Janis Andetokunmbo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Janis Andetokunmbo
Γιάννης Αντετοκούνμπο
Ilustracja
#34 Milwaukee Bucks
silny skrzydłowy / niski skrzydłowy
Pseudonim

The Greek Freak, The Alphabet

Data i miejsce urodzenia

6 grudnia 1994
Ateny

Wzrost

211 cm

Masa ciała

110 kg

Kariera
Aktywność

od 2012

Draft

2013, numer: 15
Milwaukee Bucks

Janis Andetokunmbo (Adetokunbo) (gr. Γιάννης Αντετοκούνμπο, Giánnīs Antetokoúnmpo; ur. 6 grudnia 1994 w Atenach) – grecki koszykarz pochodzenia nigeryjskiego, występujący na pozycji silnego skrzydłowego w drużynie Milwaukee Bucks.

Wczesne życie

Urodził się 6 grudnia 1994 roku w Atenach w Grecji jako syn imigrantów z Nigerii. Trzy lata wcześniej jego rodzice wyprowadzili się z Lagos, pozostawiając pierworodnego syna Francisa pod opieką dziadków. Adetokunbo dorastał w ateńskiej dzielnicy Sepolia. Jego rodzice, jako imigranci, nie mogli łatwo znaleźć pracy, więc Janis i jego starszy brat Thanasis pomagali w handlu zegarkami, torebkami i okularami przeciwsłonecznymi na ulicach. W 2007 roku Adetokunbo zaczął grać w koszykówkę.

Chociaż Adetokunbo i trzej z jego czterech braci urodzili się w Grecji, nie otrzymali automatycznie obywatelstwa greckiego, ponieważ greckie prawo dotyczące obywatelstwa jest zgodne z ius sanguinis. Przez pierwsze 18 lat swojego życia Adetokunbo nie mógł podróżować poza granice kraju i był praktycznie bezpaństwowcem, nie mając dokumentów z Grecji ani Nigerii. Ostatecznie otrzymał obywatelstwo greckie 9 maja 2013 r., niecałe dwa miesiące przed Draftem NBA w 2013, po którym zaczął karierę w NBA.

Kariera profesjonalna

Grecja

Andetokunmbo rozpoczął swoją przygodę z koszykówką od gry w młodzieżowych zespołach Filathlitikosu w Grecji. Zawodową karierę zaczął w drugoligowej drużynie seniorskiej Filathlitikosu, występującej w drugiej lidze greckiej w sezonie 2012/13. Gdy skończył 18 lat, w grudniu 2012 roku podpisał czteroletni kontrakt z hiszpańskim klubem CAI Zaragoza[1]. Kontrakt gwarantował mu 250 tysięcy euro rocznie i miał trwać od sezonu 2013/14 do 2016/17, z czego ostatni rok miał być opcjonalny. Kontrakt zawierał także możliwość wykupu, którego mógł dokonać każdy klub grający w Eurolidze lub NBA[2].

W trakcie sezonu 2012/13 Andetokunmbo w 26 rozegranych meczach notował średnio 9,5 punktu, 5,0 zbiórki, 1,4 asysty, 0,7 przechwytu i 1,0 bloku na mecz. Trafiał przy tym 46,4% rzutów z gry, 31,3% za trzy punkty i 72,0% rzutów osobistych. Został także wybrany przez trenerów do gry w meczu gwiazd ligi greckiej.

NBA

28 kwietnia 2013 pojawiła się oficjalna informacja o tym, że Andetokunmbo przystąpi do draftu NBA 2013[3]. Został w nim wybrany z 15. numerem przez Milwaukee Bucks. Już 30 czerwca 2013 roku podpisał debiutancki kontrakt z nową drużyną[4]. W nowym klubie zadebiutował 30 października 2013 w spotkaniu z New York Knicks. Zagrał w nim niespełna 5 minut, zdobywając 1 punkt. W całym sezonie rozegrał 77 spotkań, 23 razy wychodząc do gry w pierwszym składzie. Notował średnio 6,8 punktu, 4,4 zbiórki, 1,9 asysty na mecz. Dzięki dobrej grze został wybrany do udziału w meczu debiutantów podczas weekendu gwiazd[5]. 22 maja został wybrany do drugiej piątki najlepszych debiutantów za cały sezon 2013/14[6].

W kolejnym sezonie Janis kilkukrotnie poprawiał swój rekord kariery w liczbie zdobytych punktów. 9 marca 2015 zdobył 29 punktów w przegranym spotkaniu z New Orleans Pelicans. Wystąpił również w konkursie wsadów, lecz uzyskał w nim najniższy wynik spośród wszystkich czterech startujących zawodników[7]. Opuścił tylko jedno spotkanie, notując średnio 12,7 punktu, 6,7 zbiórki oraz 2,6 asysty na mecz. Bucks awansowali do fazy play-off, gdzie przegrali w pierwszej rundzie z Chicago Bulls 2-4. W związku ze swoim nigeryjskim pochodzeniem, został powołany na spotkanie USA–Africa rozegrane w Johannesburgu.

19 listopada 2015 Andetokunmbo ponownie ustanowił rekord punktowy, rzucając 33 punkty w przegranym meczu z Cleveland Cavaliers. W sezonie 2015/16 został przeniesiony na pozycję rozgrywającego. 22 lutego 2016 zanotował pierwsze w karierze triple-double: 27 punktów, 12 zbiórek i asyst w wygranym spotkaniu z Los Angeles Lakers. Łącznie uzyskał pięć triple-double w tym sezonie. 3 kwietnia 2016 roku zdobył 34 punkty przeciwko Bulls.

Po trzech sezonach spędzonych na zawodowych parkietach, 19 września 2016 Andetokunmbo przedłużył kontrakt z Milwaukee Bucks[8]. Umowa została zawarta na cztery lata i opiewała na kwotę 100 milionów dolarów. W sezonie 2016/17 Janis powrócił na pozycję niskiego skrzydłowego. Przewodził w zespole we wszystkich pięciu kluczowych statystykach (punkty, zbiórki, asysty, przechwyty, bloki); został również pierwszym zawodnikiem w historii, który uplasował się w pierwszej dwudziestce sezonu w każdej z pięciu statystyk[9]. Średnio notował 22,9 punktu, 8,8 zbiórek, 5,4 asyst, 1,9 bloków i 1,6 przechwytów na mecz. Po raz pierwszy w karierze otrzymał nominację do meczu gwiazd NBA, jak również nagrodę dla zawodnika, który poczynił największe postępy w ciągu sezonu[10]. Znalazł się także w drugiej najlepszej piątce oraz drugiej najlepszej defensywnej piątce sezonu 2016/17[11]. Bucks po roku przerwy ponownie awansowali do fazy play-off, gdzie musieli uznać wyższość Toronto Raptors. Andetokunmbo trzykrotnie pobił w serii z Raptors swój rekord kariery pod względem liczby punktów w spotkaniu fazy play-off, zdobywając kolejno 28, 30 i 34 punkty.

W spotkaniu otwierającym sezon 2017/18 Andetokunmbo uzyskał 37 punktów i 13 zbiórek w spotkaniu przeciwko Boston Celtics[12], a trzy dni później, 21 października 2018, po raz kolejny pobił swój rekord kariery, zdobywając 44 punkty w wygranym meczu z Portland Trail Blazers[13]. Po pierwszych pięciu spotkaniach sezonu miał na koncie 175 punktów, 53 zbiórki i 28 asyst, co stanowi najlepszy start sezonu w historii ligi[14]. 4 grudnia 2017 zdobył 40 punktów w przegranym meczu z Celtics[15]. 15 stycznia 2018 zebrał 20 piłek w spotkaniu z Washington Wizards, czym ustanowił swój rekord kariery w liczbie zbiórek[16]. Został wybrany do startowej piątki meczu gwiazd NBA, w którym reprezentował zespół Stephena Curry'ego. 15 lutego 2018 uzyskał dziewiąte w karierze triple-double, czym pobił rekord należący do Kareem Abdul-Jabbara w liczbie triple-double w barwach Bucks. Po raz kolejny Bucks odpadli w pierwszej rundzie fazy play-off, ulegając Celtics 3-4. Andetokunmbo ponownie znalazł się w drugiej najlepszej piątce sezonu.

24 października 2018 Andetokunmbo uzyskał kolejne triple-double, notując 32 punkty, 18 zbiórek i 10 asyst przeciwko Philadelphii 76ers[17]. Został pierwszym zawodnikiem od czasów Wilta Chamberlaina, który we wszystkich czterech pierwszych spotkaniach sezonu zdobył 25 punktów i 15 zbiórek. Aż sześciokrotnie przekroczył w tym sezonie barierę 40 punktów. W głosowaniu fanów został wybrany kapitanem jednej z drużyn Meczu Gwiazd, który jego zespół przegrał z drużyną LeBrona Jamesa. 17 marca 2019 zdobył rekordowe 52 punkty w przegranym spotkaniu z 76ers[18]. 4 kwietnia, w wygranym spotkaniu z 76ers, zdobył 45 punktów i 13 zbiórek, a Bucks zapewnili sobie pierwsze miejsce w konferencji wschodniej z najwyższym bilansem w całej lidze[19].

Po sezonie 2018-2019 otrzymał największe indywidualne wyróżnienie w NBA, tytuł NBA Most Valuable Player Award jako trzeci najmłodszy koszykarz w historii NBA (po Derricku Rose i LeBronie Jamesie) i jako piąty w zawodnik, urodzony poza USA[20]. Zajął też drugie miejsce w głosowaniu na obrońcę roku NBA[21].

Osiągnięcia

Stan na 1 czerwca 2024, na podstawie realgm.com, archive.fiba.com (ang.), o ile nie zaznaczono inaczej.

NBA

Reprezentacja

  • Uczestnik:
  • Zaliczony do II składu turnieju koszykarskiego igrzysk olimpijskich (2024)[47]
  • Lider igrzysk olimpijskich w średniej punktów (2024 – 25,8)[48]

Inne

Statystyki w NBA

Legenda
M Mecze S5 Pierwsza piątka MPG Minuty na mecz
FG% Celność rzutów z pola 3P% Celność rzutów „za 3” FT% Celność rzutów wolnych
RPG Zbiórki na mecz APG Asysty na mecz SPG Przechwyty na mecz
BPG Bloki na mecz PPG Punkty na mecz

Na podstawie Basketball-Reference.com (ang.)
Stan na koniec sezonu 2023/24

Sezon regularny

Sezon Drużyna M S5 MPG FG% 3P% FT% RPG APG SPG BPG PPG
2013/14 Milwaukee 77 23 24,6 41,4% 34,7% 68,3% 4,4 1,9 0,8 0,8 6,8
2014/15 Milwaukee 81 71 31,4 49,1% 15,9% 74,1% 6,7 2,6 0,9 1,0 12,7
2015/16 Milwaukee 80 79 35,3 50,6% 25,7% 72,4% 7,7 4,3 1,2 1,4 16,9
2016/17 Milwaukee 80 80 35,6 52,1% 27,2% 77,0% 8,8 5,4 1,6 1,9 22,9
2017/18 Milwaukee 75 75 36,7 52,9% 30,7% 76,0% 10,0 4,8 1,5 1,4 26,9
2018/19 Milwaukee 72 72 32,8 57,8% 25,6% 72,9% 12,5 5,9 1,3 1,5 27,7
2019/20 Milwaukee 63 63 30,4 55,3% 30,4% 63,3% 13,6 5,6 1,0 1,0 29,5
2020/21 Milwaukee 61 61 33,0 56,9% 30,3% 68,5% 11,0 5,9 1,2 1,2 28,1
2021/22 Milwaukee 67 67 32,9 55,3% 29,3% 72,2% 11,6 5,8 1,1 1,4 29,9
2022/23 Milwaukee 63 63 32,1 55,3% 27,5% 64,5% 11,8 5,7 0,8 0,8 31,1
2023/24 Milwaukee 73 73 35,2 61,1% 27,4% 65,7% 11,5 6,5 1,2 1,1 30,4
Razem 792 727 32,8 54,5% 28,6% 70,2% 9,8 4,9 1,1 1,2 23,4

Play-offy

Sezon Drużyna M S5 MPG FG% 3P% FT% RPG APG SPG BPG PPG
2015 Milwaukee 6 6 33,5 36,6% 0,0% 73,9% 7,0 2,7 0,5 1,5 11,5
2017 Milwaukee 6 6 40,5 53,6% 40,0% 54,3% 9,5 4,0 2,2 1,7 24,8
2018 Milwaukee 7 7 40,0 57,0% 28,6% 69,1% 9,6 6,3 1,4 0,9 25,7
2019 Milwaukee 15 15 34,3 49,4% 32,7% 63,7% 12,2 4,9 1,2 2,0 25,5
2020 Milwaukee 9 9 30,8 55,9% 32,5% 58,0% 13,8 5,7 0,7 0,9 26,7
2021 Milwaukee 21 21 38,1 56,9% 18,6% 58,7% 12,8 5,1 1,0 1,2 30,2
2022 Milwaukee 12 12 37,3 49,1% 22,0% 67,9% 14,2 6,8 0,7 1,3 31,7
2023 Milwaukee 3 3 30,3 52,8% 0,0% 45,2% 11,0 5,3 0,3 0,7 23,3
Razem 79 79 36,1 52,7% 26,1% 61,8% 12,0 5,2 1,0 1,3 26,6

Statystyki w Grecka A2 Basket League

Sezon Drużyna M S5 MPG FG% 3P% FT% RPG APG SPG BPG PPG
2012/13 Filathlitkos 26 22,5 46,4% 31,3% 72,0% 5,0 1,4 0,7 1,0 9,5

Rekordy kariery

stan na 24 grudnia 2023

Statystyka Rekord Data Przeciwko
Punkty: 64 13 grudnia 2023 Indiana Pacers
Asysty: 16 19 grudnia 2023 San Antonio Spurs
Zbiórki: 22 28 grudnia 2022 Chicago Bulls
Zbiórki w ataku: 9 22 października 2018 New York Knicks
Zbiórki w obronie: 19 3 razy
Bloki: 7 31 grudnia 2016 Chicago Bulls
Przechwyty: 5 9 razy
Minuty: 53 3 marca 2015 Brooklyn Nets
Celne rzuty z pola: 21 2 razy
Oddane rzuty z pola: 39 2 razy
Celne rzuty „za 3”: 5 19 grudnia 2019 Los Angeles Lakers
Oddane rzuty „za 3”: 12 4 maja 2021 Brooklyn Nets
Celne rzuty wolne: 24 13 grudnia 2023 Indiana Pacers
Oddane rzuty wolne: 32 13 grudnia 2023 Indiana Pacers
Straty: 12 4 stycznia 2023 Toronto Raptors
Na podstawie realgm.com (ang.)

Życie prywatne

Jest synem imigrantów z Nigerii. Jego matka Veronica trenowała skok wzwyż, a ojciec Charles (zmarły w 2017) był piłkarzem. Trzy lata przed jego urodzeniem jego rodzice przeprowadzili się z Lagos do Aten. Dorastał w ateńskiej dzielnicy Sepolia. W 2013 uzyskał obywatelstwo greckie, do tego czasu był bezpaństwowcem.

Koszykarzami są również jego bracia: Tanasis (Milwaukee Bucks), Kostas (LDLC ASVEL) i Alex (Raptors 905). Ma również czwartego brata, Francisa.

10 lutego 2020 Andetokunmbo i jego partnerka, Mariah Danae Riddlesprigger zostali rodzicami. Ich syn nosi imiona Liam Charles[50].

Uwagi

  1. Został powołany, ale nie wystąpił z powodu urazu, zastąpił go jego młodszy brat Alex z klubu G-LeagueWisconsin Herd[34].

Przypisy

  1. Basket CAI Zaragoza se hace con los derechos de Giannis Adetocunbo. ACB.com, 17 grudnia 2012. [dostęp 2014-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 marca 2016)]. (hiszp.).
  2. Ken Maguire: A Hunger for a Better Life May Lead to the N.B.A.. NYTimes.com, 25 czerwca 2013. [dostęp 2014-08-20]. (ang.).
  3. Aris Barkas: Adetokunbo enters the draft. Eurohoops.net, 28 kwietnia 2013. [dostęp 2014-08-20]. (ang.).
  4. Bucks sign Neal, Antetokounmpo. NBA.com, 30 czerwca 2013. [dostęp 2014-08-20]. (ang.).
  5. Antetokounmpo Selected to Participate in BBVA Compass Rising Stars Challenge at All-Star Weekend. NBA.com, 29 stycznia 2014. [dostęp 2014-08-20]. (ang.).
  6. Antetokounmpo Named to All-Rookie Second Team. NBA.com, 22 maja 2014. [dostęp 2014-08-20]. (ang.).
  7. LaVine soars to Sprite Slam Dunk title [online], NBA.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  8. Milwaukee Bucks and Giannis Antetokounmpo Reach an Agreement on a Contract Extension [online], NBA Global [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  9. Tim Cato, Giannis Antetokounmpo did something this season no other player ever has [online], SBNation.com, 10 kwietnia 2017 [dostęp 2019-04-05].
  10. Giannis Antetokounmpo Named NBA's Most Improved Player [online], Milwaukee Bucks [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  11. Official, Russell Westbrook, James Harden, LeBron James lead 2016-17 All-NBA first team [online], NBA.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  12. Bucks vs. Celtics – Game Recap – October 18, 2017 – ESPN [online], ESPN.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  13. Trail Blazers vs. Bucks – Game Recap – October 21, 2017 – ESPN [online], ESPN.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  14. Steve Aschburner, Giannis Antetokoumpo's quick start to season creates new obstacles on court [online], NBA.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  15. Bucks vs. Celtics – Game Recap – December 4, 2017 – ESPN [online], ESPN.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  16. Bucks vs. Wizards – Game Recap – January 15, 2018 – ESPN [online], ESPN.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  17. 76ers vs. Bucks – Game Recap – October 24, 2018 – ESPN [online], ESPN.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  18. 76ers vs. Bucks – Game Recap – March 17, 2019 – ESPN [online], ESPN.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  19. Bucks vs. 76ers – Game Recap – April 4, 2019 – ESPN [online], ESPN.com [dostęp 2019-04-05] (ang.).
  20. Malika Andrews, Giannis third-youngest to win MVP in 40 years [online], ESPN.com [dostęp 2019-06-25] (ang.).
  21. 2018-19 NBA Awards Voting. basketball-reference.com. [dostęp 2022-03-28]. (ang.).
  22. a b Giannis Antetokounmpo wins 2021 Bill Russell NBA Finals MVP award. nba.com. [dostęp 2021-07-22]. (ang.).
  23. Winners from 2018 NBA Awards on TNT presented by Kia. nba.com. [dostęp 2019-06-25]. (ang.).
  24. Milwaukee’s Giannis Antetokounmpo wins 2019-20 Kia NBA Most Valuable Player Award. nba.com. [dostęp 2020-09-18]. (ang.).
  25. a b Giannis, Curry lead Team LeBron to All-Star Game win. nba.com. [dostęp 2021-03-12]. (ang.).
  26. NBA & ABA Most Improved Player Award Winners. basketball-reference.com. [dostęp 2023-01-15]. (ang.).
  27. NBA & ABA Defensive Player of the Year Award Winners. basketball-reference.com. [dostęp 2023-01-15]. (ang.).
  28. NBA All-Star 2019 starters, captains revealed. nba.com. [dostęp 2019-02-18]. (ang.).
  29. 2020 NBA All-Star Game - Box Score. nba.com. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).
  30. 2022 All-Star Roster. nba.com. [dostęp 2022-02-24]. (ang.).
  31. 2023 All-Star Draft & All-Star Game: Jayson Tatum sets scoring record as Team Giannis triumphs. nba.com. [dostęp 2023-02-20]. (ang.).
  32. 2024 NBA All-Star Game. basketball-reference.com. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
  33. Team Cavs edge rookie trio to win 2022 Taco Bell Skills Challenge. nba.com. [dostęp 2022-02-24]. (ang.).
  34. Team Jazz defends home court, wins 2023 Kia Skills Challenge. nba.com. [dostęp 2023-01-21]. (ang.).
  35. a b 2019 NBA Awards: Complete list of winners. nba.com. [dostęp 2019-06-26]. (ang.).
  36. Giannis Antetokounmpo, LeBron James unanimously selected to 2019-20 All-NBA First Team. nba.com. [dostęp 2021-07-07]. (ang.).
  37. Nikola Jokic, Giannis Antetokounmpo, Stephen Curry lead 2020-21 All-NBA First Team. nba.com. [dostęp 2021-07-07]. (ang.).
  38. Nikola Jokic, Shai Gilgeous-Alexander lead 2023-24 Kia All-NBA 1st Team. nba.com. [dostęp 2024-05-29]. (ang.).
  39. Antetokounmpo, Davis lead 2019-20 All-Defensive First Team. nba.com. [dostęp 2021-07-07]. (ang.).
  40. NBA announces 2020-21 All-Defensive First and Second teams. nba.com. [dostęp 2021-07-07]. (ang.).
  41. NBA announces 2021-22 Kia All-Defensive 1st and 2nd Teams. nba.com. [dostęp 2023-09-20]. (ang.).
  42. LeBron James, James Harden unanimously selected to All-NBA First Team. nba.com. [dostęp 2018-07-01]. (ang.).
  43. NBA & ABA All-Defensive Teams. basketball-reference.com. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
  44. Year-by-year NBA All-Rookie Teams. nba.com. [dostęp 2023-01-21]. (ang.).
  45. NBA 75th Anniversary Team announced. nba.com. [dostęp 2021-12-01]. (ang.).
  46. NBA Players of the Month. basketball-reference.com. [dostęp 2017-05-22]. (ang.).
  47. Gilgeous-Alexander, Bogdanovic, F. Wagner, Yabusele, Antetokounmpo named to Paris 2024 All-Second Team. fiba.basketball. [dostęp 2024-08-12]. (ang.).
  48. Stats – Men’s Olympic Basketball Tournament Paris 2024. fiba.basketball. [dostęp 2024-08-25]. (ang.).
  49. Giannis Antetokounmpo wins Euroscar European Basketball Player of 2018. eurohoops.net. [dostęp 2021-04-26]. (ang.).
  50. Orlando Silva: Giannis Antetokounmpo Announces Birth Of His Son, Liam Charles Antetokounmpo. fadeawayworld.net, 2020-02-10. [dostęp 2020-11-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne