Wołowina – Wikipedia, wolna encyklopedia

Podział półtuszy wołowej

1. karkówka
2. żeberka i szponder
3. mostek
4. rozbratel
5. antrykot
6. rozbratel (rostbef)
7. polędwica
8. żeberka i łata
9. łata
10. łopatka
11. udziec
12. pachwina
13. rumsztyk
14. pręga
15. ligawa
16. ogon

Wołowina (mięso wołowe) – mięso otrzymane z bydła o wieku powyżej pół roku^[1]. Jest jednym z najważniejszych mięs kuchni europejskiej i kuchni amerykańskiej. Pięcioma największymi producentami wołowiny są: Stany Zjednoczone, Brazylia, kraje Unii Europejskiej, Chiny oraz Indie. Najdroższa na świecie jest wołowina Kobe.

Przygotowanie do spożycia

Celem poprawy walorów kulinarnych i smakowych mięsa wołowego, najczęściej poddaje się je dojrzewaniu, czyli maturacji. Dojrzewanie odbywa się albo w postaci całych tusz w temperaturze 2–3 °C, bez dostępu światła, przez 7–10 dni (metoda droższa) albo w ciągu jednego dnia, po którym mięso jest dzielone i kierowane do sprzedaży (metoda tańsza). W drugim przypadku mięso powinno być przez konsumenta przetrzymane w lodówce lub chłodni przez 2–3 dni, a najlepiej przez dwa tygodnie, co zapewnia najlepsze walory smakowe^[2].

Przed grillowaniem wołowina powinna być marynowana przez 1–2 dni (również jest to zalecane w przypadku pieczenia, smażenia i duszenia). Marynata powinna zawierać m.in. ocet, oliwę, warzywa (np. cebulę, marchew, pietruszkę, seler), przyprawy (np. pieprz, ziele angielskie, liście laurowe, jałowiec, czosnek, tymianek, lubczyk, rozmaryn). Delikatne kawałki mięsa nie wymagają marynowania, a jedynie natarcia przyprawami. Mięsa wołowego nie rozbija się tłuczkiem (z wyjątkiem zrazów i bitek), nie przesmaża, ponieważ wówczas twardnieje, nie kroi i nie rozpłaszcza (np. befsztyk winien mieć minimum 2 cm grubości), przygotowuje szybko (np. befsztyk tylko 2–3 minuty z każdej strony), nie soli podczas obróbki, a dopiero na talerzu, nie wyjmuje z piekarnika bezpośrednio po przygotowaniu (musi dochodzić w stygnącym piekarniku)^[2].

Główne dodatki do mięs wołowych to:

warzywa, np. buraczki, marchewka z groszkiem, kapusta zasmażana, brukselka, fasolka,
przyprawy, np. pieprz, ziele angielskie, liście laurowe, jałowiec, czosnek, tymianek, lubczyk, rozmaryn, curry, papryka (zarówno ostra, jak i słodka),
sosy, np. grzybowy, pieczarkowy, musztardowy, biały, szary, beszamelowy, cebulowy, chrzanowy, koperkowy, kaparowy, maderowy, Cumberland, curry, tatarski, a także musztarda, chrzan, borówki i żurawina,
grzyby leśne, w tym marynowane, pikle, gruszki, śliwki, dynia w occie, zielone pomidory, cebulki marynowane, ogórki marynowane, sałatki marynowane,
ogórki małosolne i kiszone, kapusta kwaszona, zarówno biała, jak i modra^[2].

Popularne dania z wołowiny

Rodzaje mięsa wołowego

Mięsa do smażenia (grillowania)

Polędwica
Antrykot
Pachwina
Żeberka
Karkówka

Mięsa do pieczenia

Mięsa do gotowania i duszenia

Szyja
Łopatka
Udziec
Goleń
Pręga (rosół, galantyna ze względu na dużą zawartość naturalnego kolagenu)
Ogon
Ligawa

Podroby

Flaczki
Serce
Wątroba
Ozór
Polika
Nerki
Jądra
Wymię
Ogon
Płuca
Śledziona
Mózg

Klasy mięsa wołowego

klasa I, symbol: woł. b/k I, opis: chude, nieścięgniste
klasa II, symbol: woł. b/k II, opis: chude, ścięgniste
klasa III, symbol: woł. b/k III, opis: tłuste
klasa IV, symbol: woł. b/k IV, opis: krwawe
klasa V, symbol: woł. b/k V, opis: ścięgna, powięzi

Od klasy mięsa zależy jego cena, możliwości wykorzystania, walory odżywcze i smakowe.

Rasy mięsne

Aberdeen angus
Brahman
Charolaise
Chianina
Hereford
Limousine
Piemontes
Salers
Wagyū

Wołowina w Polsce

W Polsce bardzo rzadko hoduje się rasy mięsne bydła^[3]. Powoduje to, że polska wołowina rzadko kiedy osiąga jakość spotykaną w krajach o większej tradycji w zakresie spożycia wołowiny. Czasem można spotkać w Polsce w sprzedaży mięso wołowe argentyńskie czy amerykańskie, z typowych ras mięsnych. Charakteryzuje się ono zupełnie innymi właściwościami kulinarnymi – np. nie staje się twarde w procesie duszenia.