Miami – Wikipedia, wolna encyklopedia

Miami
Ilustracja
Od góry, lewo→prawo: panorama centrum, Freedom Tower, Villa Vizcaya, Miami Tower, plaża Virginia Key, Adrienne Arsht Center for the Performing Arts, AmericanAirlines Arena, Port of Miami, panorama centrum nocą
Pieczęć Flaga
Pieczęć Flaga
Przydomek: Magic City, The Gateway to the Americas, Capital of Latin America
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Floryda

Hrabstwo

Miami-Dade

Data założenia

1825

Prawa miejskie

28 lipca 1896

Kod statystyczny

FIPS: 12-45000
GNIS ID: 0295004

Burmistrz

Francis Suarez (R)

Powierzchnia

145,2 km²

Wysokość

1,8 m n.p.m.

Populacja (2020)
• liczba ludności
• gęstość


442 241
4744 os./km²

Nr kierunkowy

305, 786

Kod pocztowy
Lista kodów:
33101-33102, 33107, 33109-33112, 33114, 33116, 33119, 33121-33122, 33124-33170, 33172-33190, 33193-33197, 33199, 33222, 33231, 33233-33234, 33238-33239, 33242-33243, 33245, 33247, 33255-33257, 33261, 33265-33266, 33269, 33280, 33283, 33296, 33299
Strefa czasowa

UTC-05:00
UTC-04:00

Plan Miami
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Miami”
Położenie na mapie Florydy
Mapa konturowa Florydy, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Miami”
Ziemia25°47′16″N 80°13′27″W/25,787778 -80,224167
Strona internetowa

Miami – miasto na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego, w południowo-wschodniej Florydzie, w Stanach Zjednoczonych. Siedziba hrabstwa Miami-Dade. Samo miasto administracyjne zamieszkiwane jest przez 442 241 osoby[1], zespół miejski liczy 6 212 000 mieszkańców[2], natomiast statystyczny obszar metropolitalny Miami liczy 6 138 333 mieszkańców[3].

Miami stanowi jedno z najważniejszych centrów światowych finansów, handlu międzynarodowego, kultury, mediów, rozrywki i sztuki[4][5]. W 2008 roku magazyn Forbes wyróżnił Miami jako „najczystsze miasto Stanów Zjednoczonych”, biorąc pod uwagę całoroczną czystość powietrza, wody pitnej, ulic, „zielone” obszary, a także wdrażane programy recyklingowe[6]. Według badań UBS z 2009 roku, spośród 73 analizowanych miast, Miami uznane zostało za najbogatsze miasto Stanów Zjednoczonych i 5. pod względem bogactwa miasto świata pod względem siły nabywczej[7]. W 2010 roku Miami zostało oficjalnie sklasyfikowane jako metropolia globalna[8]; w tym samym roku zajęło 7. miejsce na liście miast amerykańskich oraz 33. na liście miast świata ze względu na udział w najważniejszych sektorach życia (w tym finansach, biznesie i edukacji)[9].

W Downtown Miami(inne języki) znajduje się największe skupisko międzynarodowych banków w Stanach Zjednoczonych, a zarazem siedziby wielu korporacji[10][11]. Dystrykt Civic Center(inne języki) jest z kolei wielkim centrum szpitali, instytutów badawczych, ośrodków medycznych oraz branż biotechnologicznych. Port of Miami(inne języki), znany jako „Rejsowa Stolica Świata”, przyjmuje każdego roku największą liczbę rejsów prywatnych oraz liniowców wycieczkowych spośród wszystkich portów świata[12][13].

Historia

[edytuj | edytuj kod]
W 1896 roku około 400 osób opowiedziało się za nadaniem Miami oficjalnego statusu miasta (miało to miejsce w budynkach z fotografii)
Downtown Miami Historic District(inne języki) jest największym dystryktem historycznym w Miami; znajdujące się tutaj budynki powstawały w okresie 1896–1939

Przez tysiące lat przed przybyciem Europejczyków teren dzisiejszego Miami był zamieszkany przez rdzennych Indian. Ponad tysiąc lat przed kolonizacją przybyszów z Europy obszar dzisiejszego Miami został zamieszkany przez przedstawicieli indiańskiego plemienia Tequesta(inne języki). Jednakże w 1566 roku tereny te zostały przez Pedro Menéndeza de Avilésa uznane za część hiszpańskiego imperium kolonialnego. Rok później na miejscu utworzona została hiszpańska misja. W 1836 roku w mieście będącym pod panowaniem amerykańskim powstał park miejski Fort Dallas(inne języki), a sam obszar Miami stopniowo stawał się miejscem potyczek drugiej wojny seminolskiej; w konsekwencji, Fort Dallas przeobrażony został w bazę militarną.

Miami uważane jest „za jedyne ważne miasto w Stanach Zjednoczonych, za budową którego stała kobieta, Julia Tuttle(inne języki)[14]. Tuttle wywodziła się z zamożnej rodziny z Cleveland, a na obszarach Miami zajmowała się uprawą cytrusów. W okresie wzmożonego rozwoju, czyli pod koniec XIX wieku, tereny te charakteryzowane były jako „jedne z najatrakcyjniejszych miejsc budowlanych na Florydzie”[15]. Tzw. wielki mróz z lat 1894-95 zahamował rozwój regionu, jako że wszystkie uprawy rolne na Florydzie, z wyjątkiem tych z okolic Miami, uległy zniszczeniu. Julia Tuttle zdołała przekonać Henry’ego Flaglera, magnata kolejowego, do poszerzenia o Miami jego Florida East Coast Railway(inne języki); z tego powodu znana jest jako „matka Miami”[16][17]. 28 lipca 1896 roku Miami oficjalnie stało się miastem, z populacją, która wynosiła wówczas nieco ponad 300 mieszkańców[18]. Nazwa ta została zaczerpnięta od pobliskiej rzeki Miami, która to z kolei nazwę swą zawdzięcza indiańskiemu plemieniu Mayaimi(inne języki), które w przeszłości zamieszkiwało okolice jeziora Okeechobee.

Miasto przeżywało rozkwit na początku lat 20. XX wieku za sprawą wzrostu populacji i infrastruktury, jednak rozwój osłabł wraz z pęknięciem bańki spekulacyjnej na rynku nieruchomości, huraganem, który nawiedził Miami w 1926 roku, a także wybuchem wielkiego kryzysu w latach 30. Po rozpoczęciu II wojny światowej, Miami, usytuowane na południowym wybrzeżu Florydy, odegrało znaczącą rolę w walkach przeciw niemieckim łodziom podwodnym. Wojna pomogła ponadto zwiększyć liczbę mieszkańców miasta, która w 1940 roku wynosiła około 172 tysiące. Kolejne powiększenie populacji Miami nastąpiło po dojściu do władzy Fidela Castro w 1959 roku; w konsekwencji, ludność Kuby masowo próbowała dostać się do Stanów Zjednoczonych. W latach 80. i 90. miasto borykało się z szeregiem problemów i kryzysów, włączając w to głośne sprawy Arthura McDuffiego i Eliána Gonzáleza. Kryzysy wywołały protesty ludności i wojny narkotykowe. Duże zniszczenia spowodował huragan Andrew. Pomimo tych kryzysów, Miami weszło w XXI wiek z pozycją jednego z wiodących światowych centr finansowych i kulturalnych.

W okresie 110 lat (1896-2006) Miami i jego obszar metropolitalny wzrósł z nieco ponad tysiąca do ponad 5,5 milionów mieszkańców. Tak szybkiemu rozwojowi Miami zawdzięcza swój przydomek Magicznego Miasta – goście, którzy odwiedzili miasto po roku nieobecności stwierdzili bowiem, że tak szybkie przemiany są czymś magicznym[19].

Geografia

[edytuj | edytuj kod]
Ujście Miami River(inne języki) u brzegów sztucznej wyspy Brickell Key(inne języki)

Miami jest zamieszkiwane statystycznie przez mniej niż 1 na 13 mieszkańców Florydy Południowej. Dodatkowo, 52% populacji hrabstwa Miami-Dade nie mieszka w żadnym z miast na terenie regionu.

Miasto i jego przedmieścia leżą pomiędzy podmokłą równiną Everglades na zachodzie i zatoką Biscayne(inne języki) na wschodzie, rozciągając się także na północ, od Zatoki Florydzkiej do jeziora Okeechobee. Wysokość nad poziomem morza na terenie miasta nie przekracza 12 metrów, wynosząc średnio 1,8 metra[20]; najwyższe punkty miasta znajdują się wzdłuż pasma Miami Rock Ridge(inne języki), rozciągające się przez wschodnią część obszaru metropolitarnego Miami. Główna część Miami usytuowana jest na wybrzeżach Biscayne Bay, które otoczone są przez setki naturalnych i sztucznych wysp barierowych. Prąd Zatokowy, ciepły prąd morski, biegnie w odległości zaledwie 24 kilometrów od wybrzeża, co pozwala, by klimat Miami pozostawał ciepły przez cały rok.

Geologia

[edytuj | edytuj kod]
Widok jednego z najwyższych punktów Miami, na południe od centrum miasta

Powierzchnia podłoża obszaru Miami składa się z wapieni i oolitów, uformowanych w wyniku drastycznych zmian poziomu morza, powiązanych z okresami zlodowacenia i epoki lodowcowej. Takie podłoże jest pokryte cienką warstwą gleby, nie grubszej, niż 15 metrów. Rozpoczęty około 130 tysięcy lat temu interglacjał eemski spowodował wzrost poziomu morza o ok. 7,6 metrów w porównaniu do stanu obecnego. W wyniku tego cała Floryda Południowa została zalana przez płytkie morze. Wzdłuż jej krawędzi, od obszaru współczesnego Miami do Dry Tortugas(inne języki), uformowało się kilka równoległych linii rafy; teren za nimi pokryła wielka laguna. Wraz z początkami zlodowacenia Wisconsin około 100 tysięcy lat temu, poziom morza zaczął się obniżać, odkrywając podłoże laguny. 15 tysięcy lat temu poziom morza obniżył się do 110 m poniżej współczesnego poziomu. Obecny poziom morza ustabilizował się 4 tysiące lat temu, pozostawiając ląd Florydy Południowej tuż nad swoim poziomem.

Poniżej równiny leży podziemna, naturalna formacja wodonośna Biscayne Aquifer[21], która stanowi źródło świeżej wody, rozciągające się z południa hrabstwa Palm Beach do Florida Bay. Najcieńsza warstwa suchej gleby znajduje się pod miastami Miami Springs i Hialeah. Większość obszaru metropolitalnego Florydy Południowej czerpie wodę pitną z tego źródła. Ze względu na występowanie Biscayne Aquifer, niemożliwe jest, by wykopać w ziemi dziurę głębszą niż 4,6-6,1 metrów, nie natrafiając na wodę. Z tego powodu linie metra w Miami ulokowane są na powierzchni ziemi.

Większość zachodnich i południowych granic miasta obejmują Everglades, czyli subtropikalne mokradła charakterystyczne dla Florydy. To niekiedy powoduje pewne problemy z dziką przyrodą, takie jak przypadki przedostawania się aligatorów na osiedla mieszkaniowe Miami lub autostrady.

Pod względem zajmowanej powierzchni, Miami jest jednym z najmniejszych w gronie najważniejszych miast Stanów Zjednoczonych. Według US Census Bureau, Miami zajmuje łączną powierzchnię 143,1 km², z czego 92,4 km² to ląd, a 50,7 km² to wody. Część lądową zamieszkuje 400 tys. osób, co czyni Miami jednym z najgęściej zaludnionych miast amerykańskich obok Nowego Jorku, San Francisco, Bostonu, Chicago i Filadelfii.

Panorama Downtown Miami widziana z Port of Miami
Panorama Downtown Miami widziana z Port of Miami

Klimat

[edytuj | edytuj kod]
Typowa letnia, popołudniowa burza, nadchodząca znad Everglades

Miami leży w strefie tropikalnego klimatu monsunowego (klasyfikacja KöppenaAm)[22], z całorocznym okresem z letnimi temperaturami. Klimat miasta kształtowany jest przez niskie położenie ponad poziomem morza, lokalizację na wybrzeżu, umiejscowienie tuż ponad Zwrotnikiem Raka oraz bliskość Prądu Zatokowego. Ze średnią wokół 25 °C w dzień i 16 °C w nocy w trzech najchłodniejszych miesiącach: grudniu, styczniu i lutym, temperatury wahają się od umiarkowanych do ciepłych; chłodne fronty atmosferyczne przynoszą niekiedy chłodne powietrze oraz niewielkie opady deszczu. Zdarza się, że najniższe temperatury w nocy spadają poniżej 10 °C, jednakże dzieje się tak bardzo rzadko. Temperatury zimą w dzień oscylują zazwyczaj wokół 21-27 °C. „Mokry” sezon rozpoczyna się w maju, zaś kończy w połowie października. W tym okresie temperatury wynoszą zazwyczaj 28–35 °C i towarzyszy im duża wilgotność; popołudniowe burze i bryza powodują niewielkie spadki temperatur, jednakże nie likwidują duszności powietrza. Ten przedział czasu obfituje w dużą część z 1420 mm deszczu, który w ciągu roku spada w Miami.

Ekstremalne temperatury odnotowane w mieście wynosiły od –2,8 °C z 3 lutego 1917 roku, do 38 °C z 21 lipca 1940 roku[23]. Nigdy w historii w Miami nie zaobserwowano nagromadzonego śniegu; do jego opadów doszło jedynie raz, 19 stycznia 1977 roku[24].

Sezon huraganowy trwa oficjalnie od 1 czerwca do 30 listopada, jednakże występowanie huraganów może wykroczyć poza te ramy czasowe. Miami narażone jest przede wszystkim na huragany typu Cape Verde, które tworzą się w pobliżu Wysp Zielonego Przylądka od połowy sierpnia do końca września każdego roku[25]. Pomimo że tornada są rzadkością na obszarze Miami, nawiedziły one miasto dwukrotnie: w 1925 oraz 1997 roku.

Średnia temperatura i opady dla Miami
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 24.7 25.6 26.8 28.4 30.6 31.9 32.7 32.8 31.8 30.1 27.6 25.5 29,1
Średnie dobowe temperatury [°C] 20.1 21.2 22.6 24.3 26.6 28.2 28.9 29.0 28.3 26.6 23.8 21.4 25,1
Średnie temperatury w nocy [°C] 15.5 16.8 18.3 20.2 22.7 24.4 25.2 25.2 24.7 23.1 20.1 17.2 21,1
Opady [mm] 41.1 57.2 76.2 79.8 136 246 165 226 250 161 83.1 51.8 1572
Średnia liczba dni deszczowych 6.9 6.5 7.0 6.4 10.0 16.4 16.9 18.9 17.9 12.7 8.4 7.2 135,2
Wilgotność [%] 73 71 70 67 72 76 75 76 78 75 74 73 73
Średnie usłonecznienie [h] 220 217 277 294 301 289 309 288 262 260 221 216 3154
Źródło: NOAA[26][27] (liczba dni z opadami dla wartości 0,25 mm, port lotniczy Miami, 10 km od oceanu, 1981-2010)
Średnia dobowa temperatura morza (°C)[29]
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Rok
23,4 23,3 24,3 26,0 27,2 28,5 29,6 30,3 29,6 28,2 26,1 24,6 26,8

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]
Mapa dzielnic Miami
W Downtown(inne języki) znajdują się najszybciej rozwijające się sekcje miasta

Miasto dzieli się wewnętrznie na różne sekcje, z których najważniejsze to North, South, West i Downtown Miami. Sercem jest Downtown Miami(inne języki), które faktycznie leży we wschodniej części miasta. Na tym obszarze znajdują się m.in.: Brickell, Virginia Key(inne języki), Watson Island(inne języki) oraz Port of Miami(inne języki). Downtown stanowi centralny, największy dystrykt biznesowy Florydy Południowej; właśnie tutaj znajduje się największa koncentracja banków międzynarodowych w Stanach Zjednoczonych. Na wschód od Downtown leży South Beach. Z kolei w północno-zachodnim kierunku od Downtown działa Civic Center(inne języki), największe skupisko szpitali, instytutów badawczych i biotechnologicznych w Miami. Znajdują się tu m.in. szpital Jackson Memorial Hospital(inne języki) oraz szkoła medyczna Leonard M. Miller School of Medicine(inne języki) należąca do Uniwersytetu Miami.

Na południowych obszarach Miami wyróżnić można Coral Way, The Roads(inne języki) i Coconut Grove (Bay Heights). Coral Way jest historyczną dzielnicą mieszkalną, której korzenie sięgają 1922 roku – znajduje się między dzielnicą Downtown Miami(inne języki) a miastem Coral Gables. Obecnie znajdują się tam przede wszystkim zabytkowe domy oraz utrzymane w starym stylu ulice, porośnięte wzdłuż drzewami. Coconut Grove powstała w 1825 roku i także ma historyczny charakter, z wąskimi, krętymi drogami i starymi drzewami. Znajdują się tu m.in. ratusz miejski (usytuowany przy marinie Dinner Key(inne języki)), Coconut Grove Playhouse(inne języki), CocoWalk(inne języki), wiele klubów nocnych, barów, restauracji i sklepów boho, co wpływa na popularność dzielnicy wśród studentów akademickich. Coconut Grove stanowi ponadto siedzibę kilku prestiżowych szkół prywatnych, parków, a także zabytkowych posiadłości. Na terenie Coconut Grove są położone również parki i ogrody takie jak Villa Vizcaya(inne języki), The Kampong(inne języki), historyczny park stanowy The Barnacle(inne języki) oraz centrum konferencyjne Coconut Grove Convention Center(inne języki).

Po zachodniej stronie miasta znajdują się m.in.: Little Havana, West Flagler i Flagami, a także szereg innych dzielnic imigrantów. W przeszłości obszary te zamieszkiwała przede wszystkim ludność żydowska, jednak obecnie zachodnie Miami zaludniają głównie imigranci z Ameryki Środkowej i Kuby, podczas gdy zachodnio-centralna dzielnica Miami o nazwie Allapattah stanowi multikulturalną społeczność wielu grup etnicznych.

W północnym Miami umiejscowione jest Midtown(inne języki), dystrykt o wielkiej różnorodności ludności, z artystami oraz Amerykanami o karaibskim, europejskim i latynoskim pochodzeniu na czele. Edgewater(inne języki) i Wynwood(inne języki) to sekcje Midtown złożone głównie z apartamentowców mieszkalnych, a także Adrienne Arsht Center for the Performing Arts(inne języki). Najzamożniejsi mieszkańcy osiadają zazwyczaj w północno-wschodniej części Miami, czyli przede wszystkim w Design District(inne języki) i Upper Eastside(inne języki). W północnych sekcjach Miami znaczącą rolę odgrywają Afroamerykanie oraz karaibscy imigranci, żyjący w sąsiedztwach pokroju Little Haiti, Overtown oraz Liberty City.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
 Zobacz więcej w artykule Obszar metropolitalny Miami, w sekcji Demografia.
Historyczny przegląd etniczny Miami
Rok Biali Czarni Azjaci Pozostali Latynosi
1910 58,7% 41,3% 0,1%
1920 68,5% 31,3% 0,1%
1930 77,3% 22,7% 0,1%
1940 78,5% 21,4% 0,1%
1950 83,7% 16,2% 0,1%
1960 77,4% 22,4% 0,1% 17,6%
1970 76,6% 22,7% 0,3% 0,4% 44,6%
1980 66,6% 25,1% 0,5% 7,8% 55,9%
1990 65,6% 27,4% 0,6% 6,4% 62,5%
2000 66,6% 22,3% 0,7% 5,6% 65,8%
2010 72,6% 19,2% 1,0% 4,2% 70,0%
2020 65,4% 16,0% 1,3% 72,5%

Miami stanowi 44. pod względem liczby mieszkańców miasto w Stanach Zjednoczonych. Z kolei obszar metropolitalny Miami, w skład którego wchodzą hrabstwa Miami-Dade, Broward i Palm Beach, zamieszkuje w sumie ponad 6 miliona osób, co czyni z niego 9. pod względem wielkości tego typu obszar w kraju i jednocześnie drugą co do wielkości metropolię w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych[30]. W 2008 roku oszacowano, że Miami jest 44. co do wielkości aglomeracją miejską na świecie[31].

Miami nosi przydomek „Stolicy Ameryki Łacińskiej”, jako że stanowi 2. pod względem wielkości amerykańskie miasto (po El Paso w Teksasie), w którym ponad połowa mieszkańców za swój język ojczysty uznaje hiszpański[32]; Miami zamieszkuje ponadto największa liczba Amerykanów kubańskiego pochodzenia spośród wszystkich regionów Stanów Zjednoczonych[33].

Według danych z 2019 roku 77,1% mieszkańców stanowili biali (13,3% nie licząc Latynosów), 15,7% to czarni lub Afroamerykanie, 1,8% deklarowało przynależność do dwóch lub więcej ras, 1,3% to Azjaci, 0,14% to rdzenna ludność Ameryki i 0,01% to Hawajczycy i osoby pochodzące z innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 71,3% ludności miasta[34].

Poza osobami pochodzenia kubańskiego (33%) i afroamerykańskiego do największych grup należą osoby pochodzenia honduraskiego(inne języki) (7,1%), nikaraguańskiego(inne języki) (5,6%), kolumbijskiego (4,7%), wenezuelskiego (3,8%), haitańskiego (3,4%), portorykańskiego (3,2%), dominikańskiego(inne języki) (2,9%), włoskiego (2,4%), „amerykańskiego” (2,3%) i meksykańskiego (2,1%)[35]. W 2004 roku United Nations Development Program (UNDP) wyróżnił Miami na szczycie zestawienia miast światowych pod względem procentowego udziału mieszkańców urodzonych poza granicami państwa (59%).

W 2010 roku w Miami istniały 183 994 gospodarstwa domowe, z których 14% było opuszczonych[36]. W 2000 roku 26,3% domów zamieszkiwały dzieci poniżej 18 roku życia, 36,6% stanowiły małżeństwa żyjące razem, 18,7% to gospodarstwa domowe prowadzone przez kobiety (bez obecnego męża), zaś 37,9% stanowiły nie-rodziny. 30,4% ze wszystkich gospodarstw domowych zamieszkiwały pojedyncze osoby, zaś 12,5% samotne osoby powyżej 65 roku życia. Średnia liczebność gospodarstwa domowego wynosiła 2,61, zaś przeciętnej rodziny 3,25. Według kryterium wiekowego, w skład populacji wchodziło 21,7 osób poniżej 18 roku życia, 8,8% w przedziale wiekowym 18-24, 30,3% w wieku 25-44, 22,1% w wieku 45-64, a także 17% osób powyżej 65 lat. Średnia wieku równała się 38 latom. Na każde 100 kobiet przypadało 98,9 mężczyzn, a na każde 100 kobiet w wieku co najmniej 18 lat przypadało 97,3 mężczyzn.

W 2009 roku średni dochód gospodarstwa domowego wynosił 29 812 dolarów, zaś średni dochód rodziny 33 814 dolarów. Z kolei dochód per capita szacowany był na 19 846 dolarów. Około 21,7% rodzin i 26,3% całej populacji żyło poniżej relatywnej granicy ubóstwa.

Dane historyczne
Rok Ludność Zm., %
1900 1681
1910 5471 225,5%
1920 29 549 440,1%
1930 110 637 274,4%
1940 172 172 55,6%
1950 249 276 44,8%
1960 291 688 17%
1970 334 859 14,8%
1980 346 865 3,6%
1990 358 548 3,4%
2000 362 470 1,1%
2010 399 457 10,2%
2020 442 241 10,7%
[37]

W 1960 roku nie-latynoska ludność rasy białej reprezentowała 80% populacji hrabstwa Miami-Dade[38]. Już dziesięć lat później udział tej grupy w całkowitej populacji miasta zmniejszył się do 32,9%, zamiast tego 45,3% stanowiła ludność o korzeniach latynoskich, a 22,7% przedstawiciele rasy czarnej[39]. Gwałtowny wzrost liczby mieszkańców wiązał się z wewnętrznymi migracjami ludności (które trwały do lat 80.), a także napływem imigrantów do Stanów Zjednoczonych, przede wszystkim w okresie 1960-1990. Obecnie liczba imigrantów napływających do Miami znacząco zmalała, a dzisiejszy rozwój miasto zawdzięcza urbanizacji i konstrukcji drapaczy chmur, które ciągną za sobą wzrost populacji okolicznych obszarów. Dla przykładu, w czasie pierwszej dekady XXI wieku liczba mieszkańców Downtown wzrosła o 2 069%. Miami rozpatrywane jest raczej jako multikulturalna mozaika, niż tygiel narodów, jako że mieszkańcy zachowują dużą część swojej własnej kultury. Z tego względu kultura Miami jest silnie inspirowana dużą populacją latynoską, czarną i karaibską.

Języki

[edytuj | edytuj kod]

Według danych za lata 2010–2015, 69,7% populacji w wieku powyżej 5 lat mówi w domu po hiszpańsku, 23,1% angielsku, 4,1% kreolskim haitańskim, 0,56% portugalskim, 0,48% francuskim, 0,3% włoskim, 0,29% chińskim i 0,26% arabskim[40].

Miami jest miastem, w którym największa część populacji amerykańskiej jako swój język ojczysty wskazuje inny niż angielski (74,55%)[41]. Ze względu na to, że angielskojęzyczna część populacji miasta opuszcza obszary Miami, przewiduje się kolejne spadki ich udziału w tej puli[42].

Aktywność społeczna

[edytuj | edytuj kod]

W Miami działa kilkanaście organizacji, które mają promować wśród mieszkańców Miami działalność w wolontariatach. Do największych należą m.in.: Miami-Dade Armia Zbawienia, Hands On Miami, City Year(inne języki) Miami, Human Services Coalition of South Florida oraz Citizens for a Better South Florida.

Religia

[edytuj | edytuj kod]
 Zobacz więcej w artykule Obszar metropolitalny Miami, w sekcji Religia.

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]
Downtown stanowi centrum finansów i biznesu Florydy Południowej, a zarazem największą koncentrację banków międzynarodowych w Stanach Zjednoczonych
Budowa wieżowców w centrum miasta wpisuje się w zjawisko „manhattanizacji” Miami
Port of Miami przyjmuje najwięcej liniowców i rejsów wycieczkowych ze wszystkich portów świata
Civic Center(inne języki) stanowi drugie pod względem wielkości skupisko instytutów medycznych i badawczych w Stanach Zjednoczonych

Miami stanowi ważne centrum finansów i gospodarki, skupiając silną społeczność biznesu międzynarodowego. Według rankingu miast światowych sporządzonego przez Globalization and World Cities Study Group & Network (GaWC), Miami uznane zostało za metropolię globalną kategorii Beta[4]. Produkt miejski brutto Miami wynosił w 2010 roku 257 miliardów dolarów, zajmując 11. miejsce na liście miast amerykańskich i 20. w zestawieniu miast świata[43].

W Miami lub jego okolicach swoje siedziby główne posiada szereg wielkich korporacji, włączając w to m.in.: Akerman Senterfitt, Alienware, Arquitectonica(inne języki), Arrow Air, Bacardi, Benihana(inne języki), Brightstar Corporation(inne języki), Burger King, Celebrity Cruises, Carnival Corporation, Carnival Cruise Lines(inne języki), CompUSA(inne języki), Crispin Porter + Bogusky(inne języki), Duany Plater-Zyberk & Company(inne języki), Espírito Santo Financial Group(inne języki), Fizber.com, Greenberg Traurig(inne języki), Holland & Knight(inne języki), Inktel Direct, Interval International(inne języki), Lennar(inne języki), Navarro Discount Pharmacies(inne języki), Norwegian Cruise Line, Oceania Cruises(inne języki), Perry Ellis International(inne języki), RCTV International, Royal Caribbean Cruise Lines, Ryder Systems, Seabourn Cruise Line(inne języki), Sedano’s(inne języki), Telefónica USA, UniMás(inne języki), Telemundo, Univision, U.S. Century Bank(inne języki), Vector Group(inne języki) i World Fuel Services(inne języki). Ze względu na relatywnie niedużą odległość od Ameryki Łacińskiej, ponad 1400 korporacji założyło w Miami swoje biura poświęcone działalności w Ameryce Południowej, a w tym: AIG, American Airlines, Cisco Systems, Disney, Exxon, FedEx, Kraft Foods, LEO Pharma(inne języki) Americas, Microsoft, Yahoo, Oracle, SBC Communications(inne języki), Sony, Symantec, Visa International i Wal-Mart[44].

Miami jest znaczącym centrum biznesu telewizyjnego i jednocześnie najważniejszym miastem amerykańskim na rynku hiszpańskojęzycznych mediów. Univisión(inne języki), Telemundo i UniMás(inne języki) posiadają swoje siedziby i studia produkcyjne w Miami. W 2011 roku 85% produkcji Telemundo powstawało właśnie w tym mieście[45]. W Miami swoje siedziby mają ponadto wytwórnie filmowe, na czele z Sony Music Latin(inne języki) i Universal Music Latin Entertainment(inne języki); samo miasto jest często miejscem kręcenia wideoklipów oraz filmów.

Nieprzerwanie od 2001 roku w Miami obserwuje się zjawisko manhattanizacji(inne języki), z ponad 50 wieżowcami o wysokościach co najmniej 122 metrów, które już powstały lub są w fazie konstrukcji. Miami zajmuje 3. miejsce w Stanach Zjednoczonych (ustępując jedynie Nowemu Jorkowi i Chicago) i 19. na świecie pod względem „najbardziej imponującej panoramy”, według zestawienia Almanac of Architecture and Design[46]. W mieście znajduje się osiem najwyższych wieżowców w stanie Floryda, z czego prym wiedzie mierzący 240 metrów Four Seasons Hotel & Tower[47]. Ponadto w Miami występuje największa koncentracja banków międzynarodowych na terenie kraju.

Na początku XXI wieku Miami doświadczyło największego boomu nieruchomościowego od czasu lat 20. W tym okresie władze miasta zatwierdziły projekty budowy ponad 100 wieżowców, z których dotychczas powstało 50[48]. To spowodowało wzrost populacji Miami, zwłaszcza w dzielnicach Downtown(inne języki), Brickell i Edgewater(inne języki), które to stały się wówczas najszybciej rozwijającymi się obszarami Stanów Zjednoczonych. Załamanie na rynku nieruchomości w 2007 roku sprawiło, że Miami zajmowało w 2008 roku 8. miejsce na liście miast amerykańskich pod względem liczby domów przejętych przez wierzycieli[49]. W 2011 roku magazyn Forbes uznał Miami za 2. w rankingu najgorszych miast amerykańskich ze względu na dużą liczbę obiektów zajmowanych przez wierzycieli oraz przypadku korupcji wśród przedstawicieli władzy w ostatniej dekadzie[50]. Z kolei rok później ten sam magazyn określił Miami mianem najgorszego amerykańskiego miasta, przez wzgląd na ciągły kryzys na rynku nieruchomości, który kosztował tysiące mieszkańców utratę domów i prac.

Miami International Airport i Port of Miami są jednymi z największych tego typu obiektów w Stanach Zjednoczonych, zwłaszcza dla ładunków z Ameryki Południowej i Karaibów. Port of Miami, znany jako „Rejsowa Stolica Świata”, przyjmuje każdego roku największą liczbę rejsów prywatnych oraz liniowców wycieczkowych spośród wszystkich portów świata, zaś MIA jest największym lotniskiem na Florydzie i jednocześnie największym punktem granicznym pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Ameryką Łacińską. W 2010 roku Port of Miami przyjął 4,33 miliony turystów, zaś w 2011 roku gwarantował w sumie 176 tysięcy miejsc pracy i wytwarzał roczny dochód w wysokości 18 miliardów dolarów. Co siódmy statek pasażerski na świecie rozpoczyna swoją podróż w Miami[51].

Ważną branżą w gospodarce Miami jest turystyka. W celach biznesowych, konwencyjnych, rozrywkowych i wypoczynkowych miasto w 2009 roku odwiedziło 38 milionów gości z kraju i ze świata, którzy zostawili w Miami w sumie ponad 17 miliardów dolarów[52][53]. Art Deco District w South Beach stanowi jeden z najpopularniejszych celów wypoczynkowych dla amerykańskich i międzynarodowych turystów za sprawą klubów nocnych, plaż, budynków historycznych oraz luksusowych sklepów. Kolejnych gości do miasta przyciągają takie wydarzenia, jak Sony Ericsson Open, Art Basel(inne języki), Winter Music Conference(inne języki), South Beach Wine & Food Festival i Mercedes-Benz Fashion Week Miami(inne języki).

W Miami znajduje się National Hurricane Center(inne języki) oraz centrala United States Southern Command(inne języki), odpowiedzialnego za operacje militarne w Ameryce Centralnej i Południowej. W mieście kwitnie także przemysł wydobycia kamienia oraz magazynowania, ulokowany przede wszystkim wzdłuż zachodnich granic Miami.

Zgodnie z danymi US Census Bureau, w 2004 roku Miami było trzecim od końca miastem w Stanach Zjednoczonych (za Detroit i El Paso) pod względem dochodów osiąganych przez mieszkańców. Miami jest ponadto jednym z bardzo nielicznych miast amerykańskich, które zbankrutowały (w tym przypadku miało to miejsce w 2001 roku)[54]. Jednakże od tego czasu Miami przeżyło wielki rozwój; w 2008 roku uznane zostało za „najczystsze miasto Ameryki” według Forbesa, ze względu na całoroczną dobrą jakość powietrza, czystą wodę pitną, czyste ulice i wdrażanie programów recyklingowych[6]. Według badań UBS z 2009 roku, spośród 73 analizowanych miast, Miami uznane zostało za najbogatsze miasto Stanów Zjednoczonych i 5. miasto świata pod względem siły nabywczej[7].

Kultura

[edytuj | edytuj kod]

Rozrywka

[edytuj | edytuj kod]
Adrienne Arsht Center for the Performing Arts(inne języki), drugie pod względem wielkości centrum sztuk w Stanach Zjednoczonych

W Miami istnieje szereg obiektów rozrywkowych, teatrów, muzeów i parków. Jednym z najnowszych elementów sceny artystycznej miasta jest Adrienne Arsht Center for the Performing Arts(inne języki), siedziba Florida Grand Opera(inne języki) i jednocześnie drugie co do wielkości centrum sztuki w Stanach Zjednoczonych, tuż po Lincoln Center w Nowym Jorku. W skład kompleksu wschodzi Ziff Ballet Opera House, Knight Concert Hall, Carnival Studio Theater oraz Peacock Rehearsal Studio. Dzięki temu, w Adrienne Arsht Center wystawiane są światowe produkcje operowe, balety oraz koncerty. Wśród innych tego typu obiektów w Miami są m.in.: Gusman Center for the Performing Arts, Coconut Grove Playhouse(inne języki), Colony Theatre, Lincoln Theatre, New World Center, Actor’s Playhouse at the Miracle Theatre, Jackie Gleason Theatre, Manuel Artime Theater, Ring Theatre(inne języki), Playground Theatre, Wertheim Performing Arts Center, Fair Expo Center(inne języki) oraz Bayfront Park Amphitheater.

Na rozwiniętej scenie muzyki poważnej Miami działa kilka orkiestr, szkół muzycznych oraz obiektów specjalizujących się w koncertach tego typu, a w tym: Florida Grand Opera, Frost School of Music(inne języki), Miami City Ballet(inne języki), Miami Conservatory(inne języki), Miami Wind Symphony, New World School of the Arts(inne języki) i New World Symphony Orchestra.

Miami stanowi ponadto ważne centrum świata mody; w mieście działa szerokie grono cenionych agencji modelingu, a także organizowane są doroczne pokazy mody Miami Fashion Week(inne języki) i odbywający się w Wynwood Art District(inne języki) Mercedes-Benz Fashion Week Miami[55].

Duża część muzeów znajduje się na obszarze Downtown(inne języki): Bass Museum(inne języki), Coral Gables Museum(inne języki), Frost Art Museum(inne języki), Historical Museum of Southern Florida(inne języki), Jewish Museum of Florida(inne języki), Lowe Art Museum, Miami Art Museum(inne języki), Miami Children’s Museum(inne języki), Miami Science Museum(inne języki), Museum of Contemporary Art(inne języki), Vizcaya Museum and Gardens(inne języki), Wolfsonian-FIU Museum(inne języki) i Miami Cultural Center, w którym działa największa biblioteka w mieście. W Miami corocznie odbywa się największa wystawa sztuki na świecie, określana mianem „Olympics of Art”, Art Basel Miami(inne języki).

The Barnacle Historic State Park(inne języki), wybudowany w 1891 roku w dzielnicy Coconut Grove (Bay Heights)

Tropikalna pogoda Miami pozwala mieszkańcom na coroczne aktywności pod gołym niebem. Jako że miasto dysponuje dużą liczbą portów, rzek, zatok i dostępem do Oceanu Atlantyckiego, popularnością cieszy się żeglowanie, wypoczynek na jachtach oraz łowienie ryb. Biscayne Bay(inne języki), ze względu na występujące tam rafy koralowe, przyciąga z kolei nurków oraz osoby uprawiające snorkeling. W sumie, w Miami jest ponad 80 parków oraz ogrodów miejskich; do największych i najczęściej odwiedzanych zaliczyć można: Bayfront Park(inne języki) i Bicentennial Park(inne języki), Fairchild Tropical Botanic Garden(inne języki), Key Biscayne, Tropical Park(inne języki), Peacock Park(inne języki), Morningside Park, Virginia Key(inne języki) oraz Watson Island(inne języki)[56].

Wśród innych popularnych atrakcji są również: Jungle Island(inne języki), Zoo Miami(inne języki), Miami Seaquarium, Coral Castle(inne języki), Kościół św. Bernarda z Clairvaux w North Miami Beach(inne języki) i Charles Deering Estate(inne języki).

Muzyka

[edytuj | edytuj kod]
Doroczny Ultra Music Festival(inne języki), jedna z największych imprez tanecznych na świecie.

Muzyka Miami jest bardzo zróżnicowana. Kubańczycy spopularyzowali w lokalnej kulturze kongi i rumbę, Dominikańczycy bachatę oraz merengue, Kolumbijczycy muzykę vallenato i cumbia, zaś Brazylijczycy sambę. Z kolei imigranci z wysp karaibskich wprowadzili do kultury amerykańskiej tego regionu reggae, socę, zouk, calypso, a także steel pan.

Na początku lat 70. XX wieku, za sprawą wytwórni TK Records(inne języki), popularność zdobyło disco z Miami, na czele z grupą KC and the Sunshine Band, a także George’em McCraem(inne języki) i Teri DeSario(inne języki). Od 1975 roku miasto zamieszkiwali członkowie zespołu Bee Gees. W kolejnych latach zafascynowani Miami Gloria Estefan i Miami Sound Machine(inne języki) zadebiutowali na scenie popularnej ze swoją przesyconą kubańskimi wpływami twórczością. Na przełomie lat 80. i 90. zrodził się nowy gatunek muzyki, Miami Bass(inne języki), wykonywany przez 2 Live Crew, 95 South(inne języki), Tag Team(inne języki), 69 Boyz(inne języki), Quad City DJ’s(inne języki) i Freak Nasty(inne języki), który za sprawą żywiołowych, energetycznych brzmień, obejmował popularnością kolejne regiony Stanów Zjednoczonych.

Miami jest również domem dla szerokiej sceny muzyki techno oraz dance. To tu narodził się styl muzyczny o nazwie freestyle. Swoją karierę rozpoczęli tu tacy wykonawcy freestyle’u jak Pretty Tony(inne języki), Debbie Deb(inne języki), Stevie B(inne języki) i Exposé(inne języki) oraz indie/folk jak Cat Power i Iron & Wine. W mieście odbywają się doroczne Winter Music Conference(inne języki), duża impreza taneczna, i Ultra Music Festival(inne języki), a także inne, mniejsze festiwale i wydarzenia muzyczne. Ze względu na popularność tego typu muzyki, a także klubów nocnych, Miami uznawane jest za część tzw. clublandu, w skład którego wchodzi także Ibiza czy Ajia Napa.

Z Miami wywodzi się również wielu artystów powiązanych ze światem rapu i hip hopu, a w tym: Trick Daddy, Trina, Pitbull, Pretty Ricky(inne języki), DJ Khaled, Flo-Rida, Jackie-O, Rick Ross, SpaceGhostPurrp(inne języki) i DJ Laz.

Była siedziba „The Miami Herald”(inne języki)

Miami posiada jeden z największych rynków telewizyjnych w Stanach Zjednoczonych i zarazem drugi pod względem wielkości w stanie Floryda[57]. Najpopularniejszym dziennikiem w mieście pozostaje „The Miami Herald”(inne języki) z ponad milionem czytelników dziennie, zaś „El Nuevo Herald”(inne języki) stanowi najważniejszą hiszpańskojęzyczną publikację; obie gazety mają największy nakład spośród wszystkich pism wydawanych na Florydzie Południowej. Zarówno „The Miami Herald”, jak i „El Nuevo Herald” miały swoje siedziby w Downtown Miami(inne języki) przy Herald Plaza; obecnie ich siedziby znajdują się w United States Southern Command(inne języki) w mieście Doral[58].

Wśród pozostałych znaczących gazet są m.in.: „Miami Today”(inne języki) (z siedzibą w Brickell), „Miami New Times”(inne języki) (z siedzibą w Midtown(inne języki)), „Miami Sun Post”(inne języki), „South Florida Business Journal”(inne języki), „Miami Times”(inne języki) i „Biscayne Boulevard Times”. Własne czasopisma wydają również studenci lokalnych uczelni, tj. m.in.: Uniwersytet Miami („The Miami Hurricane”(inne języki)), Florida International University(inne języki) („The Beacon”(inne języki)), Miami-Dade College(inne języki) („The Metropolis”) oraz Barry University(inne języki) („The Buccaneer”). Z kolei do lokalnych, „dzielnicowych” publikacji należą: „Aventura News”, „Coral Gables Tribune”, „Biscayne Bay Tribune” lub też „Palmetto Bay News”.

W Miami znajdują się siedziby wielu z największych światowych sieci telewizyjnych, wytwórni płytowych i firm produkujących filmy/seriale/programy telewizyjne, czyli m.in.: Telemundo, UniMás(inne języki), Galavisión(inne języki), Mega TV(inne języki), Univisión(inne języki), Univision Communications, Inc.(inne języki), Universal Music Latin Entertainment(inne języki), RCTV International oraz Sunbeam Television(inne języki).

Miami stanowi dwunasty co do wielkości rynek radiowy[59], a także siedemnasty co do wielkości rynek telewizyjny[60] w Stanach Zjednoczonych. Do stacji telewizyjnych nadających w mieście należą: WAMI(inne języki) (UniMás(inne języki)), WBFS(inne języki), WSFL(inne języki) (The CW), WFOR(inne języki) (CBS), WHFT(inne języki) (TBN(inne języki)), WLTV(inne języki) (Univision), WPLG(inne języki) (ABC), WPXM(inne języki) (ION(inne języki)), WSCV(inne języki) (Telemundo), WSVN(inne języki) (Fox), WTVJ(inne języki) (NBC), WPBT(inne języki) (PBS) i WLRN(inne języki).

Kuchnia

[edytuj | edytuj kod]

Kuchnia Miami odzwierciedla zróżnicowania wśród populacji miasta, ze szczególnymi wpływami ze strony kuchni karaibskiej oraz latynoskiej. Efektem połączenia tych dwóch typów z kuchnią amerykańską był unikatowy styl, znany jako kuchnia Floribbean(inne języki), dostępna szeroko w Miami oraz całej Florydzie Południowej, a także w chociażby sieci restauracji Pollo Tropical(inne języki).

W latach 60. XX wieku popularnością wśród mieszkańców Miami zaczęły cieszyć się dania kubańskich imigrantów, takie jak: bistec de palomilla(inne języki), kanapka kubańska(inne języki), medianoche(inne języki), espresso kubańskie(inne języki) dosładzane brązowym cukrem trzcinowym oraz krokiety. Położenie nad Oceanem Atlantyckim i długa tradycja portowa sprawiają, że Miami znane jest również z potraw z owoców morza, serwowanych przede wszystkim w restauracjach położonych wzdłuż Miami River oraz w Biscayne Bay. Z Miami wywodzą się sieci restauracji Burger King i Tony Roma’s(inne języki).

Akcent

[edytuj | edytuj kod]

Unikatowy akcent większości mieszkańców Miami znany jest powszechnie jako „Miami accent”. Główny wpływ na jego rozwój mieli Latynosi 2. i 3. generacji, a w tym przede wszystkim Amerykanie kubańskiego pochodzenia. Akcent ludności Miami jest zbliżony do północno-wschodniego akcentu amerykańskiego, jednakże jego wymowa jest przepełniona wpływami z języka hiszpańskiego[61].

American Airlines Arena, domowy obiekt drużyny Miami Heat
Sony Open Tennis, coroczny turniej tenisowy rozgrywany w Miami

Do czterech najważniejszych drużyn sportowych z Miami należą: Miami Dolphins z National Football League (NFL), Miami Heat z National Basketball Association (NBA), Miami Marlins z Major League Baseball (MLB) oraz Florida Panthers z National Hockey League (NHL). Poza przedstawicielami w czterech najważniejszych ligach, w mieście działają również kluby: Miami FC, Miami Tropics i Inter Miami CF. W Miami rozgrywany jest doroczny turniej tenisowy Miami Open, a także turnieje golfowe. W przeszłości miasto organizowało także profesjonalne wyścigi samochodowe: Miami Indy Challenge, a później Grand Prix Americas.

W Miami działają również uniwersyteckie drużyny sportowe, z których największe stanowią: University of Miami Hurricanes (grająca na Sun Life Stadium) i Florida International University(inne języki) FIU Panthers(inne języki) (grająca na Riccardo Silva Stadium(inne języki)).

Wśród obecnie nieistniejących drużyn, które w przeszłości grały w Miami są: Miami Floridians (ABA), Miami Matadors(inne języki) (ECHL), Miami Manatees(inne języki) (WHA2), Miami Gatos (NASL), Miami Screaming Eagles(inne języki) (WHA), Miami Seahawks(inne języki) (AAFC), Miami Sol (WNBA), Miami Toros (NASL), Miami Tropics(inne języki) (SFL(inne języki)), Miami Tropics(inne języki) (ABA) oraz Miami Hooters(inne języki) (AFL).

Profesjonalne drużyny sportowe z Miami
Klub Sport Liga Siedziba Zwycięstwa ligowe
Miami Dolphins futbol amerykański National Football League Sun Life Stadium Super Bowl (2)
Florida Panthers hokej na lodzie National Hockey League BankAtlantic Center
Miami Heat koszykówka National Basketball Association American Airlines Arena NBA Finals (2)
Miami Marlins baseball Major League Baseball Marlins Park World Series (2)

Władze miasta

[edytuj | edytuj kod]
Ratusz miejski w Dinner Key(inne języki)

W Miami obowiązuje forma rządów burmistrz-rada miejska, złożona z pięciu komisarzy, wybieranych w pięciu dystryktach miasta. Rada miejska stanowi organ zarządzający, z uprawnieniami do przejęcia całkowitej władzy, wydawania rozporządzeń i wykonywania wszystkich uprawnień zagwarantowanych w statucie. Burmistrz wybierany jest w wyborach powszechnych i powołuje menedżera miasta. Obecnie funkcję burmistrza pełni Tomás Regalado. Siedziba ratusza miejskiego znajduje się w dzielnicy Coconut Grove (Bay Heights), przy Dinner Key(inne języki).

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Szkoły publiczne

[edytuj | edytuj kod]

Publiczne szkoły w Miami zarządzane są przez Miami-Dade County Public Schools(inne języki), czyli największy dystrykt szkolny na Florydzie i 4. pod względem wielkości w Stanach Zjednoczonych. We wrześniu 2008 roku do ponad 392 szkół uczęszczało 385 655 uczniów. Dystrykt ten skupia ponadto największą liczbę mniejszości narodowych ze wszystkich systemów szkół publicznych w kraju, z mniejszością latynoską stanowiącą 60% uczniów, czarną stanowiącą 28% uczniów, białą ludnością stanowiącą zaledwie 10% uczniów i 2% reprezentującymi inne mniejszości[62].

W mieście działają jedne z najlepszych szkół średnich w Stanach Zjednoczonych, takie jak: Design and Architecture High School(inne języki) (uznana za najlepszą magnet school(inne języki), czyli szkołę z rozszerzonym programem w danej dziedzinie), MAST Academy(inne języki), Coral Reef Senior High School(inne języki) (20. w rankingu najlepszych amerykańskich publicznych szkół średnich), Miami Palmetto High School(inne języki) i New World School of the Arts(inne języki)[63]. M-DCPS jest ponadto jednym z nielicznych dystryktów szkół publicznych w Stanach Zjednoczonych, oferujących edukację dwujęzyczną, w języku hiszpańskim, francuskim, niemieckim, mandaryńskim oraz kreolską odmianą haitańskiego.

Szkoły prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W Miami działa wiele szkół prywatnych, często rzymskokatolickich lub żydowskich. Archidiecezja Miami zarządza katolickimi szkołami prywatnymi, do których należą m.in.: St. Hugh Catholic School, St. Agatha Catholic School, St. Theresa School, Immaculata-Lasalle High School, Monsignor Edward Pace High School, Archbishop Curley-Notre Dame High School, St. Brendan High School.

Chłopięce szkoły katolickie, przygotowujące do nauki w college’ach obejmują: Christopher Columbus High School i Belen Jesuit Preparatory School, zaś dziewczęce: Carrollton School of the Sacred Heart oraz Our Lady of Lourdes Academy.

Do niewyznaniowych szkół prywatnych z Miami zaliczyć można m.in.: Ransom Everglades, Gulliver Preparatory School i Miami Country Day School.

College i uniwersytety

[edytuj | edytuj kod]
Założony w 1925 roku Uniwersytet Miami stanowi najstarszą uczelnię Florydy na południe od Rollins College(inne języki)

W lokalnych uniwersytetach i college’ach uczy się 200 tysięcy studentów, co daje Miami 7. pozycję na liście miast amerykańskich uszeregowanych pod względem liczby osób na uczelniach na głowę mieszkańca.

Do college’ów i uniwersytetów w Miami lub okolicach należą:

W sumie 67% mieszkańców Miami powyżej 25. roku życia ma dyplom ukończenia szkoły średniej, zaś 22% tytuł co najmniej licencjata[64].

Programy i kursy kształcące

[edytuj | edytuj kod]

W Miami działają organizacje for-profit i non-profit, które oferują szeroką gamę profesjonalnych kursów kształcących i programów edukujących. Dla przykładu, organizacja non-profit Per Scholas(inne języki) umożliwia uczestnictwo w darmowych warsztatach mających na celu przygotowanie uczestników do zdobycia certyfikatów CompTIA(inne języki) A+ i Network+[65].

Transport

[edytuj | edytuj kod]

Lotniska

[edytuj | edytuj kod]

Miami International Airport stanowi najważniejsze lotnisko obszaru Miami, a zarazem jedno z najczęściej uczęszczanych lotnisk świata, przyjmując ponad 35 milionów pasażerów rocznie. MIA jest największym węzłem lotniczym linii American Airlines, najczęściej uczęszczanym lotniskiem Florydy, a także 2. lotniskiem w Stanach Zjednoczonych pod względem liczby przyjmowanych pasażerów zza granicy (ustępując jedynie nowojorskiemu John F. Kennedy International Airport). Rozbudowana sieć połączeń, które obsługuje MIA obejmuje stałe loty do ponad 70 miast świata.

Alternatywę stanowi również pobliskie lotnisko Fort Lauderdale-Hollywood International Airport, również obsługujące loty komercyjne na obszarze Miami[66]. Opa-locka Airport(inne języki) (OPF) i Kendall-Tamiami Airport(inne języki) (TMB) położone na obszarach niemunicypalnych przyjmują ponadto ogólne loty w okolicach Miami.

Port of Miami

[edytuj | edytuj kod]
W Port of Miami swoją siedzibę posiada korporacja Royal Caribbean International(inne języki)

W Miami znajduje się jeden z największych portów morskich w Stanach Zjednoczonych, Port of Miami, będący ponadto największym portem przyjmującym wycieczkowce na świecie. Z tego względu często nazywany jest „Rejsową Stolicą Świata”, jako że na przestrzeni lat przyjmował największe jachty wycieczkowe najważniejszych linii świata[67]. W 2007 roku port obsłużył 3 787 410 pasażerów[68]. Ponadto Port of Miami jest jednym z największych amerykańskich portów ładunkowych, przyjmując w 2007 roku niemalże 8 milionów ton towarów[68]. Pośród północnoamerykańskich portów, Port of Miami zajmuje 2. miejsce (ustępując Port of South Louisiana w Nowym Orleanie) pod względem tonażu ładunków importowanych/eksportowanych z Ameryki Łacińskiej. Port zajmuje powierzchnię 518 akrów (2 km²) i dysponuje siedmioma terminalami pasażerskimi. Chiny są krajem, z którego do Miami napływa największa liczba importowanego towaru, zaś z Miami najwięcej eksportuje się do Hondurasu. W mieście znajduje się największa liczba siedzib korporacji-linii wycieczkowych, a w tym m.in.: Carnival Cruise Lines(inne języki), Celebrity Cruises, Norwegian Cruise Line, Oceania Cruises(inne języki) i Royal Caribbean International(inne języki), spośród wszystkich miejsc na świecie.

W sierpniu 2014 roku otwarto tunel(inne języki), który obsługuje Port of Miami[69].

Komunikacja miejska

[edytuj | edytuj kod]
Kolej podmiejska Tri-Rail(inne języki) biegnie od Miami International Airport do West Palm Beach

Za obsługę transportu publicznego odpowiada Miami-Dade Transit i SFRTA(inne języki), a w jego skład wchodzi kolej podmiejska (Tri-Rail(inne języki)), metro (Metrorail), mała kolej automatyczna (Metromover(inne języki)), a także połączenia autobusowe (Metrobus). 17% mieszkańców Miami korzysta z transportu publicznego[70].

Metro w Miami obejmuje 22 stacje, rozłożone wzdłuż 35-kilometrowej trasy i biegnie od zachodnich przedmieść Hialeah i Medley, przez Civic Center(inne języki), Downtown(inne języki), Brickell, Coconut Grove (Bay Heights), Coral Gables i South Miami, kończąc się na południowych, podmiejskich przedmieściach Kendall. W mieście działa również darmowa mała kolej automatyczna, Metromover(inne języki), złożona z 21 stacji na trzech różnych liniach w Greater Downtown(inne języki).

Tri-Rail(inne języki), system kolei podmiejskiej zarządzany przez Regionalny Zarząd Transportu Południowej Florydy(inne języki) (SFRTA), biegnie od Miami International Airport, na północ do West Palm Beach, zatrzymując się na osiemnastu stacjach w hrabstwach Miami-Dade, Broward i Palm Beach.

Duży hub Miami Intermodal Center(inne języki) obsługuje jednocześnie Metrorail, Amtrak, Tri-Rail, Metrobus, Greyhound Lines, taksówki, wypożyczalnie samochodów, MIA Mover(inne języki), prywatne samochody oraz rowery.

Miami stanowi południową pętlę usług przewoźnika Amtrak na wybrzeżu Atlantyku, obsługując dwie linie: Silver Meteor oraz Silver Star; obie biegnące do Nowego Jorku. Miami Amtrak Station położona jest na przedmieściach Hialeah, jednak wraz z ukończeniem budowy Miami Central Station(inne języki), Amtrak przeniesie tam swoją siedzibę[71].

Rowery

[edytuj | edytuj kod]

W XXI władze miasta, zwłaszcza gdy burmistrzem pozostawał Manny Diaz, przyjęły plany promocji rowerów wśród mieszkańców, zarówno w celach rekreacyjnych, jak i transportowych. Każdego miesiąca, począwszy od listopada 2008 roku, w Miami odbywa się tzw. „Bike Miami”, kiedy to ulice zostają zamknięte dla pojazdów, za to w pełni otwarte dla rowerzystów i pieszych. W październiku 2009 roku miasto zatwierdziło rozbudowany, 20-letni plan rozbudowy ścieżek rowerowych w Miami. Ponadto od tego czasu wszystkie powstające w mieście obiekty muszą zawierać parkingi rowerowe[72].

W 2010 roku magazyn Bicycling Magazine umieścił Miami na 44. miejscu listy miast najbardziej przyjaznych miast dla rowerzystów[73].

Ruch pieszych

[edytuj | edytuj kod]

W 2011 roku Miami zajęło 8. miejsce w zestawieniu 50 największych miast amerykańskich pod względem przyjazności dla pieszych[74].

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. QuickFacts. Miami city, Florida – census.gov
  2. Demographia: World Urban Areas – demographia.com, 06.2021.
  3. 2020 Population and Housing State Data – census.gov
  4. a b „The World According to GaWC 2008”, w: Globalization and World Cities Study Group and Network, Loughborough University. [dostęp: 2009-03-10].
  5. „Inventory of World Cities”, w: Globalization and World Cities (GaWC) Study Group and Network. [dostęp: 2010-02-13].
  6. a b „America’s cleanest cities”. forbes.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-29)]., w: Forbes Magazine, 2008-03-17. [dostęp: 2009-02-23].
  7. a b „City Mayors: World’s richest cities by purchasing power”, w: City Mayors. [dostęp: 2009-09-18].
  8. „The World According to GaWC 2010”, w: lboro.ac.uk. [dostęp: 2012-01-24].
  9. „The Global Cities Index 2010”, w: foreignpolicy.com. [dostęp: 2010-08-14].
  10. „Nest Seekers International”. nestseekers.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-01)]., w: nestseekers.com. [dostęp: 2012-01-24].
  11. Brickell – „Downtown Miami, Florida”. madduxco.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-13)]., w: madduxco.com. [dostęp: 2012-01-23].
  12. Miami-Dade.gov „Port of Miami”. miamidade.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-18)]., w: MiamiDade.gov. [dostęp: 2012-06-07].
  13. „Cruise lines departing from the Port of Miami”. gomiami.about.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-28)]., w: gomiami.about.com. [dostęp: 2012-02-14].
  14. Henry, Brian. (1995) „Miami Centennial Trivia.” South Florida History, Vol. 23 No. 3, 1995. s. 33.
  15. „A Trip to Biscayne Bay”, w: The Tropical Sun, 1893-3-09.
  16. Muir, Helen. (1953) Miami, USA Henry Holt and Company. s. 55.
  17. „Statue of Miami’s First Lady, Julia Tuttle, may be birthday present”, w: Miami Today, 2010-04-01.
  18. „South Florida: A Brief History”. hmsf.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-29)]., w: Historical Museum of South Florida. [dostęp: 2009-04-29].
  19. Miami-Dade County – Information Center. miamidade.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-25)]., na stronie hrabstwa Miami-Dade. [dostęp: 2009-02-28].
  20. „Miami Environment”, w: Advameg. [dostęp: 2009-07-28].
  21. „USGS Ground Water Atlas of the United States”, w: United States Geological Survey. [dostęp: 2006-02-19].
  22. „World Map of Köppen-Geiger Climate Classification”. [dostęp: 2011-03-20].
  23. „Lowest Temperature of Record”, w: National Weather Service. [dostęp: 2012-06-07].
  24. „The Great Miami Snow Job”, w: The Dispatch, 1989-12-30. [dostęp:2010-09-23].
  25. „Vulnerable cities: Miami, Florida”. weather.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-04-27)]., w: The Weather Channel. [dostęp: 2006-02-19].
  26. a b c NOAA: National Weather Service Climate. Miami.
  27. Station Name: FL MIAMI INTL AP – NOAA
  28. NOAA: National Weather Service Climate. Pompano Beach.
  29. Miami Sea Temperature – seatemperature.org.
  30. „Annual Estimates of the Population of Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas: April 1, 2000 to July 1, 2009”. census.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-15)]., w: United States Census Bureau, Population Division, 2010-03-19. [dostęp: 2010-10-09].
  31. „Table A.12. Population of urban agglomerations with 750,000 inhabitants or more in 2005, by country, 1950–2015”, w: World Urbanization Prospects: The 2005 Revision. [dostęp: 2008-08-01.
  32. „Miami: the Capital of Latin America”. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-13)]., w: Time, 1993-12-02.
  33. US Census Bureau, 2010 (Ethnicity) and Census American Community Survey 2008.
  34. 2019: ACS 1-Year Estimates Data Profiles (DP05) [online], data.census.gov [dostęp 2021-03-09].
  35. 2019: ACS 1-Year Estimates Data Profiles (B03001) [online], data.census.gov [dostęp 2021-03-09].
  36. „Miami city, Florida – Census 2010:Florida – USATODAY.com”, w: USA Today. [dostęp: 2012-01-12.
  37. „CENSUS OF POPULATION AND HOUSING (1790-2000)”, w: US Census Bureau. [dostęp: 2012-03-26].
  38. Demographic Profile, Miami-Dade County, Florida 1960-2000”, w: Miamidade.gov. [dostęp: 2012-06-06].
  39. „Florida – Race and Hispanic Origin for Selected Cities and Other Places: Earliest Census to 1990”, w: US Census Bureau. [dostęp: 2011-04-28].
  40. 2015: ACS 5-Year Estimates Detailed Tables (B16001) [online], data.census.gov [dostęp 2021-03-09].
  41. „Data Center Results – Miami, Florida”, w: Modern Language Association. [dostęp: 2008-08-27].
  42. In Miami, Spanish becoming primary language”, w: Associated Press, 2008-05-29. [dostęp: 2010-09-14].
  43. „Gross Metropolitan Product”, w: Greyhill Advisors. [dostęp: 2011-09-11].
  44. „Walmart Latinoamérica Opens New Regional Office in South Florida, Introduces New Regional President and CEO Eduardo Solórzano”, w: Walmartstores.com, 2010-02-23. [dostęp: 2010-10-05].
  45. „Telemundo plans to tape 1,100 hours of telenovelas in Miami”, w: Miami Today [on-line]. [dostęp: 2012-06-07].
  46. „The World’s Best Skylines”, w: homepages.ipact.nl. [dostęp: 2011-02-08].
  47. „Miami:High rise buildings-Completed”, w emporis.com. [dostęp: 2007-08-16].
  48. „Miami: High rise buildings-All”, w: Emporis. [dostęp: 2007-10-25].
  49. „Florida markets rank high in national foreclosure volume”, w: Tampa Bay Business Journal, 2008-02-13. [dostęp: 2008-04-18].
  50. „America’s Most Miserable Cities”, w: Forbes, 2011-02-11.
  51. „SHORE BET”. cnbcmagazine.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-08)]., w: CNBC [on-line], 2011-04. [dostęp: 2012-06-08].
  52. „List: America’s Most-Visited Cities”, w: Forbes [on-line], 2010-04-28. [dostęp: 2012-06-06].
  53. „Record number of local visitors, record spending achieved in 2007”, w: Miamitodaynews.com, 2008-03-27. [dostęp: 2009-06-2009].
  54. „Gloom over Miami”. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-28)]., w: „Time”, 2001-06-24. [dostęp: 2007-09-02].
  55. „Miami Fashion Week”, w: Miami Fashion Week. [dostęp: 2008-04-0].
  56. „Miami parks”. miamigov.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-20)]., w: Miamigov.com. [dostęp: 2010-06-28].
  57. „Local Television Market Universe Estimates”. blog.nielsen.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-17)]., w: nielsen, 2009-08. [dostęp: 2012-01-14].
  58. It's Moving Day for Miami Herald Staff, Reporters
  59. „Top 50 Radio Markets Ranked By Metro 12+ Population, Spring 2005”. mediainfocenter.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-07)]., w: Northwestern University Media Management Center. [dostęp: 2008-04-0].
  60. „Top 50 TV markets ranked by households”. mediainfocenter.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-07)]., w: Northwestern University Media Management Center. [dostęp: 008-04-20].
  61. „Cuban accent spanish sound”. articles.sun-sentinel.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-20)]., w: Sun-Sentiel, 2004-06-13. [dostęp: 2008-04-17].
  62. „Miami-Dade County Public Schools”. broadprize.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-30)]. w: The Broad Foundation. [dostęp: 2008-13-04].
  63. „Gold Medal Schools”, w: US News and World Report, 2007-11-12. [dostęp: 2008-10-14].
  64. „U.S. Census Bureau American FactFinder”. factfinder.census.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-28)]., w: factfinder.census.gov. [dostęp: 2011-09-12].
  65. „Helping Veterans Find Civilian Jobs”, w: New York Times [on-line], 2010-11-11. [dostęp: 2012-02-17].
  66. „Southwest Airlines Cities”, w: Southwest Airlines. [dostęp: 2008-10-30].
  67. „Port of Miami”. miamidade.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-18)]., w: Miami-Dade County. [dostęp: 2008-10-28].
  68. a b „Port Statistics”. miamidade.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-15)]., w: Miami-Dade County. [dostęp: 2010-10-28].
  69. PortMiami Tunnel. wsp.com. [dostęp 2024-07-21]. (ang.).
  70. „American Community Survey”, w: Census.gov. [dostęp: 2009-06-27].
  71. Miami Intermodal Center. micdot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-12)]., w: Micdot.com. [dostęp: 2010-10-30].
  72. „Miami gov approves 20-year plan for bike paths”, w: Miami Herald [on-line]. [dostęp: 2010-10-08].
  73. „Miami becoming more bike friendly | South Florida Business Journal”, w: Southflorida.bizjournals.com, 2010-04-06. [dostęp: 2010-10-30].
  74. „2011 City and Neighborhood Rankings”, w: Walk Score. [dostęp: 2011-08-11].
  75. a b c d e f g h i j k „Mayor’s International Council Sister Cities Program”. ci.miami.fl.us. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-26)]., w: City of Miami. [dostęp: 2010-09-13].
  76. a b „Online Directory: Florida, USA”, w: Sister Cities International. [dosręp: 2008-10-25].
  77. „Office of the Mayor of Managua, Nicaragua (In Spanish”, w: Office of the Mayor of Managua. [dostęp: 2010-11-07].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]