Walvis Bay – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł od 2018-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Walvis Bay

Widok z lotu ptaka na Walvis Bay
Herb
Państwo	Namibia
Region	Erongo
Zarządzający	Uilika Nambahu↗
Powierzchnia	1121 km²
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	102 704 91,6 os./km²
Nr kierunkowy	64
Kod pocztowy	5017
Tablice rejestracyjne	WB
Położenie na mapie Namibii Walvis Bay
22°57′22″S 14°30′29″E/-22,956111 14,508056
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Walvis Bay (afr. Walvisbaai, niem. Walfischbucht) – miasto w zachodniej Namibii nad Zatoką Wielorybią (Ocean Atlantycki), główny port morski kraju. Według spisu z 2023 roku z populacją 102,7 tys. mieszkańców, jest trzecim co do wielkości miastem Namibii^[1].

Zatoka Wielorybia posiada dobre warunki naturalne sprzyjające założeniu przystani. Wody zatoki bogate w plankton przyciągały wieloryby. Wkrótce pojawili się też wielorybnicy. Przystań stanowiła też ważny punkt na szlaku morskim wokół Afryki. Wszystko to wyjaśnia skomplikowaną historię tego miejsca i spory wokół jego przynależności politycznej.

Pierwszym Europejczykiem w Walvis Bay był portugalski żeglarz Bartolomeu Dias, który przypłynął tu 8 grudnia 1487 na pokładzie statku São Cristovão podczas wyprawy w poszukiwaniu nowej drogi do Indii. Odkrytej przez siebie zatoce nadał nazwę „O Golfo de Santa Maria da Conceição”. Jednakże Portugalczycy nie wysuwali żadnych roszczeń terytorialnych wobec tego obszaru.

Dopiero w 1840 większe zainteresowanie tym obszarem wykazała Wielka Brytania, która ostatecznie opanowała Walvis Bay i okolice w 1878. W 1884 włączyła go do Kolonii Przylądkowej (Cape Colony). Zajmując Walvis Bay, Brytyjczycy kierowali się dwiema przesłankami: zabezpieczeniem przystani dla brytyjskich statków na szlaku dookoła Przylądka Dobrej Nadziei oraz zachowaniem wpływów w obszarze niemieckiej ekspansji kolonialnej. W 1910 obszar Walvis Bay wszedł w skład Związku Południowej Afryki. W 1911 doszło do sporu wokół granic enklawy Walvis Bay z terytorium Niemieckiej Afryki Południowo-Zachodniej. Ostatecznie po brytyjsko-niemieckich uzgodnieniach jej powierzchnia wynosiła wówczas 1124 km².

W 1915 południowoafrykańskie wojska wyparły Niemców i przyłączyły Walvis Bay do kontrolowanej przez nich Afryki Południowo-Zachodniej. Wkrótce południowoafrykańską kontrolę nad tym terytorium potwierdziła Liga Narodów. W 1921 uchylono stan wojenny i przywrócono rządy cywilne, a Walvis Bay stało się integralną częścią wspomnianego terytorium. W 1971, wraz z pojawiającymi się żądaniami niepodległości ze strony Afryki Południowo-Zachodniej, RPA podjęło decyzję o przekazaniu kontroli nad Walvis Bay władzom Prowincji Przylądkowej. W 1977 RPA, obawiając się utraty Walvis Bay po przejęciu władzy przez niepodległościowy ruch SWAPO, po raz kolejny potwierdziło swoje żądania zachowania kontroli nad tym terytorium.

W 1978 Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych wydała rezolucję, na mocy której Walvis Bay wróciło pod administrację rządu w Windhuk, jednocześnie otwierając dwustronne negocjacje w sprawie przyszłego politycznego statusu Walvis Bay. Ostatecznie, gdy w 1990 Afryka Południowo-Zachodnia uzyskała niepodległość jako Namibia, obszar Walvis Bay pozostał jeszcze pod kontrolą południowoafrykańską. Dopiero w 1994 pod naciskiem lokalnych stowarzyszeń biznesowych RPA zgodziła się na przekazanie miasta Namibii.

• Rada miasta Walvis Bay
• Port morski Walvisbay

• p
• d
• e

Kolonie, protektoraty i terytoria zależne Wielkiej Brytanii

Europa	Wolne Państwo Irlandzkie Akrotiri Dhekelia Cypr Gibraltar Guernsey Jersey Wyspa Man Helgoland Zjednoczone Kraje Wysp Jońskich Malta Minorka
Afryka	Basuto Beczuana Brytyjska Afryka Zachodnia Eswatini Gambia Sierra Leone Złote Wybrzeże Togo Brytyjskie Nigeria Południowa Nigeria Północna Nigeria Kamerun Brytyjski Protektorat Afryki Wschodniej Protektorat Zatoki Ambas Brytyjska Afryka Wschodnia Kenia Uganda Tanganika Zanzibar Somali Brytyjskie Libia Egipt Sudan Anglo-Egipski Brytyjska Afryka Centralna Niasa Rodezja Rodezja Południowa Rodezja Północna Kolonia Przylądkowa Kolonia Rzeki Oranje Natal Transwal Związek Południowej Afryki Walvis Bay Afryka Południowo-Zachodnia Zululand
Ameryka Północna	Stany Zjednoczone Kolonia Plymouth Floryda Zachodnia Floryda Wschodnia Trzynaście kolonii New Hampshire Massachusetts Bay Rhode Island i Plantacje Providence Connecticut Nowy Jork New Jersey Pensylwania Delaware Maryland Wirginia Karolina Północna Karolina Południowa Georgia Kanada Prowincja Kanada Quebec Dolna Kanada Górna Kanada Nowa Szkocja Cape Breton Nowy Brunszwik Wyspa Księcia Edwarda Kolonia Nowej Fundlandii/Dominium Nowej Fundlandii Labrador Terytoria Północno-Zachodnie Ziemia Ruperta Kolumbia Brytyjska Terytorium Stikine Vancouver
Ameryka Łacińska i Karaiby	Antigua i Barbuda Bahamy Barbados Honduras Brytyjski Brytyjskie Wyspy Dziewicze Kajmany Dominika Grenada Jamajka Brytyjskie Wyspy Podwietrzne Brytyjskie Wyspy Zawietrzne Montserrat Wybrzeże Moskitów Saint Christopher-Nevis-Anguilla Saint Lucia Saint Vincent i Grenadyny Trynidad i Tobago Turks i Caicos Federacja Indii Zachodnich Gujana Brytyjska
Antarktyda i Ocean Atlantycki	Brytyjskie Terytorium Antarktyczne Bermudy Falklandy Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha (Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia, Tristan da Cunha) Georgia Południowa i Sandwich Południowy
Azja	Aden Protektorat Adeński Oman Traktatowy Oman Katar Bahrajn Palestyna Irak Kuwejt Afganistan Indie Birma Hongkong Straits Settlements Malaje Borneo Północne Sarawak Brunei Singapur Weihai
Ocean Indyjski	Andamany Nikobary Wyspy Ashmore i Cartiera Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego Cejlon Wyspa Bożego Narodzenia Wyspy Kokosowe Wyspy Heard i McDonalda Malediwy Mauritius Seszele
Australia i Oceania	Australia Nowa Południowa Walia Australia Południowa Queensland Wiktoria Kolonia Rzeki Swan Australia Zachodnia Ziemia van Diemena Tasmania Oceania Nowa Gwinea Brytyjska Brytyjskie Terytoria Zachodniego Pacyfiku Wyspy Salomona Wyspy Cooka Fidżi Tonga Wyspy Gilberta i Lagunowe Nauru Nowe Hebrydy Nowa Zelandia Niue Pitcairn Samoa Hawaje Tokelau

• Imperium brytyjskie
• Brytyjskie terytoria zależne