Stefan Stanisław Czarniecki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stefan Stanisław Czarniecki
Herb
Łodzia
Rodzina

Czarnieccy herbu Łodzia

Data śmierci

kwiecień 1703

Ojciec

Stanisław Czarniecki

Stefan Stanisław Czarniecki (zm. w kwietniu 1703 roku[1]) – pisarz polny koronny od 1671, marszałek sejmu pacyfikacyjnego 1673 roku, marszałek konfederacji gołąbskiej, starosta radziejowski, brański, lipnicki, starosta kaniowski.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Stanisława Czarnieckiego[2], bratankiem hetmana polnego koronnego Stefana. Po śmierci hetmana Czarnieckiego, odziedziczył większość jego majątku (starostwo kaniowskie, reteńskie, radziejowskie i rodzinną Czarncę).

Walczył z kozakami, Rosjanami i Szwedami. W 1658 był rotmistrzem rajtarii. W czasie rokoszu Lubomirskiego dochował wierności królowi Janowi Kazimierzowi. Po stryju otrzymał w 1665 szwadron dragonów, a w 1666 otrzymał komendę królewskiej chorągwi husarskiej. Jako pułkownik Jego Królewskiej Mości walczył dalej na Ukrainie. Poseł na sejm nadzwyczajny 1670 roku z województwa wołyńskiego[3].

W 1673 został wybrany marszałkiem konfederacji gołąbskiej, zawiązanej w obronie króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Przewodniczył obradom sejmu pacyfikacyjnego. Od 1673 posiadał własny regiment dragonii. W czasie bitwy pod Chocimiem prowadził do szturmu piechotę na okopy tureckie. Brał udział w kampaniach 1674–1676. Elektor Jana III Sobieskiego z ziemi bielskiej w 1674 roku[4]. Od 1674 posiadał chorągiew pancerną. Uczestniczył w odsieczy wiedeńskiej. W czasie bitwy pod Parkanami dowodził partią jazdy na lewym skrzydle.

Należał do najbardziej zagorzałych wrogów króla Jana III Sobieskiego, uczestniczył w spisku przeciwko królowi w 1678 roku. W paszkwilu z 1685 roku zohydził osobę monarchy.

Poseł sejmiku wołyńskiego na sejm koronacyjny 1676 roku, sejm 1677 roku, sejm 1678/1679 roku, sejm 1681 roku, poseł na sejm 1683 roku[5].

5 lipca 1697 roku podpisał w Warszawie obwieszczenie do poparcia wolnej elekcji, które zwoływało szlachtę na zjazd w obronie naruszonych praw Rzeczypospolitej[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 190.
  2. Adam Kersten, Stefan Czarniecki 1599-1665, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006
  3. Kazimierz Przyboś, Sejm nadzwyczajny w Warszawie 5 marca - 19 kwietnia 1670 roku, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 130 (2003), s. 114.
  4. Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 160.
  5. Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 593.
  6. Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]