املت - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

املت
املت بلوند با قارچ و سبزی
نام‌های جایگزیناملت، تخم مرغ، پن کیک
خاستگاهایران باستان<[۱]
دمای سروگرم
مواد اصلیتخم مرغ، کره یا روغن

املت (به فرانسوی: Omelette)، خوراکی است که مادهٔ اصلی آن تخم‌مرغ است. در تهیه املت می‌بایست تخم مرغ هم‌زده را با هر ماده دلخواه دیگر مخلوط نمود و گاهی هم آن را تا کرد اما در ایران تنها به مخلوط تخم مرغ و گوجه یا رُب گوجه املت گفته می‌شود که برای تهیهٔ آن در ماهی‌تابه روغن یا کره و رب گوجه می‌ریزند. وقتی روغن با رب داغ شد تخم‌مرغهای هم‌زده شده را به آن اضافه می‌کنند و گاهی تخم مرغ را بعد از اضافه کردن به رب مخلوط می‌کنند. در دستور پخت اصلی املت آماده را تا می‌کنند و داخل آن سبزیجات، پنیر، گوشت (اغلب ژامبون یا بیکن) پخته شده یا ترکیبی از آنها را قرار می‌دهند. برای این که املت سبک و پفکی شود گاهی به سفیده تخم‌مرغ که جداگانه هم‌زده شده (یا تمام تخم‌مرغ هم‌زده شده) شیر، خامه یا حتی آب می‌افزایند. با این روش در مایع اولیه حباب‌هایی ایجاد می‌شود. چون تخم‌مرغ به سرعت پخته می‌شود، حباب‌ها درون آن حبس می‌شوند و بافتی نرم و سبک به املت می‌دهند. املت (گوجه تخم‌مرغ) در شهرهای مختلف ایران به واسطه چای خانه‌های معروف وارد بازار و معرفی گردید. نوع ایرانی املت با نام خاگینه نیز در برخی مناطق کشور تهیه و طبخ می‌شود که به آن شکر نیز اضافه می‌کنند. دستور پخت املت در کشورهای مختلف کمی متفاوت است، به‌طور مثال املت مکزیکی کمی متفاوت تر از املت ایرانی می‌باشد.

املت ، ساده
ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی۶۵۷ کیلوژول (۱۵۷ کیلوکالری)
0.7 g
12 g
10.6 g
ویتامین‌ها
درصد ارزش روزانه
برابر ویتامین آ
۲۲٪
172 میکروگرم
ویتامین (B۱)
۹٪
0.1 میلی‌گرم
(B۲)
۳۳٪
0.4 میلی‌گرم
نیاسین (B۳)
۱٪
0.1 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B۵)
۲۴٪
1.2 میلی‌گرم
ویتامین ب۶
۸٪
0.1 میلی‌گرم
فولیک (B۹)
۱۰٪
39 میکروگرم
ویتامین ب۱۲
۴۶٪
1.1 میکروگرم
کولین
۴۳٪
212 میلی‌گرم
ویتامین دی
۵٪
29 یکای بین‌المللی
ویتامین ئی
۸٪
1.2 میلی‌گرم
ویتامین کا
۴٪
4.5 میکروگرم
مواد معدنیمقدار
درصد ارزش روزانه
کلسیم
۵٪
47 میلی‌گرم
آهن
۱۲٪
1.5 میلی‌گرم
منیزیم
۳٪
10 میلی‌گرم
فسفر
۲۳٪
162 میلی‌گرم
پتاسیم
۲٪
114 میلی‌گرم
سلنیوم
۳۸٪
26.7 میکروگرم
سدیم
۱۱٪
161 میلی‌گرم
روی
۹٪
0.9 میلی‌گرم
دیگر اجزاءمقدار
آب75.9 g
Cholesterol356 mg

درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند.
منبع: مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا

تاریخچه

[ویرایش]

اعتقاد بر این است که اولین املت ها از ایران باستان سرچشمه گرفته‌اند[۲]

نگارخانه

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Anderson, Heather Arndt (July 11, 2013). Breakfast: A History (به انگلیسی). AltaMira Press. p. 65. ISBN 978-0-7591-2165-2. Archived from the original on July 1, 2021. Retrieved November 18, 2020.
  2. Davidson, Alan (August 21, 2014). The Oxford Companion to Food (به انگلیسی). OUP Oxford. p. 571. ISBN 9780191040726. Archived from the original on July 1, 2021. Retrieved November 18, 2020.