Karl Hanke – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karl Hanke
Kat z Breslau
Ilustracja
Karl Hanke w lutym 1945 roku
Reichsführer-SS Chef der Deutschen Polizei Reichsführer-SS
Chef der Deutschen Polizei
Data i miejsce urodzenia

24 sierpnia 1903
Lauban, Królestwo Prus, Cesarstwo Niemieckie

Data śmierci

po 1945

Przebieg służby
Formacja

Reichswehra
Sturmabteilung
Schutzstaffel
Wehrmacht
Ordnungspolizei

Formacja

Reichsheer
Allgemeine SS
Heer

Jednostki

19. Pułk Piechoty
6. SS-Standarte
3 Dywizja Pancerna
7 Dywizja Pancerna

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka Złota Partii (III Rzesza)
Order Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny (1939) I Klasy Krzyż Żelazny (1939) II Klasy Odznaka za 12-letnią służbę w SS (III Rzesza)

Karl Hanke (ur. 24 sierpnia 1903 w Lauban, zm. po 1945) – niemiecki polityk, wojskowy i młynarz, kolejno osobisty sekretarz Goebbelsa, poseł do Landtagu i Reichstagu z ramienia NSDAP, wiceprezes Izby Kultury Rzeszy, gauleiter Dolnego Śląska, w ostatnich dniach wojny następca Himmlera jako Reichsführer-SS (dowódca Schutzstaffel) i Chef der Deutschen Polizei (zwierzchnik Ordnungspolizei), zbrodniarz wojenny. Krótko po upadku Festung Breslau zaginął, a jego los pozostaje niejasny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Karl Hanke urodził się w Lauban (obecnie Lubań) jako syn inżyniera kolejowego. Jego starszy brat zginął podczas I wojny światowej. Karl był podczas tej wojny zbyt młody, by służyć w wojsku, jednak w latach dwudziestych jako Zeitfreiwilliger (czasowy ochotnik) odbył służbę w 19. Pułku Piechoty Reichswehry we Frankfurcie nad Odrą.

Hanke otrzymał wykształcenie w szkole młynarskiej w Dippoldiswalde w Saksonii i po roku przerwy, który spędził pracując w warsztacie kolejowym, pracował w młynarstwie od 1921 do 1926. W 1928 ukończył w Berufspädagogisches Institut w Berlinie studia, które dały mu uprawnienia do uczenia młynarstwa.

1 listopada 1928 wstąpił do NSDAP jako Amtswalter. W 1929 zgłosił się do rezerwy Sturmabteilung (SA). W 1930 awansował na Strassenzellenleitera i później na Sektionsführera w Berlinie. Po wyrzuceniu z pracy w państwowej szkole ze względu na swoje zaangażowanie polityczne Hanke zaczął pracować na pełny etat w partii. W 1931 został Kreisleiterem Westendu, a od 1 kwietnia 1932 osobistym sekretarzem Josepha Goebbelsa w Ministerstwie Propagandy Rzeszy. Również w kwietniu 1932 został delegatem NSDAP do Landtagu, a później także do Reichstagu z okręgu poczdamskiego, którą to pozycję piastował aż do końca wojny.

W ramach kontynuacji swojej kariery wstąpił do Allgemeine SS w 1934, służąc w 6. SS-Standarte. W 1937 został wiceprezesem Izby Kultury Rzeszy.

W przededniu wybuchu II wojny światowej, w okresie romansu Goebbelsa z gwiazdą kina czeskiego Lidą Baarovą, Hanke został bliskim przyjacielem Magdy Goebbels. Ostra interwencja Hitlera spowodowała zakończenie obu romansów i koniec ministerialnej kariery Hankego.

W 1939 zgłosił się na ochotnika do służby wojskowej. We wrześniu i październiku służył w 3 Dywizji Pancernej w Polsce, w maju i czerwcu 1940 w 7 Dywizji Pancernej we Francji (słynna „Dywizja Duchów” pod generałem Rommlem). Tam też otrzymał Krzyż Żelazny pierwszego i drugiego stopnia oraz był rekomendowany do Krzyża Rycerskiego. Opuścił armię w 1941 roku w stopniu Oberleutnanta.

Hanke został gauleiterem Dolnego Śląska z rozkazu Hitlera. Rok później Heinrich Himmler awansował go na Gruppenführera SS. Podczas rządów Hankego z jego rozkazu straconych zostało w stolicy prowincji ponad tysiąc osób, przez co zyskał sobie przydomek kata z Breslau.

29 kwietnia 1945 otrzymał stopnie Reichsführera-SS i Chef der Deutschen Polizei jako dowódca SS i Ordnungspolizei w miejsce Heinricha Himmlera, którego Hitler uznał za zdrajcę. Przebywał w Festung Breslau niemal do samego zdobycia miasta przez Armię Czerwoną. Rankiem 6 maja (około godziny 5:30[1]) uciekł z miasta zarekwirowaną awionetką typu Storch. Maszyna została trafiona w zbiornik paliwa i musiała awaryjnie lądować. Naprawiono ją koło lotniska w Mirosławicach i Hanke z pilotem skierowali się do Świdnicy na tamtejsze lotnisko Luftwaffe.

Dalsze losy Hankego są niejasne. Prawdopodobnie przesiadł się w Świdnicy na inny samolot, który rozbił się w Kraju Sudetów. Hanke przeżył i przyłączył się do Dywizji „Horst Wessel”, z którą prawdopodobnie trafił do niewoli. Według jednej z wersji został zabity podczas próby ucieczki z miejsca internowania lub osadzenia przez czeskich wartowników pod Chomutovem[2], według innej był widziany po 1945 w Argentynie, w której schroniło się wielu niemieckich zbrodniarzy wojennych.

Awanse

  • SS-Anwärter – 1934
  • SS-Sturmbannführer – 1934
  • SS-Obersturmbannführer – 1935
  • SS-Brigadeführer – 1941
  • SS-Gruppenführer – 1942
  • Reichsführer-SS – 29 kwietnia 1945

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jak Hanke z Wrocławia uciekał.
  2. Lucyna Biały: „Duch Gór – Rübezahl. Geneza i rozpowszechnienie legendy”, Jelenia Góra 2007.