Henryk Borowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Henryk Borowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lutego 1910
Płock

Data i miejsce śmierci

13 listopada 1991
Warszawa

Zawód

aktor

Lata aktywności

1934–1991

Zespół artystyczny
Teatr Współczesny w Warszawie
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Warszawski Krzyż Powstańczy Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal Komisji Edukacji Narodowej Order Uśmiechu
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (złota)

Henryk Borowski (ur. 14 lutego 1910 w Płocku, zm. 13 listopada 1991 w Warszawie) – polski aktor teatralny i filmowy.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły w Płocku. Po skończeniu szóstej klasy, z rodzicami przeniósł się do Warszawy. Tam w 1934 ukończył Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej. Aktorstwa uczył się pod okiem Stanisławy Wysockiej, Juliusza Osterwy, Leona Schillera, Stefana Jaracza[1]. Przed II wojną światową grał w wileńskim Teatrze na Pohulance (1934–1937), Teatrze Miejskim we Lwowie (1937–1938), Teatrze Buffo w Warszawie (1938–1939)[2].

W czasie okupacji niemieckiej pracował fizycznie, brał też udział w konspiracyjnym życiu artystycznym Warszawy. Walczył w powstaniu warszawskim[2].

Po wojnie występował w łódzkich teatrach: Wojska Polskiego (1945–1949), Kameralnym Domu Żołnierza (1949), następnie warszawskich: Współczesnym (1949–1958, 1960–1991), Polskim (1958–1960). Występował także w spektaklach Teatru Telewizji i słuchowiskach Teatru Polskiego Radia. W latach 1947–1958 był wykładowcą w warszawskiej PWST. Od 1979 członek zasłużony SPATiF-ZASP[2].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu parafialnym w Starych Babicach[3].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Teatr Telewizji

[edytuj | edytuj kod]
  • 1957: Julietta ze snówGeorges Neveaux – reżyseria: Czesław Szpakowicz
Goście o zmierzchuKrystyna Salaburska – reżyseria: Władysław Sheybal
Amy FosterJoseph Conrad Korzeniowski – reżyseria: Adam Hanuszkiewicz
Męczeństwo Piotra Ohey’aSławomir Mrożek – Piotr Ohey – reżyseria: Erwin Axer
Pan TopazPagnol Marce – Muche – reżyseria: Edward Dziewoński
DymWilliam Faulkner – reżyseria: Ludwik René
Pierwszy dzień wolnościLeon Kruczkowski – reżyseria: Adam Hanuszkiewicz
Szelmostwa SkapenaMolier – Argant – reżyseria: Jan Kulczyński
  • 1964: Ślub – Andrzej Górny – reżyseria: Adam Hanuszkiewicz
Ostry dyżur – Jerzy Lutowski – reżyseria: Andrzej Szafiański
MistrzZdzisław Skowroński – reżyseria: Jerzy Antczak
  • 1965: Ifigenia w Taurydzie – Johann Wolfgang Goethe – postać: król Taurydy Toas, reżyseria: Erwin Axer
Volpone – Ben Jonson – reżyseria: Zygmunt Hübner
Szósty lipca – Szatrow Michał – postać: Aleksandrowicz – reżyseria: Jerzy Krasowski
Stanisław i BogumiłDąbrowska Maria – postać: Henryk, Opat Waltenburski – reżyseria: Jerzy Krasowski
Głos Zdzisław Skowroński – postać: Delegat I – reżyseria: Jerzy Antczak
Adwokat i różeJerzy Szaniawski – reżyseria: Andrzej Łapicki
Damy i huzary – Aleksander Fredro – reżyseria: Józef Słotwiński
Dwie humoreski o stosunku do zwierząt – Sławomir Mrożek – postać: Staruszek – reżyseria: Erwin Axer
HorsztyńskiJuliusz Słowacki – postać: Ojciec Prokop – reżyseria: Jerzy Kreczmar
SkowronekJean Anouilh – postać: Cauchon – reżyseria: Jerzy Antczak
AntygonaSofokles – postać: Posłaniec – reżyseria: Jerzy Gruza
Król Edyp – Sofokles – postać: Posłaniec – reżyseria: Jerzy Gruza
Stawka większa niż życie (odc. Cicha przystań) – postać: Hotelarz Tietz – reżyseria: Andrzej Konic
Grube rybyMichał Bałucki – postać: Pagatowicz – reżyseria: Jerzy Rakowiecki
Sędzia Irving – według Roberta Penna Warrena – postać: Willy Stark – reżyseria: Andrzej Konic
Gruszeczka, czyli wizyta obcej paniStanisława Fleszarowa-Muskat – postać: Cieślak – reżyseria: Józef Słotwiński
Grający pomnikMaciej Patkowski – postać: Ojciec Anny – reżyseria: Jan Bratkowski
Trąd w pałacu sprawiedliwościUgo Betti – postać: Croz – reżyseria: Gustaw Holoubek
Spóźnione kwiatyAnton Czechow – postać: Nikifor – reżyseria: Anatolij Nall
Konsul BernickHenrik Ibsen – postać: Krap – reżyseria: Jan Bratkowski
BurzaAleksander Ostrowski – postać: Kuligin – reżyseria: Jan Kulczyński
Epilog norymberski – Jerzy Antczak – postać: Ribbentrop – reżyseria: Jerzy Antczak
  • 1970: Powrót o 7-ej – Robert C. Sherriff – postać: Inspektor – reżyseria: Andrzej Konic
Dziewczęta z Nowolipek (część II – Kwiryna)Pola Gojawiczyńska – reżyseria: Stanisław Wohl
Dziewczęta z Nowolipek (część IV – Amelka)Pola Gojawiczyńska – postać: Aptekarz – reżyseria: Stanisław Wohl
BalladynaJuliusz Słowacki – postać: Pustelnik – reżyseria: Ewa Petelska, Czesław Petelski
Trąd w pałacu sprawiedliwości – Ugo Betti – postać: Croz – reżyseria: Gustaw Holoubek
Żaglowce, białe żaglowceJarosław Abramow-Newerly – postać: Major – reżyseria: Kazimierz Braun
Pan Tadeusz (Księga II – Zamek)Adam Mickiewicz – postać: Gerwazy – reżyseria: Adam Hanuszkiewicz

Występował w słuchowiskach radiowych, m.in. Jacka Janczarskiego i Adama Kreczmara.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • 1953 – Nagroda Państwowa III stopnia (zespołowa) za rolę Mariana Korbickiego w przedstawieniu „Domek z kart” w Teatrze Współczesnym w Warszawie
  • 1970 – nagroda Komitetu ds. PRiTV za wybitne kreacje aktorskie w spektaklach Teatru TV
  • 1971 – nagroda ministra kultury i sztuki I stopnia za wybitne kreacje aktorskie
  • 1973 – nagroda Komitetu ds. PRiTV za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze TV
  • 1977 – nagroda teatralna tygodnika „Przyjaźń” za rolę Kelina Ababija w przedstawieniu „Największa świętość” Iona Drucego w Teatrze Współczesnym w Warszawie
  • 1977 – Złota Syrenka
  • 1977 – Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy
  • 1978 – Grand Prix za najwybitniejszą kreację aktorską na festiwalu – rolę Kelina w sztuce „Największa świętość” w Teatrze Współczesnym w Warszawie
  • 1980 – nagroda przewodniczącego Komitetu ds. PRiTV za wybitne kreacje aktorskie w programach radiowych i tv
  • 1990 – Złoty Wawrzyn Grzymały

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Uczeń Jagiellonki [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2024-01-04] (pol.).
  2. a b c Henryk Borowski w bazie filmpolski.pl
  3. Akcja – zapal znicz u aktora [online], Babice24.pl, 30 października 2017 [dostęp 2018-05-09] (pol.).
  4. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  5. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]