Język minnański – Wikipedia, wolna encyklopedia

閩南語
Bân-lâm-gú

Obszar	Tajwan, ChRL i inne kraje Azji Wschodniej
Liczba mówiących	50 mln[1]
Pismo/alfabet	Pe̍h-ōe-jī i pismo chińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki chińsko-tybetańskie Języki chińskie Języki min Język minnański
Status oficjalny
język urzędowy	Tajwan
Ethnologue	6a żywy↗
Kody języka
ISO 639-3	nan
IETF	nan
Glottolog	minn1241
Ethnologue	nan
Linguist List	nan
WALS	chz, hok
SIL	nan
Występowanie
Dialekty minnańskie
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Wikipedia w języku minnańskim Słownik języka minnańskiego w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język minnański, minnan^[2], min nan (min południowy)^[3] lub tajwański – język lub grupa blisko spokrewnionych języków (dialektów) wywodzących się z południa chińskiej prowincji Fujian. Język minnański należy do grupy min języków chińskich. Ma największą liczbę użytkowników spośród języków min^[3]; jest też najszerzej rozprzestrzenionym ich przedstawicielem^[4].

Określenie Minnan oznacza południową część prowincji Fujian – Min (閩) to krótka nazwa prowincji, a nan (南) oznacza „południe”.

Obecnie minnański używany jest przede wszystkim na Tajwanie, gdzie jest językiem ojczystym dla 80% mieszkańców i gdzie używa się go obok oficjalnego języka mandaryńskiego. Minnański jest używany także we wschodnim Guangdongu (region Chaoshan), na wyspie Hajnan oraz w niektórych przybrzeżnych regionach prowincji Zhejiang i zachodniego Guangdongu, a także przez potomków emigrantów pochodzących z tych regionów (dominujący wśród Chińczyków w Azji Południowo-Wschodniej: Singapur, Malezja, Tajlandia, Filipiny).

Najważniejsze dialekty języka minnan obejmują:

• xiamen posiadający dwie odmiany: amoy (miasto Xiamen) i fujian (hokkien), używany na Tajwanie
• leizhou – używany na półwyspie Leizhou
• chaoshan – posiadający dwie odmiany: teochew (chaozhou) oraz shantou
• hainan – na wyspie Hajnan
• longdu
• zhenan min^[5]

Niektóre z tych dialektów cieszą się statusem standardów (odmian prestiżowych): w Fujianie i na Tajwanie standardem jest dialekt miasta Xiamen, we wschodnim Guangdongu dialekt Shantou (dawniej bardzo do niego zbliżony dialekt Chaozhou), na Hainanie – dialekt Haikou. Niekiedy nazwy „język minnan” używa się wyłącznie do określania odmian fujiańsko-tajwańskich, a inne dialekty traktowane są jako odrębne języki.

W formie pisanej język minnan funkcjonuje niemal wyłącznie na Tajwanie, gdzie do jego zapisu używa się pisma chińskiego z użyciem dodatkowych znaków do zapisu słów niespotykanych w standardowej chińszczyźnie lub alfabetu łacińskiego (transkrypcja Pe̍h-ōe-jī). Po 1949 r. minnański był na Tajwanie dyskryminowany, władze Republiki Chińskiej faworyzowały język mandaryński, nazywany językiem krajowym (国语). Uczniowie w szkołach byli karani za używanie minnańskiego na lekcjach.

W ostatnich latach minnański cieszy się rosnącą autonomią, używa się go w programach radiowych i telewizyjnych. Po niemal 50 latach oddzielenia od Chin, w odmiennych realiach politycznych, ewolucja języka sprawiła, że język minnański na Tajwanie różni się od tego używanego w prowincji Fujian. W mniejszym stopniu podobny proces dotknął także tajwańskiego wariantu mandaryńskiego.

• język tajwański
• hokkien

• Chinese, Min Nan, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2009-06-23]  (ang.).