Bolesław Mieszkowic – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bolesław Mieszkowic
książę kujawski
Okres

od 1194 (lub ok. 1186)
do 1195

Następca

Mieszko III Stary

Dane biograficzne
Dynastia

Piastowie wielkopolscy

Data urodzenia

1159

Data i miejsce śmierci

13 września 1195
nad Mozgawą

Miejsce spoczynku

Kalisz

Ojciec

Mieszko III Stary

Matka

Eudoksja

Żona

Dobrosława

Dzieci

Wierzchosława?,
Audacja Małgorzata, NN, córka

Wielkopolska za czasów Mieszka Starego

Bolesław Mieszkowic (kujawski) (ur. w 1159, zm. 13 września 1195 nad Mozgawą) – książę kujawski w latach 1186 lub 11941195.

Okres młodości

[edytuj | edytuj kod]

Bolesław był trzecim pod względem starszeństwa synem Mieszka III Starego, najstarszym z jego drugiego małżeństwa z ruską księżniczką Eudoksją, prawdopodobnie córką wielkiego księcia kijowskiego Izasława II.

Bolesław od chwili swoich urodzin był kreowany na głównego następcę ojca w Wielkopolsce, działo się to zwłaszcza od momentu gdy Mieszko III został po śmierci Bolesława Kędzierzawego w 1173 księciem krakowskimi i zwierzchnim całej Polski.

Bunt możnych

[edytuj | edytuj kod]

W 1177 rządy silnej ręki Mieszka III doprowadziły do wybuchu buntu możnych krakowskich, którzy przywołali na tron Kazimierza Sprawiedliwego. Jednocześnie do spisku przyłączył się też najstarszy syn księcia wielkopolskiego z pierwszego małżeństwa - Odon poznański, który poczuł się zagrożony w związku z faworyzowaniem przez Mieszka III dzieci z małżeństwa z Eudoksją. Bunt wybuchły w Wielkopolsce w 1177 lub 1179 całkowicie zaskoczył Mieszka, który był zmuszony ratować się ucieczką z Bolesławem i jego młodszym rodzeństwem Mieszkiem i Władysławem z kraju. Książę przez Racibórz, Czechy i Niemcy znalazł wówczas schronienie u swojego zięcia Bogusława I.

Małżeństwo z Dobrosławą

[edytuj | edytuj kod]

Władzę nad Wielkopolską Mieszko III Stary, dzięki pomocy pomorskiej odzyskał w 1181. Książę nie wydzielił wówczas swoim dorosłym już synom dzielnic usiłując ich wciągnąć do własnych planów politycznych skupionych wokół kwestii odzyskania Krakowa. W tym też zapewne celu Bolesław został zeswatany z Dobrosławą córką księcia dymińskiego Kazimierza I (rodowód księżniczki nie jest zupełnie pewny, według innych była to córka księcia pomorskiego Racibora I).

Objęcie władzy nad Kujawami

[edytuj | edytuj kod]

W 1186 zmarł nie pozostawiając następcy książę mazowiecki Leszek. Jego dzielnicę przejął wówczas najmłodszy brat Mieszka Starego Kazimierz Sprawiedliwy. Część historyków przypuszcza, że już w tym momencie część jego władztwa - Kujawy opanował Mieszko III Stary przekazując nowy nabytek w ręce syna Bolesława (drugim alternatywnym wyjściem jest opanowanie Kujaw dopiero w 1194 po śmierci Kazimierza Sprawiedliwego).

Namiestnictwo krakowskie

[edytuj | edytuj kod]

Kolejną ważną datą w życiu Bolesława był rok 1191, kiedy ojciec księcia korzystając z zaangażowania Kazimierza Sprawiedliwego na Rusi zagarnął Kraków. Wtedy też z nieznanych przyczyn Mieszko Stary nie objął osobiście rządów w stolicy, tylko powierzył je Bolesławowi. Rządy Mieszkowica, jako namiestnika w Krakowie nie trwały zbyt długo, gdyż jeszcze w 1191 władzę nad stolicą Małopolski odzyskał Kazimierz Sprawiedliwy biorąc przy okazji bratanka do niewoli. Zwycięski władca postąpił jednak wtedy wspaniałomyślnie szybko wypuszczając Bolesława na wolność (źródła jednoznacznie nie informują, który z synów Mieszka III uczestniczył w tych wydarzeniach - równie dobrze mogło chodzić o Mieszka Młodszego).

Wyprawa przeciw wojewodzie

[edytuj | edytuj kod]

5 maja 1194 zmarł książę krakowski Kazimierz II Sprawiedliwy zostawiając jako swoich następców dwójkę nieletnich synów. Nadarzającą się okazję do odzyskania władzy zwierzchniej próbował wykorzystać Mieszko Stary wyruszając w roku następnym wraz z synem Bolesławem, na czele oddziałów wielkopolskich i kujawskich przeciwko rządzącemu Małopolską w imieniu Leszka Białego i Konrada mazowieckiego, wojewodzie Mikołajowi.

Śmierć księcia

[edytuj | edytuj kod]

Bolesław Mieszkowic zginął 13 września 1195 w bitwie nad Mozgawą "przeszyty dzidą". Został pochowany zapewne w kolegiacie św. Pawła Apostoła w Kaliszu[1].

Rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Małżeństwo i potomstwo

[edytuj | edytuj kod]

Bolesław Mieszkowic z Dobrosławą miał prawdopodobnie dwoje lub troje dzieci[2]:

Genealogia

[edytuj | edytuj kod]
Bolesław III Krzywousty
ur. 20 VIII 1086
zm. 28 X 1138
Salomea z Bergu
ur. zap. 1099
zm. 27 VII 1144
Izasław II
ur. 1096
zm. 13 XI 1154
NN
ur. ?
zm. 1151[5]
         
     
  Mieszko III Stary
ur. w okr. 1122–1125
zm. 13 lub 14 III 1202
Eudoksja
ur. ok. 1140
zm. po 1181
     
   
Dobrosława
ur. przed 1177
zm. zap. po 1226
OO   w okr. 1187–1189
Bolesław Mieszkowic (kujawski)
(ur. 1159, zm. 13 IX 1195)
                   
                   
               
NN, córka
ur. najp. 1196
zm. po 18 XII 1256
Audacja Małgorzata
 ur. najp. 1196
 zm. 1270
 
Wierzchosława?
 ur. przed 1195
 zm. 2 I po 1212
 

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Adam Bujak, Nekropolie królów i książąt polskich. Warszawa 1988, s.11.
  2. W dawnej literaturze przedmiotu uważano, że z małżeństwa Dobrosławy i Bolesława pochodziła tylko Wierzchosława. Za: O. Balzer, Genealogia Piastów, Kraków 2005, ss. 394–395. E. Rymar uznał za córki Bolesława – Audację Małgorzatę i NN, córkę – żonę Jaksy z Salzwedel, które były uważane dawniej za przedstawicielki dynastii sławieńskiej?. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 127.
  3. E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 137–142.
  4. J.W. Szymański czyni NN, córkę, żonę Jaksy I – Dobrosławą, córką Bogusława II i Mirosławy i matką Jaksy II i Audacji. Zob. [w]: J.W. Szymański, Książęcy ród Gryfitów, s. 147.
  5. Córka Konrada III Hohenstaufa.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Literatura dodatkowa

[edytuj | edytuj kod]