piero Craveri – 3490 m
- Bivacco Giuseppe Lampugnani – 3860 m
- Bivacco Gervasutti – 2835 m
- Bivacco della „Fourche"
* Po stronie francuskiej:
- Capanna Vallot – 4362 m
- Rifugio dei Grands Mulets – 3051 m
- Rifugio des Cosmiques – 3613 m
- Rifugio del Goûter – 3817 m
- Rifugio Alberto Primo – 2706 m
- Rifugio di Tête Rousse – 3167 m
* Po stronie szwajcarskiej:
- Rifugio del Trient – 3170 m
- Rifugio di Saleina – 2691 m
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ La Libre.be , Le Mont-Blanc rétrécit [online], lalibre.be [dostęp 2018-12-18] (fr.).
- ↑ a b Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu, tom 3, Góry Europy, Wydawnictwo Stapis, Katowice, 2007, ISBN 978-83-60429-04-4.
- ↑ Nowa encyklopedia powszechna PWN, Dariusz Kalisiewicz (red.), t. 4, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, ISBN 83-01-11967-5, OCLC 830125614 .
- ↑ a b c Mapa swisstopo. [dostęp 2023-11-28].
- ↑ Michelin, France, Rhone-Alpes, ISBN 2-06-700244-9
- ↑ IGC, Instituto Geografico Centrale, Monte Bianco Courmayeur La Thuile Chamonix Mont Blanc, Torino
- ↑ a b Lista wszystkich szczytów powyżej 4000 metrów w Alpach na stronie UIAA [online], web.archive.org, 3 marca 2016 [dostęp 2018-12-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-03] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ippolito Ostellino – I giardini botanici delle Alpi Occidentali – Cuneo – L'Arciere, 1996
- Luca Zavatta – Le Valli del Monte Bianco – Guide dell'Escursionista – Escursionista editore.
- Courmayeur e il Monte Bianco – Montagne d’Italia
- M. Bocca, I. Grimond, L. Ramires – Fauna delle Alpi, 1996
- Lorenzino Cosson – I colori del Monte Bianco – Torino – Museo Montagna, 1995
- Immagini e immaginario della montagna 1740 – 1840. – Torino – Museo Montagna, 1989
- Stefano Ardito – Intorno al Monte Bianco – Zanichelli – Bologna