Paweł – Wikipedia, wolna encyklopedia

Paweł

Wymowa	[paveu̯]
Płeć	męskie
Imieniny	m.in. 29 czerwca
Znaczenie
Języki	łaciński
Słowo	łac. Paulus
Znaczenie	„drobny, mały”[1], „pokorny”[2]
Alternatywne nazwy
Warianty obcojęzyczne	Paul, Pablo, Paolo, Pál, Παύλος, Павел
Odpowiednik dla płci przeciwnej	Paula
Formy pochodne	Pawełek
Pokrewne imiona	Paulin
Popularność	509 349 osób w Polsce (5. miejsce z imion męskich)
Hasło w Wikisłowniku
Cytaty w Wikicytatach

Paweł^ⓘPaweł – imię męskie pochodzenia łacińskiego (Paulus), należące do niedużej grupy najstarszych imion rzymskich (imion właściwych, praenomen, por. Marek, Tyberiusz, Tytus). Już w epoce klasycznej zaczął on także występować w funkcji przydomka (cognomen)^[3]. Paulus oznacza „mały”, „drobny”^[1][4], lub pokorny^[2]. Imię to należało i należy do najpopularniejszych w całym świecie chrześcijańskim, nosiło je około sześćdziesięciu świętych^[5].

Wśród imion nadawanych nowo narodzonym dzieciom w Polsce, Paweł w 2018 roku zajmował 41. miejsce wśród imion męskich^[6]. W całej populacji Polaków Paweł zajmował w 2022 roku 5. miejsce (509 349 osób)^[7].

W dawnych dokumentach polskich imię Paweł było notowane co najmniej od XII wieku, w formach m.in.: Paulus (łac., 1155), Paweł (1204), Pawil (1372), Pawoł (1387), Pawał (1392), a także z licznymi – świadczącymi o ówczesnej popularności imienia – spieszczeniami, np. Pawlik (ok. 1212), Paszek (1237), Paszko (1278), Paszo (1295), Pawliczko (1385), Pach (1391), Pasz (1404), Pachnik (1411), Pawełek (1498)^[5].

Imię to należało na przestrzeni wieków do najpopularniejszych imion w Polsce. Świadczy o tym, obok odnotowanych wyżej zdrobnień, m.in. fakt pochodzenia od imienia Paweł wielu nazwisk i nazw miejscowych. Nazwiska pochodzące od tego imienia to m.in.: Pach, Pachota, Pachowicz, Pachura, Pasiut, Pasiutek, Paszek, Paszkiewicz, Paszkowicz, Pawelec, Paweł, Pawełczyk, Pawełek, Pawełkiewicz, Pawełko, Pawlak, Pawlas, Pawlica, Pawliczak, Pawliczek, Pawliczuk, Pawlik, Pawlikiewicz, Pawlisiak, Pawlisz, Pawliszak, Pawluk, Pawlukiewicz, Pawlus, Pawliszkiewicz, Pawliśkiewicz, Pawłowicz i in.

Przykładami nazw miejscowych są: Paszków, Paszkówka, Pawelce, Pawełki, Pawlice, Pawlichy, Pawliczka, Pawlik, Pawliki, Pawlikowice, Pawlin, Pawlinowo, Pawluki, Pawlusie, Pawłosiów, Pawłowszczyzna, Pawłowa, Pawłowice, Pawłowicze, Pawłowiczki, Pawłowięta, Pawłowo, Pawłów, Pawłówek, Pawłówka, Pawłówko, Pawły^[8].

Żeńskim odpowiednikiem jest Paula.

Paweł imieniny obchodzi 10 stycznia, 15 stycznia, 19 stycznia, 25 stycznia, 1 lutego, 6 lutego, 8 lutego, 2 marca, 7 marca, 22 marca, 16 kwietnia, 28 kwietnia, 15 maja, 1 czerwca, 7 czerwca, 26 czerwca, 28 czerwca, 29 czerwca, 20 lipca, 25 lipca, 30 lipca, 20 września, 3 października, 19 października, 8 listopada, 16 listopada i 19 listopada.

Z tym imieniem związane są przysłowia polskie:

• Czy Paweł, czy Gaweł – to jedno
• Ja o Pawle, a on o Gawle
• Nie będzie Pawła, to się weźmie Gawła
• Kiedy Paweł się nawróci, zima się na wspak obróci^[4].

• łacina – Paulus
• język angielski – Paul
• język arabski – بولس، بولص (Bulus, Bulos)
• język białoruski – Pawieł (Павeл), Pauluk (Паўлюк)
• język bułgarski – Paweł (Павел)
• język chorwacki – Pavao
• język chiński – 保罗 （Bǎoluó）
• język czeski – Pavel
• język duński – Poul
• esperanto – Paŭlo
• język fiński – Paavali
• język francuski – Paul
• język grecki – Παύλος (Paulos)
• język hebrajski – שאול, פולוס (Sza'ul, Polos)
• język hiszpański – Pablo
• język indonezyjski – Paulus
• język irlandzki – Pól
• język japoński – ポール (Pōru)
• język kataloński – Pau
• język koreański – 폴 (Pol)
• język litewski – Povilas, Paulius, Povilis
• język łotewski – Pāvils
• język niderlandzki – Paul, Paulus (rzadki)
• język niemiecki – Paulus, Paul
• język norweski – Paul
• język portugalski – Paulo
• język rosyjski – Pawieł (Павел)
• język rumuński – Paul
• język serbski – Pavle (Павле)
• język słowacki – Pavol, Pavel
• język sycylijski – Paulu
• język szwedzki – Paul
• etnolekt śląski – Paul, Paulek, Pawoł, Pawůł
• język tahitański – Paoro
• język ukraiński – Pawło (Павло)
• język węgierski – Pál
• język włoski – Paolo, Polo

• Paweł I Romanow (1754–1801), car Rosji od 1796
• Paweł Karadziordziewić (1893–1976), regent Jugosławii 1934–41
• Paweł I Glücksburg (1901–1964), król Grecji od 1947

• św. Paweł I, patriarcha Konstantynopola od 337
• Paweł II, patriarcha Konstantynopola 641-653
• Paweł III, patriarcha Konstantynopola 687-693
• Paweł IV, patriarcha Konstantynopola 780-784

• Paweł I, papież 748-767
• Paweł II (1417–1471), papież od 1464
• Paweł III (1468–1549), papież od 1534
• Paweł IV (1476–1559), papież od 1555
• Paweł V (1552–1621), papież od 1605
• Paweł VI (1897–1978), papież od 1963, Święty Kościoła katolickiego
• Jan Paweł I (1912–1978), papież w 1978
• Jan Paweł II (1920–2005), papież od 1978, Święty Kościoła katolickiego

• Paweł z Tarsu, Paweł Apostoł (ok. 10-między 64 a 67)
• Paweł z Teb (ok. 228-341) – pierwszy pustelnik
• Paweł I (zm. ok. 350) – patriarcha Konstantynopola, męczennik, święty katolicki i prawosławny
• Paweł (zm. 362) – męczennik wraz z bratem św. Janem
• Paweł z Latros (880-956) – stylita
• Paweł Miki (1565-1597) – męczennik japoński
• Paweł od Krzyża (1694-1775) – założyciel pasjonistów
• Paweł Liu Hanzuo (1778-1818 lub 1819) – chiński ksiądz, męczennik
• Paweł Chŏng Ha-sang (1795-1839) – katechista, męczennik koreański
• Paweł Hŏ Hyŏb (1796-1840) – męczennik koreański
• Paweł Hong Yŏng-ju (1802-1840) – katechista, męczennik koreański
• Paweł Liu Jinde (1821-1900) – męczennik chiński
• Paweł Chen Changpin (1838-1861) – chiński seminarzysta, męczennik
• Paweł Wu Anju (1838-1900) – męczennik chiński
• Paweł Ge Tingzhu (1839-1900) – męczennik chiński
• Paweł Denn (1847-1900) – francuski jezuita, misjonarz, męczennik
• Paweł Wu Wanshu (1884-1900) – męczennik chiński
• Paweł Lang Fu (1893-1900) – męczennik chiński

• Paweł z Samosaty (ok. 200-ok. 273) – biskup Antiochii
• Paweł z Aleksandrii (IV w.) – grecki astrolog
• Paweł Diakon (ok. 720-ok. 799) – longobardzki historyk i poeta
• Paweł Wyszelic (?-1295 lub 1296) – wojewoda świecki
• Paweł z Przemankowa (?-1292) – biskup krakowski
• Paweł Ogon (?-1339/1340) – wojewoda łęczycki
• Paweł z Krosna (między 1470 a 1474–1517) – polski poeta renesansowy
• Mistrz Paweł z Lewoczy (?-1537/1542) – rzeźbiarz słowacki

• Pál Ábrahám (1892–1960) – węgierski kompozytor operetkowy
• Pavol Abrhan (ur. 1957) – słowacki polityk, poseł do Rady Narodowej
• Paweł Adamowicz (1965–2019) – prezydent Gdańska w latach 1998–2019
• Paolo Agostini (ok. 1583 – 1629) – włoski kompozytor barokowy, organista
• Pablo Aimar (ur. 1979) – argentyński piłkarz
• Paolo Alatri (1918–1995) – włoski historyk, marksista
• Paulo Alho (ur. 1980) – portugalski kierowca wyścigowy
• Paulo Almeida (ur. 1981) – brazylijski piłkarz
• Paulo Alves (ur. 1969) – portugalski piłkarz
• Paulo Alves Romão (ur. 1964) – brazylijski duchowny katolicki
• Paulo Amaral (1923–2008) – brazylijski piłkarz i trener piłkarski
• Paulo Anchieta Veloso Pinto (ur. 1976) – brazylijski siatkarz
• Paolo Andino – amerykański aktor telewizyjny i filmowy
• Paulo André (ur. 1983) – brazylijski piłkarz
• Paolo Andreucci (ur. 1965) – włoski kierowca rajdowy, czterokrotny mistrz Włoch
• Paolo Angioni (ur. 1938) – włoski jeździec sportowy; złoty medalista olimpijski z Tokio
• Paulus Arajuuri (ur. 1988) – fiński piłkarz grający na pozycji obrońcy
• Paolo Atzei (ur. 1942) − włoski duchowny katolicki, arcybiskup Sassari w latach 2004-2017
• Paolo Bacchini (ur. 1985) – włoski łyżwiarz figurowy
• Paolo Bacigalupi (ur. 1972) – amerykański autor fantastyki
• Pavol Bajza (ur. 1991) – słowacki piłkarz
• Pavol Baláž (ur. 1984) – słowacki piłkarz
• Pavol Barabáš (ur. 1959) – słowacki reżyser, autor filmów górskich i podróżniczych
• Paweł Barański (ur. 1978) – poeta
• Paolo Baratta (ur. 1939) – włoski ekonomista, były minister, przewodniczący Biennale w Wenecji
• Paolo Barbi (1919–2011) – włoski polityk, długoletni parlamentarzysta
• Paolo Barelli (ur. 1954) – włoski pływak, działacz sportowy i polityk
• Pavol Biroš (ur. 1953) – czechosłowacki piłkarz
• Pavol Blažek (ur. 1958) – słowacki lekkoatleta
• Paul Bosvelt (ur. 1970) – holenderski piłkarz
• Paul Bowles (1910–1999) – amerykański poeta i prozaik, tłumacz, kompozytor
• Paul Broca, właściwie Pierre Paul Broca (1824–1880) – francuski chirurg i antropolog, jeden z twórców antropologii
• Paweł Brożek (ur. 1983) – polski piłkarz
• Paweł Burczyk (ur. 1969) – polski aktor filmowy, prezenter telewizyjny
• Paolo Cozza (ur. 1963) – włoski prawnik, osobowość telewizyjna i dyrektor generalny firmy motoryzacyjnej
• Pau Casals (1876–1973) – kataloński wiolonczelista, kompozytor i dyrygent
• Pau Cendrós (ur. 1987) – hiszpański piłkarz
• Paul Cézanne (1839–1906) – francuski malarz postimpresjonistyczny
• Paweł Cyganek (1913–1995) – polski piłkarz
• Pawieł Czerenkow (zm. 1990) – fizyk rosyjski
• Paul Delaroche (właśc. Hippolyte Delaroche, 1797–1856) – francuski malarz, przedstawiciel akademizmu w sztuce
• Paweł Deląg (ur. 1970) – polski aktor
• Paul Deschanel (1856–1922) – francuski polityk i pisarz, prezydent Francji
• Paul Dirac (1902–1984) – brytyjski fizyk teoretyk
• Pau Donés (ur. 1966) – hiszpański piosenkarz, kompozytor, gitarzysta
• Paul Ehrlich (1854–1915) – niemiecki chemik i bakteriolog, odkrywca pierwszego w miarę skutecznego lekarstwa przeciwko kile; uważany za twórcę podstaw chemioterapii
• Paul R. Ehrlich (ur. 1932) – amerykański biolog, demograf i pedagog
• Pablo Escobar (1949–1993) – kolumbijski baron narkotykowy
• Paweł Fajdek (ur. 1989) – polski lekkoatleta specjalizujący się w rzucie młotem, najmłodszy w historii złoty medalista mistrzostw świata w tej konkurencji
• Paweł Finder (1904–1944) – polski działacz komunistyczny, z zawodu chemik
• Pau Gargallo (1881–1934) − hiszpański rzeźbiarz pochodzący z Katalonii
• Paul Gascoigne (ur. 1967) – angielski piłkarz
• Pau Gasol (ur. 1980) – hiszpański koszykarz
• Paul Gauguin, właśc. Eugène Henri Paul Gauguin (1848–1903) – malarz francuski
• Paul Gray (1972–2010) – muzyk, członek grupy Slipknot
• Paweł Giżycki (najprawdopodobniej ok. 1400 – 1463) – biskup płocki, kanonik gnieźnieński i krakowski, scholastyk płocki i krakowski
• Paweł Giżycki (1692–1762) – polski architekt baroku, malarz, dekorator, jezuita
• Paweł Graś (ur. 1964) – polski przedsiębiorca i polityk, w latach 1998–2014 poseł na Sejm
• Povilas Gylys (ur. 1948) – litewski ekonomista i polityk, minister spraw zagranicznych
• Paweł Hertz (1918–2001) – polski pisarz, poeta, tłumacz i wydawca
• Paul Hester (1959–2005) – australijski muzyk, postać telewizyjna
• Paul David Hewson (Bono) (ur. 1960) – irlandzki muzyk, filantrop, lider grupy rockowej U2
• Paul von Hindenburg (1847–1934) – marszałek i prezydent Niemiec
• Páll Óskar Hjálmtýsson (ur. 1970) – wokalista muzyki pop
• Paweł Huelle (ur. 1957) – pisarz, publicysta
• Povilas Jakubėnas, w polskich źródłach Paweł Jakubenas (1871–1953) – litewski ksiądz ewangelicko-reformowany, superintendent generalny litewskiego odłamu Jednoty Wileńskiej w okresie międzywojennym
• Povilas Jakučionis (ur. 1932) – litewski polityk, architekt, więzień komunistyczny
• Paweł Janas (ur. 1953) – piłkarz, trener Reprezentacji Polski
• Paweł Jasienica (1909–1970) – historyk
• Paweł Kikowski (ur. 1986) – polski koszykarz w klubie Wilki Morskie Szczecin
• Paul Klee (1879–1940) – malarz szwajcarsko-niemiecki
• Páll Klettskarð (ur. 1990) – farerski piłkarz
• Paweł Konnak (ur. 1966) – polski performer
• Paweł Korycki (ur. 1976) – judoka
• Paweł Korzeniowski (ur. 1985) – pływak
• Paweł Kotla (ur. 1972) – polski dyrygent symfoniczny i operowy
• Paweł Kowal (ur. 1975) – polityk i poseł klubu parlamentarnego PJN
• Paweł Królikowski (1961–2020) – polski aktor filmowy, telewizyjny, teatralny i dubbingowy
• Paweł Kukiz (ur. 1963) – piosenkarz
• Pawlos Kunduriotis (1855–1935) – grecki wojskowy i polityk, pierwszy prezydent Grecji po ogłoszeniu republiki w 1924
• Paul Landers (ur. 1964) – gitarzysta znanego zespołu metalowego Rammstein
• Povilas Leimonas (ur. 1987) – litewski piłkarz
• Pau López (ur. 1994) – hiszpański piłkarz
• Povilas Lukšys (1886–1919) – pierwszy żołnierz niepodległej Litwy poległy w walkach o ojczyznę
• Povilas Lukšys (ur. 1979) – litewski piłkarz
• Paweł Łoziński (ur. 1965) – polski reżyser filmów dokumentalnych
• Paolo Maldini (ur. 1968) – piłkarz
• Paweł Malowaniec (ur. 1972)– judoka
• Paweł Małaszyński (ur. 1976) – aktor
• Paweł Małecki (ur. 1976) – cukiernik
• Paweł Mazur (ur. 1968) – polski malarz, rysownik, poeta i prozaik
• Paul McCartney (ur. 1942) – piosenkarz, członek grupy The Beatles
• Paul McGrath (ur. 1959) – irlandzki piłkarz
• Paweł Mróz (ur. 1984) – polski bobsleista
• Paweł Mróz (ur. 1986) – polski judoka
• Paweł Mróz (ur. 1984) – polski koszykarz
• Paweł Nastula (ur. 1970) – dżudoka
• Paul Natorp (1854–1924) – niemiecki filozof i pedagog, przedstawiciel neokantowskiej szkoły marburskiej i jeden z prekursorów pedagogiki społecznej
• Pavel Nedvěd (ur. 1972) – piłkarz
• Pablo Neruda, właściwie Ricardo Eliecer Neftalí Reyes Besualto (ur. 1904–1973) – chilijski poeta, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1971 r.
• Paul Newman (1925–2008) – amerykański aktor filmowy i dubbingowy, reżyser, producent filmowy
• Páll Ólafsson (1827–1905) – islandzki poeta
• Pablo Picasso (1881–1973) – hiszpański malarz, rzeźbiarz, grafik, ceramik oraz poeta
• Paweł Piskorski (ur. 1968) – polityk, były prezydent Warszawy
• Povilas Plechavičius (1890–1973) – generał litewski
• Paweł Poncyljusz (ur. 1969) – polityk
• Páll á Reynatúgvu (ur. 1967) – farerski fizjoterapeuta, piłkarz oraz polityk
• Pau Ribas (ur. 1987) – hiszpański koszykarz
• Paul Scholes (ur. 1974) – piłkarz
• Paweł Sitarski (ur. 1976)– judoka
• Paweł Sito (ur. 1965) – polski dziennikarz radiowy, prasowy i telewizyjny
• Paweł Skrzecz (ur. 1957) – polski pięściarz, medalista olimpijski
• Paweł Skwierawski (ur. 1973) – dziennikarz i muzyk
• Paweł Smoliniec (ur. 1977) – judoka
• Paulo Sousa (ur. 1970) - portugalski piłkarz i trener piłkarski
• Pāvels Šteinbors (ur. 1985) – łotewski piłkarz
• Paweł Edmund Strzelecki (1797–1873) – polski podróżnik, geolog, geograf, badacz i odkrywca
• Pawieł Suchoj (1895–1975) – radziecki konstruktor lotniczy, od którego nazwiska pochodzi oznaczenie samolotów Su
• Pál Szalay (1892 – ?) – węgierski lekkoatleta specjalizujący się w biegach sprinterskich i skoku w dal
• Pawieł Szaramiet (1971–2016) – białoruski, rosyjski i ukraiński dziennikarz niezależnych mediów
• Paul Szczurek - zbrodniarz hitlerowski, członek załogi obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau
• Pál Szinyei Merse (1845–1920) – węgierski malarz, polityk
• Paweł Szydłowiecki (1478–1506) – ksiądz rzymskokatolicki
• Pál Teleki (1879–1941) – węgierski polityk, minister wychowania i dwukrotny premier Węgier, geograf, założyciel węgierskiego skautingu
• Pál Teleki (1906–1985) – rumuński i węgierski piłkarz
• Pál Titkos (1908–1988) – węgierski piłkarz, napastnik i trener piłkarski
• Pau Tonnesen (ur. 1992) – hiszpański lekkoatleta specjalizujący się w wielobojach
• Paweł Tuchlin (1946–1987) – seryjny morderca
• Pál Turán (1910–1976) - węgierski matematyk
• Povilas Urbšys (ur. 1962) – litewski urzędnik państwowy, poseł na Sejm Republiki Litewskiej
• Pawieł Urysohn (1898–1924) – rosyjski matematyk
• Povilas Vanagas (ur. 1970) – litewski łyżwiarz figurowy
• Pál Ványa (1904–1955) – węgierski skoczek narciarski
• Pál Várhidi (1931–2015) – węgierski piłkarz
• Pál Vastagh (ur. 1946) – węgierski polityk, prawnik, działacz komunistyczny
• Pau Vela Maggi (ur. 1986) – hiszpański wioślarz
• Povilas Višinskis (1875–1906) – pisarz litewski, dziennikarz, reżyser, propagator kultury litewskiej
• Paweł Wawrzecki (ur. 1950) – aktor
• Paweł Wendorff (ur. 1965) – polski reżyser, operator i producent filmowy
• Paul Wesley, właśc. Paweł Wasilewski (ur. 1982) – amerykański aktor polskiego pochodzenia
• Paweł Wilczak (ur. 1965) – aktor
• Paweł Włodkowic (ur. pomiędzy 1370 a 1373, zm. 1435) – polski kapłan katolicki, uczony, prawnik, pisarz religijny i prawno-polityczny, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, obrońca interesów Polski w sporach z Krzyżakami, prekursor tolerancji religijnej
• Paweł Woicki (ur. 1983) – siatkarz
• Paweł Woźniak (ur. 1969) – polski lekkoatleta, sprinter i płotkarz
• Paweł Zagumny (ur. 1977) – siatkarz
• Paweł Zalewski (ur. 1964) – polityk, poseł do Parlamentu Europejskiego
• Paweł Zawada, pseudonim Sęk (1883–1954) – śląski pisarz, gawędziarz, badacz folkloru oraz historii lokalnego osadnictwa
• Paweł Zatorski (ur. 1990) – polski siatkarz
• Povilas Žadeikis (1887–1957) – litewski dyplomata, wieloletni poseł w USA
• Povilas Žičkus (1911–1997) – członek organizacji „Żelazny Wilk“

• inne artykuły i przekierowania do artykułów zaczynające się od imienia Paweł • Paul • Pablo • Pawło • Pawieł • Paolo • Pavel
• inne artykuły i przekierowania do artykułów zaczynające się od imienia Pau • Pavle • Pavol • Povilas • Pawlos • Paulo • Pál
• Paulo Afonso – miasto i gmina w Brazylii
• Saint-Paulet-de-Caisson
• Saint-Paul-en-Pareds
• Saint-Pol-sur-Mer
• San Polo di Piave

• Paweł – stacja Górnośląskich Kolei Wąskotorowych
• Paweł – wieś w Bułgarii