Stanisław Kuniczak – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stanisław Kuniczak
Ilustracja
podpułkownik dyplomowany artylerii podpułkownik dyplomowany artylerii
Data i miejsce urodzenia

15 października 1900
Lwów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

14 maja 1974
Londyn, Wielka Brytania

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie

Stanowiska

szef sztabu brygady
dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska:

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Armii Krajowej

Stanisław Bronisław Kuniczak (ur. 15 października 1900 we Lwowie, zm. 14 maja 1974 w Londynie) – podpułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, w 1972 mianowany przez Prezydenta RP na uchodźstwie na stopień generała brygady.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 15 października 1900 we Lwowie, w rodzinie Jana i Emilii z Trojanowskich, córki powstańca styczniowego[1]. W wieku sześciu lat przeniósł się z rodzicami do Wiednia i tam ukończył szkołę powszechną[1]. Od 1910 ponownie mieszkał we Lwowie, gdzie podjął naukę w C. K. Gimnazjum VIII we Lwowie[1][2][3].

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 w wieku 14 lat wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej we Lwowie[1]. W lipcu 1916 przeszedł do służby w Legionach Polskich, będąc żołnierzem-kanonierem 1 pułku artylerii w składzie II Brygady, później w szeregach Polskiego Korpusu Posiłkowego[1]. Po bitwie pod Rarańczą w połowie lutego 1918 został internowany w Huszt[1]. Wcielony do armii austro-węgierskiej i 5 maja 1918 w szeregach 46 pułku artylerii ciężkiej wysłany na front włoski nad rzekę Piave[1].

W listopadzie 1918 wziął udział w obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej[1]. Po wstąpieniu do Wojska Polskiego pełnił służbę w Szkole Podchorążych Artylerii i 1 pułku artylerii polowej Legionów (do grudnia 1920). W 1919 zdał egzamin dojrzałości[1]. Podjął studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, które wkrótce przerwał i kontynuował karierę wojskową[1].

W latach 1920–1923 pełnił służbę w 29 pułku artylerii polowej w Grodnie. 10 listopada 1923 został przydzielony z Obozu Szkolnego Artylerii w Toruniu do 5 pułku artylerii polowej we Lwowie[4]. W latach 1933–1935 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu studiów do 1939 kierował Ekspozyturą Nr IV Oddziału II Sztabu Głównego WP w Katowicach[5]. W 1938 kierował placówką wywiadowczą „Boruta” w Wiedniu. Po anschlussie Austrii aresztowany przez Gestapo. Uwolniony na prośbę rządu polskiego, oficjalnie na prośbę władz niemieckich.

Ożenił się z Marią Georgeon, siostrą Ireny, która została żoną Wacława Kuchara, sportowca LKS Pogoń Lwów[1]. Został kierownikiem sekcji piłkarskiej Pogoni Lwów, sędzią piłkarskim[1].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 pełnił służbę w Oddziale II sztabu Armii „Kraków”. Po agresji ZSRR na Polskę przekroczył granicę polsko-rumuńską. W Bukareszcie został szefem tajnej ekspozytury RKW[1]. Następnie przedostał się na zachód i wstąpił do Wojska Polskiego we Francji[1]. W marcu i kwietniu 1940 przebywał na stażu we francuskim 9 Korpusie na odcinku lotaryńskim na Linii Maginota[1]. Po upadku Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii i został żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych. Od lipca 1940 do grudnia 1943 był oficerem Oddziału II, potem Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Od grudnia 1943 do maja 1944 był wykładowcą w Wyższej Szkole Wojennej w Szkocji, a od maja 1944 do lutego 1945 szefem Oddziału III Operacyjnego Sztabu I Korpusu Polskiego. W lutym 1945 mianowany został zastępcą dowódcy 14 pułku artylerii lekkiej 4 Dywizji Piechoty.

Po demobilizacji osiadł w Londynie. Był założycielem w 1960 i od początku do końca życia pierwszym prezesem Koła Lwowian w Londynie[1][6]. 3 czerwca 1971 Prezydent RP na Uchodźstwie, August Zaleski mianował go Ministrem Spraw Społecznych w rządzie Zygmunta Muchniewskiego[7]. 4 maja 1972 Prezydent RP na Uchodźstwie, August Zaleski awansował na generała brygady. 18 lipca 1972 roku Prezydent RP na Uchodźstwie, Stanisław Ostrowski mianował go Ministrem Spraw Społecznych w rządzie Alfreda Urbańskiego[8]. 30 stycznia 1974 Prezydent RP na Uchodźstwie, Stanisław Ostrowski mianował go Prezesem Najwyższej Izby Kontroli[9].

Grób Stanisława Kuniczaka

Ostatnie niespełna dwa miesiące przebywał w szpitalu w Londynie[1]. Zmarł 14 maja 1974 w Londynie[1]. Po mszy św. w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie 22 maja 1974 został pochowany na tamtejszym cmentarzu Chiswick New Cemetery[1] (Block D, class A, gr. 103)[10], a 15 listopada 1975 został poświęcony pomnik nagrobny[11].

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
 Wykaz literatury uzupełniającej: Stanisław Kuniczak.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Adam Treszka, Mieczysław Młotek. Stanisław Kuniczak. „Biuletyn”. Nr 26, s. 0-7, 100-101, Czerwiec 1974. Koło Lwowian w Londynie. 
  2. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum VIII we Lwowie za rok szkolny 1913. Lwów: 1913, s. 105.
  3. Stefan Legeżyński. Ósme gimnazjum we Lwowie. „Biuletyn”. Nr 27, s. 42, Grudzień 1974. Koło Lwowian w Londynie. 
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923 roku, s. 686.
  5. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 423.
  6. Kronika. „Biuletyn”. Nr 34, s. 35, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie. 
  7. Dziennik Ustaw RP Nr 3 z 22 lipca 1971 r.
  8. Dziennik Ustaw RP Nr 3 z 21 lipca 1972 r.
  9. Dziennik Ustaw RP Nr 1 z 8 lutego 1974 r.
  10. Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-20] (pol.).
  11. Kronika. „Biuletyn”. Nr 29, s. 85, Grudzień 1975. Koło Lwowian w Londynie. 
  12. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 166.
  13. Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 118, autorzy błędnie podali, że na stopień majora został mianowany 3 maja 1940.
  14. a b c Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 118.
  15. Dembiński 1969 ↓, s. 7, awans został ogłoszony w Dzienniku Personalnym Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych nr 12 z 1964 roku.
  16. a b Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 20, Nr 4 z 31 grudnia 1974. 
  17. M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  18. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 103 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  19. Lwowianie odznaczeni jugosłowiańskim krzyżem. „Biuletyn”. Nr 1 (12), s. 71, Czerwiec 1967. Koło Lwowian w Londynie. 
  20. Odznaka honorowa Koła Lwowian. „Biuletyn”. Nr 19-20, s. 111, Lipiec 1971. Koło Lwowian w Londynie. 
  21. Wiadomości o lwowianach, Lwowie i Małopolsce Wschodniej. Wyróżnienie lwowian. „Biuletyn”. Nr 1 (18), s. 75, Lipiec 1970. Koło Lwowian w Londynie. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]