Saint Kitts i Nevis – Wikipedia, wolna encyklopedia
| |||||
Dewiza: Country Above Self (Interes kraju przed własnym) | |||||
Hymn: O Land of Beauty! (O piękny kraju) | |||||
Hymn królewski: God Save the King (Boże, chroń Króla) | |||||
Ustrój polityczny | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Data powstania | 19 września 1983 | ||||
Władca | |||||
Gubernator generalny | |||||
Premier | |||||
Powierzchnia | 261 km² | ||||
Populacja (2017) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 202 os./km² | ||||
Kod ISO 3166 | KN | ||||
Waluta | dolar wschodniokaraibski (XCD) | ||||
Telefoniczny nr kierunkowy | +1 869 | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod samochodowy | KAN | ||||
Kod samolotowy | V4 | ||||
Strefa czasowa | UTC -4 | ||||
Język urzędowy | |||||
Religia dominująca | |||||
PKB (2023) • całkowite • na osobę | |||||
PKB (PSN) (2023) • całkowite • na osobę |
| ||||
Położenie na mapie |
Saint Kitts i Nevis, Federacja Saint Kitts i Nevis (ang. Saint Kitts and Nevis, Federation of Saint Kitts and Nevis); także jako Saint Christopher i Nevis, Federacja Saint Christopher i Nevis (ang. Saint Christopher and Nevis, Federation of Saint Christopher and Nevis)[a] – państwo w Ameryce Środkowej na Morzu Karaibskim.
Ustrój polityczny
[edytuj | edytuj kod]Saint Kitts i Nevis jest oficjalnie monarchią konstytucyjną. Obowiązuje konstytucja z 19 września 1983. Głową państwa jest brytyjski monarcha reprezentowany przez gubernatora generalnego. Władza ustawodawcza należy do parlamentu składającego się z 14 deputowanych wybieranych na 5-letnią kadencję. 11 wybiera się w wyborach powszechnych, a 3 jest mianowanych przez gubernatora (2 na wniosek premiera i 1 lidera opozycji). Władzą wykonawczą jest rząd. Członkowie są mianowani przez gubernatora spośród deputowanych parlamentu. Wyspa Nevis ma własne władze ustawodawcze i wykonawcze. Główne partie polityczne: Partia Pracy Saint Kitts i Nevis, Ruch Akcji Ludowej, Ludowa Partia Pracy.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Saint Kitts i Nevis dzieli się na 14 parafii (ang. parish), w tym 9 leżących na Saint Kitts a 5 na Nevis:
- Christ Church Nichola Town (Saint Kitts)
- Saint Anne Sandy Point (Saint Kitts)
- Saint George Basseterre (Saint Kitts)
- Saint George Gingerland (Nevis)
- Saint James Windward (Nevis)
- Saint John Capisterre (Saint Kitts)
- Saint John Figtree (Nevis)
- Saint Mary Cayon (Saint Kitts)
- Saint Paul Capisterre (Saint Kitts)
- Saint Paul Charlestown (Nevis)
- Saint Peter Basseterre (Saint Kitts)
- Saint Thomas Lowland (Nevis)
- Saint Thomas Middle Island (Saint Kitts)
- Trinity Palmetto Point (Saint Kitts)
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Ze względu na wulkaniczne pochodzenie wyspy są górzyste. Najwyższe wzniesienie na wyspie Saint Kitts to wulkan Mount Liamuiga (1156 m n.p.m.), a na wyspie Nevis góry osiągają wysokość do 985 m (Nevis Peak). W południowej części wyspy St. Kitts rozciąga się długi półwysep ze słonym jeziorem. Wyspy dzieli cieśnina Narrows. Wzdłuż wybrzeży wysp ciągną się rafy koralowe. Klimat jest wilgotny, równikowy, ochładzany przez wiejące z północnego wschodu pasaty. Wiosną i latem wyspy są nawiedzane przez cyklony. Góry są porośnięte lasami równikowymi. Ziemie niżej położone podlegają uprawie. Palmy kokosowe rosną zarówno dziko, jak i na plantacjach. Zwierzęta to głównie ptaki oraz ryby i skorupiaki.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W latach 1871–1958 wyspy stanowiły część British Leeward Islands w archipelagu Wysp Nawietrznych. W 1958 roku zostały włączone do Federacji Indii Zachodnich. W 1962 roku po rozpadzie Federacji utrzymały kolonialny charakter. W 1967 roku kolonia Saint Christopher-Nevis-Anguilla uzyskała wewnętrzną autonomię w ramach Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. W 1983 roku miało miejsce uzyskanie pełnej niepodległości, lecz wyspy pozostały we Wspólnocie Narodów. W 1992 roku doszło do wystąpień niepodległościowych na wyspie Nevis. W 1995 roku premierem został Denzil Douglas. W 2003 roku sprinter Kim Collins został mistrzem świata w biegu na 100 metrów. W 2004 roku Douglas został wybrany na następną kadencję. W 2015 roku nowym premierem został Timothy Harris.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Podstawą gospodarki jest turystyka i rolnictwo. PNB na jednego mieszkańca wynosi 8800 $ (2002). Walutą obowiązującą jest dolar wschodniokaraibski (EC$). Przemysł jest oparty na produkcji cukru, spirytusu, piwa, papierosów, import obejmuje odzież, obuwie i elektronikę. Turystyka rozwija się równomiernie na obu wyspach. W 1992 roku na Saint Kitts i Nevis przyjechało 164 000 turystów. Jedną z atrakcji jest jedyna kolej wąskotorowa na Karaibach, dawna kolei cukrownicza.
Kultura i sztuka
[edytuj | edytuj kod]Literatura ludowa, przekazywana ustnie, wolna od wpływów europejskich. W muzyce dominują rytmy karaibskie. W architekturze wykorzystuje się wzory zaczerpnięte z francuskiego budownictwa kolonialnego.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Struktura etniczna
[edytuj | edytuj kod]Osoby pochodzenia afrykańskiego stanowią 92,5% mieszkańców, biali 2,1%, Hindusi 1,5%, inni 6%, osoby o nieustalonej etniczności 3%[3][4].
Za: The World Factbook, 2015[3].
(lipiec 2020[3]) | |
Liczba ludności | 53 821 |
Ludność według wieku | |
0–14 lat | 19,87% |
15–24 lat | 13,46% |
25–54 lat | 43,64% |
55–64 lat | 13,03% |
ponad 65 lat | 10% |
Wiek (mediana) | |
W całej populacji | 36,5 lat |
Mężczyzn | 36,7 lat |
Kobiet | 36,3 lat |
Przyrost naturalny | 0,67% |
Współczynnik urodzeń | 12,6 urodzin/1000 mieszkańców |
Współczynnik zgonów | 7,3 zgonów/1000 mieszkańców |
Współczynnik migracji | 1,2 migrantów/1000 mieszkańców |
Ludność według płci | |
przy narodzeniu | 1,02 mężczyzn/kobiet |
poniżej 15 lat | 1 mężczyzn/kobiet |
15–24 lat | 0,94 mężczyzn/kobiet |
25–54 lat | 1,05 mężczyzn/kobiet |
55–64 lat | 1,01 mężczyzn/kobiet |
powyżej 65 lat | 0,89 mężczyzn/kobiet |
Umieralność noworodków | |
W całej populacji | 7,8 śmiertelnych/1000 żywych |
płci męskiej | 5,7 śmiertelnych/1000 żywych |
płci żeńskiej | 10 śmiertelnych/1000 żywych |
Oczekiwana długość życia | |
W całej populacji | 76,6 lat |
Mężczyzn | 74,1 lat |
Kobiet | 79,1 lat |
Rozrodczość | 1,77 urodzin/kobietę |
Religia
[edytuj | edytuj kod]Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center[5][6]:
- protestantyzm – 84,1% (gł. anglikanie, metodyści, zielonoświątkowcy, bracia morawscy, adwentyści dnia siódmego i baptyści) Osobny artykuł:
- katolicyzm – 9,2%
- brak religii – 1,6%
- hinduizm – 1,5%
- inni chrześcijanie – 1,4% Osobny artykuł:
- tradycyjne religie plemienne – 1,3%
- islam – 0,3%
- inne religie – 0,6%.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Obie nazwy: Saint Kitts oraz Saint Christopher wymieniono jako synonimy w Konstytucji z 1983 r.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The World Factbook – Central Intelligence Agency [online], www.cia.gov [dostęp 2017-10-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-13] (ang.).
- ↑ a b c d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2023: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2023. [dostęp 2023-05-22]. (ang.).
- ↑ a b c Central America and Caribbean :: Saint Kitts and Nevis. The World Factbook, 13 października 2015. [dostęp 2015-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 lutego 2016)].
- ↑ Saint Kitts and Nevis [online], www.worldstatesmen.org [dostęp 2017-11-26] .
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-10].
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-10].