Albin Małysiak – Wikipedia, wolna encyklopedia
Biskup tytularny Beatii | |||
Pomnik Albina Małysiaka w Parku Jordana | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | |||
Data i miejsce śmierci | |||
Miejsce pochówku | |||
Biskup pomocniczy krakowski | |||
Okres sprawowania | 1970–1993 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Inkardynacja | |||
Śluby zakonne | 12 kwietnia 1936 | ||
Prezbiterat | 1 maja 1941 | ||
Nominacja biskupia | 14 stycznia 1970 | ||
Sakra biskupia | 5 kwietnia 1970 | ||
Odznaczenia | |||
|
Data konsekracji | 5 kwietnia 1970 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy | |||||
|
Albin Małysiak (ur. 12 czerwca 1917 w Koconiu, zm. 16 lipca 2011 w Krakowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, członek Zgromadzenia Księży Misjonarzy, biskup pomocniczy krakowski w latach 1970–1993, od 1993 biskup pomocniczy senior archidiecezji krakowskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny kupieckiej. Jego ojciec był wieloletnim działaczem witosowskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego. W latach 1936–1941 uczęszczał do Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy w Krakowie. 12 kwietnia 1936 złożył śluby wieczyste w Krakowie w Zgromadzeniu Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo (CM). Święcenia kapłańskie przyjął 1 maja 1941 w Krakowie z rąk biskupa Stanisława Rosponda.
Początkowo pracował jako wikariusz i katecheta w Zembrzycach koło Wadowic, gdzie w czasie okupacji organizował „dożywialnię” dla dzieci i osób wysiedlonych. W latach 1942–1944 pracował w Krakowie, potem w zakładzie dla osób w podeszłym wieku im. Helclów w Szczawnicy. W ramach tajnego nauczania udzielał lekcji łaciny, religii i gimnastyki. Wraz z szarytką, siostrą Bronisławą Wilemską uratował życie pięciu osobom narodowości żydowskiej, za co 23 listopada 1993 oboje otrzymali tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, przyznany przez instytut Jad Waszem w Jerozolimie[1][2]. W latach 1946–1947 był katechetą w szkole średniej w Tarnowie i wikariuszem miejscowej parafii pw. Świętej Rodziny. W 1950 obronił magisterium na Uniwersytecie Jagiellońskim, w 1952 uzyskał doktorat z teologii. Był ostatnim dyrektorem Zakładu Wychowawczego im. ks. Siemaszki przy ul. Długiej 42 w Krakowie przed jego likwidacją w 1954 przez komunistyczne władze. Od 1954 wykładał w Instytucie Teologicznym Księży Misjonarzy w Krakowie. W 1959 został proboszczem krakowskiej parafii Księży Misjonarzy pw. NMP Z Lourdes. Działał jako duszpasterz akademicki.
14 stycznia 1970 został mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej ze stolicą tytularną Beatia. Sakry biskupiej udzielił mu 5 kwietnia 1970 ówczesny metropolita krakowski, kardynał Karol Wojtyła. Był wikariuszem generalnym archidiecezji krakowskiej, w kurii metropolitalnej nadzorował wydziały katechetyczny, zakonny i gospodarczy. Brał udział w pracach wielu komisji Episkopatu Polski, m.in. przewodniczył Podkomisji ds. Zakonów Klauzurowych. W latach 1992–1994 wchodził w skład kolegium konsultorów archidiecezji krakowskiej. Po osiągnięciu wieku emerytalnego 27 lutego 1993 przeszedł w stan spoczynku. 4 maja 2008 jako pierwszy polski biskup od czasów reformy liturgicznej udzielił grupie wiernych bierzmowania i odprawił mszę pontyfikalną (jako pierwszy na terenie Polski) w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego.
Ogłosił m.in. Z duszpasterskiej teki (1979) i Szukamy Boga (1991). W 2010 ukazała się książka Droga przez stulecie, będąca zapisem wywiadu rzeki, jaki biskup Albin Małysiak udzielił Adamowi Suwartowi, dziennikarzowi tygodnika „Przewodnik Katolicki”.
Zmarł 16 lipca 2011[3]. Msza święta pogrzebowa odbyła się 22 lipca 2011 w katedrze wawelskiej. Został pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie[4].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 10 października 2007 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5], zaś postanowieniem z 14 maja 2010 marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego wykonującego obowiązki prezydenta RP, na wniosek Kapituły Orderu Odrodzenia Polski, „w uznaniu wybitnych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu patriotycznym, wychowawczym i społecznym, za działalność na rzecz polskiego Kościoła oraz osiągnięcia w pracy duszpasterskiej” został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[6].
W 1993 instytut Jad Waszem przyznał mu tytuł „Sprawiedliwego wśród Narodów Świata”.
W 2005 otrzymał tytuł honorowego obywatela Krakowa[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The Righteous Among the Nations Department (Poland). [dostęp 2017-02-08].
- ↑ Albin Małysiak, Jad Waszem
- ↑ Zmarł biskup-senior Albin Małysiak. ekai.pl, 2011-07-16. [dostęp 2011-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-23)].
- ↑ Sektor X-3-11. Śp. Albin Małysiak. krakowsalwator.artlookgallery.com. [dostęp 2022-04-30].
- ↑ M.P. z 2008 r. nr 4, poz. 41
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 52, poz. 694
- ↑ Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. bip.krakow.pl. [dostęp 2011-02-18].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- G. Polak, Kto jest kim w Kościele katolickim?, Katolicka Agencja Informacyjna, Warszawa 1996.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Albin Małysiak na stronie Muzeum Historii Żydów Polskich [dostęp 2019-05-29]
- Albin Małysiak na stronie Konferencji Episkopatu Polski (arch.) [dostęp 2016-12-02]
- Albin Małysiak [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-22] (ang.).