Vickers Valetta – Wikipedia, wolna encyklopedia

Vickers Valetta
	; Vickers Valetta C.1
	Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Producent	Vickers
Typ	samolot transportowy
Załoga	4
	Historia
Data oblotu	30 czerwca 1947
Lata produkcji	1948-1951
Wycofanie ze służby	1960
Liczba egz.	252
	Dane techniczne
Napęd	2 silniki gwiazdowe Bristol Hercules 230
Moc	2 × 2000 KM
	Wymiary
Rozpiętość	27,2 m
Długość	19,17 m
Wysokość	5,97 m
Powierzchnia nośna	81,94 m²
	Masa
Własna	11 331 kg
Startowa	16 556 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	415 km/h
Pułap praktyczny	6553 m
Zasięg	2350 km
	Dane operacyjne
	Liczba miejsc
	36
	Użytkownicy
	Royal Air Force
	Multimedia w Wikimedia Commons

Vickers Valetta – brytyjski wojskowy samolot transportowy produkowany w latach 1948–1951. Napędzany dwoma silnikami tłokowymi. Stanowił wojskową odmianę samolotu Vickers Viking.

Historia

Samolot Valetta był wojskową odmianą cywilnego samolotu pasażerskiego Vickers Viking, opracowanego pod koniec II wojny światowej i oblatanego 22 czerwca 1945 roku, w którego konstrukcji wykorzystywano doświadczenia i podzespoły z bombowców Vickers Wellington i Vickers Warwick^[2]. Konstrukcja płatowca wykorzystywała w pierwszej wersji Viking Mk IA metalową kratownicę geodetyczną pokrytą płótnem (jak we wspomnianych bombowcach), lecz następnie w wersji Mk I wprowadzono skrzydła i usterzenie półskorupowe^[2]. Wyprodukowano też dla wojska odmianę Viking Mk 2 do przewozu VIP-ów^[2].

W 1946 roku brytyjskie lotnictwo wydało specyfikację nr C.9/46 na opracowanie na bazie Vikinga samolotu transportowego^[3]. Jako prototyp posłużył zmodyfikowany 158. egzemplarz Vikinga (numer VL249), który został oblatany 30 czerwca 1947 roku^[3]. Główne zmiany obejmowały wzmocnienie podłogi i podwozia oraz wprowadzenie dużych drzwi ładunkowych po lewej stronie kadłuba^[3]. Zastosowano też mocniejsze silniki gwiazdowe Bristol Hercules 230 o mocy 2000 KM^[4]. Załoga obejmowała cztery osoby (dwóch pilotów, radiooperatora i nawigatora)^[5]. Samolot mógł przewozić 36 żołnierzy z wyposażeniem albo 20 spadochroniarzy i 9 zrzucanych zasobników z ich sprzętem^[5]. Szerokie boczne drzwi ładunkowe o wymiarach 2,6 × 1,73 m umożliwiały transport 4 ton ładunku, w tym, przy użyciu zewnętrznych ramp: dział, samochodów terenowych lub odpowiednio obniżonych ciężarówek^[5]. Można było także holować szybowce transportowe^[5].

Podstawowa wersja transportowa została oznaczona C Mk 1 (C.1) i zbudowano jej 190 sztuk^[3]. Pierwszy samolot seryjny oblatano 28 stycznia 1948 roku^[3]. Powstało także 21 samolotów C Mk 2 do transportu VIP (9 do 15 pasażerów). Wersja ta miała także dalszy zasięg dzięki dodatkowemu zbiornikowi paliwa (527 l / 116 galonów)^[3]. 31 sierpnia 1950 roku oblatano wersję szkolną T Mk 3, przeznaczoną przede wszystkim do szkolenia nawigatorów, wyposażoną w 5 kopułek astronawigacyjnych – zbudowano jej 41 sztuk^[3]. 16 z nich przebudowano następnie na wersję T Mk 4, z przedłużonym nosem kadłuba mieszczącym radar (przez firmę Marshall z Cambridge)^[3].

Wersje

C Mk 1 – podstawowa wersja transportowa (190 sztuk)^[3]
C Mk 2 – wersja do transportu VIP (21 sztuk)^[3]
T Mk 3 – wersja szkolna do szkolenia nawigatorów (41 sztuk)^[3]
T Mk 4 – wersja szkolna dla operatorów radaru (16 przebudowanych z T Mk 3)^[3]

Służba

Samoloty Valetta weszły na wyposażenie brytyjskiego lotnictwa transportowego (RAF Transport Command) od maja 1949 roku, poczynając od 204. Dywizjonu w Kabrit w Egipcie, zastępując samoloty Douglas Dakota. Ostatnie samoloty dostarczono w 1951 roku^[3]. Po raz pierwszy użyte były bojowo podczas walk z partyzantką na Malajach, zrzucając zaopatrzenie dla brytyjskich oddziałów w dżungli (dywizjony 48, 52 i 110)^[3]. Znane były pod przezwiskiem pig (świnia) z powodu pękatego kadłuba^[3]. Od 1957 roku zastępowano je przez samoloty Blackburn Beverly, a następnie Handley Page Hastings^[3]. Z ostatniego 84. Dywizjonu wycofano je w sierpniu 1960 roku^[3].

Samoloty szkolne T Mk 3 używane były w pięciu Szkołach Nawigacji Lotniczej (ANS) i Royal Air Force College w Cranwell^[3]. Wersja T Mk 4 używana była w dwóch ANS i w 228. Jednostce Konwersji Operacyjnej (228 OCU)^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 109.
↑ ^a ^b ^c Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 106.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 108.
↑ Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 108-109.
↑ ^a ^b ^c ^d Transport on trial. „Flight”. vol.53 (2060), s. 661, 1948-06-17. (ang.).

Bibliografia

Martyn Chorlton (red.): Vickers. Company profile 1911-1977. Kelsey Publishing Ltd., 2013. ISBN 978-1-907426-62-9. (ang.).

Zobacz też

Porównywalne samoloty:

Ił-12
SNCASO SO.30 Bretagne

[CITEREFChorlton_(red.)2013109-1] Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 109.

[CITEREFChorlton_(red.)2013106-2] Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 106.

[CITEREFChorlton_(red.)2013108-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 108.

[CITEREFChorlton_(red.)2013108-109-4] Chorlton (red.) 2013 ↓, s. 108-109.

[flight-5] Transport on trial. „Flight”. vol.53 (2060), s. 661, 1948-06-17. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Samoloty myśliwskie i myśliwsko-bombowe	Attacker Firebrand Gnat Harrier Hornet Hunter Javelin Lightning Meteor Scimitar Sea Fury Sea Hawk Sea Vixen Spiteful Swift Tornado Typhoon Vampire Venom Wyvern
Samoloty bombowe	Brigand Canberra Lincoln Valiant Victor Vulcan
Samoloty patrolowe i AEW	Gannet Seamew Nimrod Shackleton
Samoloty rozpoznawcze i walki radioelektronicznej	Varsity Comet Sentinel
Samoloty szturmowe	Strikemaster Wyvern Buccaneer Jaguar Harrier Tornado
Samoloty transportowe	Varsity Andover Belfast Hastings Valetta Beverley Argosy Britannia VC-10
Samoloty szkolno-treningowe	Athena Balliol Prentice Provost Jet Provost Gnat Bulldog Hawk
Śmigłowce i pionowzloty	Belvedere Gazelle Lynx Merlin Scout Sea King Skeeter Sycamore Wasp Wessex Whirlwind Wildcat
Konstrukcje doświadczalne i prototypy	A.W.52 Avro 707 B-88 Delta Jet Fighter TSR-2 Saba Swallow G.42 MB-6 Seafang S.C.1 SR.A/1 SR.53 SR.177 P.111 P.1081 TMR Tempest